ΚΥΡΙΑΚΗ πρωί ἀναχωρῶ ὁδικῶς ἀπό τήν Καλαμάτα γιά τήν Ἀθήνα. Τό προηγούμενο βράδυ ἔχω παρουσιάσει στό ἐξαιρετικό «Βιβλιόπολις» τῆς Δήμητρας Δημοπούλου…
… τό νέο βιβλίο τοῦ πρέσβυ ἐπί τιμῆ Ἀλέξανδρου Μαλλιᾶ γιά τό Σκοπιανό, καί ἀφοῦ ἔχω πάρει μιά καλή γεύση τῆς πολιτικῆς καί κοινωνικῆς ἀτμόσφαιρας πού ἐπικρατεῖ στήν δεξιοτάτη πρωτεύουσα τῆς Μεσσηνίας (πού ἀλλάζει ραγδαῖα ὅμως –αὔριο ἀναλυτικά) κινῶ γιά τό… Καλλιμάρμαρο: Γιά τόν δικό μου μαραθώνιο τῆς σκέψης μέχρι τόν …τερματισμό στήν ὁδό Ἐρατοσθένους ὅπου καί τά γραφεῖα τῆς «Ἑστίας».
Ἑκατό μέτρα ἀπό τό ξενοδοχεῖο Galaxy ὅπου καταλύσαμε μέ τόν πρέσβυ καί τόν ἐκδότη Ἀνδρέα Σιδέρη βρίσκεται ἡ Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Νικολάου. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι σέ ἐξέλιξη. Δέν τό ἔχω σέ καλό νά ξεκινήσω χωρίς νά ἀνάψω ἕνα κερί. Εἰσέρχομαι στό ναό καί ὁποία ἔκπληξις: Νέος παπᾶς, σαραντάρης βίᾳ, νέοι διάκονοι καί νέο ἡλικιακά πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Ἀγόρια μέ κοτσίδες, κορίτσια ντυμένα μοντέρνα. Ὄμορφη εἰκόνα, τήν συγκρατῶ, βιάζομαι, φεύγω.
Στήν διαδρομή ἐπιλέγω νά ἀκούσω ἀπό τήν ΕΡΑ τήν Θεία Λειτουργία ἀπό τόν Μητροπολιτικό ναό τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ στό Ἡράκλειο τῆς Κρήτης. Μοῦ ἀρέσει ἡ ἐκκλησιαστική ἀτμόσφαιρα, εἶναι ὡραία συντροφιά οἱ βυζαντινοί ὕμνοι χωρίς τίς μουσικές καί τά δυτικότροπα ἁρμόνια ἄλλων δογμάτων. Ὁ φλύαρος Μητροπολίτης πού ἐκφωνεῖ τήν ὁμιλία γιά τήν ἡμέρα ἀναφέρει μιά συγκινητική πληροφορία: κάνει ἀναφορά στόν προκάτοχο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κρήτης Εἰρηναίου Εὐγένιο καί ἀποκαλύπτει πώς στήν διάρκεια τῆς Κατοχῆς ἔβαλε δύο φορές τόν Σταυρό του πάνω στό Ἱερό Εὐαγγέλιο καί παραδόθηκε ὡς ὅμηρος στούς Γερμανούς γιά νά γλυτώσει συντοπῖτες του τήν μία φορά καί τό λιμάνι τοῦ Ἡρακλείου τήν δεύτερη. Τό ἀκούω πρώτη φορά, συνειδητοποιῶ πόσα πράγματα εἶναι αὐτά πού δέν ξέρουμε, εἰδικῶς ἡ «οὐδετερόθρησκη» πολιτεία μας γιά τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας στούς ἐθνικούς ἀγῶνες.
Τήν σκυτάλη στό ὕψος τῆς Τριπόλεως παραλαμβάνει ἡ ΕΡΑΣΠΟΡ. Ἀλλαγή ἀτμόσφαιρας! Ἀπολαμβάνω τήν ἄρτια μετάδοση τοῦ Μαραθωνίου. Ἐνδιαμέσως σταματῶ σέ σταθμούς διοδίων ὅπου νέα παιδιά μέ ἀποχαιρετοῦν μέ τίς φράσεις «στό καλό», «καλό δρόμο» –δέν ξέρω ἄν ἀπαντῶνται σέ ἄλλες γλῶσσες αὐτές οἱ καλόκαρδες εὐχές. Στήν διαδρομή ἀκούω τήν συνέντευξη τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀξέχαστου Μαραθωνοδρόμου μας Στέλιου Κυριακίδη ὁ ὁποῖος ἦρθε ἀπό τήν Σαγκάη μαζί μέ δεκάδες Κινέζους γιά νά τρέξει στόν Μαραθώνιο. Συγκινοῦμαι. Ἔχω διαβάσει τήν βιογραφία τοῦ Κυριακίδη –μοῦ τή χάρισε ὁ πρώην Δήμαρχος Μαραθῶνα Σπῦρος Ζάγαρης μετά ἀπό ἕνα τηλεοπτικό γύρισμα στό Μουσεῖο Μαραθῶνα– καί ξέρω πόσες φορές πῆγε καί πόσο κόπιασε στίς ἀνηφόρες τῆς Βοστώνης ὁ Στέλιος ματώνοντας τά πόδια του γιά νά κερδίσει καί νά διαφημίσει τήν Ἑλλάδα. Ἀκούω ἐπίσης τόν ἐγγονό τοῦ πρώτου Μαραθωνοδρόμου μας τό 1896 Χαρίλαου Βασιλάκου: καί αὐτός παρέλαβε τήν σκυτάλη ἀπό τόν σπουδαῖο πρόγονό του καί τήν παρέδωσε στόν μαραθωνοδρόμο υἱό του. Ἀκούω τήν πρωταθλήτριά μας Ἑλένη Πετρουλάκη νά λέει ὅτι ὁ μαραθώνιος εἶναι δημοφιλής γιατί «εἶναι μιά ἀναμέτρηση μέ τόν ἑαυτό μας, μιά ἀναμέτρηση μέ τά ὅριά μας». «Βελτίωσα τό ἀτομικό μου ρεκόρ» λέει καθένας πού μιλᾶ. Μακάρι νά ἦταν καί αὐτός ὁ στόχος τῆς ἡγεσίας μας, νά βελτιώνει τακτικά τό ἀτομικό της ρεκόρ –σκέφτομαι.
