Διγλωσσία ΗΠΑ γιά τά τουρκικά F-16

Τό State Department παρακάμπτει τό Κογκρέσσο καί ἐπιμένει στήν πώληση τῶν μαχητικῶν ἀεροσκαφῶν πρός τήν Τουρκία, χωρίς τόν ὅρο νά μήν κάνουν ὑπερπτήσεις πάνω ἀπό τά νησιά τοῦ Αἰγαίου – Ἡ μετάθεσις τῆς συναντήσεως 3+1, γιά νά μήν ἐνοχληθεῖ ὁ Ἐρντογάν, καί ἡ ἀποχή Ἱερουσαλήμ ἀπό τήν πολυεθνική ἄσκηση «Ἡνίοχος»

ΔΥΣΤΥΧΩΣ δέν καθορίζει τήν ἀμερικανική ἀμυντική πολιτική μόνον ὁ Γερουσιαστής Μενέντεζ ἤ τό Κογκρέσσο ἐν γένει. Οἱ θέσεις τῶν μελῶν τῶν νομοθετικῶν σωμάτων μπορεῖ ἐνίοτε νά ἀποδεικνύονται βαρύνουσες, σέ γενικές γραμμές ὅμως ἐξυπηρετοῦν τήν προσπάθεια τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν νά δείχνουν εἰκόνα πλουραλισμοῦ, ἄν καί τελικῶς τίς ἀποφάσεις θά τίς λάβουν ὁ Πρόεδρος καί ἡ Κυβέρνησίς του. Αὐτό συμβαίνει καί στήν περίπτωση τῆς πωλήσεως συγχρόνων F-16 πρός τήν Τουρκία. Εἶναι μία κατάστασις πού ἐμφανίζεται σάν διχογνωμία μεταξύ Κογκρέσσου καί Προέδρου, ἀλλά στήν πραγματικότητα πρόκειται περί διγλωσσίας. Γιά τούς γνωρίζοντες τά ἀμερικανικά πράγματα θεωρεῖται δεδομένο ὅτι ὁ Πρόεδρος Μπάιντεν θά περάσει τελικά τήν θέση του καί ἡ Τουρκία θά ἀποκτήσει τά μαχητικά πού ἐπιθυμεῖ.

Οἱ διαφωνίες στά νομοθετικά σώματα ἁπλῶς καθυστεροῦν τήν διαδικασία. Ἄλλως τε, ὅπως ἐπανέλαβε ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ Νέντ Πράις, ἡ Οὐάσιγκτων ἐξακολουθεῖ νά θεωρεῖ τήν Τουρκία «πολύτιμο σύμμαχο.» Εἶναι χαρακτηριστική ἡ ἀπάντησις τοῦ κ. Πράις, ὅταν τοῦ ἐτέθη σχετικό ἐρώτημα μέ τήν ἐπισήμανση, ὅτι στήν Γερουσία συνδέουν τό ζήτημα τῶν F-16 μέ τήν ἀποδοχή ἀπό τήν Τουρκία τῆς ἐντάξεως στό ΝΑΤΟ τῆς Σουηδίας καί τῆς Φινλανδίας, ἐνῷ ἀπό καιρό ὁ Ρόμπερτ Μενέντεζ ἐπιμένει νά ζητεῖ δέσμευση τῆς Ἀγκύρας, ὅτι τά νέα μαχητικά δέν θά διαπράττουν ὑπερπτήσεις ἑλληνικῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου.

Εἰδικώτερα, στόν ἐκπρόσωπο τοῦ ἀμερικανικοῦ ΥΠΕΞ ἐτέθη ἡ ἐρώτησις: «Σήμερα 27 γερουσιαστές, τόσο Δημοκρατικοί ὅσο καί Ρεπουμπλικανοί, ἀπέστειλαν ἐπιστολή στόν πρόεδρο Μπάιντεν ζητῶντας του νά μήν ἐγκρίνει τήν πώληση τῶν F-16 ἕως ὅτου ἡ Τουρκία συμφωνήσει νά ἐπιτρέψει στήν Φινλανδία καί τήν Σουηδία νά ἐνταχθοῦν στό ΝΑΤΟ. Μοιράζεστε τήν ἴδια θέση σχετικά μέ τήν πώλησή τους; Μπορεῖτε νά μᾶς ἐξηγήσετε, ἀφοῦ ὁλοκληρώθηκαν οἱ τεχνικές συνομιλίες, γιατί καθυστερεῖτε νά ἀποστείλετε τήν ἐπίσημη ἐνημέρωση στό Κογκρέσσο;».

Σέ αὐτήν ἀπήντησε: «Εἴχαμε τήν εὐκαιρία νά μιλήσουμε γιά αὐτό τόσο κατά τίς τελευταῖες ἑβδομάδες, ἀλλά πηγαίνοντας πίσω στό καλοκαίρι, ὅταν ὁ Πρόεδρος Μπάιντεν καθόταν δίπλα στόν Πρόεδρο Ἐρντογάν στήν Μαδρίτη κατά τήν διάρκεια τῆς συνόδου κορυφῆς τοῦ ΝΑΤΟ, ὁ Πρόεδρος Μπάιντεν κατέστησε πολύ σαφές ὅτι οἱ ΗΠΑ στηρίζουν τήν παροχή τῶν F-16 στήν Τουρκία. Ἡ Τουρκία, φυσικά, εἶναι σύμμαχος τοῦ ΝΑΤΟ, ἔχει θεμιτές ἀνησυχίες ἀσφαλείας. Θέλουμε νά πράξουμε ὅ,τι μποροῦμε γιά νά δοῦμε ὅτι εἶναι πλήρως ἐνσωματωμένη στήν Συμμαχία τοῦ ΝΑΤΟ. Αὐτό ἐξηγεῖ τήν ὑποστήριξή μας γιά τά F-16.

