Πρωτοφανής κλιμάκωσις – Ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος ἀκύρωσε τήν συνάντησή του μέ τόν Πρόεδρο Μπάιντεν στήν Οὐάσιγκτων μετά τήν ἔγκριση πακέτου οἰκονομικῆς βοηθείας στό Ἰσραήλ – Ὁ ἄξων Ἀγκύρας-Καΐρου-Χαμάς – Τί σημαίνει αὐτό γιά τίς ἑλληνο-τουρκικές σχέσεις
Η ΑΚΥΡΩΣΙΣ ἀπό τόν Ταγίπ Ἐρντογάν τῆς ἐπισκέψεώς του στίς ΗΠΑ δημιουργεῖ νέα δεδομένα καί γιά τά ἑλληνο-τουρκικά. Πράγματι ζούσαμε τούς τελευταίους μῆνες τήν ψευδαίσθηση, ὅτι στίς ἑλληνο-τουρκικές σχέσεις ἐπέρχεται ἠρεμία, ὅτι ὑπάρχει μιά οὐσιαστική προσέγγισις μέ τήν Ἄγκυρα καί ὅτι ἐπιλύονται κάποια προβλήματα –ἔστω ὄχι τά πλέον σημαντικά– πού βαραίνουν τίς σχέσεις τῶν δύο κρατῶν. Σήμερα μάλιστα θά συνέλθουν στήν Ἀθήνα οἱ ἀντιπροσωπεῖες Ἑλλάδος καί Τουρκίας γιά νά συζητήσουν τά Μέτρα Οἰκοδομήσεως Ἐμπιστοσύνης (μία διαδικασία πού ἐπί δεκαετίες δέν ἔχει ἀποδώσει τό παραμικρό), ἐνῷ πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Γιῶργος Γεραπετρίτης ἐδήλωνε στό Forum τῶν Δελφῶν ὅτι θέλει νά ἀφήσει «παρακαταθήκη ἥσυχης γειτονιᾶς».
Καλές εἶναι αὐτές οἱ ἐκδηλώσεις προθέσεων ἀπό τήν ἑλληνική πλευρά, ἀλλά τήν πραγματικότητα θά πρέπει νά τήν ἀναζητήσουμε στίς δηλώσεις τῶν Τούρκων ἐπισήμων, πού ἐπιμένουν σέ ὅλες τίς προκλητικές δηλώσεις καί τίς διεκδικήσεις τους χωρίς νά ὑποχωροῦν οὔτε χιλιοστό.
Ἀπό χθές ὅμως ἔχουμε εἰσέλθει σέ μία νέα φάση, καθώς ὀξύνονται τά πράγματα μεταξύ Τουρκίας καί ΗΠΑ. Καί εἶναι γνωστόν ὅτι οἱ ΗΠΑ ἦσαν πού ὁδηγοῦσαν τά πράγματα στήν προσέγγιση. Καί τήν στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος «τινάζει στόν ἀέρα» τό στρατηγικό πλαίσιο αὐτῆς τῆς προσεγγίσεως δημιουργεῖται τό ἐρώτημα: Ἐμεῖς τί κάνουμε; Τί νόημα ἔχει νά συνεχίζουμε μιά διαδικασία συνομιλιῶν πού γιά τήν ὥρα δέν ἔχουν νόημα;
Σέ ἀντίθεση μέ ἐμᾶς πού διατρανώνουμε ὅτι εὑρισκόμεθα στήν «σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας», ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν ἀκολουθεῖ τόν δικό του δρόμο. Καί μέ τόν Βλαντιμήρ Πούτιν συνομιλεῖ καί τόν ρόλο τοῦ προστάτου τῆς Χαμάς καί τοῦ συνόλου τῶν μουσουλμάνων ἔχει ἀναλάβει.
