Ἡ ἐθνική γραμμή Καραμανλῆ γιά Αἰγαῖο, Κύπρο, Βαλκάνια

Ἀποστάσεις ἀπό τήν στρατηγική τῆς Δύσεως γιά τήν παράταση τοῦ πολέμου πού πλήττει τίς εὐρωπαϊκές κοινωνίες – Ζήτησε τόν τερματισμό του – Θέτουν σέ «ἴση μοῖρα θύτη καί θῦμα» στήν Μεγαλόνησο

ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ἀπό τίς ἐπιλογές τῆς Δύσεως στόν πόλεμο τῆς Οὐκρανίας, στόν τρόπο πού ἀντιμετωπίζει τήν Τουρκία, στίς λύσεις πού προωθεῖ στήν Κύπρο καί στά Βαλκάνια ἀπηύθυνε χθές βράδυ μέ βαρυσήμαντη ὁμιλία του στό Μέγαρο Μουσικῆς ὁ πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλῆς. Συγκεκριμένα, ἀπηύθυνε ἠχηρές προειδοποιήσεις γιά τίς καταστροφικές συνέπειες πού θά ἔχει ἡ παράτασις τοῦ πολέμου, ὅπως τό ἐπιδιώκουν οἱ ΗΠΑ, γιά τόν πλανήτη στό σύνολό του ἀλλά καί γιά τίς εὐρωπαϊκές κοινωνίες. Ὁ πρώην Πρωθυπουργός χαρακτήρισε «κράτος ταραξία» τήν Τουρκία καί ἐπικέντρωσε τήν ἀνάλυσή του στήν σωστή ἀνάγνωσή της, πού δέν περιορίζεται σέ θέματα συνεκμεταλλεύσεως καί ἀποστρατιωτικοποιήσεως, ἀλλά στήν ἐπιδίωξή της γιά «ἀνατροπή τοῦ ἰσχύοντος status quo στό Αἰγαῖο καί στήν εὐρύτερη ἡγεμονία της στήν περιοχή.»

Ὁ κύριος Καραμανλῆς ἦταν ἐπικριτικός πρός τήν Δύση γιά τόν τρόπο πού προσεγγίζει τίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις. Κατήγγειλε ὅτι στό Κυπριακό τίθεται σέ ἀντίθεση μέ τήν Οὐκρανία «σέ ἴση μοῖρα ὁ θύτης μέ τό θῦμα», ἐξέφρασε τήν διαφωνία του μέ τά Μέτρα Οἰκοδομήσεως Ἐμπιστοσύνης πού «ἀναιροῦν τήν κρατική ὀντότητα τῆς Μεγαλονήσου» καί καταλήγουν στήν «δορυφοροποίηση τῆς Κύπρου ἀπό τήν Τουρκία», ἔκανε λόγο γιά «καταφανῆ ἀναντιστοιχία» στήν ἀντιμετώπιση Οὐκρανίας καί Κύπρου μεταξύ συμμάχων καί ἑταίρων. Ἀναφερόμενος στήν γενικώτερη στάση τῆς Δύσεως ἀπέναντι στήν Τουρκία τόνισε ὅτι «οἱ ἴσες ἀποστάσεις συνιστοῦν ἔμμεση στήριξη πρός τόν ταραξία.» Ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἀποστέλλων μήνυμα στό «λόμπυ τοῦ κατευνασμοῦ» ἀπέρριψε τίς ἰδέες τῆς συνεκμεταλλεύσεως καί ἀπήντησε στούς ἐπικριτές γιά τήν πολιτική τῆς ἀκινησίας ὅτι «ἡ δῆθεν κινητικότητα ὁδηγεῖ καμμιά φορά σέ μετακίνηση ἀπό πάγιες ἐθνικές θέσεις.» Ἐπέμεινε ὅτι στόχος τῆς γείτονος δέν εἶναι τά πρόσκαιρα κέρδη ἀλλά ἡ κατάκτησις τῆς ἡγεμονίας στήν εὐρύτερη περιοχή πού ἐλέγχει σήμερα ἡ Ἑλλάς καί μέ ἔμφαση προειδοποίησε: «Μέ ἐκπτώσεις σέ θέματα ἐθνικῆς κυριαρχίας δέν ἐξαγοράζεται ἡ εἰρήνη!».

