Οἱ ὀξύτατοι διάλογοι μεταξύ Πρωθυπουργοῦ καί Ἀρχιεπισκόπου

«Ἀνακαλέσατε τήν ἀπόφαση-εἴχατε ἐνημερωθεῖ» – «Κάποιοι ἔχουν ἐμμονές, κύριε Πρωθυπουργέ» / «Νά χαίρεστε τήν οἰκοδέσποινα»/Κρίση κορυφῆς μεταξύ Ἐκκλησίας-Προεδρίας Δημοκρατίας-Κυβερνήσεως

Η ΜΕΡΑ ἦταν ἡλιόλουστη καί ὁ Πρωθυπουργός σέ καλή διάθεση. Σέ λίγο θά ἄρχιζε στό γειτονικό πρός τό Μαξίμου Προεδρικό Μέγαρο ἡ ὁρκωμοσία τῆς νέας κυβερνήσεως μετά τόν πρῶτο οὐσιαστικό ἀνασχηματισμό της, οἱ Ὑπουργοί του ὑπεβάλλοντο σέ ταχεῖα δοκιμασία (rapidtest) καί ὁ ἴδιος ἔπρεπε ἀπό λεπτό σέ λεπτό νά ξεκινήσει γιά τήν τελετή. Μετά καί τήν ἀπόφαση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου νά παραστεῖ σέ αὐτήν παρά τόν θόρυβο πού εἶχε ξεσπάσει μετά τό ἐπαπειλούμενο λουκέτο στούς ναούς κατά τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων, ὅλα ἔδειχναν νά ὁμαλοποιοῦνται. Ὁ Πρωθυπουργός πεζῆ, μέ τό ἀριστερό χέρι στήν τσέπη, χωρίς μάσκα σέ ἀνοικτό περιβάλλον ὅμως καί συνοδευόμενος ἀπό τήν ἐξαιρετική ἀναπληρώτρια ὑπεύθυνη τοῦ Γραφείου Τύπου καί βαφτισιμιά του, Κύρα Κάπη, κατευθύνθηκε στό Προεδρικό Μέγαρο. Μόλις εἰσῆλθε στήν αἴθουσα διαπιστευτηρίων γνώρισε τήν πρώτη ἔκπληξη. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καί ὁ Ἐπίσκοπος Ὠρεῶν Φιλόθεος τόν ἀνέμεναν φορώντας τίς μάσκες τους. Φόρεσε καί ἐκεῖνος τήν δική του, κατέφθασε καί ἡ Πρόεδρος κυρία Σακελλαροπούλου καί ἄρχισε ἡ τελετή τῆς ὁρκωμοσίας. Κατά τήν διάρκεια τῆς ὁποίας ὅμως αἰωρεῖτο παγωμάρα στήν ἀτμόσφαιρα. Οἱ μάσκες ἔχουν καί ἕνα πλεονέκτημα. Παρατηρεῖ κανείς μόνο τά μάτια τοῦ ἄλλου καί διακρίνει τήν βλοσυρότητά τους ἤ τήν φωτεινότητά τους. Καί ὅσοι βρέθηκαν προχθές στό Προεδρικό Μέγαρο λένε ὅτι τά μάτια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου δέν εἶχαν τήν συνήθη πραότητα, ἦσαν αὐστηρά. Ἡ ἀμηχανία ἐπεκτάθηκε ὅταν κατά τό τυπικό ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ὑπέγραψε καί τό πρακτικό τῆς ὁρκωμοσίας γιά νά ἐπισημάνει ἐμφατικῶς πώς ἡ Ἐκκλησία εἶναι συμπράττουσα, ὅταν ὁρκίζει ὁ Ἐπίσκοπος Ὠρεῶν δέν συνηθίζεται αὐτό μπροστά στίς κάμερες.