Πρός τοῦτο δέ, δέν διστάζει νά ἀντιπαρατεθεῖ μέ τίς ΗΠΑ. Ἐνῷ οἱ τελευταῖες προσφάτως ἀποδέσμευσαν τά μαχητικά F-16V τά ὁποῖα πολύν καιρό τώρα ἡ Τουρκία ἐπεδίωκε νά ἀποκτήσει, ὁ Ἐρντογάν δέν ἐδίστασε νά προβεῖ σέ μιά πρωτοφανῆ κλιμάκωση ἀντιδρῶντας στήν ἔγκριση οἰκονομικῆς βοηθείας πρός τό Ἰσραήλ. Ἀκύρωσε τήν προγραμματισμένη ἐπίσκεψή του στήν Οὐάσιγκτων ἀφήνοντας τόν (κατά φαντασίαν) πλανητάρχη σύξυλο καί τόν ὅποιο πολιτικό σχεδιασμό τῶν ΗΠΑ γιά τήν περιοχή μας στόν ἀέρα. Καί τήν στιγμή πού «διαρρέουν» οἱ πρῶτες πληροφορίες γιά τήν ἀκύρωση τῆς ἐπισκέψεως Ἐρντογάν στίς ΗΠΑ, ὁ ἡγέτης τῆς Χαμάς Ἰσμαήλ Χανίγια τυγχάνει αὐτοκρατορικῆς ὑποδοχῆς στήν Κωνσταντινούπολη, ὅπου συναντᾶται μέ τόν Ταγίπ Ἐρντογάν καί τόν Αἰγύπτιο ὑπουργό Ἐξωτερικῶν Σαμέχ Σούκρι. Πρόκειται γιά ἕνα διπλό ράπισμα…
Τό ἐρώτημα εἶναι: Ποιά εἶναι ἡ θέσις τῆς Ἑλλάδος κατόπιν τούτου; Θά συνεχίσει τήν προσέγγιση; Θά μεταβεῖ ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης στήν Ἄγκυρα στίς 13 Μαΐου; Θά εἶναι ὁ ἑπόμενος ἐπίσημος ἐπισκέπτης τῆς Τουρκίας μετά τόν ἡγέτη τῆς Χαμάς; Μέ ποιόν σκοπό; Θέλουμε νά πιστεύουμε ὅτι ἡ ἑλληνική Κυβέρνησις ἐφήρμοζε τήν κατευναστική πολιτική ἔναντι τῆς Ἀγκύρας ἐπί τῇ βάσει κάποιου σχεδιασμοῦ. Ὅτι περίμενε ἀνταλλάγματα ἐπωφελῆ γιά τήν χώρα. Καί ἀφοῦ ἀπό τουρκικῆς πλευρᾶς κάτι τέτοιο δέν διαφαινόταν, θεωροῦμε βέβαιον ὅτι τά περίμενε ἀπό τίς ΗΠΑ, ὑπό μορφήν παρεμβάσεων, προκειμένου ἡ γεωπολιτική γειτονιά μας νά καταστεῖ «ἥσυχη» ὅπως τήν θέλει ὁ κ. Γεραπετρίτης. Τέτοιες προοπτικές πλέον δέν διαφαίνονται. Τό Σταίητ Ντηπάρτμεντ ἔχει ἄλλα ζέοντα θέματα νά ἀντιμετωπίσει, ἐνῷ εἶναι βέβαιον ὅτι ἡ Τουρκία θά συνεχίσει νά προκαλεῖ καί νά διεκδικεῖ.
Ἐρωτᾶμε λοιπόν εὐθέως: Ἔχει ἡ ἑλληνική Κυβέρνησις ἐναλλακτικό σχέδιο (Plan B κατά την φρασεολογία τοῦ συρμοῦ) γιά νά ἀντιμετωπίσει τήν κατάσταση πού ἔχει διαμορφωθεῖ; Θά ἀναθεωρήσει τήν στάση της; Θεωροῦμε βεβαίως ὅτι ἡ ἐπίσκεψις Μητσοτάκη στήν Τουρκία δέν ἐξυπηρετεῖ πλέον καμμία σκοπιμότητα. Περιμένουμε λοιπόν νά δοῦμε ἄν θά πραγματοποιηθεῖ καί ὑπό ποῖες συνθῆκες θά γίνει τοῦτο. Διότι εἴμεθα βέβαια ὅτι σέ αὐτήν τήν φάση ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν θά ἐπιμείνει στήν διευθέτηση ζητημάτων μέ διμερεῖς συνομιλίες. Αὐτά πού λέγει δηλαδή κάθε Τοῦρκος ἐπίσημος σέ κάθε περίσταση. Ἀκόμη καί ἀναφερόμενος στά θαλάσσια πάρκα. Ἐμεῖς εἴμαστε ἕτοιμοι γιά κάτι τέτοιο; Γιατί μέχρι προχθές δέν ἤμασταν.