Ἡ διαδικασία τῶν διαπραγματεύσεων κρύβει πάντοτε οὐσία. Διότι ἀπό τόν τρόπο πού αὐτές διεξάγονται, ἀπό τήν μέθοδο, κρίνεται πολλές φορές καί ἡ ἔκβασή τους. Τό μισό τοῦ συμβιβασμοῦ βρίσκεται ἐκεῖ.
Ἡ μυστικότητα στίς διαπραγματεύσεις, ὁ ἀπ’ εὐθείας διάλογος μεταξύ τῶν πολιτικῶν ἡγετῶν μέ τήν παράκαμψη τῶν διπλωματῶν καί ἡ «σαλαμοποίηση» τῶν θεμάτων δίνουν τήν δυνατότητα στίς κυβερνήσεις νά παραπλανοῦν τά Κοινοβούλια, νά παραπληροφοροῦν τούς βουλευτές τους καί νά συσκοτίζουν – ἀποκρύπτουν τήν ἀλήθεια ἀπό τόν λαό. Εἰς τρόπον ὥστε νά μετατρέπουν τελικώς τό ἄσπρο σέ μαῦρο.
Ἐπειδή τό Σαββατοκύριακο τά ραντάρ μας ἐντόπισαν πληροφορίες μέ βάση τίς ὁποῖες θά ἐπιδιωχθεῖ νά συμφωνηθεῖ μέ τήν Τουρκία νά ἀρχίσουν διαπραγματεύσεις ἀποκλειστικά γιά τά θέματα τῆς ὑφαλοκρηπῖδας καί τῶν θαλάσσιων ζωνῶν καί τά ὑπόλοιπα ζητήματα νά παραπεμφθοῦν στόν πολιτικό διάλογο, αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ Κυβέρνηση μπορεῖ νά ἰσχυριστεῖ στόν ἀνύποπτο λαό ὅτι τηρεῖ τίς δεσμεύσεις της, ὅτι δέν συζητᾶ θέματα κυριαρχίας καί κυριαρχικῶν δικαιωμάτων καί ὅτι οἱ Τοῦρκοι ὑποχώρησαν ἀπό τίς ἄλλες τους διεκδικήσεις. Ἄν τυχόν μάλιστα ὑπάρχει καί κανένα δημοσίευμα στόν τουρκικό Τύπο ὅπου ἡ ἀντιπολίτευση κατηγορεῖ τόν Ἐρντογάν ὅτι ἔβαλε στό ράφι τίς διεκδικήσεις τῆς «γαλάζιας πατρίδας» καί τῆς ἀποστρατιωτικοποιήσεως, θρίαμβος! Ζήτω! Θά ἀνοίξουμε σαμπάνιες!
Θέλουμε νά θυμίσουμε τήν διαπραγματευτική μέθοδο στήν ὁποία προσέφυγε ἡ Κυβέρνηση Σημίτη γιά τήν ἔναρξη τῶν συνομιλιῶν μέ τήν Τουρκία, ἀμέσως μετά τήν ὑπογραφή τῆς συμφωνίας τῆς Μαδρίτης, μέ τήν ὁποία ἡ Ἑλλάς ἔκανε τό πρωτάκουστο νά ἀναγνωρίσει ὅτι ἡ Τουρκία ἔχει ζωτικά καί νόμιμα συμφέροντα στό Αἰγαῖο. Θά μεταφερθοῦμε στό ἔτος 1998.Τα τηλεγραφήματα τοῦ Ἀμερικανοῦ πρέσβη Νίκολας Μπέρνς πού ἀποκάλυψε ὁ Μιχάλης Ἰγνατίου στό βιβλίο του γιά τά Ἴμια δείχνουν ξεκάθαρα ὅτι ἡ κυβέρνηση Σημίτη – Ροζάκη ἀποδέχθηκε νά συζητήσει τό θέμα τῆς ἀποστρατιωτικοποιήσεως τῶν νησιῶν, ὡς… τελευταῖο ὅμως στή σειρά τῆς διαπραγματεύσεως, ἀφοῦ τό διαχώρισε ἀπό τίς βασικές νομικές διαφορές γιά τό Αἰγαῖο, τίς ὁποῖες καί προέταξε.
