Οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις Ἑλλάδος καί Ἀμερικῆς ἐκπαιδεύονται γιά τήν ἐφαρμογή τοῦ ἄρθρου 5 τοῦ ΝΑΤΟ περί ἐπικειμένης ἐπιθέσεως! – Προοίμιο γενικεύσεως τοῦ πολέμου;
Τοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου
ΣΦΑΙΡΕΣ γιά τήν Οὐκρανία. Αὐτό ζητοῦν οἱ Ἀμερικανοί ἀπό τήν Ἑλλάδα. Τό δηλώνει ἀπεριφράστως ὁ Τζέφφρυ Πάυαττ σέ συνέντευξη τήν ὁποία ἔδωσε σέ ἡμερήσια ἐφημερίδα. Μία ἀπό τίς τελευταῖες συνεντεύξεις πού δίδει πρίν παραδώσει τά καθήκοντά του ὡς πρέσβυς τῶν ΗΠΑ στήν Ἑλλάδα. Συγκεκριμένα ἀναφέρει: «Ἡ νούμερο 1 ἀπαίτηση τῶν Οὐκρανῶν αὐτή τή στιγμή εἶναι οἱ σφαῖρες, καί αὐτό εἶναι στήν πραγματικότητα ἕνα ἀπό τά πράγματα πού μπορεῖ νά προσφέρει ἡ Ἑλλάδα». Γιά νά συμπληρώσει: «Ἐλπίζουμε πολύ ὅτι ἡ Ἑλλάδα, ὅπως ὅλοι οἱ σύμμαχοί μας στό ΝΑΤΟ, θά βρεῖ τρόπους νά συνεχίσει τήν ὑποστήριξή της στή στρατιωτική ἐνίσχυση».
Οἱ φράσεις αὐτές τοῦ κ. Πάυαττ εἶναι ἄκρως ἀποκαλυπτικές γιά τίς προσδοκίες τῶν ΗΠΑ γιά τήν ἐξέλιξη τοῦ πολέμου στήν Οὐκρανία. Προσβλέπουν σέ μακροχρόνιο πόλεμο φθορᾶς πού θά συνεχίζεται χάρη σέ «ἁπλά» καί ἐλάσσονος τεχνολογίας μέσα. Σφαῖρες ἀπό τήν Ἑλλάδα, ἀντιαρματικά ὅπλα ἀπό ἄλλες χῶρες τοῦ ΝΑΤΟ καί ὑποσχέσεις γιά βαρέα ὅπλα. Ὑποσχέσεις πού θά κρατοῦν τίς ἐλπίδες τῶν Οὐκρανῶν ζωντανές ὥστε νά συνεχίζουν τόν ἀγῶνα.
Ἡ ἀπαίτησις αὐτή βεβαίως θέτει στήν Κυβέρνηση ἕνα ζήτημα πού ἅπτεται προγενεστέρων ἐπιλογῶν της. Πράγματι ἡ δυνατότης παραγωγῆς σφαιρῶν ἀπό τήν ἑλληνική βιομηχανία ἔχει μηδενισθεῖ ἐξ αἰτίας τῆς κυβερνητικῆς ἀποφάσεως νά «μετεγκαταστήσει» τό ἐργοστάσιο τῶν Ἑλληνικῶν Ἀμυντικῶν Συστημάτων τοῦ Ὑμηττοῦ. Ἡ βιομηχανία ἔχει περιέλθει σέ τόσο δυσχερῆ θέση, ὥστε νά ἀδυνατεῖ νά ἀνταποκριθεῖ σέ παραγγελία σφαιρῶν πολυβόλων τῆς Τυνησίας. Θά τήν καλύψει ἀγοράζοντας ἀπό τήν Ἱσπανία! Πῶς λοιπόν θά παραγάγει σφαῖρες γιά τήν Οὐκρανία; Νά σημειωθεῖ ὅτι δυνατότητες παραχωρήσεως σφαιρῶν ἀπό ἀποθέματα τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ δέν ὑφίσταται λόγῳ ἀσυμβατότητος τῶν διαμετρημάτων. Ἡ Οὐκρανία ἀκολουθεῖ τήν ρωσσική τυποποίηση ὅπλων καί πυρομαχικῶν, τήν ὁποία οὐδεμία δυτική χώρα ἔχει υἱοθετήσει. Γιά αὐτό καί ἡ μόνη δυνατότης τῆς Ἑλλάδος ἦταν νά στείλει κατασχεμένα ὅπλα ἀνατολικῆς προελεύσεως.
Αὐτά βεβαίως ὁ Τζέφφρυ Πάυαττ δέν ἔχει κανένα λόγο νά τά γνωρίζει. Διπλωμάτης εἶναι, ὄχι στρατιωτικός ἐμπειρογνώμων. Καί ὡς διπλωμάτης δηλώνει τίς προθέσεις τῆς χώρας του καί καλεῖ τίς συμμαχικές κυβερνήσεις νά προβοῦν σέ ἐνέργειες πού θά τίς ὑποστηρίξουν.
