«Ἡ δημοκρατία τραυματίζεται ὅταν οἱ πολῖτες αἰσθάνονται ἀδικημένοι»

«Ἡ ἀνασφάλεια ὁδηγεῖ στήν ἀπονομιμοποίηση τοῦ πολιτεύματος – Οἱ κοινωνίες ἀνθοῦν ὅταν οἱ πολλοί αἰσθάνονται ὅτι μετέχουν στήν ἰσότιμη κατανομή τῶν καρπῶν τῆς προόδου»

ΤΗΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ παρακαταθήκη τοῦ Κωνσταντίνου Καραμανλῆ γιά τήν κεντροδεξιά παράταξη καί γιά τήν χώρα ἀνέπτυξε χθές βράδυ σέ βαρυσήμαντη ὁμιλία του στό ὁμώνυμο Ἵδρυμα στήν Φιλοθέη ὁ πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλῆς. Ἐνώπιον πυκνοῦ ἀκροατηρίου, στό ὁποῖο μετεῖχαν μεταξύ ἄλλων ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ὁ πρώην Πρωθυπουργός Ἀντώνης Σαμαρᾶς καί ὁ πρώην Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ὁ κύριος Καραμανλῆς ἐπικαιροποίησε μέσα ἀπό ὁμιλίες τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς ΝΔ στά Συνέδρια καί τά Προσυνέδρια τοῦ κόμματος τήν περίοδο 1977-1979, τό πολιτικό στίγμα τῆς παρατάξεως, τό ὁποῖο ὁρίζεται ἀπό τίς ἔννοιες «κοινωνική δικαιοσύνη», «διάλογος καί συνδιαλλαγή μεταξύ ἐργοδοσίας καί ἐργαζόμενων», «αὐτόνομη πορεία γιά τήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση», «ἤρεμο πολιτικό κλῖμα», «ἀποφυγή πολιτικῶν παθῶν», «ἐθνική συνεννόηση», «ὄχι στήν πατριδοκαπηλία».