Ἀναφερόμενος στά Βαλκάνια ὁ πρώην Πρωθυπουργός προειδοποίησε ὅτι ἡ ἔντασις ἀπό τήν Οὐκρανία μπορεῖ νά μεταφερθεῖ ἐκεῖ, ὅτι «ἴσως ἐκδηλωθοῦν ἀποσχιστικές τάσεις καί ἀπόπειρα ἀλλαγῆς συνόρων» καί ξεκαθάρισε πρός κάθε κατεύθυνση: «Κομμένοι οἱ ἀλυτρωτισμοί καί οἱ βαλκανικῆς κοπῆς κουτοπονηριές». Ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἀφοῦ κατεδίκασε μέ δριμύτητα τήν εἰσβολή τῆς Ρωσσίας στήν Οὐκρανία μέ τόν πλέον κατηγορηματικό τρόπο, ἀφιέρωσε τήν ὁμιλία του στούς κινδύνους πού ἐγκυμονεῖ ἡ παράτασις τοῦ πολέμου. Λαμβάνων ἐμμέσως ἀποστάσεις ἀπό τήν στρατηγική τῆς Κυβερνήσεως νά ἐνισχύει τήν Οὐκρανία μέ ὁπλισμό. Ἐπισημαίνων ὅτι οἱ ΗΠΑ δείχνουν «νά μήν ἐπιθυμοῦν τήν ταχεῖα ἀποπεράτωση τοῦ πολέμου» καί ὅτι ἡ Εὐρώπη συμπεριφέρεται ὡς «παθητικός θεατής», σημείωσε ὅτι ἡ παράτασις τῆς συρράξεως βλάπτει τόν θύτη Ρωσσία, τό θῦμα Οὐκρανία, πλήττει τίς εὐρωπαϊκές κοινωνίες καί διευρύνει τίς κοινωνικές ἀνισότητες. Ὡς κινδύνους πού ἐγκυμονεῖ ἡ παράτασις τοῦ πολέμου προσδιόρισε τήν ἐπέκτασή του ἐκτός Οὐκρανίας, τήν νέα μορφή Ψυχροῦ Πολέμου πού δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τόν παλαιό καί εὐνοεῖ τίς προβοκάτσιες, τήν πιθανότητα συμπήξεως παγκόσμιου ἀντιδυτικοῦ μετώπου ἀπό Ρωσσία-Κίνα-Ἰνδία, τήν ἐπιδείνωση τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως καί τήν ἀδυναμία ἀντιμετωπίσεως τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς.