Δέν εἶχε πρόβλημα ἐπίσης νά τεθεῖ τό ἐδαφικό καθεστώς τῶν Ἰμίων στήν κρίση τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης ὑπό τήν προϋπόθεση ὅτι θά προσέφευγε ἡ Τουρκία γιά νά τό ἀμφισβητήσει. Ὑπό αὐτή τήν προϋπόθεση θά δεχόμασταν τήν παραπομπή ἑλληνικῆς κυριαρχίας στήν κρίση τῆς Χάγης!
Ἀφοῦ παραθέσω τά τηλεγραφήματα τοῦ Ἀμερικανοῦ πρεσβευτῆ τῆς περιόδου ἐκείνης, πού δείχνουν ποιά μέθοδο σαλαμοποιήσεως χρησιμοποιοῦσε ἡ Κυβέρνηση Σημίτη γιά νά ἀκολουθήσει καθαρά μειοδοτικές πολιτικές –νά μή φοβόμαστε τίς λέξεις, παρακαλῶ, διότι τά συμπεράσματα προκύπτουν ξεκάθαρα ἀπό τό τηλεγράφημα τοῦ Μπέρνς–, μετά θά σᾶς παραθέσω ὁρισμένες πληροφορίες καί ἄρθρα τοῦ Σαββατοκύριακου ἀπό τά ὁποῖα προκύπτει πῶς μεθοδεύει ἡ Κυβέρνηση Μητσοτάκη αὐτή τήν διαπραγμάτευση. Σᾶς βεβαιῶ ὅτι μοιάζουν πολύ. Τό μοντέλο Σημίτη ἀκολουθεῖται πιστά.
Τί ἀποκάλυψε ὁ Μιχάλης Ἰγνατίου πού ἐκείνη τήν ἐποχή ἔκανε σπουδαία δουλειά; Τί προκύπτει ἀπό τά ἀπόρρητα τηλεγραφήματα τῆς 20ῆς Ἰανουαρίου 1998, τοῦ Ἀμερικανοῦ πρέσβη στήν Ἀθήνα Νίκολας Μπέρνς πού δημοσιεύει στό βιβλίο του ὁ Μιχάλης Ἰγνατίου; Διαβάστε!
Πρῶτον, ὅτι «ἡ Ἑλλάς συζητοῦσε νά κριθεῖ ἡ κυριαρχία τῶν Ἰμίων στό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης ἀλλά ὑπό τήν προϋπόθεσιν ὅτι θά προσέφευγε ἡ Τουρκία σέ αὐτά γιά νά ἀμφισβητήσει τήν κυριαρχία τους! Σύμφωνα μέ τόν Μπέρνς, “ἡ ἑλληνική Κυβέρνηση θέλει νά ἀναγνωριστεῖ ὅτι εἶναι ἡ Τουρκία πού ἀμφισβητεῖ τό ἐδαφικό στάτους κβό”. Καί ἔπειτα ἡ Ἑλλάδα θά ἀποδέχονταν τήν παραπομπή στό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης».
Δεύτερον, «ἡ Κυβέρνησις Σημίτη ἀπέρριπτε τήν ἰδέα ὅτι τά Ἴμια μποροῦν νά διασυνδεθοῦν μέ προϋπάρχουσες διαφορές γιά τά χωρικά ὕδατα καί τήν ὑφαλοκρηπῖδα ».Σύμφωνα μέ τόν Μπέρνς, ὁ Σημίτης ἐπεδείκνυε «ἐπιμονή» γιά τόν διαχωρισμό τῶν θεμάτων «ἄν καί δέν εἶναι σαφές γιά πόσο» (σημείωνε δηκτικά)». Σύμφωνα μέ τά ἴδια τηλεγραφήματα τοῦ Μπέρνς, τρίτον, «ἀπό τήν ἄποψη τῆς ἑλληνικῆς πλευρᾶς ἀποστρατιωτικοποίησις τῶν νησιῶν μπορεῖ νά ἀκολουθήσει ἤ νά ἀποτελέσει ἀναπόσπαστο μέρος ἀλλά ὄχι νά προηγηθεῖ μιᾶς συμφωνίας γιά τίς βασικές πολιτικές καί νομικές διαφορές στό Αἰγαῖο».
