Τήν διχοτόμηση τοῦ Ἰσραήλ ὀνειρεύεται ὁ Ἐρντογάν

Κράτος Παλαιστίνης μέ «γεωγραφική συνέχεια» εἰσηγεῖται ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος γιά τήν ἑνότητα τῶν παλαιστινιακῶν ἐδαφῶν – Τί ἐδήλωσε δημοσίως στήν Κωνσταντινούπολη μετά τήν ἐπίθεση τῆς Χαμάς ἀπό τήν Λωρίδα τῆς Γάζης

Ο ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΣ Πρωθυπουργός ἔσπευσε νά δηλώσει ὅτι ἡ ἀπάντησις τῆς χώρας του στήν προχθεσινή ἐπίθεση τῆς Χαμάς «θά ἀλλάξει τήν Μέση Ἀνατολή.» Τοῦτο εἶναι ἐν μέρει μόνον ἀκριβές, καθώς ὁ γεωστρατηγικός χάρτης τῆς περιοχῆς ἔχει ἤδη ἀλλάξει. Εὑρισκόμεθα ὅμως στήν ἀρχή τῆς διαδικασίας πού θά εἶναι μακρά καί ἐπώδυνος. Μέ ἐξαίρεση δέ τόν Πρόεδρο τῆς Τουρκίας Ταγίπ Ἐρντογάν, οὐδείς ἔχει ἐκφράσει ἐκτιμήσεις ἤ εὐσεβεῖς πόθους γιά τήν κατάληξη τῆς περιπετείας αὐτῆς. Ὁ Ἐρντογάν ἀμέσως μετά τήν ἐπίθεση τῆς Χαμάς ἀπό τήν Γάζα, ἐναντίον τοῦ Ἰσραήλ, ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη ὅπου εὑρίσκετο, διετύπωσε μίαν ἀκραία θέση. Θεωρεῖ ὅτι μόνη λύσις εἶναι ἡ δημιουργία παλαιστινιακοῦ κράτους μέ πρωτεύουσα τήν Ἱερουσαλήμ. Ἐνῷ ὅσες μουσουλμανικές χῶρες ἔχουν κατά καιρούς συνταχθεῖ μέ αὐτήν τήν ἄποψη, ὁμιλοῦν γιά περιορισμό τοῦ Ἰσραήλ στά πρό τοῦ 1968 σύνορα.

Ὁ Ἐρντογάν προσέθεσε καί τήν παράμετρο, ὅτι τό κράτος αὐτό θά πρέπει νά ἔχει «γεωγραφική ἀκεραιότητα». Ἐννοεῖ ὅτι τά ἐδάφη τῆς Δυτικῆς Ὄχθης θά πρέπει νά συνδέονται μέ τήν Λωρίδα τῆς Γάζης. Προτείνει δηλαδή διχοτόμηση καί ἀκρωτηρισμό τοῦ Ἰσραήλ. Ἀλλά τί θά μποροῦσε νά περιμένει κανείς νά ἀκούσει ἀπό ἕναν Τοῦρκο ἡγέτη; Ἡ χώρα του ἔδειξε τίς διαθέσεις της διχοτομῶντας τήν Κύπρο. Καί ἐκεῖ ἀπό τό 1974 μέχρι σήμερα ὑποστηρίζει τήν «λύση» τῶν δύο Κρατῶν. Ἀρχικῶς ἀπεδέχετο τίς μεσολαβήσεις τοῦ ΟΗΕ τίς ὁποῖες ὁδηγοῦσε ἐντέχνως σέ ἀδιέξοδο γιά νά φθάσει ἐν τέλει νά ὑποστηρίζει ἀναφανδόν τήν ἀναγνώριση δύο κρατῶν στήν Μεγαλόνησο. Γιά τήν Παλαιστίνη προτείνει τήν διχοτόμηση διεκδικῶντας ταυτοχρόνως ρόλο μεσολαβητοῦ.

