Ὁ ἐπιφανής Ἀθηναῖος πού ἐτάφη δίπλα στόν Κολοκοτρώνη καί τό θρίλλερ
ΟΤΑΝ σέ δύο περίπου χρόνια θά ἑορτάζουμε τά 200 χρόνια τῆς Ἐθνικῆς Παλιγγενεσίας, θά πρέπει ἐπί τέλους νά στραφοῦμε ἀπολογητικά πρός τούς ἥρωες τῆς ἱστορίας μας. Μέ τήν ἐλπίδα ὅτι θά ἐπέλθει κάποτε ὁ ἐξαγνισμός τοῦ ἔθνους ἀπό τήν ἀγνωμοσύνη τήν ὁποία ἔχουμε ἐπιδείξει ἔναντι τῶν κορυφαίων ἀγωνιστῶν τοῦ 1821. Ἀφορμή γιά αὐτήν τήν ἐπισήμανση μᾶς ἔδωσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, ὁ ὁποῖος ὁμίλησε γιά τόν πιό ἀνιδιοτελῆ μαχητή τῆς Ἐθνεγερσίας, τόν Νικήτα Σταματελόπουλο (πού ἔμεινε στήν ἱστορία ὡς Νικηταρᾶς ὁ Τουρκοφάγος) καί ἀπεκάλυψε τήν ἄγνωστη ἱστορία γιά τήν τύχη τῶν ὀστῶν του. Εἶπε ὁ Προκόπης Παυλόπουλος γιά τόν Νικηταρᾶ στήν ἐκδήλωση τιμῆς γιά τόν ἥρωα στό χωριό ὅπου μεγάλωσε, στό Τουρκολέκα Ἀρκαδίας: «Δεδομένης τῆς συνέχειας τῆς Ἱστορίας τοῦ Νεώτερου Ἑλληνικοῦ Κράτους, θά μοῦ ἐπιτρέψετε, μαζί μέ τήν εὐγνωμοσύνη γιά τήν Προσφορά τοῦ Νικηταρᾶ στόν ὑπέρ Πατρίδας καί Θρησκείας Ἀγῶνα τῶν τότε ὑπόδουλων Ἑλλήνων κατά τῶν Ὀθωμανῶν, νά ἐκφράσω, ἐκ μέρους τῆς Πολιτείας, καί τήν τόσο καθυστερημένη συγγνώμη της γιά τήν ταλαιπωρία πού ὑπέστη ὁ Νικηταρᾶς κατά τά τελευταῖα ἔτη τοῦ βίου του. Βίου, ὁ ὁποῖος, ὅπως εἶναι κοινῶς γνωστό, τερματίσθηκε σέ ἄσχημες συνθῆκες, πού δέν περιποιοῦσαν τιμή στό Κράτος μας».
Πανταχοῦ παρών ὅπου τόν καλοῦσε ἡ πατρίς ὁ Νικηταρᾶς ἔτρεχε μέ τό Σῶμα πού συντηροῦσε ὁ ἴδιος. Ἀπό τό Βαλτέτσι καί τά Δερβενάκια μέχρι τά Δολιανά καί τό Ἁγιονόρι, ὁ Νικηταρᾶς πολεμοῦσε. Μοναδικό λάφυρο ἕνα ἀδαμαντοκόλλητο σπαθί πού τοῦ ἐδωρήθη μετά τήν πτώση τῆς Τριπολιτσᾶς καί πού καί αὐτό τό ἔδωσε στόν ἔρανο γιά τήν χρηματοδότηση τοῦ Στόλου. Ἄς βλέπουν τήν πράξη αὐτή ὡς παράδειγμα κάποιοι μεγαλόσχημοι συμπατριῶτες μας, σήμερα, πού καί πάλι ἡ Ἑλλάς χρειάζεται χρηματοδότηση γιά τόν Στόλο, γιά τόν Στρατό, γιά τήν Ἀεροπορία μας.
Ἡ συγγνώμη πού ζητεῖ ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας εἶναι ἴσως μία ἀρχή. Γιατί τό νεοελληνικό Κράτος ταλαιπώρησε τόν κορυφαῖο αὐτόν ἀγωνιστή παντοιοτρόπως. Μέ κλονισμένη ὑγεία, μετά τήν φυλάκισή του, ὁ Νικηταρᾶς κατέληξε ἐπαίτης στόν ναό τῆς Εὐαγγελιστρίας στόν Πειραιᾶ. Καί εἶναι λίγες μόλις ἑβδομάδες πού ὁ Μητροπολίτης Σεραφείμ ἔκανε ἐκεῖ τά ἀποκαλυπτήρια τῆς προτομῆς τοῦ ἀγωνιστοῦ. Ἐκεῖ ὅπου ἐπαιτοῦσε. Γιά νά τόν βλέπουν οἱ Ἕλληνες καί νά αἰσθάνονται τήν καταισχύνη γιά αὐτό τό Κράτος, πού σήμερα ἀκόμη, 200 περίπου χρόνια μετά, προσπαθοῦμε νά τό βάλουμε σέ τάξη.
Ποῦ θά μποροῦσε ὅμως κανείς νά προσκυνήσει τά ὀστᾶ τοῦ Νικηταρᾶ; Ὁ ἴδιος εἶχε ζητήσει νά ταφεῖ δίπλα στόν συμπολεμιστή του, τόν Γέρο τοῦ Μωρηᾶ. Ἔτσι καί ἔγινε, μόνο πού σήμερα ὁ τάφος του δέν βρίσκεται. Ποιός ἦταν ἄραγε αὐτός πού ἀγόρασε τόν τάφο; Ποιός ἐπιφανής Ἀθηναῖος ξέθαψε τά ὀστᾶ τοῦ ἀγωνιστοῦ γιά νά στήσει ἐκεῖ τόν δικό του οἰκογενειακό τάφο; Γιατί ἤθελε νά ταφεῖ δίπλα στόν Κολοκοτρώνη; Καί ποῦ εὑρίσκονται σήμερα τά ὀστᾶ τοῦ ἀγωνιστοῦ; Σέ ποιό ὀστεοφυλάκιο κατέληξαν; Αὐτά τά ἐρωτήματα ἔθεσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας μέ τήν ὁμιλία του στήν Ἀρκαδία.
Ἀλλά, δυστυχῶς, ὁ Νικηταρᾶς δέν εἶναι μοναδική περίπτωσις. Ὁμοίως ἀγνοοῦνται τά ὀστᾶ τοῦ Καραϊσκάκη. Στόν χῶρο πρό τοῦ ὁμωνύμου γηπέδου θά δεῖ κανείς δύο μνημεῖα. Ἕνα εἰς ἀνάμνησιν τῆς μάχης τοῦ Φαλήρου καί ἕναν τάφο γιά τόν ὁπλαρχηγό τῆς Ρούμελης. Μόνο πού εἶναι κενοτάφιο. Τά ὀστᾶ τοῦ Καραϊσκάκη μετεφέρθησαν ἀπό τόν ναό τοῦ Ἁγίου Δημητρίου τῆς Σαλαμῖνος, ὅπου ἀρχικῶς εἶχε ταφεῖ, στόν τόπο τῆς μάχης καί τῆς θυσίας του στό Φάληρο. Στήν ἀνακατασκευή ὅμως τοῦ γηπέδου τό 1968 τά ὀστᾶ μαζί μέ τά μπάζα πού ἀπερρίφθησαν ἀπό ἐκεῖ πετάχθηκαν, πιθανώτατα, στήν θάλασσα. Οὐδεμία πειστική ἀπάντησις ὡς πρός τό τί ἔγιναν τά ὀστᾶ ἔχει δοθεῖ μέχρι σήμερα ἀπό τούς ὑπευθύνους μηχανικούς τῆς ἀνακατασκευῆς τοῦ γηπέδου. Ἔμεινε τουλάχιστον τό ὄνομά του νά προσδιορίζει ὁλόκληρη τήν περιοχή καί νά θυμίζει ἔτσι τήν θυσία του.
Ἄγνωστη εἶναι ἡ τύχη τῶν ὀστῶν πολλῶν ἀγωνιστῶν τοῦ ναυτικοῦ ἀγῶνος, κυρίως Ὑδραίων καί Ψαριανῶν. Ἐτάφησαν ἀρχικῶς στό νεκροταφεῖο τοῦ Ἁγίου Διονυσίου, στό λιμάνι τοῦ Πειραιῶς. Ἀκόμη ὑπάρχουν στόν περίβολο τοῦ ὁμωνύμου ναοῦ ὑπολείμματα ἀπό δυσανάγνωστες πλέον ἐπιτύμβιες στῆλες. Τά ὀστᾶ τῶν Ψαριανῶν καί τῶν Ὑδραίων ἐχάθησαν ὅταν τό νεκροταφεῖο μετεφέρθη στήν Δραπετσώνα… Οὐδείς ἐνδιεφέρθη γιά τά λείψανα τοῦ ἱεροῦ Ἀγῶνος. Οὐδέποτε ἡ Πολιτεία ἠσχολήθη σοβαρά μέ τό ζήτημα. Οὐδέποτε καταλογίσθηκαν εὐθύνες γιά τίς ἀπώλειες τῶν λειψάνων, πού στόν βωμό τοῦ Ἔθνους εἶναι ὅ,τι εἶναι γιά τήν Ἐκκλησία τά ὀστᾶ τῶν Ἁγίων. Καί γι’ αὐτό ὑπόλογοι εἴμεθα ὅλοι.