»Στό πολιτικό μας σύστημα, αὐτές εἶναι ἀποφάσεις πού δέν ἐπαφίενται μόνο στήν ἐκτελεστική ἐξουσία. Αὐτές εἶναι οἱ μορφές ἀποφάσεων γιά τίς ὁποῖες ἔχουν λόγο καί οἱ νομοθέτες μας, οἱ συνάδελφοί μας στό Κογκρέσσο. Ἔχουμε καταστήσει σαφές στό Κογκρέσσο τήν ὑποστήριξή μας γιά τά F-16. Τό Κογκρέσσο ἔχει καταστήσει σαφῆ τή θέση του ἤ θά ἔπρεπε νά πῶ μεμονωμένοι γερουσιαστές –ἤ ὁμάδες γερουσιαστῶν, σέ ὁρισμένες περιπτώσεις– ἔχουν καταστήσει σαφεῖς τίς θέσεις τους.

»Συνεχίζουμε νά συνομιλοῦμε μέ τήν Τουρκία. Συνεχίζουμε νά συνομιλοῦμε μέ τό Κογκρέσσο. Ἀλλά τό θέμα μας εἶναι ὅτι ἡ Τουρκία εἶναι ἕνας πολύτιμος σύμμαχος στό ΝΑΤΟ. Ὁ ρόλος της στήν συμμαχία ὑπῆρξε πολύ σημαντικός κατά τήν πάροδο τῶν δεκαετιῶν. Καί συνεπῶς, θά συνεχίσουμε νά βρίσκουμε τρόπους, προκειμένου νά μποροῦμε νά συνεργαζόμεθα μέ τήν Τουρκία, ὅπως καί ὅταν ἐπιδιώκουμε νά καταστήσουμε τήν συμμαχία τοῦ ΝΑΤΟ ἀκόμη πιό ἰσχυρή. Καί πιστεύουμε ὅτι ἡ ἐνίσχυσις τῆς Συμμαχίας τοῦ ΝΑΤΟ συνεπάγεται τήν αὔξηση τῶν μελῶν ἀπό 30 σέ 32». Θά σημειώσουμε ὅτι ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ ἐπέμεινε στό σημεῖο, ὅτι δέν διαφωνεῖ «τό Κογκρέσσο», ἀλλά «μεμονωμένοι γερουσιαστές ἤ ὁμάδες γερουσιαστῶν.» Εἶναι προφανής ἡ ὑποβάθμισις τῶν ἀντιθέτων φωνῶν, γεγονός πού καθιστᾶ βεβαία τήν πρόθεση τῆς ἀμερικανικῆς Κυβερνήσεως.

Καλόν θά εἶναι λοιπόν ἡ Ἀθήνα νά μήν τρέφει ψευδαισθήσεις. Ὅταν ὁμιλοῦμε γιά τίς ΗΠΑ, ὅσες συμφωνίες ἀμοιβαίας ἀμυντικῆς συνεργασίας καί ἄν ἔχουμε ὑπογράψει, ἐν τέλει τό πολύ στό ὁποῖο μποροῦμε νά ἐλπίζουμε εἶναι μιά τακτική «ἴσων ἀποστάσεων.» Τοῦτο καθίσταται ἀκόμη πιό προφανές, ἄν λάβουμε ὑπ’ ὄψιν ὅτι ἀνεβλήθη ἡ συνάντησις 3+1 (Ἑλλάς, Κύπρος, Ἰσραήλ καί ΗΠΑ) πού εἶχε ζητηθεῖ νά γίνει κατά τήν ἐπίσκεψη τοῦ Ἀμερικανοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Ἄντονυ Μπλίνκεν στήν Ἀθήνα, στίς 21 Φεβρουαρίου. Προφανῶς ὁ ἐπί κεφαλῆς τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ δέν θέλει νά δυσαρεστήσει τόν «πολύτιμο σύμμαχο» Ἐρντογάν, μετέχοντας σέ μία τέτοια συνάντηση.

Ἕνα ἐρώτημα ὅμως εἶναι ἐάν ἡ ἀπόφασις ἀναβολῆς τῆς συναντήσεως ἐλήφθη μόνον ἀπό τόν Μπλίνκεν, ἤ τό ἔχει συζητήσει ἤδη στήν Ἱερουσαλήμ, ὅπου αὐτές τίς ἡμέρες πραγματοποίησε ἐπίσημη ἐπίσκεψη. Γνωστόν εἶναι ἄλλως τε ὅτι κατά τό τελευταῖο διάστημα τό Ἰσραήλ προσπαθεῖ ὅλο καί περισσότερο νά ἀποκαταστήσει τίς σχέσεις του μέ τήν Τουρκία. Σέ αὐτό τό πλαίσιο ἐντάσσεται καί ἡ ἀπόφασις τῆς Ἀεροπορίας τῆς χώρας νά μήν μετάσχει φέτος στήν πολυεθνική ἄσκηση «Ἡνίοχος» στήν Ἀνδραβίδα, στήν ὁποία ἐφιλοξενοῦντο ἰσραηλινά μαχητικά ἀεροπλάνα, ὅλα τά τελευταῖα χρόνια. Ἡ τακτική τῶν «ἴσων ἀποστάσεων» ἀρχίζει νά υἱοθετεῖται καί ἀπό τό Ἰσραήλ…