Δέν θά ἤμασταν μεγαλύτεροι ἀπό 13 ἐτῶν, ὅταν –μέ τήν παρότρυνση τῶν καθηγητῶν μας– βγαίναμε ἀπό τό σχολεῖο καί μετείχαμε στίς διαδηλώσεις γιά τό Κυπριακό.
Ἀκολουθούσαμε τήν πορεία –οἱ μεγαλύτεροι μᾶς ἔδιναν πρόθυμα χῶρο καί μᾶς χειροκροτοῦσαν– καί ὅταν τελείωνε ἡ διαδήλωση ἐπιστρέφαμε στό σχολεῖο γιά νά κάνουμε τό ὑπόλοιπο μάθημα τοῦ ἑξαώρου.
Θυμᾶμαι ἀκόμη νά πάλλεται ἡ ὁδός Δευτέρας Μεραρχίας, στόν Πειραιᾶ, ἀπό τά συνθήματα «Ἰνονού χανούμισσα», «Ἔξω οἱ Τοῦρκοι ἀπό τήν Κύπρο», «Ἡ Κύπρος εἶναι ἑλληνική»! Οὔτε κόμματα εἴχαμε πίσω μας οὔτε κάποιο ἀπό τά κόμματα προσπάθησε νά μᾶς «τυλίξει». Φυσικά, οὐδείς τόλμησε νά μᾶς πεῖ «φασίστες». Καί τότε ὑπῆρχαν φασίστες καί τότε ὑπῆρχαν ἀκροδεξιές ὀργανώσεις. Ἀλλά ποιός θά τολμοῦσε νά δηλητηριάσει ἕνα αὐθόρμητο μαθητικό κίνημα;
Εἴχαμε –ὡς νεολαία– τήν τύχη νά ἔχουν οἱ γονεῖς μας γνώση καί ἐπίγνωση τοῦ διχασμοῦ. Τό 1963, πού βγαίναμε στόν δρόμο γιά τήν Κύπρο, εἴχαμε τήν ἴδια φλόγα πού ἔχουν σήμερα τά (περισσότερα) παιδιά γιά τήν Μακεδονία. Δέν μᾶς ἐπηρέαζε ἡ προπαγάνδα οὔτε οἱ παρακλήσεις τῶν γονέων μας «παιδί μου κάτσε μακριά καί μήν ἀνακατεύεσαι».
Εἴχαμε, ὅμως, μεγαλώσει μέ τό «Κορόιδο Μουσολίνι» καί λίγο ἀργότερα μέ τήν διασκευή του σέ «Κορόιδο πού εἶσαι Χάρντινγκ» (σέρ Τζών Χάρντινγκ, ὁ διοικητής τῆς Κύπρου στήν αἰχμή τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγῶνα τῆς ΕΟΚΑ).
Εἴχαμε πρότυπα. Τόν Καραολῆ, τόν Δημητρίου, τόν Παλληκαρίδη. Πρότυπα τά ὁποῖα δέν χρειάστηκε νά μᾶς τά «περάσουν» οἱ γονεῖς μας. Τά βρίσκαμε συνεχῶς μπροστά μας. Στίς ἐφημερίδες, στό ραδιόφωνο, στά καφενεῖα, στίς συζητήσεις, στό λεωφορεῖο. Ἦταν μιά Ἑλλάδα πατριωτική, ὅπου οἱ παρατάξεις, μπροστά στόν κοινό κίνδυνο, εἶχαν πολύ μικρή σημασία. Δέν μπορῶ νά καταλάβω πῶς κάποιοι σημερινοί πολιτικοί ἡγέτες (οἱ ὁποῖοι τότε ἦσαν ἀγέννητοι) τολμοῦν καί κατακρίνουν τούς μαθητές, πού κινητοποιοῦνται καί διαδηλώνουν κατά τῆς συμφωνίας τῶν Ψαράδων.
Τί θέλουν, λοιπόν; Γιατί δέν μᾶς τό λέγουν εὐθέως; Θέλουν τήν νεολαία νά γίνει «νεολαία τοῦ σωλῆνα»; Τήν θέλουν νά ἐγγράφεται ἀπό τά μαθητικά της χρόνια στίς «Νεολαῖες» καί νά ἄγεται καί νά φέρεται ἀπό τά κόμματα μέ τό «καρρότο» τοῦ διορισμοῦ στό δημόσιο, κρεμασμένο στήν κομματική ποιμαντορική ράβδο; Καί πῶς κάποιοι ἀνερμάτιστοι ἀριστεροί, τυφλωμένοι ἀπό φανατισμό καί καταστενάχωροι ἐπειδή ἀπεκαλύφθη ἡ γύμνια τοῦ «ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ» –καί τώρα ξεγυμνώνεται καί ἡ ἐναπομείνασα ἐν Ἑλλάδι ἀριστερά, τολμοῦν νά ταυτίσουν τήν μαθητική εὐαισθησία μέ τόν φασισμό; Τρομάζω ὅταν τούς ἀκούω νά «χαρίζουν» ἁπλόχερα τήν νεολαία στήν ἀκροδεξιά.
Βεβαίως, δέν εἶμαι ὑπέρ τῶν καταλήψεων. Ποτέ δέν ἤμουν καί ἄν κρίνω ἀπό τήν σημερινή διακυβέρνηση τῆς χώρας ἀπό τούς παλαιούς καταληψίες, μᾶλλον εἶχα δίκιο. Χαίρομαι γιά τήν ζωντάνια τῶν μαθητῶν καί τήν ἀφύπνισή τους. Δέν εἶναι πλέον «πρόβατα» τά παιδιά. Καί ἄς μήν ξεχνοῦν τά κόμματα (ὅλα τά κόμματα) ὅτι ὁ «δεκαεξάρης» τοῦ Σαββόπουλου ἔγινε πλέον «δεκαεφτάρης» καί μάλιστα μέ δικαίωμα ψήφου! Καί σέ κανέναν δέν περιποιεῖ τιμή τό νά θέλει τόν νέο ψηφοφόρο ὄργανο τῶν κομμάτων, τά ὁποῖα –ἄς τό καταλάβουν– ἔχουν χάσει κατά κράτος στήν ἀναμέτρηση μέ τούς νέους.