Ἡ ἱστορία δέν θά μᾶς συγχωρήσει ἄν ὑποτιμήσουμε τήν ἀπειλή – Τό δίς ἐξαμαρτεῖν…
Τοῦ Μανώλη Κοττάκη
Η ΕΙΔΗΣΗ τῆς αἰφνίδιας ἐξόδου τοῦ τουρκικοῦ γεωτρύπανου στήν Μεσόγειο Θάλασσα βορείως τῆς Κύπρου τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου, 10 μέρες πρίν ἀπό τήν προσδιορισμένη ἡμερομηνία πλεύσης του ἀπό τήν τουρκική κυβέρνηση, μέ βρῆκε νά μελετῶ τό ἐξαιρετικά ἐνδιαφέρον βιβλίο τοῦ Ἀλέξη Παπαχελᾶ Τό σκοτεινό δωμάτιο, 1967-1974 (κυκλοφορεῖ ἀπό τίς ἐκδόσεις «Μεταίχμιο»). Ἔχοντας ὁλοκληρώσει τήν ἀνάγνωση τῶν 2/3 τοῦ περιεχομένου του δέν μπορῶ νά μήν ὁμολογήσω ὅτι βρίσκω ἐντυπωσιακές ἀναλογίες στούς γεωπολιτικούς συσχετισμούς πού ἐπέτρεψαν τήν εἰσβολή τῆς Τουρκίας τό 1974 στήν Κύπρο μέ τούς τρέχοντες γεωπολιτικούς συσχετισμούς τοῦ 2022. Βρίσκω ἐνδιαφέρουσες ἀναλογίες σέ ὅλα ὅσα συνέβαιναν στά παρασκήνια τῆς ἑλλαδικῆς καί τῆς κυπριακῆς πολιτικῆς σκηνῆς τότε, σέ σύγκριση μέ αὐτά πού συμβαίνουν σήμερα. Ἡ ἀτμόσφαιρα εἶναι δηλητηριασμένη. Βρίσκω ἐπίσης ἐντυπωσιακές ἀναλογίες στήν χορογραφία μέ τήν ὁποία ἐξελίχθηκαν τά δραματικά γεγονότα. Μέ διαφορετικές ἀφορμές, μέ διαφορετικούς πρωταγωνιστές ἀλλά μέ τίς ἴδιες αἰτίες. Δέν θέλω νά πιστέψω ὅτι ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται σάν φάρσα καί ὅτι ὡς ἔθνος δέν πήραμε τά μαθήματά μας ἀπό τήν κυπριακή τραγωδία. Ἄν ἔχει ἄλλως τε νόημα ἡ ἔκδοση αὐτοῦ τοῦ βιβλίου τώρα, πού ὅπως γράφει ὁ Ἀλέξης «στέγνωσαν» τά γεγονότα, ἀλλά καί κάθε βιβλίου πού ἀφορᾶ τήν νεώτερη ἱστορία μας (τό ἐπισημαίνω γιατί ἔχω κάνει ἀντίστοιχες ἀπόπειρες γιά τήν ἀποκάλυψη τῶν βαθύτερων αἰτιῶν τῆς γεωπολιτικῆς κρίσης Ἑλλάδος – ΗΠΑ – Ρωσσίας μεταξύ 2004-2009), εἶναι γιά νά διδασκόμαστε ἀπό τά λάθη μας καί νά μήν τά ἐπαναλαμβάνουμε.
Μέ τήν ἐπισήμανση, ὅτι στήν ἀρχή αὐτῆς τῆς νέας κρίσης δυστυχῶς φαίνεται ὅτι ὅπως τό 1974 πάλι ὑποτιμήσαμε τίς πληροφορίες καί ἐκτιμήσαμε ὅτι θά ἔχουμε ἕνα ἥσυχο καλοκαίρι –ἐνῶ ὁ Ἐρντογάν κατά τήν πάγια τακτική του ἀφοῦ κέρδισε ὅσα ἤθελε στήν σύνοδο τοῦ ΝΑΤΟ ἐπιστρέφει ἀκάθεκτος– παραθέτω τίς ἀνατριχιαστικές ἀναλογίες τοῦ τότε μέ τό τώρα. Μέ τήν εὐχή, ὅτι δέν θά ἐπιβεβαιωθοῦν μέχρι τέλους!