Ἡ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἔχουσα προφανῶς ἀντιληφθεῖ τό λάθος της ἀπέναντι στόν Ἀρχιεπίσκοπο κατά τήν τέλεση τῆς δοξολογίας πλησίασε διστακτικῶς τόν Ἱερώνυμο καί τόν χαιρέτισε, ἀλλά ἐκεῖνος δέν εἶχε τό σύνηθες χαμόγελο. Ἀφοῦ ἀντήλλαξαν δυό τρεῖς τυπικές κουβέντες ὁ Ἀρχιεπίσκοπος στάθηκε στήν ἴδια σειρά μαζί μέ τόν Πρωθυπουργό καί τήν ἀρχηγό τοῦ κράτους δεχόμενος τίς εὐχές τῶν ὑπουργῶν. Νέο μήνυμα καί αὐτή ἡ ἐπιλογή του, νά σταθεῖ μεταξύ Προέδρου καί Πρωθυπουργοῦ. Τό δύσκολο ὅμως θά ἐρχόταν μετά. Τήν προηγουμένη ἡ Ἱερά Σύνοδος εἶχε δηλώσει τόν αἰφνιδιασμό της γιά τήν ξαφνική ἀπόφαση τῆς Κυβερνήσεως νά βάλει λουκέτο στούς ναούς γιά τήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων καί εἶχε ἀποφασίσει νά μήν τήν ἐφαρμόσει. Ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἦταν ὁμόφωνος: οἱ ναοί θά μείνουν ἀνοικτοί γιά τούς πιστούς τά Ἅγια Θεοφάνεια. Στήν Ἐκκλησία ἐπικρατοῦσε ἰσχυρή ἐνόχληση γιά τήν κυβερνητική ἀπόφαση γιά τρεῖς λόγους: ὁ πρῶτος ἦταν ὅτι διέθετε ἀξιόπιστες πληροφορίες ὅτι ἡ ἀπόφασις γιά τό λουκέτο ἐλήφθη χωρίς εἰσήγηση τῆς Ἐπιτροπῆς Λοιμωξιολόγων. Κάτι πού ἐπιβεβαίωσε ὁ καθηγητής Χαράλαμπος Γῶγος μέ δηλώσεις του στόν RealFm. Ὁ δεύτερος ἦταν γιατί συμφώνως πρός πληροφορίες τῆς Ἐκκλησίας βασικός εἰσηγητής τῆς ἀποφάσεως ἦταν ὁ Ὑπουργός Ἐπικρατείας Γιῶργος Γεραπετρίτης, τόν ὁποῖο κατωνόμασε μάλιστα μέ δηλώσεις του ὁ Μητροπολίτης Ἰωαννίνων Μάξιμος. Προφανῶς ἐν γνώσει τοῦ Ἀρχιεπισκόπου. Καί τρίτον, διότι ἡ Ἐκκλησία ἐνημερώθηκε ἀπό τηλεοράσεως γιά τήν ἀπόφαση. Ὄχι ἀπό τήν Κυβέρνηση. Ἡ ἀτμόσφαιρα λοιπόν ὅταν βρέθηκαν κατά μόνας ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυμο ἦταν ἤδη βαρειά καί τεταμένη. Ἡ χημεία τους ἄλλως τε παρά τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν ἀναγνώριση τῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας δέν ἦταν ποτέ καλή. Τό ἐπισημάναμε ἀπό τό καλοκαίρι τοῦ 2019 καί παρεξηγηθήκαμε. Καί οἱ δύο ἄνδρες ἦσαν ἀποφασισμένοι νά ὑπερασπισθοῦν τίς ἀποφάσεις τους. «Νά πάρετε πίσω τίς ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου!» ζήτησε ἐπιτακτικῶς ὁ Πρωθυπουργός ἀπό τόν κύριο Ἱερώνυμο.

«Οἱ Συνοδικές ἀποφάσεις, κ. Πρόεδρε, δέν παίρνονται πίσω» ἀπήντησε ὁ κ. Ἱερώνυμος. «Εἴχατε ἐνημερωθεῖ!» ἀνταπήντησε ὁ Πρωθυπουργός. «Ἐμένα δέν μέ ἐνημέρωσε κανείς» ἀπήντησε ὁ Ἱερώνυμος καί προσέθεσε: «Ὅπως στρώσατε νά κοιμηθεῖτε» φέρεται νά συνέχισε στό ἴδιο ψυχρό ὕφος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος! (Αὐτή ἡ φράσις, τήν ὁποία ἡ «Ἑστία» ἐπληροφορήθη ἀπό ἱεράρχη στενό συνομιλητή τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, διαψεύδεται κατηγορηματικῶς ἀπό τήν Ἀρχιεπισκοπή.) Κατά μία ἀνεπιβεβαίωτη ὅμως πληροφορία ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ζήτησε νά πάψει νά ἀναμιγνύεται εἰς τό μέλλον στά ἐκκλησιαστικά θέματα ὁ ὑπουργός Ἐπικρατείας. Ὁ ἀρχιεπίσκοπος τόνισε ἐπίσης στόν Πρωθυπουργό ὅτι ἀκόμη καί ἡ πατρίς του ἡ Κρήτη καί οἱ Μητροπόλεις τῆς Δωδεκανήσου εἶναι μαζί του.