Ἀναντιστοιχία ἀπέναντι στήν Κύπρο

Ὁ κ. Καραμανλῆς δέν κρύφθηκε πίσω ἀπό τό δάκτυλό του καί ὁμίλησε ἐκτενῶς γιά τήν καταφανῆ ἀναντιστοιχία στήν στάση τῶν περισσοτέρων συμμάχων καί ἑταίρων ἀπέναντι στήν Κύπρο. Ἐπέκρινε τήν προσπάθεια ἐκείνων πού «ἀναιροῦν ἀκόμα καί τήν ὑφιστάμενη κρατική ὀντότητα τῆς Κύπρου καί ἀποδέχονται ἀδιαμαρτύρητα τά τετελεσμένα τῆς παράνομης κατοχῆς καί ἐποίκισης.» «Αὐτή ἡ κατάφωρα ὑποκριτική ἀναντιστοιχία ἐκθέτει σοβαρά ὅσους ὀμνύουν ὅτι μάχονται ὑπέρ ἀξιῶν καί ἀρχῶν, καί ἐγείρει τήν ὑποψία, ὅτι ἡ ἐπιλεκτικότητα στίς εὐαισθησίες ὑπαγορεύεται ὄχι ἀπό ἀρχές ἀλλά ἀπό γεωπολιτικές ἐπιδιώξεις» σημείωσε ὁ πρώην Πρωθυπουργός. Ἐν ἀντιθέσει μέ τήν Ἑλλάδα, ἡ Τουρκία εἶναι χώρα ἀναθεωρητική πού ἐπιδιώκει δηλαδή νά μεταβάλλει τήν ὑφιστάμενη κατάσταση πρός ὄφελός της, προσέθεσε καί ἔφερε ὡς παράδειγμα τήν ἐμπλοκή της σέ Λιβύη, Συρία, Ἰράκ καί Καύκασο. «Ὅλα δείχνουν ὅτι ἡ Τουρκία θεωρεῖ ὅτι ἱστορικά, γεωπολιτικά, μέ βάση τό μέγεθος καί τόν πληθυσμό της δικαιοῦται ἡγετικοῦ ρόλου στήν Ἀνατολική Μεσόγειο καί ἐπέκεινα» ὑπεγράμμισε. Ἐξήγησε μέ ξεκάθαρο τρόπο ὅτι τρέφουν αὐταπάτες καί ψευδαισθήσεις ἐκεῖνοι πού θωροῦν ὅτι γιά τήν ἔνταση στίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις ὑπάρχει ἀμοιβαία εὐθύνη, ὅτι «ἡ ἑλληνική στάση ρέπει στόν μαξιμαλισμό» καί ὅτι «πρέπει νά ἐπιδείξουμε μεγαλύτερη εὐελιξία καί συμβιβαστική διάθεση καί δέν πρέπει νά ἀρνούμαστε τήν διεύρυνση τῆς ἀτζέντας τῶν πρός ἐπίλυση θεμάτων πού κατά τό δοκοῦν φορτώνει ὁλοένα ἡ Τουρκία.» Ὁ κ. Καραμανλῆς ἦταν σαφής, ὅτι εἶναι μιά ἐσφαλμένη στάσις διότι στηρίζεται στήν ψευδαίσθηση, ὅτι ἀρκεῖ νά δείξουμε κάποια ὑποχωρητικότητα καί ὅλα θά διευθετηθοῦν πρός ὄφελος ὅλων.

Διευκρίνισε δέ σέ αὐτό τό σημεῖο τῆς ὁμιλίας του ὅτι δέν ἀμφισβητεῖ τήν εἰλικρίνεια τῶν προθέσεων καί τόν πατριωτισμό κανενός, ὅμως τόνισε μέ ἔμφαση πώς «ἡ υἱοθέτηση μιᾶς τέτοιας συμπεριφορᾶς θά ὁδηγοῦσε σέ σοβαρές, ἴσως καί μοιραῖες βλάβες στά ἐθνικά συμφέροντα καί θά ἀποθράσυνε ἀκόμα περισσότερο τήν ἄλλη πλευρά.» Θεωρεῖ ἀδιανόητη τήν ὅποια διαπραγμάτευση ἤ παραπομπή περί γκρίζων ζωνῶν, κυριαρχίας ἐπί νήσων, νησίδων καί βραχονησίδων, ἀποστρατιωτικοποιήσεως νησιῶν πού ἀπειλοῦνται καί τοῦ ἀναφαίρετου μονομεροῦς δικαιώματος τῆς Ἑλλάδος νά ἐπεκτείνει τά χωρικά της ὕδατα. Ἀπαντῶν σέ ὅσους ἀσκοῦν κριτική ὅτι ἡ πάγια γραμμή ὑπερασπίσεως καί προβολῆς τῶν ἐθνικῶν θέσεων χαρακτηρίζεται ἀπό τήν «λογική τῆς ἀκινησίας», εἶπε τά ἑξῆς: «Ἄν ὅμως ἡ δῆθεν κινητικότητα, δηλαδή ἡ μετακίνηση ἀπό πάγιες ἐθνικές θέσεις ὁδηγεῖ σέ ἀντιλήψεις συμβιβασμοῦ μέ τίς μονομερεῖς καί διαχρονικά αὐξανόμενες τουρκικές ἀξιώσεις, τό ἐπιχείρημα εἶναι καί ἕωλο καί ἐπικίνδυνο. Μέ ἐκπτώσεις σέ θέματα ἐθνικῆς κυριαρχίας δέν ἐξαγοράζεται ἡ εἰρήνη. Τό ἀντίθετο. Οἱ ἐκπτώσεις τέτοιου εἴδους ἁπλῶς μεγαλώνουν τήν βουλιμία καί ἐντείνουν τίς ἡγεμονικές ἐπιδιώξεις καί τόν ἐπεκτατισμό τῶν γειτόνων».