Τό 1974 ἡ Ἀμερική εἶχε ἕναν ἀδύναμο Πρόεδρο, τόν Ρίτσαρντ Νίξον, ὁ ὁποῖος ἦταν στό ἐπίκεντρο ἀποκαλύψεων γιά τό σκάνδαλο Watergate, καί ἡ προσοχή του ἦταν ἀφιερωμένη στό ἐσωτερικό καί μόνο σέ αὐτό. Ὁ Παπαχελᾶς ἀποκαλύπτει μάλιστα ὅτι ἡ διάρρηξη τῶν γραφείων τοῦ Δημοκρατικοῦ κόμματος ἔγινε γιά νά διαπιστώσει ὁ Νίξον ἄν τό ἀντίπαλο κόμμα εἶχε στοιχεῖα γιά τό γεγονός, ὅτι ἡ δικτατορία τῶν Ἀθηνῶν εἶχε χρηματοδοτήσει μυστικά μέ 549.000$ τήν προεκλογική του καμπάνια στίς ἐκλογές τοῦ 1968 μέ ἐνδιάμεσο ἀχυράνθρωπο τόν ἐπιχειρηματία Τόμ Πάππας!
Τό 1974 ἐπίσης, ὅπως ἀποκαλύπτεται στό βιβλίο, ἡ Μόσχα δέν εἶχε κανένα ἐνδιαφέρον νά ἀντιδράσει στίς ὅποιες ἐξελίξεις στό Κυπριακό, καθώς τίς θεωροῦσε τότε ἐσωτερική ὑπόθεση τοῦ ΝΑΤΟ. Αὐτό ἐπιβεβαιώθηκε σέ τηλεφωνική συνομιλία τοῦ Κίσσινγκερ μέ τόν Ρῶσσο πρέσβη στήν Οὐάσιγκτων. Ἔτσι ἡ Τουρκία θεώρησε ὅτι ἦταν ἡ ἰδανική στιγμή γιά νά πραγματοποιήσει τήν εἰσβολή στήν Κύπρο ἀξιοποιῶντας τά τραγικά λάθη τοῦ ἀόρατου δικτάτορα Ἰωαννίδη, ὁ ὁποῖος ὑποτίμησε ὅλες τίς προειδοποιήσεις νά μήν ἀνατρέψει τόν Μακάριο ἀλλά καί τοῦ ἴδιου τοῦ Μακαρίου, ὁ ὁποῖος μέ τόν περίφημο λόγο του στό Συμβούλιο Ἀσφαλείας τοῦ ΟΗΕ ὑποστήριξε ὅτι ἡ ἀνατροπή του παραβίασε τίς συνθῆκες τῶν Ἐγγυήσεων, ἔθεσε σέ κίνδυνο τήν ζωή τῶν Τουρκοκυπρίων καί ἔδωσε τόν ἀπόλυτο νομικό λόγο στούς Τούρκους γιά τόν Ἀττίλα. Ἔτσι μέ αὐτά τά δεδομένα (ὅπως ἀποκαλύπτεται στό βιβλίο) ὁ Τοῦρκος Πρωθυπουργός Μπουλέντ Ἐτσεβίτ ἀπέσπασε σέ τηλεφωνική συνομιλία πού εἶχε μέ τόν μοιραῖο Κίσσινγκερ τήν σιωπηρή συναίνεση τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν γιά τήν εἰσβολή.