Τί συμβαίνει σήμερα; Ἡ μεθοδολογία τῆς Κυβερνήσεως εἶναι ἡ ἑξῆς:
Πρῶτον, οἱ διαπραγματεύσεις καλύπτονται ἀπό πλήρη μυστικότητα καί διεξάγονται στό ἀνώτατο δυνατό ἐπίπεδο. Ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Ἑλλάδος συναντᾶ τόν ὑπουργό Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας χωρίς τήν παρουσία τρίτων, οὔτε κἄν μεταφραστῶν. Καί μέ ὅσα λέει στόν συνομιλητή του προφανῶς καί δεσμεύει τήν χώρα. Δέν εἶναι ἕνας ἁπλός διπλωμάτης πού μετέχει στίς διερευνητικές ἀλλά ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν. Ὁ λόγος του δεσμεύει τήν Ἑλλάδα. Τό κράτος. Ἐπειδή ὅμως ὑπάρχει μυστικότητα, ἡ ὅποια σχέση τήν ὁποία ἔχει διαμορφώσει μέ τόν Τοῦρκο ὁμόλογό του τόν βοηθάει νά ἀποκρύπτει τό συνολικό πλαίσιο τῶν συζητήσεων πού κάνουν. Ἄν, γιά παράδειγμα, γίνεται διαπραγμάτευση γιά τό εὖρος τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων, ποιός μπορεῖ νά τό ἐπιβεβαιώσει; Κανείς. Μέ αὐτόν τόν «ἀέρα» παραπονεῖται ὁ κύριος ὑπουργός δεξιά καί ἀριστερά ὅτι ἀδικεῖται ἀπό τήν κριτική (μας) καί ὅτι δέν μπορεῖ νά κυκλοφορήσει ἔξω ἀπό τό σπίτι του γιατί ὅλοι τόν φωνάζουν «προδότη».
Δεύτερον, ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν φαίνεται ὅτι ἔχει ἀλλάξει τήν στρατηγική τῆς διαπραγματεύσεως δεκαετιῶν. Ὅλων σχεδόν τῶν μεταπολιτευτικῶν κυβερνήσεων. Ἡ μέθοδος πρίν ἦταν α) διερευνητικές ἐπαφές μέ ἐπί κεφαλῆς διπλωμάτες πού δέν μποροῦν νά δεσμεύσουν μέ τόν λόγο τους τήν χώρα χωρίς ἐξουσιοδότηση, β) διάθεση γιά ὑπογραφή συνυποσχετικοῦ μέ ἔγκριση καί τῶν δύο Κοινοβουλίων, προσπάθεια ἐπιτεύξεως συμφωνίας μεταξύ τῶν δύο κυβερνήσεων πρίν τήν παραπομπή καί, τέλος, προσφυγή στό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης.
Στό ἐρώτημα πού ἔθεσε ὁ βουλευτής τῆς ΝΔ Ἄγγελος Συρῖγος στήν κλειστή συνάντηση τῶν βουλευτῶν τῆς Νέας Δημοκρατίας πρός τόν ὑπουργό Ἐξωτερικῶν γιά τό τί θά προτιμοῦσε ἄν τοῦ προσφερόταν «συμφωνία ἤ συνυποσχετικό» ἀπάντησε ξεκάθαρα χωρίς νά τό σκεφθεῖ δευτερόλεπτο «συμφωνία»! Ἡ ὁποία ὅμως σημαίνει «διμεροποίηση» τῆς διαπραγματεύσεως καί ὄχι διεθνοποίηση ὅπως ἦταν ἡ παλαιά στρατηγική.
Τρίτον, διαρροές πού ἔγιναν τό Σαββατοκύριακο σέ φιλοκυβερνητικές ἐφημερίδες ἀλλά καί ἄρθρο τοῦ ἐξ ἀπορρήτων τοῦ Πρωθυπουργοῦ καί πρώην ὑφυπουργοῦ τοῦ κυρίου Σημίτη Χρήστου Ροζάκη στό ἔγκυρο Kreport ἀποδεικνύουν ὅτι μελετᾶται (ὅπως τότε, ἔτσι καί τώρα) ἡ σαλαμοποίηση τῆς διαπραγματεύσεως. Δηλαδή ἡ ἔναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ τῶν δύο κρατῶν γιά τήν ὑφαλοκρηπῖδα καί τήν ὁριοθέτηση τῶν θαλάσσιων ζωνῶν καί ἡ παραπομπή τῶν ὑπολοίπων θεμάτων στόν… πολιτικό διάλογο! Δέν θά φύγουν δηλαδή ἀπό τό τραπέζι. Ἀλλά ἐμεῖς θά πανηγυρίσουμε ὅτι ἔφυγαν!