Μεγάλο ἐνδιαφέρον εἶχε ὅσα εἶπε καί γιά τήν συνεκμετάλλευση τοῦ ὀρυκτοῦ πλούτου τοῦ Αἰγαίου. Κατ’ ἀρχήν παρουσίασε τό ἀφήγημα, ὅτι ὁ ἀπό κοινοῦ προσπορισμός ὀφέλους ἀπό τά κοιτάσματα στό Αἰγαῖο καί τήν Ἀνατολική Μεσόγειο θά ἦταν ἰσχυρό κίνητρο νά ξεπεραστοῦν οἱ διαφωνίες καί νά ὁδηγηθοῦμε σέ μία ἐπ’ ἀμοιβαίᾳ ὠφελείᾳ διευθέτηση. Ὅμως ὅπως παρατήρησε, ἐκεῖνοι πού υἱοθετοῦν αὐτήν τήν θέση παραβλέπουν δύο παράγοντες. Ὅτι ἡ συνεκμετάλλευσις δέν εἶναι νοητή ἐάν προηγουμένως δέν ἔχει ἐπακριβῶς ὁριοθετηθεῖ τό τί ἀνήκει στήν κάθε πλευρά σύμφωνα μέ τό Διεθνές Δίκαιο. Καί ὅτι στηρίζεται στήν παραδοχή ὅτι «ἡ ἀξιοποίηση τοῦ τυχόν ὑφιστάμενου ὀρυκτοῦ πλούτου εἶναι τό βασικό κίνητρο τῆς συμπεριφορᾶς τῆς Τουρκίας», ἐνῶ ἡ πραγματική στόχευσις εἶναι ἡ ἀνατροπή πρός ὄφελός της τοῦ status quo στήν περιοχή καί ἡ ἐπιβολή καθεστῶτος ἡγεμονίας της.

Ἀνεγνώρισε τόν κίνδυνο πού ἐνέχει ὁ πόλεμος στήν Οὐκρανία ὡς πρός τά ἑλληνοτουρκικά, καθώς εἶναι φανερό ὅτι ἡ Τουρκία ἐπιδιώκει νά ἀναβαθμίσει τό γεωπολιτικό της ἐκτόπισμα, διατηρῶντας διαύλους ἐπικοινωνίας καί μέ τούς δύο ἐμπολέμους καί ἀναλαμβάνοντας ρόλο διαμεσολαβητοῦ. Ὅπως εἶπε ὁ κ. Καραμανλῆς, ἡ Δύσις ἐνώπιον τῆς ἀνάγκης συμπήξεως ἑνιαίου ἀντιρωσσικοῦ μετώπου μπορεῖ «νά ὑπερεκτιμήσει τήν σπουδαιότητα τοῦ ρόλου τῆς Τουρκίας, παραβλέποντας καί ὑποτιμῶντας τίς κατά καιρούς ἀποκλίσεις της ἀπό τήν δυτική γραμμή καί τόν ἀλληθωρισμό της πρός τήν Ρωσσία, ἀλλά καί τήν ἀναθεωρητική της συμπεριφορά.»