Ἀκούω ἐπίσης ὅτι τρέχει στόν Μαραθώνιο καί τερματίζει, ἕνας ἀνάμεσα στίς 50.000, παπᾶς μέ τό ράσο του. Τά παιδιά ἀπό τήν ΕΡΑΣΠΟΡ μεταδίδουν στατιστικά στοιχεῖα: 50.000 φέτος οἱ συμμετοχές ἀπό 105 χῶρες. Τόσο πολύ ἀκτινοβολεῖ ἡ λέξη «Marathon» –ἄν τήν ἀναζητήσετε στό διαδίκτυο θά βρεῖτε ἑκατομμύρια ἀναφορές περισσότερες καί ἀπό τό λῆμμα «Acropolis». Περιουσία μας καί αὐτή, ἄυλη μέν, μεγάλης ἀξίας δέ. Φθάνω στήν ὁδό Ζαλοκώστα, παρκάρω. Περπατῶ πλέον πρός τό Καλλιμάρμαρο πού ἡ θέα του σοῦ προκαλεῖ δέος, εἶχα κάνει καί ἐκεῖ γύρισμα κάποτε, στόν ἀγωνιστικό χῶρο μέ τόν Δημήτρη Ἀβραμόπουλο, καί ἡ αἴσθηση νά κοιτᾶς τίς ψηλές κερκίδες ἀπό τόν ἀγωνιστικό χῶρο εἶναι συγκλονιστική. Ἀποκτῶ τώρα ὀπτική ἐπαφή μέ τούς μαραθωνοδρόμους πού στρίβουν στήν ὁδό Ἡρώδου Ἀττικοῦ μέσα σέ θύελλα χειροκροτημάτων καί μπράβο. Δείχνουν εὐτυχισμένοι πού τερματίζουν, ὁ ἀγών δέν ἔχει μόνο στοιχεῖα ὑπέρβασης ἀλλά καί ἀξιοκρατίας: Στήν ζωή ὑπάρχουν κάποιοι πού τερματίζουν στό Καλλιμάρμαρο μέ ἀφετηρία τόν Μαραθῶνα καί ἄλλοι πού τερματίζουν μέ ἀφετηρία τήν Ἡρώδου Ἀττικοῦ –εἶναι αὐτοί πού τά βρίσκουν ὅλα …ἕτοιμα. Παρατηρώντας τά χαρούμενα καί χαμογελαστά πρόσωπα σκέφτομαι ὅσα ἄκουσα στήν Καλαμάτα καί συμπεραίνω ὅτι αὐτός ὁ λαός ἔχει φύγει μπροστά ἀπό τήν ἡγεσία του. Πολύ μπροστά.
Τερματίζοντας τόν μαραθώνιο τῆς σκέψης μου στά σκαλιά τῆς Ἐρατοσθένους –ἐκεῖ …κόβω τό νῆμα– ἀνακαλῶ στήν μνήμη μου: τόν νέο παπᾶ τοῦ Ἁγίου Νικολάου στήν Καλαμάτα. Τόν Ἀρχιεπίσκοπο Εὐγένιο πού παρεδόθη ὅμηρος στούς Γερμανούς. Τά παιδιά-ἐγγόνια τοῦ Κυριακίδη καί τοῦ Βασιλάτου πού συνεχίζουν τήν παράδοση. Τά εὐγενικά παιδιά στά διόδια πού εὔχονται «στό καλό». Εἴμαστε ὡραῖος λαός. Δέν θά πῶ καλύτερος ἀπό ἄλλους. Δέν εἶμαι σοβινιστής. Ἀλλά ὡραῖος λαός. Μέ ρίζες πού δέν κόβονται. Μά μέ τήν θρησκεία ἔχουν σχέση, μά μέ τόν ἀθλητισμό, μά μέ τήν κουλτούρα τῆς καλωσύνης. Κοιτάζω τούς ἀνθρώπους γύρω μου, ὑποψιάζομαι τί περιπέτεια πέρασαν στήν κρίση, βλέπω ὅτι ἔμειναν ὄρθιοι καί, ναί, εἶμαι περήφανος γιά αὐτούς. Γιά τίς ἡγεσίες μας, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ἐμεῖς στά ΜΜΕ πού ἔχουμε μερική αἴσθηση αὐτῆς τῆς νέας κοινωνικῆς ἀτμόσφαιρας, δέν ξέρω ἄν εἶμαι. Θά δείξει…