Οἱ ἄξονες τῆς ὁμιλίας του ἦταν τέσσερεις: ἡ πολιτική ταυτότης τῆς παρατάξεως, ἡ ἐθνική συνεννόησις καί ὁ ἐπαναπροσδιορισμός τῆς γεωπολιτικῆς θέσεως τῆς Εὐρώπης μέ βάση τά νέα δεδομένα. Τά ἐθνικά θέματα. Ὅσον ἀφορᾶ τήν πρώτη, ὁ κύριος Καραμανλῆς ὑπενθυμίζων τά προσωπικά βιώματα τοῦ Ἐθνάρχου (φτώχεια, ἐθνικός διχασμός, ἀνέχεια, ἀπειλή ἐθνικῆς ἀκεραιότητος κατά τήν διάρκεια τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος) ἀνεκάλεσε στήν μνήμη τοῦ ἀκροατηρίου τήν φράση Καραμανλῆ στό Α΄ Συνέδριο τῆς ΝΔ τό 1979 ὅτι «ὅταν ἕνας λαός δέν μπορεῖ νά ἐπιτύχει τήν κοινωνική δικαιοσύνη στά πλαίσια τῆς δημοκρατίας, κλονίζεται ἡ ἐμπιστοσύνη στήν ἰδέα τῆς δημοκρατίας». Τήν θέση αὐτή ὁ κύριος Καραμανλῆς ἐπικαιροποίησε ὡς ἑξῆς: «Ὅταν οἱ πολῖτες ἤ μεγάλη μερίδα αὐτῶν αἰσθάνονται ἀδικημένοι παραγκωνισμένοι, περιφρονούμενοι, ἡ δημοκρατία τραυματίζεται καί σέ ἀκραία προέκταση ὑπονομεύεται». Ὁ πρώην Πρωθυπουργός δέν δίστασε νά περιγράψει τήν κατάσταση σήμερα μέ μελανά χρώματα ἐπισημαίνων ὅτι «παρατηρεῖται παγκοσμίως διεύρυνση τῶν ἀνισοτήτων. Πληθαίνουν ἐκεῖνοι πού ἄν βρεθοῦν χωρίς δουλειά τούς εἶναι ἀδύνατον νά ἐπανενταχθοῦν στήν παραγωγική διαδικασία. Ἡ διευρυνόμενη ἀνασφάλεια στά λιγότερα εὐνοημένα κοινωνικά στρώματα κατατείνει στήν δυσπιστία, στήν ἀπομυθοποίηση καί τελικά στήν ἀπονομιμοποίηση τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος. Στήν πολιτική ἀστάθεια καί στήν ἐνίσχυση δημαγωγικῶν ρευμάτων». Καί ἀφοῦ πρότεινε τήν ἀνάγκη βελτιώσεως τῶν ὅρων σέ τομεῖς ὅπως ἡ ὑγεία, ἡ παιδεία, ἡ ἀσφάλισις καί οἱ συνθῆκες ἐργασίας, τόν διάλογο καί τήν συνδιαλλαγή μεταξύ ἐργοδοσίας καί ἐργαζομένων («χωρίς ἐξωπραγματικές διεκδικήσεις»), ὁ κύριος Καραμανλῆς τόνισε ὅτι «οἱ κοινωνίες ἀνθοῦν μόνον ὅταν οἱ πολλοί αἰσθάνονται ὅτι μετέχουν στήν συλλογική προσπάθεια, στίς εὐκαιρίες καί τήν ἰσότιμη κατανομή τῶν καρπῶν τῆς προόδου». Ἐπί τῆς οὐσίας, εἰσηγήθηκε στό ἀκροατήριό του τό παλαιό δόγμα Ἀντενάουερ – Ἔρχαρτ γιά τήν «κοινωνική οἰκονομία τῆς ἀγορᾶς». Ὁ δεύτερος ἄξων τῆς ὁμιλίας Καραμανλῆ ἦταν ἡ ἀνάγκη γιά ἤρεμο πολιτικό κλῖμα ἀπηλλαγμένο παθῶν, καί γιά ἐθνική συνεννόηση. Ὁ πρώην Πρωθυπουργός θύμισε παραδειγματικῶς ὅτι ὁ Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς «ἀπέφυγε τήν ἔξαψη τῶν πολιτικῶν παθῶν καί οὐδέποτε ὑπέκυψε στόν πειρασμό τῆς ἀνταπόδοσης τῶν προσωπικῶν ὕβρεων καί προσβολῶν ἀκόμη καί τῆς προσωποποίησης τῶν πολιτικῶν διαφωνιῶν». Χρησιμοποίησε δέ πρός ἀπόδειξιν τήν πρόταση παραπομπῆς του μέ ἕωλους ἰσχυρισμούς στό Εἰδικό Δικαστήριο ἀπό τήν Ἕνωση Κέντρου τόν Ἰανουάριο τοῦ 1965. Ἐξέλιξις –σημείωσις «Ἑστίας»– στήν ὁποία εἶχε συμπράξει ἀφανῶς σύμφωνα μέ ἱστορικές πηγές καί ὁ Κωνσταντῖνος Μητσοτάκης. Ὅπως τόνισε ὁ κύριος Καραμανλῆς, «ἡ θέση τῆς χώρας τόσο στά Βαλκάνια ὅσο καί στήν Ἀνατολική Μεσόγειο καθιστᾶ ἀνεπίτρεπτη ἀπερισκεψία τήν ἐπικράτηση κλίματος διχαστικοῦ καί ἀκραίας ὀξύτητας.» Καί προσέθεσε μέ νόημα: «Καί στήν Μικρασιατική Ἐκστρατεία καί στόν Ἐμφύλιο μπορεῖ νά ἔχουν σοβαρές εὐθύνες καί οἱ ξένοι παράγοντες, ὅμως ἡ ὀδυνηρή ἀλήθεια εἶναι ὅτι μόνοι μας βγάλαμε τά μάτια μας!». Καί ὁ κύριος Καραμανλῆς κατέληξε: «Ὁ δημοκρατικός διάλογος πρέπει νά διευκολύνει καί ὄχι νά ὑπονομεύει τήν ἀνάγκη σύγκλισης ἀπόψεων γιά τήν διαμόρφωση ἐθνικῆς στρατηγικῆς, πρωτίστως γιά τά μεγάλα θέματα. Εἶναι τό ἐθνικό μας καθῆκον ἀφοῦ ἡ Ἑλλάδα εἶναι ἡ μόνη χώρα τῆς ΕΕ πού τελεῖ ὑπό ἀπειλή».