Ἤδη χῶρες υἱοθετοῦν πολιτική ἴσων ἀποστάσεων ἔναντι τῆς Τουρκίας καί τῆς Ἑλλάδος, ἀποφεύγουν νά καταδικάσουν τίς τουρκικές προκλήσεις καί ‒δείχνοντας πρός τήν Γερμανία‒ κάνουν συστάσεις γιά διάλογο καί ἀμοιβαίους συμβιβασμούς, «παραβλέποντας ὅτι ἡ μέν Ἑλλάδα ζητᾶ τόν σεβασμό καί τήν ἐφαρμογή τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, ἐνῶ ἡ Τουρκία προβάλλει διεκδικήσεις διαμετρικά σέ ἀντίθεση μέ αὐτό, ἀπειλεῖ μέ πόλεμο καί προσφεύγει στήν διπλωματία τῶν κανονιοφόρων.» Δήλωσε σέ ἔντονο ὕφος ὅτι «ἴσες ἀποστάσεις καί οὐδετερότητα μεταξύ δικαίου καί ἀδίκου, μεταξύ νομιμότητας καί παρανομίας, συνιστᾶ εὔνοια πρός τόν παρανομοῦντα, συνιστᾶ ἔμμεση καί ὑποκριτική στήριξη πρός τόν ταραξία»!

Ὁ κ. Καραμανλῆς ἐπέστησε τήν προσοχή καί στά Βαλκάνια, μέ ἀφορμή τόν πόλεμο στήν Οὐκρανία καί τόν λανθασμένο τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἔχει ἕως τώρα ἀντιδράσει ἡ Εὐρώπη. «Ἡ διαιώνιση τοῦ Οὐκρανικοῦ μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ὡς εὐκαιρία γιά τήν ἐκδήλωση ἀποσχιστικῶν τάσεων, συγκρούσεων ἀκόμα καί ἀλλαγῆς συνόρων» σημείωσε χαρακτηριστικά. Ἔφερε ὡς παράδειγμα ἑστιῶν ἀνησυχίας τήν Βοσνία Ἐρζεγοβίνη μέ τό περίπλοκο καί δυσλειτουργικό καθεστώς πού τήν διέπει καί τό Κοσσυφοπέδιο πού εἶναι «σέ μόνιμη τριβή οἱ ἐπιδιώξεις Ἀλβανῶν καί Σέρβων.» Ἡ εἰσβολή τῆς Ρωσσίας στήν Οὐκρανία εἶναι πρᾶξις παράνομη, ἀπαράδεκτη καί καταδικαστέα. Ὄχι μόνο διότι προσβάλλει βάναυσα κάθε κανόνα Διεθνοῦς Δικαίου. Ἀλλά καί διότι καμμία ἐπιχειρηματολογία, βάσιμη ἤ ὄχι, δέν δικαιολογεῖ τήν προσφυγή στήν βία, τίς καταστροφές καί τήν αἱματοχυσία, ἰδίως μάλιστα εἰς βάρος ἀμάχων καί ἀθώων. Πέρα ὅμως ἀπό τήν ἀπερίφραστη καταδίκη τῆς εἰσβολῆς καί τήν ἠθικά καί ἀνθρωπιστικά ἐπιβεβλημένη συμπαράσταση στόν δοκιμαζόμενο οὐκρανικό λαό, εἶναι ἀνάγκη νά συνειδητοποιήσουμε τίς συνέπειες καί τούς κινδύνους πού ἐγκυμονεῖ ὁ πόλεμος καί προπαντός ἡ παράτασίς του.