Μέ τήν ὑποκρισία πού διακρίνει τήν τουρκική διπλωματία, ὁ Ἐρντογάν προβάλλει ἑαυτόν σάν δυνητικό μεσολαβητή, ἐπικαλούμενος τήν βελτίωση τῶν σχέσεων τῆς Τουρκίας μέ τό Ἰσραήλ, ἡ ὁποία ἐπετεύχθη κατά τήν τελευταία περίοδο. Τό παρελθόν ὅμως τῆς χώρας του δεικνύει ποῦ πραγματικά ἐπιδιώκει νά ὁδηγήσει τά πράγματα. Κάνοντας ἐξ ἄλλου μιά διανοητική ἀκροβασία, ἔρχεται νά ὑποστηρίξει ὅτι «μέ τήν ἀποχώρηση τῶν Ὀθωμανῶν ἀπό τήν Μέση Ἀνατολή ἐπῆλθε ἡ ἔντασις καί ἡ καταστροφή.» Οἱ Ὀθωμανοί ὅμως ἐξεδιώχθησαν κατά τόν Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μέ τήν περιοχή νά τίθεται ὑπό «κηδεμονίαν» Γάλλων καί Βρεταννῶν, ἐνῷ οἱ ἐντάσεις ἄρχισαν μετά τόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μέ τήν ἐγκατάσταση τοῦ κράτους τοῦ Ἰσραήλ. Ἐπικαλούμενος ὅμως αὐτήν τήν ἱστορική ἀνακρίβεια ὁ Ἐρντογάν θέλει νά στηρίξει περισσότερο τήν ἐπιδίωξή του νά ἀσκήσει συντονιστικό ρόλο στήν περιοχή. Δέν εἶναι ἄλλως τε ἡ πρώτη φορά πού ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος δείχνει ὅτι τελικός σκοπός του εἶναι ἡ ἀναβίωσις τοῦ ὀθωμανισμοῦ. Ἄς μᾶς ἐπιτραπεῖ, στό σημεῖο αὐτό, νά διατυπώσουμε τήν ἐκτίμηση, ὅτι οἱ παλαιότερες συγκρούσεις του μέ τόν ἐμπνευστή τῆς θεωρίας τοῦ στρατηγικοῦ βάθους Ἀχμέτ Νταβούτογλου καί μέ τόν κήρυκα τῆς θεωρίας τῆς ἠπίας διεισδύσεως στά ἐδάφη ἐνδιαφέροντος, Φετουλλά Γκιουλέν, κατά βάσιν ἦσαν ἀποτέλεσμα τοῦ προσανατολισμοῦ του πρός τήν κλασσική τουρκική μεθοδολογία τῆς ἐπιτεύξεως στόχων μέ τήν βία ἤ ὑπό τήν ἀπειλή βίας. Μέ τήν σημερινή κατάσταση, ὅμως, τό πραγματικό του πρόσωπο ἀποκαλύπτεται.

Καί θά πρέπει νά εἶναι αὐτό ὀδυνηρό μάθημα γιά τό Ἰσραήλ πού προχωροῦσε σέ ἐξομάλυνση σχέσεων μέ προοπτικές συνεργασίας μέ τήν Ἄγκυρα στόν ἐνεργειακό τομέα. Θά πρέπει ἐπίσης νά σημάνει τήν ἀφύπνιση γιά τούς κύκλους στίς ΗΠΑ πού ὑποστηρίζουν τήν Τουρκία πιστεύοντας ὅτι ἀποτελεῖ προπύργιο τῆς Δύσεως στόν ἰσλαμικό κόσμο. Ἐν τέλει, βασικό προπύργιο τοῦ δυτικοῦ κόσμου στήν Μέση Ἀνατολή εἶναι τό Ἰσραήλ, μέ μοναδικό στρατηγικό βάθος γιά τήν ἐξασφάλιση τῆς ἐπιβιώσεώς του τήν Κύπρο. Καί μετά 50 χρόνια ἐμφανίζεται ἡ Τουρκία νά ἐπιφυλάσσει καί στήν χώρα αὐτήν τήν τύχη τήν ὁποία εἶχε προδιαγράψει γιά τήν ἑλληνική Μεγαλόνησο.

Τό ζήτημα δέν εἶναι ἁπλό, καθώς διαπλέκονται τά συμφέροντα τῶν ἀραβικῶν χωρῶν πού ἐσχάτως ἀποκαθιστοῦν σχέσεις μέ τό Ἰσραήλ, ἐνῷ ἦσαν τά στηρίγματα πού ἐπέτρεψαν στήν Τουρκία νά ἐπιβιώσει ὅταν ἡ ἄφρων οἰκονομική πολιτική τοῦ Ἐρντογάν τήν εἶχε ὁδηγήσει στά ὅρια τῆς χρεoκοπίας. Στίς ἀποφάσεις ὅμως πού θά ληφθοῦν, ἡ συναισθηματική φόρτισις θά εἶναι ἔντονη. Οἱ εἰκόνες τῶν νεκρῶν Ἰσραηλινῶν καί τῶν λιμοκτονούντων Παλαιστινίων στήν ἤδη πολιορκουμένη Γάζα, ἐκτοπίζουν τόν παράγοντα τῆς ψυχραιμίας ἀπό τίς ἀποφάσεις πού θά ληφθοῦν κυρίως στίς χῶρες τῆς γύρω περιοχῆς στήν Μέση Ἀνατολή. Καί προφανῶς σέ αὐτό ποντάρει καί ὁ Ἐρντογάν γιά νά προωθήσει τά σχέδιά του.


Κεντρικό θέμα