Πλέον σημαντική ὅμως ἡ ἀναφορά τοῦ Τζέφφρυ Πάυαττ στό ἄρθρο 5 τοῦ ΝΑΤΟ, τό ὁποῖο μάλιστα συνδέει μέ τίς κοινές στρατιωτικές ἀσκήσεις μέ τήν Ἑλλάδα καί ἄλλες χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου.
Νά θυμίσουμε κατ’ ἀρχήν τί προβλέπει τό ἄρθρο 5 τῆς Συνθήκης τοῦ Βορείου Ἀτλαντικοῦ (4 Ἀπριλίου 1949):
«Τά Συμβαλλόμενα Μέρη συμφωνοῦν ὅτι, ἔνοπλος ἐπίθεσις ἐναντίον ἑνός ἤ πλειόνων ἐξ αὐτῶν ἐν Εὐρώπῃ ἤ Βορείῳ Ἀμερικῇ θέλει θεωρηθεῖ ἐπίθεσις ἐναντίον ἁπάντων καί, συνεπῶς, συμφωνοῦν ὅτι, ἐν περιπτώσει τοιαύτης ἐνόπλου ἐπιθέσεως, ἕκαστον ἐξ αὐτῶν, ἐν τῇ ἀσκήσει τοῦ ὑπό τοῦ ἄρθρου 51 τοῦ Χάρτου τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν ἀναγνωριζομένου δικαιώματος τῆς ἀτομικῆς ἤ συλλογικῆς αὐτοαμύνης, θά συνδράμῃ τά ὑφιστάμενα τήν ἐπίθεσιν ἐν ᾗ πλείονα Μέρη διά τῆς ἀμέσου λήψεως, τόσον ἀτομικῶς ὅσον καί ἀπό συμφώνου μετά τῶν ἑτέρων Μερῶν, τῶν μέτρων ἅτινα θεωρεῖ ἀναγκαῖα περιλαμβανομένης τῆς χρήσεως ἐνόπλου βίας πρός ἀποκατάστασιν καί διατήρησιν τῆς ἀσφαλείας τῆς περιοχῆς τοῦ Βορείου Ἀτλαντικοῦ».
Μέ ἁπλά λόγια τό ἄρθρο 5 εἶναι ἡ οὐσία τοῦ ΝΑΤΟ πού καλεῖ ὅλα τά συμβαλλόμενα μέρη σέ ἀπό κοινοῦ ἀντιμετώπιση ἐπιθέσεως πού μπορεῖ νά δεχθεῖ ἕνας ἀπό τούς Συμμάχους. Τό ἐρώτημα εἶναι γιατί ὁ ἀπερχόμενος πρέσβυς τῶν ΗΠΑ συνδέει τό ἄρθρο 5 μέ τίς κοινές στρατιωτικές ἀσκήσεις. Καί τό πράττει μάλιστα μέ ἕναν πόλεμο σέ ἐξέλιξη καί ἐνῶ ἡ Ρωσσία διατυπώνει ἀπειλές ἐναντίον χωρῶν πού θέλουν νά ἐνταχθοῦν στήν Ἀτλαντική Συμμαχία (Φινλανδία, Σουηδία).
Ἐν προκειμένῳ ὁ κ. Πάυαττ ἀναφέρει ὅτι οἱ ἀμερικανικές δυνάμεις πού μετέσχον στίς κοινές στρατιωτικές ἀσκήσεις «κατάφεραν νά ἐναρμονιστοῦν καί νά χτίσουν ἐμπιστοσύνη μέ τούς ὁμολόγους τους, ὄχι μόνο ἀπό χῶρες τοῦ ΝΑΤΟ ὅπως ἡ Ἑλλάδα, ἀλλά καί ἀπό ἑταίρους ὅπως τό Ἰσραήλ καί ἡ Κύπρος. Αὐτό εἶναι τό θέμα τῆς οἰκοδόμησης ἐμπιστοσύνης. Ὅταν οἱ δυνάμεις τῶν ΗΠΑ συνεργάζονται σέ περιοχές ὅπως ἡ Σούδα, ἡ Λάρισα, ὁ Βόλος, τά Μέγαρα μέ εἰδικές δυνάμεις, αὐτό χτίζει τήν ἐμπιστοσύνη, ἀλλά καί οἰκοδομεῖ ἱκανότητα ὥστε νά μποροῦμε νά ἐπαναβεβαιώσουμε καί νά ἐνισχύσουμε τή δέσμευση πού ἔχουμε μεταξύ μας, σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 5.»
Συνεργασίες, χρῆσις στρατιωτικῶν ἐγκαταστάσεων, οἰκοδόμησις ἐμπιστοσύνης καί ἄρθρο 5. Ἀβιάστως συμπεραίνει κανείς ὅτι ὁ ἀπερχόμενος Ἀμερικανός πρέσβυς τοὐλάχιστον φοβᾶται πώς ἴσως οἱ συνθῆκες ἐπιβάλλουν τήν ἐνεργοποίηση τοῦ πλέον οὐσιαστικοῦ ἄρθρου τῆς Συμφωνίας τοῦ Βορείου Ἀτλαντικοῦ…