Πρός τριγωνική συμφωνία Ἀθηνῶν-Καΐρου-Λευκωσίας γιά τήν ΑΟΖ

Σέ δύο φάσεις: Πρῶτον μέ τήν Αἴγυπτο, ἐν συνεχεία μέ τήν Κύπρο

«ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ πιθανότητα νά μήν ἀντιδράσει» ἡ Ἑλλάς, σέ περίπτωση πού ἡ Τουρκία παραβιάσει τήν κυριαρχία μας, δήλωσε ἀπεριφράστως ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Δένδιας, ἀπό τόν ὁποῖο ἐζητήθη νά σχολιάσει τίς ἐξελίξεις μετά τήν ὑπογραφή μνημονίων γιά τήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν καί τήν ἀμυντική συνεργασία μεταξύ Τουρκίας καί Λιβύης. Καί ἐνῶ ἡ συγκεκριμένη ἀναφορά ἀποτυπώνει τήν πρόθεση τῆς Ἑλλάδος νά ἀντιδράσει, ἀπό τήν ἄλλη πλευρά φαίνεται ὅτι τό ἐσπευσμένο ταξίδι τοῦ κ. Δένδια στήν Αἴγυπτο καί οἱ συνεχεῖς διαβουλεύσεις μέ τήν Λευκωσία ἀποσκοποῦν σέ μία τριγωνική κίνηση, ἡ ὁποία θά φέρει τήν χώρα μας μπροστά ἀπό τίς ἐξελίξεις. Ἔχει καταστεῖ σαφές ὅτι τό ζήτημα τῆς ὑπογραφῆς συμφωνίας Ἑλλάδος – Αἰγύπτου (Συμφωνίας καί ὄχι Μνημονίου Ἀμοιβαίας Κατανοήσεως) ὑπῆρξε τό κύριο ζήτημα πού συζήτησε ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν μέ τόν Αἰγύπτιο ὁμόλογό του στό Κάιρο. Θά πρόκειται βεβαίως γιά συμφωνία ὁριοθετήσεως ὑφαλοκρηπῖδος, ἀφοῦ ἡ ὑφαλοκρηπίς καί ὄχι ἡ ΑΟΖ καθορίζει τίς ζῶνες ἐκμεταλλεύσεως τοῦ ὀρυκτοῦ πλούτου, ὑπό τόν πυθμένα τῆς θαλάσσης. Σημειωτέον, ἐξ ἄλλου, ὅτι ἐνῶ ἡ ὑφαλοκρηπίς ὑφίσταται ἀφ’ ἑαυτῆς, γιά νά γίνει ὁριοθέτησις ΑΟΖ πρέπει πρῶτα νά ἔχει κηρυχθεῖ καί ἀπό τίς δύο συμβαλλόμενες χῶρες. Καί καθώς ἡ Ἑλλάς εἶναι ἡ μόνη χώρα τῆς περιοχῆς πού δέν τήν ἔχει κηρύξει, θά ἦταν ἐνδεχομένως μία οὐσιαστική κίνησις ἀντιδράσεως νά τό πράξει στίς ἀμέσως ἑπόμενες ἡμέρες. Ἡ Αἴγυπτος ἔχει κηρύξει ΑΟΖ, ὅπως ἔχει πράξει ἀπό ἐτῶν καί ἡ Κύπρος, καί μεταξύ τῶν δύο χωρῶν ὑπάρχει συμφωνία ὁριοθετήσεως τῶν θαλασσίων ζωνῶν. Πληροφορίες ἀναφέρουν ὅτι τό σχέδιο εἶναι ἀμέσως μετά τήν ὑπογραφή μιᾶς συμφωνίας μέ τήν Αἴγυπτο νά ἀκολουθήσει ἀντίστοιχη καί μέ τήν Κύπρο. Τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν θεωρεῖ θεμελιῶδες νά ἔχει προηγηθεῖ συμφωνία μέ τρίτη χώρα, ἐν προκειμένω μέ τήν Αἴγυπτο πρίν ἀπό οἱαδήποτε συμφωνία μεταξύ Ἀθηνῶν καί Λευκωσίας. Τό γεγονός ὅτι εἶναι ἐν ἐξελίξει λεπτομερεῖς συνομιλίες μεταξύ τῶν δύο κυβερνήσεων τεκμαίρεται καί ἀπό τό γεγονός ὅτι ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Κύπρου Ἀνδρέας Χριστοδουλίδης, ἐρωτηθείς σχετικῶς, ἀπέφυγε κάθε δημόσια τοποθέτηση πού σημαίνει ὅτι δέν ἤθελε νά προβεῖ σέ μία πρόωρη ἀποκάλυψη.