Ἐν συνεχείᾳ περέθεσε τούς πέντε λόγους γιά τούς ὁποίους ἐγκυμονεῖ κινδύνους ἡ παράτασις τοῦ πολέμου στήν Οὐκρανία. Πρῶτον, εἶναι ἐνδεχόμενο νά ἐπεκταθεῖ ὁ πόλεμος καί πέραν τοῦ οὐκρανικοῦ ἐδάφους ἀπό λάθος ἤ προβοκάτσια. «Δεύτερον, ὁ νέος ψυχρός πόλεμος δέν θά εἶναι ἀναβίωση τοῦ παλαιοῦ. Θά εἶναι πολύ χειρότερος καί πολύ πιό ἀπρόβλεπτος» προσέθεσε, ἐξηγῶντας ὅτι γίνεται σέ πολύ πιό ἀβέβαιο καί ἀσταθές περιβάλλον. Τρίτον, ἡ παρατεταμένη σύγκρουσις ἐνέχει τόν κίνδυνο ἡ ἀντιπαράθεσις Δύσεως – Ρωσσίας νά λάβει παγκόσμιες διαστάσεις ἐξελισσόμενη σέ ἀντιπαράθεση μεταξύ Δύσεως καί ἑνός εὐρέος ἀντιδυτικοῦ μετώπου, βάζοντας σέ αὐτό χῶρες, ὅπως ἡ Ρωσσία, ἡ Κίνα καί ἡ Ἰνδία. Ὁ τέταρτος λόγος εἶναι πώς μέ τήν προσοχή στραμμένη στόν πόλεμο θά πάψουμε νά ἀντιμετωπίζουμε ἐπείγοντα προβλήματα ὅπως ἡ κλιματική ἀλλαγή. Ὁ πέμπτος λόγος εἶναι ἡ ἐπίπτωσις πού θά ἔχει τυχόν παράτασις τοῦ πολέμου στόν οἰκονομικό τομέα καί «τό σόκ στόν ἐνεργειακό τομέα, στήν ἐφοδιαστική ἁλυσίδα, στίς τιμές, στήν παραγωγή καί τό ἐμπόριο προμηνύουν δύσκολες μέρες.»

Φυσικά μίλησε γιά τό μεγάλο κίνδυνο τῆς ἐπισιτιστικῆς κρίσεως σέ ὅλο τόν πλανήτη. «Ἐφ’ ὅσον λοιπόν ὁ πόλεμος εἶναι τόσο καταστροφικός καί ἡ παράτασή του ἐγκυμονεῖ πολλαπλάσιους κινδύνους, ἐπείγει ὁ τερματισμός του. Ἄλλωστε καί ὅλοι οἱ ἐμπλεκόμενοι μόνο νά χάσουν ἔχουν ἀπό τήν συνέχισή του. Πρωτίστως τό θῦμα, ἡ Οὐκρανία, μέ τεράστιες ἀπώλειες σέ ἀνθρώπινες ζωές καί ὑλικές καταστροφές. Ὅμως καί ὁ θύτης, ἡ Ρωσσία, πού ἀνεξάρτητα ἀπό τήν ἀμφιλεγόμενη στρατιωτική ἔκβαση, ἔχει σημαντικές ἀπώλειες, σοβαρότατο κόστος ἀπό τίς κυρώσεις καί τεράστια φθορά κύρους. Ἀλλά καί ἡ Εὐρώπη πού ἤδη βιώνει τίς ἀρνητικές συνέπειες τῆς σύγκρουσης καί θά πληρώσει βαρύτατο τίμημα ἀπό τήν διαιώνισή της» προέβλεψε ὁ κ. Καραμανλῆς. Τέλος, ἄφησε αἰχμές γιά τόν ρόλο τῶν ΗΠΑ, λέγοντας ὅτι «δέν εἶναι ξεκάθαρο ἐάν ἔχουν ἐξ ἴσου ἰσχυρά κίνητρα γιά τήν ταχεῖα περάτωση τοῦ πολέμου, ἀφοῦ ἐκ τῶν πραγμάτων δέν ὑφίστανται τίς ὀδυνηρές του συνέπειες. Σέ κάθε περίπτωση ἐπ’ οὐδενί στόν ἴδιο βαθμό.». Καί κατέληξε ὅτι ἡ Εὐρώπη, μέ τίς γνωστές ἀδυναμίες της, πρέπει νά ἀναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στήν κατάπαυση τοῦ πυρός καί νά πάψει νά ἔχει τόν «ρόλο παθητικοῦ θεατῆ στίς παγκόσμιες ἐξελίξεις.»