Στό ἴδιο μῆκος κύματος κινούμενος ὁ κύριος Ἱερώνυμος φέρεται εἰπών στόν Πρωθυπουργό τήν ὥρα πού ἔφευγε: «Νά χαίρεστε καί τήν οἰκοδέσποινα τοῦ σπιτιοῦ», ὑπονοῶν τήν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας, ἡ ὁποία ἀπαξίωσε νά ἀσπασθεῖ τό Ἱερό Εὐαγγέλιο στήν Μητρόπολη τήν Πρωτοχρονιά, προσβάλλουσα αὐτόν εὐθέως. (Μέρος αὐτῶν τῶν διαλόγων δημοσίευσε καί τό σάιτ «ἑξάψαλμος».) Μέ ἐπίσημη ἀνακοίνωσή του τό Μέγαρο Μαξίμου ἀνέφερε ὅτι ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνηντήθη μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμο στό ἐνδιάμεσο τῆς ὁρκωμοσίας τῶν νέων μελῶν τῆς Κυβερνήσεως. Ὁ Πρωθυπουργός ἐξέφρασε στόν Ἀρχιεπίσκοπο τόν προβληματισμό του γιά τήν ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Κάλεσε μάλιστα τήν Ἐκκλησία νά ἀναλάβει τίς δικές της εὐθύνες καί νά συνδράμει στήν μεγάλη προσπάθεια νά περιορισθοῦν οἱ ἐπιπτώσεις τῆς πανδημίας, ὥστε νά ἐπιστρέψουν τά παιδιά μας, τό συντομώτερο δυνατόν, στά σχολεῖα. Τόνισε δέ τήν ἀνάγκη αὐστηρῆς τηρήσεως τῶν μέτρων καί τῶν ὑγειονομικῶν κανόνων ἀπό ὅλους καί ἐπεσήμανε ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει, ὅπως ἔκανε μέχρι σήμερα, νά δίδει τό θετικό παράδειγμα καί νά εἶναι ἀρωγός στόν κοινό ἀγῶνα.

Ὁ Πρωθυπουργός μετά ταῦτα ἀπεσύρθη στό Μαξίμου καί ἀνέμενε νέα ἀπόφαση μέ τήν ὁποία ἡ Ἱερά Σύνοδος θά ὑποχωροῦσε. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔκανε μέν ἕναν ἑλιγμό πού ἔδωσε τήν δυνατότητα σέ ὁρισμένους ἱστοτόπους νά πανηγυρίσουν ὅτι ὑποχωρεῖ –ματαίωσε τήν παρουσία του στήν τελετή τοῦ ἁγιασμοῦ τῶν ὑδάτων στό Μοσχᾶτο– ὡστόσο ἡ ἐγκύκλιος πού ἐξέδωσε ἀργά τό βράδυ τῆς ἰδίας ἡμέρας ἦταν φωτιά καί λάβρα. Ἐπέμεινε ὅτι οἱ ναοί θά παραμείνουν ἀνοικτοί –ὅπως καί τελικῶς ἔμειναν– ἐνῶ ἐπετέθη στήν Κυβέρνηση μέ τήν φράση «ἄστοχες ἐνέργειες καί ἐπιπόλαιες κινήσεις ὡς πρός τήν παρουσία τῶν πιστῶν μας εἰς τούς ἱερούς ναούς κατά τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων ὁδήγησαν τά πράγματα σέ ἀδιέξοδο». Ξεκαθάριζε ἐπίσης ὅτι ἡ «ἐκκλησία δέν θά ἀναλάβει εὐθύνες πού δέν τῆς ἀναλογοῦν γιά τήν πανδημία» καί κάλεσε τούς Μητροπολῖτες νά ἐφαρμόσουν τά μέτρα διότι ὅπως σημείωσε δηκτικῶς «πολλοί κυκλόθεν οἱ ἐχθροί ἡμῶν». Τέλος ἐνημέρωσε ὅτι ζήτησε ἀπό τόν Πρωθυπουργό νά γίνονται τακτικές συναντήσεις μεταξύ Ἐκκλησίας – Πολιτείας. Συμφώνως πρός πηγές τῆς Ἐκκλησίας, μέ τίς φράσεις «ἐπιπόλαιες ἐνέργειες» καί μέ τό αἴτημα γιά «τακτικές συναντήσεις» ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ζητεῖ τήν ἐξαίρεση τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐπικρατείας ἀπό τήν λήψη ἀποφάσεων πού τήν ἀφοροῦν καί τήν ἀνάθεση τῆς ἁρμοδιότητος στήν καθ’ ὕλην Ὑπουργό Παιδείας μέ τήν ὁποία ἔχει ἄριστες σχέσεις. Αἴτημα πού ὡς πρός τόν κύριο Γεραπετρίτη δύσκολα θά ἱκανοποιήσει ὅμως ὁ Πρωθυπουργός.

Ἐν τέλει χθές, ἡμέρα τῶν Θεοφανείων, ὑπῆρξε ἀποκλιμάκωσις, κάτι πού ἱκανοποίησε τήν Ἐκκλησία. Στούς ναούς δέν ὑπῆρξε συνωστισμός ἐνῶ ἡ ΕΛ.ΑΣ., μέ ἐντολή Μητσοτάκη ὁ ὁποῖος γιά μία ἀκόμη φορά διόρθωσε λάθη τῶν ἐπιτελῶν του, ἦταν ἤπια καί ἀπηύθυνε μόνο συστάσεις πρός τούς ἱερεῖς. Ἡ δήλωσις ὅμως τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, «ἡ ἱστορία κάνει περίεργους κύκλους», δείχνει ὅτι τό θέμα παραμένει ἀνοικτό καί πρέπει νά τό ἐπιλύσει ὁ Πρωθυπουργός.