Δυστυχῶς ὁ γεωπολιτικός συσχετισμός σήμερα εἶναι τέτοιος πού μέ μία πρώτη ἐκτίμηση, ἐάν οἱ Τοῦρκοι ἐπιχειροῦσαν κάτι ἀνάλογο δέν θά συναντοῦσαν ἰδιαίτερες ἀντιστάσεις οὔτε ἀπό τίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες οὔτε ἀπό τήν Ρωσσία μέ τήν ὁποία εἶναι στρατηγικός σύμμαχος, πολύ φοβόμαστε οὔτε ἀπό τήν «ἐλπίδα» μας Γαλλία τήν ὁποία ἐπιχειροῦν νά ἐξαγοράσουν μέ παραγγελίες Rafale.
Στίς βαθιά διχασμένες ΗΠΑ ἡγεῖται ἕνας ἀδύναμος Πρόεδρος, ὁ Τζό Μπάιντεν, ὁ ὁποῖος γιά διαφορετικούς λόγους εἶναι τόσο ἀσθενής πολιτικά ὅσο ὁ Νίξον τό 1974. Τό δέ δόγμα τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν ὅπως φαίνεται καί ἀπό τόν πόλεμο τῆς Οὐκρανίας εἶναι ἡ πάσῃ θυσίᾳ ἀποφυγή τῆς ἄμεσης ἐμπλοκῆς τους σέ οἱαδήποτε σύρραξη σέ ὅποια περιοχή, μέ δεδομένο ὅτι αὐτή θά ἔχει καί βαρύ πολιτικό κόστος στόν δρόμο πρός τίς ἐνδιάμεσες ἐκλογές ἀλλά καί βαρύ οἰκονομικό κόστος. Στήν Ρωσσία ἡγεῖται ὁ Βλαντιμήρ Πούτιν ὁ ὁποῖος ὄχι ἁπλῶς δέν εἶναι ἀδιάφορος γιά τά σχέδια τοῦ Ἐρντογάν ἀλλά ὡς στρατηγικός του σύμμαχος τά χρηματοδοτεῖ καί τά ἐνθαρρύνει –βλέπετε ἐμεῖς δέν τόν θέλαμε ὡς σύμμαχο, τόν χάσαμε καί τόν στείλαμε στήν ἀγκαλιά τῆς Ἄγκυρας. Ἡ διάσπαση τοῦ ΝΑΤΟ εἶναι στρατηγικός στόχος τοῦ Ρώσσου ἡγέτη.
Τό 1974 εἴχαμε πετρελαϊκή κρίση, ἐνεργειακή κρίση. Ὅπως καί σήμερα. Τό 1974 ὁ Ἀμερικανός πρέσβης Χένρυ Τάσκα πρότεινε στόν ἀόρατο δικτάτορα Ἰωαννίδη τήν σύσταση μίας κοινῆς Ἑλληνικῆς – Ἀμερικανικῆς– Τουρκικῆς ἑταιρείας γιά τήν συνεκμετάλλευση τοῦ ὀρυκτοῦ πλούτου στό Αἰγαῖο (Ἡ Ἑλλάς εἶχε μόλις ἀνακαλύψει τό κοίτασμα στόν Πρῖνο τῆς Θάσου.) Τό 2022, μόλις προχθές, ἀφίχθη στήν Ἀθήνα καί εἶχε συναντήσεις μέ τούς ἁρμόδιους ὑπουργούς Ἐξωτερικῶν Νῖκο Δένδια καί Ἐνέργειας Κώστα Σκρέκα ὁ εἰδικός σύμβουλος τοῦ προέδρου Μπάιντεν Ἄμος Χοκστάιν, ὁ ὁποῖος ἔχει συγκεκριμένες ἀπόψεις γιά τήν συνεκμετάλλευση στό Αἰγαῖο καί στήν Μεσόγειο. Ἀπόψεις οἱ ὁποῖες ἐμπλέκουν εὐθέως τήν Τουρκία στήν συνεκμετάλλευση τοῦ ὀρυκτοῦ μας πλούτου, ἀλλά προβλέπουν καί τήν μεταφορά τοῦ φυσικοῦ ἀερίου ἀπό τά κοιτάσματα πού βρίσκονται στά νότια τοῦ νησιοῦ ἀπό ἀγωγό πού θά διέρχεται τό κυπριακό ἔδαφος καί θά καταλήγει στά τουρκικά παράλια. Οἱ ἐλλιπεῖς ποσότητες ὑγροποιημένου φυσικοῦ ἀερίου πού διοχετεύουν στήν ἀγορά οἱ Ἀμερικανοί καί δέν εἶναι ἀρκετές γιά νά καλύψουν τίς ἐνεργειακές ἀνάγκες τῆς πανικόβλητης Εὐρώπης, εἶναι ὁ λόγος πού ἀναγκάζουν τίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες νά τροποποιήσουν ἐλαφρῶς τό δόγμα τους γιά τήν πράσινη ἐνέργεια. Ἤδη ἡ ExxonMobil ἀντικατέστησε τήν γαλλική ἑταιρεία Total στίς γεωτρήσεις πού ἔχουν προκηρυχθεῖ ἀπό τήν Ἑλληνική Δημοκρατία νοτίως τῆς Κρήτης.
Ὄχι τυχαῖα ὅμως καί πρίν τό τουρκικό γεωτρύπανο χαράξει πορεία γιά τά κυπριακά καί τά ἑλληνικά χωρικά ὕδατα, ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν κύριος Δένδιας εἶπε προχθές στήν Λευκωσία στούς Κύπριους πρέσβεις ἀπό ὅλον τόν κόσμο ὅτι «ἡ Κύπρος δέν κεῖται μακράν», ὅτι εἴμαστε «ἑνιαῖο ἔθνος» μέ «ἑνιαῖο ἐθνικό κέντρο» ἐνῶ ἄφησε νά ἐννοηθεῖ ὅτι θά ἐνεργοποιηθεῖ πάλι μετά τόν ἐπανεξοπλισμό μας τό δόγμα τοῦ Ἑνιαίου Ἀμυντικοῦ Χώρου. Ἀναγνωρίζοντας ἔτσι μετά τήν ἐπιστροφή του ἀπό τό πάντα (ὅπως καί τό 1974 ) καλά πληροφορημένο γιά τίς τουρκικές διαθέσεις Λονδῖνο, ὅτι ἡ πρώτη φάση τῆς κρίσεως θά ἐξελιχθεῖ μεταξύ τῶν ἑλληνικῶν καί τῶν κυπριακῶν χωρικῶν ὑδάτων. Τό 1974 καί συγκεκριμένα στίς 28 Μαΐου ἐκείνης τῆς χρονιᾶς ὁ Τοῦρκος Πρωθυπουργός Ἐτζεβίτ ἔδωσε ἐντολή νά πλεύσει ὑδρογραφικό σκάφος στά νερά τοῦ Αἰγαίου καί νά πραγματοποιήσει ἔρευνες, προκειμένου νά ἐκβιάσει τήν Ἑλλάδα νά καθίσει στό τραπέζι τῶν ἀπ’ εὐθείας διαπραγματεύσεων γιά τήν ὑφαλοκρηπῖδα. Θά ἀκολουθοῦσε ὅπως ἀναφέρεται στό βιβλίο τοῦ κυρίου Παπαχελᾶ καί γεωτρύπανο. Ἡ χορογραφία πού ἀκολουθεῖ ὁ Ἐρντογάν τό 2022 στήν ἐπέτειο τῶν 100 ἐτῶν ἀπό τήν μικρασιατική καταστροφή Αὔγουστο μῆνα εἶναι ἀκριβῶς ἴδια! Θά ἐκβιάσει μέ τό γεωτρύπανο γιά διαπραγματεύσεις. Σύμφωνα ἄλλως τε μέ ἀμερικανική ἔκθεση τοῦ 1974, ἡ ἐκμετάλλευση ὑδρογονανθράκων σέ περιοχές πού βρίσκονταν στό παρελθόν στήν κυριαρχία τῆς ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας θεωρεῖται στήν Τουρκία «ἐθνικό ἀπωθημένο»! Καί ἐπειδή γνωρίζει ὅτι ἡ Συμμαχία δέν ἀντέχει διχασμό στό ἐσωτερικό της μέτωπο, τήν στιγμή πού δίνει τόν ὑπέρ πάντων ἀγῶνα της στήν Οὐκρανία, θά ρισκάρει. Γιά νά τά πάρει ὅλα!