Ὁ τρίτος ἄξων τῆς ὁμιλίας-μανιφέστο τοῦ πρώην Πρωθυπουργοῦ ἑστίασε στήν Εὐρώπη. Ἀφοῦ ὑπενθύμισε τήν ρήση τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς ΝΔ ὅτι «ἐπεδίωξα τήν ἔνταξη στήν ΕΕ γιά νά τήν ἀπαλλάξω ἀπό τήν ἀνάγκη νά ἀναζητεῖ προστάτες», ὁ κύριος Καραμανλῆς ἐτάχθη ὑπέρ τῆς γεωπολιτικῆς αὐτονομίας τῆς ΕΕ μέ ἀφορμή τό Ἀφγανιστάν. «Ἡ Εὐρώπη ὀφείλει νά ἀντλήσει διδάγματα ἀπό τήν ἀτυχέστατη ἔκβαση τῆς ἐμπλοκῆς στήν χώρα αὐτή καί νά ἀναπτύξει ἐπί τέλους μία πιό αὐτόνομη φωνή στό διεθνές στερέωμα.» Ἀσκώντας κριτική ὅτι «τό εὐρωπαϊκό οἰκοδόμημα ἔχει μείνει ἡμιτελές» καί ὅτι ἡ Ἕνωσις «ἀδυνατεῖ νά πρωταγωνιστήσει στήν διεθνῆ σκηνή», διότι «ἐπέδειξε ἀτολμία καί ἀκινησία στήν ἀντιμετώπιση τῆς πανδημίας σέ ἀντίθεση μέ τό γενναῖο πακέτο τῶν ΗΠΑ», ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἀνεκάλεσε μνῆμες τῆς τρόικα στό ἀκροατήριό του. Ὅπως εἶπε «ἐπεβλήθη στήν Ἑλλάδα ἕνα πρόγραμμα τιμωρητικό, τό ὁποῖο ἐλέγχεται ἐκ τῶν ὑστέρων γιά σοβαρά σφάλματα στήν συνταγή καί στό ἐπιδιωκόμενο ἀποτέλεσμα.»

Ὁ κύριος Καραμανλῆς ἔκανε εἰδική ἀναφορά, τέλος, στά ἐθνικά θέματα, τόν τέταρτο ἄξονα τῆς ὁμιλίας του. Χαρακτήρισε «ἐθνική ἐπιτυχία» τήν συμφωνία Μητσοτάκη μέ τήν Γαλλία, ἀπεκάλεσε «ταραξία» τήν Τουρκία καί ζήτησε «κυρώσεις» ἀπό τήν ΕΕ, ἐνῶ χαρακτήρισε «ἐπιτήδειους οὐδέτερους κράτη πού κλείνουν τό μάτι στήν Ἄγκυρα» –προφανῶς ἐννοοῦσε τήν Γερμανία. Τόν κύριο Καραμανλῆ προελόγισαν οἱ Πρόεδρος καί ἀντιπρόεδρος τοῦ Ἱδρύματος, Πέτρος Μολυβιάτης καί Ἀχιλλέας Καραμανλῆς, ἐνῶ εἰδική ἀναφορά ἔγινε καί στήν συμβολή τοῦ Ὑπουργοῦ Ὑποδομῶν Κώστα Καραμανλῆ στήν ἐπιτυχία τῆς ἐκδηλώσεως.