Ὅμως καί ὁ Ἕλλην ὑπουργός Νῖκος Δένδιας, ἄν καί ὅπως εἶπε δέν εἶναι τοῦ χαρακτῆρος του «νά παίρνει τό γιαταγάνι», μιλῶντας χθές, στήν πρωινή ἐκπομπή τοῦ «Σκάι» καί τούς δημοσιογράφους Δημήτρη Οἰκονόμου καί Μαρία Ἀναστασοπούλου, ἐτοποθετήθη κατά τρόπο πού δέν ἐπιδέχεται παρερμηνεία: «Ὁ κάθε ὑπουργός, ἡ Κυβέρνηση καί ὁ Πρωθυπουργός ὁρκίζονται στό Σύνταγμα καί τούς νόμους. Ὑποχρεοῦνται νά ὑπερασπίσουν τήν ἑλληνική ἐπικράτεια ὡς αὐτή τούς παρεδόθη. Δέν ἔχουμε δικαίωμα ἐμεῖς νά ἐκχωρήσουμε κυριαρχία, κυριαρχικό μας δικαίωμα».

Καί ἐνῶ αὔριο τό ζήτημα πρόκειται νά τεθεῖ ἀπό τόν Πρωθυπουργό στήν Σύνοδο κορυφῆς τοῦ ΝΑΤΟ, ἀπό ὅ,τι φαίνεται ἡ Κυβέρνησις δέν περιμένει ἀπό ἐκεῖ σημαντική ἀντίδραση. «Τό ΝΑΤΟ ἔχει μιά δυσκολία νά λάβει θέση μεταξύ τῶν μελῶν του» παραδέχεται ὁ κ. Δένδιας, ὁ ὁποῖος τονίζει πώς ἡ Ἑλλάς «ὀφείλει νά μπορεῖ νά ἀντιμετωπίσει μόνη της ὁποιαδήποτε κρίση». Ὅσο γιά τούς συμμάχους «Εὐρωπαίους καί πέραν τῆς Εὐρώπης» ὁ κ. Δένδιας δηλώνει ὅτι εἶναι «εὐκταῖο» ἡ Ἑλλάς νά τούς ἔχει δίπλα της. Ἀντίστοιχη διαφαίνεται νά εἶναι καί ἡ στάσις τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως. Ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Κομμισσιόν γιά τίς ἐξωτερικές σχέσεις Πῆτερ Σάνο ἐρωτηθείς χθές δήλωσε ὅτι «ἡ Εὐρωπαϊκή Ἐπιτροπή ἔχει ἐπανειλημμένως τονίσει στήν Τουρκία ὅτι ὀφείλει νά σέβεται τό διεθνές δίκαιο καί τίς σχέσεις καλῆς γειτονίας μέ ὅλες τίς χῶρες πού τήν περιβάλλουν καί νά ἀποφύγει κάθε εἴδους ἀπειλές ἤ πράξεις πού θά βλάψουν αὐτές τίς σχέσεις», καταλήγοντας ὅτι «πρέπει νά ἐπικεντρωθοῦμε στήν ἐπίλυση ὅλων τῶν προβλημάτων πού εἶναι δύσκολα ἤ ἀμφισβητήσιμα μέ διάλογο καί διαπραγματεύσεις».

Ἐκ αὐτῆς τῆς τοποθετήσεως καθώς καί ἐκ τῶν προσδοκιῶν πού ἔχει ἡ Κυβέρνησις ἀπό τό ΝΑΤΟ, τεκμαίρεται ὅτι ἔχει κατανοήσει πώς πρέπει νά ἀναλάβει τό βάρος τῶν ἀποφάσεων καί τῶν ἀντιδράσεων μόνη ἤ μέ τήν ὑποστήριξη τῶν ἀμέσως ἐμπλεκομένων κρατῶν. Καί τέτοιο εἶναι ἡ Αἴγυπτος καί τέτοιο εἶναι ἡ Κύπρος. Γι’ αὐτό καί ἡ Ἀθήνα προχωρεῖ μέ ταχεῖς ρυθμούς στήν «τριγωνική» συμφωνία ὁριοθετήσεως πού δέν εἶναι παρά ἡ φυσιολογική ἐξέλιξις τῆς τριμεροῦς συνεργασίας μέ τήν Λευκωσία καί τό Κάιρο.