Μήπως σᾶς θυμίζει τό τρίτο σημεῖο τοῦ τηλεγραφήματος Μπέρνς κάτι τέτοιο; Ὁ διαχωρισμός δηλαδή τῶν βασικῶν νομικῶν θεμάτων τοῦ Αἰγαίου ἀπό τήν ἀποστρατιωτικοποίηση καί ἀπό τά ἄλλα θέματα; Ὅπως ἀντιλαμβάνεστε, ἄν αὐτό συμβεῖ, ἡ Κυβέρνηση, ἔχοντας τό προνόμιο νά γνωρίζει μόνο αὐτή τί ἔχει συμφωνήσει στό παρασκήνιο μέ τούς Τούρκους, θά προσπαθήσει νά βγάλει ὅλους ἐμᾶς τρελλούς καί κακόπιστους. Διότι αὐτό εἶναι τό τρίτο μέρος τῆς διαδικασίας. Ἡ στοχοποίηση, ἡ ἐξουδετέρωση καί ἡ δαιμονοποίηση κάθε φωνῆς πού θά τολμήσει νά ἀποκαλύψει τήν ἀλήθεια.
Τό τρίπτυχο τῆς διαπραγματεύσεως εἶναι ἀπ’ εὐθείας διάλογος καί μυστικότης, σαλαμοποίηση τῶν διαπραγματεύσεων σέ βάθος χρόνου καί στοχοποίηση ἐκείνων πού ἀποκαλύπτουν τί ἀκριβῶς σημαίνει!
Οἱ γείτονες δέν ἔχουν κανένα πρόβλημα μέ αὐτή τήν διαδικασία ἀκόμα κι ἄν ὑποτεθεῖ ὅτι οἱ διαπραγματεύσεις ὁδηγοῦνταν σέ ναυάγιο. Γιά τά δικά μας ἐδάφη καί οἰκόπεδα συζητοῦν, γιά τίς θάλασσές μας, ὄχι γιά τίς δικές τους. Τί ἔχουν νά χάσουν; Δέν διακυβεύεται κάποια ἀπώλεια στίς διαπραγματεύσεις γιά αὐτούς. Μόνα-ζυγά δικά τους.
Ἐπειδή ὅμως ὁ καθηγητής Ροζάκης στό ἄρθρο του ἔγραψε ὅτι οἱ διαπραγματεύσεις μπορεῖ νά μήν περιοριστοῦν στήν ὁριοθέτηση τῶν θαλάσσιων ζωνῶν καί στόν προσδιορισμό τῶν χωρικῶν ὑδάτων στά ἕξι μίλια γιά τά νησιά μας μόνο καί δώδεκα γιά τήν ἠπειρωτική Ἑλλάδα (ὅπως εἶχε συζητηθεῖ καί στήν περίοδο Σημίτη) ἀλλά νά ἐπεκταθοῦν στά θέματα τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητας, καλό εἶναι νά ἐπισημάνουμε καί ἐπί τῆς οὐσίας καί ἐπί τῆς διαδικασίας τά ἑξῆς:
– Οἱ Ἕλληνες πρέπει νά γνωρίζουν ὅτι ἡ πιθανή κατάληξη τῶν διαπραγματεύσεων γιά τόν προσδιορισμό τῆς ἐκτάσεως τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων στά ἕξι μίλια μόνο μπορεῖ στό μέλλον νά ἔχει ὡς συνέπεια νά δημιουργηθοῦν τεράστια προβλήματα στήν ἀκτοπλοΐα. Νά μήν μποροῦμε νά πᾶμε ἀπό τό ἕνα νησί στό ἄλλο χωρίς τουρκική ἄδεια. Ὅποιος σκοπεύει νά τό κάνει αὐτό νά σηκώσει τό χέρι καί νά τό πεῖ στούς Ἕλληνες.
– Εἶναι ἀπαράδεκτη ἡ διασύνδεση τῶν μειονοτικῶν θεμάτων τῆς Θράκης μέ τά ζητήματα τοῦ Αἰγαίου. Πόσῳ μᾶλλον ὅταν γίνεται γνωστό ἀπό τόν κύριο Ροζάκη ὅτι ἡ ἔναρξη τῶν διαπραγματεύσεων γιά τήν ὑφαλοκρηπῖδα καί τήν ΑΟΖ μπορεῖ νά συνοδευτεῖ ἀπό τό συμβολικό δῶρο τῆς ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως πρός τήν τουρκική νά ἀναγνωριστεῖ ἡ μειονότητα τῆς Θράκης ὡς… τουρκική!