Ἐμπόδια σημαντικά δέ φαίνεται νά ὑπάρχουν λοιπόν γιά τόν Ἐρντογάν, καί μάλιστα σέ μιά στροφή πού τό κέντρο βάρους τοῦ κόσμου μετατοπίζεται ἀπό τήν Δύση στήν Ἀνατολή. Ὁ τουρκικός ἀναθεωρητισμός στήν Μεσόγειο καί ἡ τυχόν ἀδιαφορία γιά τίς ἀμερικανικές ὑποδείξεις θά ἐπικυρώσει ἐξ ἄλλου τήν δραματική μεταβολή τοῦ παγκόσμιου γεωπολιτικοῦ συσχετισμοῦ καί τήν ἀνάδυση νέων δυνάμεων.
Τό 1974, τέλος, ὑπῆρχε ἕνας ἀσύλληπτος ἐμφύλιος κορυφῆς μεταξύ τῆς ἑλλαδικῆς καί τῆς κυπριακῆς πολιτικῆς ἡγεσίας. Τό 2022 εὐτυχῶς δέν ὑπάρχει αὐτό, ἀλλά τήν ὥρα πού ὁ Ἐρντογάν αἰφνιδιάζει μέ τό γεωτρύπανο, τό ἑλληνικό πολιτικό σύστημα σπαράσσεται γιά πολλοστή φορά μέ ἀφορμή τήν ὑπόθεση τῶν ὑποκλοπῶν. Ἔχει τόν νοῦ του ἀλλοῦ. Ἡ ἀντιπολίτευση, ἀξιωματική καί ἐλάσσων, συνασπίζεται κατά τῆς κυβέρνησης. (Μπορεῖ τό θέμα νά ἀνακινεῖται ἀπό τήν μία στό πλαίσιο ἑνός παρασκηνιακοῦ ἐμφυλίου μεταξύ φιλοκυβερνητικοῦ μηντιακοῦ κέντρου καί στενοῦ συνεργάτη τοῦ πρωθυπουργοῦ τόν ὁποῖο θέλει νά ἐξουδετερώσει, καί ἀπό τήν ἄλλη στό πλαίσιο ἑνός ἐσωκομματικοῦ ἐμφυλίου μεταξύ τοῦ κύριου Ἀνδρουλάκη καί ἐσωκομματικῶν τοῦ ἀντιπάλων, ἀλλά αὐτό εἶναι ψιλά γράμματα γιά τόν Σύριζα. Τιτανικός!)
Μοιάζει λοιπόν τό 2022 μέ τό 1974. Τό κεντρικό ζήτημα πού προβληματίζει ὅλο τό καλοκαίρι κύκλους τῶν Ἀθηνῶν εἶναι τό ἑξῆς: οἱ Τοῦρκοι, ἄν τό ἀποφασίσουν, δέν θά χτυπήσουν πρῶτοι. Οὔτε τό ’74 χτύπησαν πρῶτοι. Ἀξιοποίησαν τόν ἑλληνοκυπριακό ἐμφύλιο στό νησί γιά νά ὑποστηρίξουν ὅτι παραβιάστηκαν οἱ συμφωνίες καί ἐπικαλέστηκαν τήν ἰδιότητά τους ὡς ἐγγυήτριας δύναμης. Τό ἴδιο θά κάνουν καί τώρα ἐνδεχομένως. Θά ἐπιχειρήσουν νά μᾶς σύρουν σέ διαπραγμάτευση στόν ΟΗΕ μέ τήν ἀπειλή τοῦ γεωτρύπανου, καί ἄν αὐτό δέ συμβεῖ τό γεωτρύπανο θά κατευθυνθεῖ πιθανότατα σέ μή ὁριοθετημένη περιοχή τήν ὁποία ὅμως οἱ ἴδιοι οἱ Τοῦρκοι ἔχουν ἐπιχειρήσει νά κατοχυρώσουν μέ τό παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο πού ἀναρτήθηκε δυστυχῶς στά ἀποθετήριο χαρτῶν τοῦ ΟΗΕ. Ὥστε νά ἰσχυρίζονται σήμερα ὅτι κάνουν ἔρευνες σέ δικά τους νερά.
