Ο ΠΡΕΣΒΥΣ Πάυατ τό εἶπε σωστά: ἡ Ἑλλάς δέν πρέπει νά βλέπει τίς σχέσεις της μέ τίς ΗΠΑ μέσα ἀπό τόν μεγεθυντικό φακό τῶν σχέσεών της μέ τήν Τουρκία. Πράγματι τό θέλουμε πολύ.
Ἀλλά τί γίνεται ὅταν ἀποδεικνύεται τελικῶς ὅτι ἡ ἀποκόλληση τῆς Τουρκίας ἀπό τήν Δύση δέν ἀποτελεῖ φενάκη παρά τίς ἐλπίδες μας; Τί συμβαίνει ἄν ἡ Ἀμερική καί ὄχι ἡ Ἑλλάδα βλέπει τίς σχέσεις της μαζί μας μέσα ἀπό τό πρῖσμα τῶν συμφερόντων της μέ τήν Τουρκία;
Γράφω τό σημερινό σημείωμα, ἔχοντας πολύ συγκεκριμένα δεδομένα στό μυαλό μου. Ἡ κρίση τῶν πυραύλων S-400 δέν ἀποδεικνύεται τελικῶς πολιτικά θανατηφόρος γιά τόν Ἐρντογάν. Ἐπιζεῖ. Τό θεώρημα τοῦ πρύτανη τῆς διπλωματίας, τέως ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν τῆς Κύπρου Γιαννάκη Κασουλίδη, ὅτι ἡ γείτων εἶναι ἀνεξέλεγκτος παίκτης καί κάνει ὅ,τι θέλει, παίζει κομπολόι τίς μεγάλες δυνάμεις χωρίς κόστος, δυστυχῶς δικαιώνεται σήμερα στήν πράξη. Τήν ὥρα πού ὁ Ἐρντογάν ἡγούμενος χώρας μέλους τοῦ ΝΑΤΟ ἀγοράζει πυραύλους ἀπό τήν Μόσχα, οἱ Ἀμερικανοί διστάζουν νά τοῦ ἐπιβάλουν κυρώσεις γιατί δέν θέλουν τελικῶς νά χάσουν αὐτόν τόν κρίσιμο στρατηγικό παίκτη στήν περιοχή. Ἔχασαν τό Πακιστάν, ἔχασαν τό Ἰράν –τό ὁποῖο βρίσκεται σέ ἀνοικτή ἀντιπαράθεση μέ τό Ἰσραήλ– τώρα δυσκολεύονται νά δεχθοῦν πώς θά χάσουν στόν εὐαίσθητο αὐτό γεωπολιτικό χῶρο καί τήν Τουρκία. Παρά τίς συνεχεῖς προσβολές πού «εἰσπράττουν» ἀπό τόν Σουλτάνο.
• Παρατηροῦμε τήν στρατηγική τῆς Ἄγκυρας στήν Κύπρο καί τήν Θράκη. Ὁμοιάζει. Στήν Θράκη ἔστειλαν τήν κοσμική ἀρχηγό κόμματος Ἀκσενέρ νά φορέσει μαντήλα καί νά ἀνακινήσει ζήτημα ἵδρυσης τουρκικοῦ κράτους μέ ἕδρα τήν Κομοτηνή. Στήν Κύπρο χρησιμοποιοῦν ὕπουλα τούς παράνομους μετανάστες πού στέλνουν στά Κατεχόμενα γιά νά εἰσβάλουν στήν Λευκωσία προκειμένου νά ἀναγκάσουν τούς ἀδερφούς μας νά μετατρέψουν τήν πράσινη γραμμή σέ σκληρό σύνορο. Καί ἀκολούθως νά θέσουν μέ τήν ἄνεσή τους ζήτημα ἵδρυσης δύο ἀνεξάρτητων συνιστώντων κρατῶν.
• Παρακολουθοῦμε στό πλαίσιο αὐτό ἐπίσης τίς χλιαρές ἀντιδράσεις τῆς κυβέρνησης Ἀναστασιάδη, ἡ ὁποία καί σύγκληση ἄτυπης πενταμεροῦς διάσκεψης συζητεῖ καί τίς παράνομες γεωτρήσεις τῶν Τούρκων ἀνέχεται. Τό εἶπε ὁ Κύπριος κυβερνητικός ἐκπρόσωπος.
«Δέν εἶναι προϋπόθεση ἐπανέναρξης τῶν συνομιλιῶν ἡ διακοπή τῶν γεωτρήσεων, εἶναι κοινή λογική.»
• Παρακολουθοῦμε ὅμως στό πλαίσιο αὐτό καί τίς ἀντιδράσεις τῶν Ἀμερικανῶν. Ἄς ἔχουμε στρατηγικό διάλογο. Ἐκεῖνοι λειτουργοῦν καί πάλι ὡς ἐπιτήδειος οὐδέτερος. Τό ζήτημα λοιπόν δέν εἶναι πῶς περνοῦμε ἐμεῖς ἀπό τήν τρῦπα τῆς βελόνας τήν σχέση μας μέ τίς ΗΠΑ λόγω Τουρκίας. Τό ζήτημα εἶναι πώς ἀργά ἤ γρήγορα –εἶναι θέμα χρόνου– περνοῦν οἱ Ἀμερικανοί τίς σχέσεις τους ἀπό τήν τρῦπα τῆς βελόνας μέ τήν Ἑλλάδα λόγω Τουρκίας. Ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ὀφείλει νά δείξει ὡριμότητα καί νά ἀρνηθεῖ νά καθίσει ἀπέναντι στούς Τούρκους στό πλαίσιο κάποιας πενταμεροῦς διάσκεψης. Εἰδικῶς ἄν αὐτή διασυνδέσει τά θέματα τῆς ἐνέργειας στήν Κύπρο μέ τά θέματα τῆς ἐνέργειας στό Αἰγαῖο. Ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ὀφείλει –καί εἴμαστε βέβαιοι πώς θά τό πράξει– νά στέλνει τήν μπάλλα στήν κερκίδα.
Στήν κατάσταση πού βρίσκεται σήμερα ἡ χώρα, δέν ἔχει οὔτε τήν πολυτέλεια νά διχαστεῖ ξανά γιά ἐθνικό θέμα οὔτε τήν δύναμη νά διαπραγματευτεῖ ἐπί ἴσοις ὅροις μιά μεγάλη συμφωνία γιά τόν ὀρυκτό μας πλοῦτο στό Αἰγαῖο. Καί ἐν πάση περιπτώσει διάλογος ἐπί ἐκκρεμῶν θεμάτων χωρίς δείγματα γραφῆς ἀπό τήν σύμμαχο χώρα σέ σειρά ἐθνικῶν θεμάτων δέν νοεῖται.