Αὐτό εἶναι ἔγκλημα. Ἡ μετατροπή μιᾶς θρησκευτικῆς μειονότητας σέ ἐθνική μέ διμερῆ συμφωνία πού καταργεῖ διεθνῆ συνθήκη θά ἀλλάξει τήν νομική βάση τῶν διεκδικήσεων τῶν Τούρκων στήν Θράκη, οἱ ὁποῖοι θά ἐπιμείνουν γιά τήν ἐφαρμογή τῆς συνθήκης τοῦ Τιρόλο. Τό ὁποῖο σημαίνει ποσόστωση μουσουλμάνων στίς προσλήψεις τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ ἀπό δημόσιους ὑπαλλήλους, διαρχία στήν κρατική καί τοπική ἐξουσία, ἀναγνώριση τῆς ἐξουσίας τοῦ ἐκλεγμένου ψευτομουφτῆ στόν ὁποῖο θά δοθεῖ ἡ σφραγῖδα τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, δύο ἐπίσημες γλῶσσες, ἑλληνική καί τουρκική, γιά τίς ἐπαφές μέ τήν διοίκηση καί τά δημόσια ἔγγραφα, καί διπλά τοπωνύμια στήν ἑλληνική καί τήν τουρκική. Ὅποιος τό κάνει αὐτό θά ἔχει τήν ἀντιμετώπιση πού τοῦ ἀξίζει ἀπό τόν λαό. Θά κάνουμε ὅλοι τό χρέος μας.
Καταλήγουμε: Ἀπό ὅ,τι φαίνεται, ἡ ἧττα κρύβεται στήν μέθοδο. Τό πῶς θά πλασάρουν τίς συμφωνίες. Τμηματικά. Ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν δυστυχῶς ξεγέλασε τήν Κοινοβουλευτική Ὁμάδα τῆς Νέας Δημοκρατίας. Δέν τῆς εἶπε ψέματα, ἀλλά δέν τῆς εἶπε καί ὅλη τήν ἀλήθεια. Δεσμεύτηκε ἐνώπιόν της γιά ὅλα ὅσα θά συμβοῦν στήν πρώτη φάση τῆς διαπραγματεύσεως. Ἀλλά πολύ φοβόμαστε ὅτι δέν τούς εἶπε πώς ἡ διαπραγμάτευση θά ἔχει κι ἄλλες φάσεις. Οἱ ὁποῖες θά ἐκταθοῦν μέσα στόν χρόνο ἀφοῦ μπεῖ τό νερό στό αὐλάκι. Αὐτό θά συμβεῖ, πιθανολογοῦμε, αὐτή τήν ἑβδομάδα. Θά μπεῖ τό νερό στό αὐλάκι.
Υ.Γ. Στήν οὐσία, αὐτό τό σχῆμα διαπραγματεύσεως ἀποτελεῖ πιστή ἀντιγραφή τῆς Συμφωνίας τοῦ Ἑλσίνκι. Πρῶτα ἀπ’ εὐθείας διάλογος γιά τίς συνοριακές διάφορες καί τά συναφῆ θέματα καί ἄν ἀποτύχει αὐτός, Χάγη. Θυμίζω τί ἔγραφα τό 2021 σέ ἕνα σημείωμά μου γιά αὐτό: «Αὐτό πού σχεδίασαν, ἀλλά δέν τόλμησαν νά πᾶνε μέχρι τέλους, ὅπως σωστά παρατηρεῖ ὁ πρέσβης Μολυβιάτης, μήν τό φορτωθεῖ ἡ μεγάλη κεντροδεξιά φιλελεύθερη παράταξη, κύριε Πρωθυπουργέ! Αὐτό πού ἔκανε ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος, νά φορτώσει τά ἀδιέξοδά του στήν Μικρασία στόν σπουδαῖο Δημήτριο Γούναρη, μήν ἀφήσετε νά τό κάνει ὁ Σημίτης σέ ἐσᾶς γιά τά ἀδιέξοδά του στό Αἰγαῖο, κύριε Πρόεδρε. Τό 1922 μᾶς δείχνει ποιές συνέπειες μπορεῖ νά ὑποστεῖ ὅποιος ἀναλάβει, καλόπιστα ἴσως, νά φέρει σέ πέρας τίς ἁμαρτίες ἄλλων. Δέν θά δικαιώσει ἡ Κεντροδεξιά τίς ἱστορικές ἀθλιότητες τῶν ἐκσυγχρονιστῶν!».