Σέ μιά τέτοια περίπτωση, ἡ Ἑλληνική Δημοκρατία ἔχει τρεῖς ἐπιλογές: ἐάν τό γεωτρύπανο κατευθυνθεῖ πρός τήν περιοχή μας καί ἀποπειραθεῖ ἔρευνες στό βυθό τῆς ἑλληνικῆς ὑφαλοκρηπίδας μόνο του, ἴσως θεωρηθεῖ ἀπό τίς ἑλληνικές νομικές ὑπηρεσίες ἰδιωτικό σκάφος καί παρά τίς ἐντυπώσεις δέν θά ἀποφασιστεῖ κλιμάκωση. Μόνο ὀργίλα διαβήματα. Ἐάν τό γεωτρύπανο κατευθυνθεῖ ἐκεῖ συνοδευόμενο ἀπό πολεμικά πλοῖα ὅπως καί τό τουρκικό ὑδρογραφικό τό 1974, μπορεῖ ἐπίσης νά προβοῦμε στίς ἴδιες διαμαρτυρίες καί νά τό παρακολουθήσουμε νά «διακορεύει» τόν ἑλληνικό βυθό, ἀπαθεῖς καί ἐξευτελιζόμενοι. Ἐάν τό γεωτρύπανο, τέλος, κάνει κανονικές ἔρευνες στόν ἑλληνικό βυθό καί παραβιάσει ἑλληνική κυριαρχία καί ἑλληνικά κυριαρχικά δικαιώματα –ἡ τρίτη πιό ἐπώδυνη ἀλλά καί ἀξιοπρεπής ἐθνικῶς ἐπιλογή– τότε ὁ μόνος δρόμος πού ὑπάρχει εἶναι τό πλῆγμα. Μέ ὅ,τι αὐτό μπορεῖ νά σημαίνει γιά τήν συνέχεια. Καθώς ὅταν λαμβάνεις μία τέτοια ἀπόφαση θά πρέπει νά ἔχεις τήν δυνατότητα νά προβλέψεις σέ ποιό ἄλλο σημεῖο τῆς ἑλληνικῆς ἐπικράτειας θά ἐπιχειρήσουν ἀντιπερισπασμό οἱ Τοῦρκοι.
