Ἐκτεθειμένη ἡ Κυβέρνησις ἀπό τήν ἀρχική ἀπόφαση ἀποδοχῆς τῆς δικαστικῆς συνδρομῆς καί κατασχέσεως τοῦ ἰρανικοῦ πετρελαίου – Ἀνοίγει ὁ δρόμος γιά τήν ἀπελευθέρωση τῶν Ἑλλήνων ναυτικῶν
ΑΡΚΕΤΑ δύσκολη «ἐξίσωσις» ἀποδεικνύονται οἱ διεθνεῖς σχέσεις. Πού ποτέ δέν ἦσαν μονοδιάστατες, καί πού ἡ κατ’ ἀπόλυτον τρόπον προσήλωσις στά κελεύσματα τοῦ ἑνός ἤ τοῦ ἄλλου στρατοπέδου οὐδέποτε εἶχε αἴσια ἀποτελέσματα. Τό βλέπουμε τώρα αὐτό στήν περίπτωση τοῦ ἰρανικοῦ δεξαμενοπλοίου, τό φορτίο τοῦ ὁποίου ἐδεσμεύθη πρό ὀλίγων ἡμερῶν. Τό Ἐφετεῖο Χαλκίδος ἠκύρωσε τήν ἀπόφαση διά τῆς ὁποίας εἶχε διαταχθεῖ ἡ δέσμευσις. Τό γεγονός ἀφήνει ἐκτεθειμένη τήν Κυβέρνηση, ἡ ὁποία εἶχε σπεύσει νά ἐφαρμόσει ἀρχική δικαστική ἀπόφαση ἀποδοχῆς τοῦ αἰτήματος δικαστικῆς συνδρομῆς τῶν ΗΠΑ πού ζητοῦσαν κατάσχεση τοῦ φορτίου. Ὑπενθυμίζεται ὅτι ἡ ὑπόθεσις προέκυψε ὅταν οἱ ἑλληνικές ἀρχές τόν Ἀπρίλιο δέσμευσαν τό ὑπό ἰρανική σημαία “Lana”, πρώην “Pegas”, μέ 19 μέλη ρωσσικοῦ πληρώματος στό πλοῖο, κοντά στίς ἀκτές τῆς νοτίου Εὐβοίας, λόγῳ τῶν κυρώσεων. Τό πλοῖο ἀπελευθερώθηκε σύντομα λόγῳ περιπλοκῶν σχετικά μέ τήν ἰδιοκτησία του. Ὅμως μέρος τοῦ φορτίου κατεσχέθη ὑπέρ τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν οἱ ὁποῖες τό μετέφεραν σέ ἄλλο πλοῖο.
Θέλουμε νά πιστεύουμε ὅτι τώρα πού τό Ἐφετεῖο δίδει νέα διάσταση στήν ὑπόθεση, θά δοῦμε σύντομα νά ἀπελευθερώνονται οἱ Ἕλληνες ναυτικοί, πληρώματα τῶν πλοίων “Prudent Warrior” καί “Delta Poseidon”, πού στίς 27 Μαΐου εἶχαν καταληφθεῖ ἐνῶ ἔπλεαν στόν Περσικό Κόλπο, εἰς ἀντίποινα ἀπό τίς ναυτικές δυνάμεις τῶν Φρουρῶν τῆς Ἰσλαμικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ Ἰράν. Τήν πράξη αὐτή ἡ ἑλληνική Κυβέρνησις εἶχε χαρακτηρίσει «πειρατεία». Ἔγινε διάβημα διαμαρτυρίας πρός τόν Ἰρανό πρέσβυ στήν Ἀθήνα, ἐνῶ ἐνημερώθηκε ἡ Εὐρωπαϊκή Ὑπηρεσία Ἐξωτερικῆς Δράσεως καί ὁ Διεθνής Ναυτιλιακός (ΙΜΟ).
Τώρα πάντως, ἡ ἀπόφασις τοῦ Ἐφετείου ἀποδεικνύει ὅτι στήν Ἑλλάδα ἐξακολουθοῦν νά λειτουργοῦν κάποιοι θεσμοί, καθώς καί ὅτι ὑπάρχουν δικαστές τῆς ἀνωτέρας καί τῆς ἀνωτάτης βαθμίδος πού τιμοῦν τόν ὅρκο τους.
Τό ζήτημα ὅμως εἶναι πολύ πιό περίπλοκο. Τό Ἰράν εἶχε ἀνέκαθεν φιλικές σχέσεις μέ τήν Ἑλλάδα. Ἦταν βασικός προμηθευτής τῆς χώρας μας σέ πετρέλαιο. Ὑπῆρχαν συμφωνίες στρατιωτικῆς συνεργασίας μεταξύ μας, βασισμένες στήν ἀμοιβαία καχυποψία ἀπέναντι στήν Τουρκία. Ὅταν ὅμως οἱ ΗΠΑ ἐπέβαλαν κυρώσεις στό Ἰράν ἀκολουθήσαμε κατά τρόπο πειθήνιο. Μεριμνήσαμε βεβαίως γιά τόν ἀπρόσκοπτο ἐφοδιασμό τῆς χώρας μας μέ πετρέλαιο ἀπό ἄλλες πηγές. Ὅμως ἕνας ὁλόκληρος διπλωματικός σχεδιασμός πού ἀπέβλεπε σέ μιά μορφή «περικυκλώσεως» τῆς Τουρκίας διά τοῦ Ἰράν, «τινάχθηκε στόν ἀέρα».
Αὐτή ἦταν ἡ ἀρχή. Γιά ἀρκετά χρόνια οἱ σχέσεις Ἑλλάδος – Ἰράν διολίσθαιναν παρά τίς προσπάθειες τῆς Τεχεράνης νά τίς κρατήσει ζωντανές, μέ πρωτοβουλίες σέ «ἀνώδυνους» τομεῖς, ὅπως ἡ συνεργασία σέ ἐπιστημονικούς τομεῖς καί στήν στρατιωτική ἰατρική.
Καί μετά ἦλθε ἡ ὑπόθεσις τοῦ δεξαμενοπλοίου Lana (πρώην Pegas), τό ὁποῖο ἐδεσμεύθη ἀνοικτά τῆς Εὐβοίας. Τό περιστατικό εἶχε ὁδηγήσει σέ ὀργισμένη ἀντίδραση ἀπό τό Ἰράν, πού προειδοποίησε ὅτι θά λάβει τιμωρητικά μέτρα πέρα ἀπό τήν κατάληψη τῶν δύο ἑλληνικῶν δεξαμενοπλοίων. Ταυτοχρόνως εἶχε ἀσκήσει ἔφεση κατά τῆς ἀρχικῆς δικαστικῆς ἀποφάσεως μέ ἀποτέλεσμα τώρα νά δικαιώνεται.
Τά ζητήματα τῶν πλοίων καί τῶν πληρωμάτων θά εὕρουν τήν λύση τους. Αὐτό πού θά εἶναι πολύ δύσκολο πλέον νά ἀποκατασταθεῖ θά εἶναι οἱ ἑλληνο-ιρανικές σχέσεις. Καί δυστυχῶς τήν εὐθύνη γιά αὐτό φέρει ἀποκλειστικῶς ἡ Ἀθήνα.