Τό κεντρικό ἐρώτημα πού πρέπει νά ἀπασχολεῖ τό ἑλληνικό πολιτικό σύστημα, ἐάν πᾶμε σέ αὐτό τοῦ εἴδους τήν κλιμάκωση –καί ἡ πρόωρη ἔξοδος τοῦ γεωτρύπανου δέν εἶναι καλός οἰωνός– εἶναι τί θά κάνουν Ἡνωμένες Πολιτεῖες σέ αὐτήν τήν περίπτωση. Θά συναινέσουν σιωπηρῶς ὁ Μπάιντεν καί ὁ Μπλίνκεν ὅπως ὁ Νίξον καί ὁ Κίσσινγκερ τό 1974;
Ἄν καί ἡ ἀπάντηση δέν εἶναι ἁπλή, εὐκταῖον εἶναι νά μή φτάσουμε ὥς ἐκεῖ. Μία σχολή σκέψης ὑποστηρίζει ὅτι οἱ Ἀμερικανοί δέν θά ἐμπλακοῦν ὑπέρ μας σέ πόλεμο ἀλλά θά ἐνεργοποιήσουν τίς ἐπικοινωνίες τους γιά νά τυφλωθοῦν τά ραντάρ καί νά ἀποφευχθεῖ ὁ πόλεμος. Μία ἄλλη σχολή σκέψης πιό προωθημένη θεωρεῖ πώς οἱ Ἀμερικανοί εἶναι ὥρα νά πάρουν ἀπόφαση ὅτι ἔχουν «χάσει» τήν Τουρκία ἐντελῶς, ἡ ὁποία ἔχει στρατηγικές σχέσεις βάθους μέ τόν Πούτιν ἀπό τό Ἀζερμπαϊτζάν καί τήν Λιβύη ἕως τό Ἀκούγιου, καί νά πολεμήσουν μαζί μας μέ τελικό στόχο τήν πτώση του καί τήν ἀντικατάστασή του ἀπό κεμαλικό ἡγέτη τῆς ἐπιλογῆς τους.
Ὑπάρχει καί μία τρίτη σχολή σκέψης καί τήν ὁποία ἐξέφρασε ὄχι τυχαῖα σέ αὐτήν τήν συγκυρία ὁ ὑπουργός ἐξωτερικῶν Νῖκος Δένδιας σέ συνέντευξή του στήν ἐφημερίδα actionpress. Δήλωσε ὅτι ἡ κοινωνία πρέπει νά προετοιμάζεται γιά τό ἐνδεχόμενο νά εἴμαστε μόνοι σέ μιά πιθανή σύρραξη. Ὅπως τόνισε ἐπί λέξει «ἡ ἑλληνική κοινωνία νομίζω ὅτι εἶναι σωστό νά ἔχει τήν αἴσθηση ὅτι πρέπει μόνη της νά μπορεῖ νά ὑπερασπίσει τήν πατρίδα»…
Τελευταῖο ἀλλά ὄχι ἔλασσον, εὐχάριστη ἔκπληξη: ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ὁ ὁποῖος γενικῶς ἀπέφευγε μέχρι τώρα νά κάνει προσωπικά σχόλια γιά τόν Τοῦρκο Πρόεδρο, μέ ἀφετηρία τόν χάρτη πού ἐπέδωσαν οἱ Γκρίζοι Λύκοι στόν ἑταῖρο του Μπαχτσελί καί τήν δήλωση ἀνάμειξης τοῦ Ἐρντογαν στά ἑλληνικά πολιτικά πράγματα, ἄλλαξε τακτική καί σχολιάζει πλέον αἰχμηρά τόν κύριο Ἐρντογάν. Κτυπῶντας τον στό μαλακό του ὑπογάστριο. Στήν τελευταία του συνέντευξη στό CNN ὁ κύριος Μητσοτάκης κάλεσε τόν κύριο Ἐρντογάν σέ μιά στιγμή πού δημοσιεύοντο νέα δυσμενῆ στοιχεῖα γιά τήν πορεία τῆς τουρκικῆς οἰκονομίας «νά ἀσχοληθεῖ καλύτερα μέ τήν ἀναζωογόνηση τῆς τουρκικῆς οἰκονομίας παρά μέ τίς φαντασιώσεις γιά τήν ἀναβίωση τῆς ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας.» Γιά νά λειτουργεῖ ἔτσι ὁ κύριος Πρωθυπουργός πρέπει νά ἔχει ἐνθαρρύνσεις ἔξωθεν.
Ἐλπίζουμε ἐνθαρρύνσεις μέ πραγματικό ἀντίκρυσμα καί ὄχι ἀντίστοιχες μέ αὐτές πού εἶχαν οἱ «ἡγεσίες» μας τόν Ἰούλιο τοῦ 1974.