Ἐλευθέρας FYROM στό ΝΑΤΟ μέ ρήτρα διεθνοῦς εὐθύνης

Τά «ψιλά γράμματα» τῆς διεθνοῦς συμφωνίας δέν ἀποτελοῦν ἐγγύηση γιά τήν Ἑλλάδα

ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ παράγων τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν λέει αὐτές τίς ἡμέρες, σέ ἐμπιστευτικές συζητήσεις του, ὅτι «οἱ πιθανότητες γιά λύση στό θέμα τῶν Σκοπίων εἶναι δύο στίς 3, ἄνω τοῦ 70%». Στήν πραγματικότητα ἡ αἰσιοδοξία του αὐτή ἀφορᾶ τήν ἐπίτευξη διεθνοῦς συμφωνίας-πλαίσιο μέ τά Σκόπια, ἡ ὁποία θά ἀπαιτηθεῖ νά κυρωθεῖ ἀπό τά κοινοβούλια.

Ἡ συμφωνία δέν εἶναι ἀπαραίτητο ὅτι θά ὁδηγήσει σέ ἐπίλυση τῆς διεθνοῦς διαφορᾶς γιά τήν ὀνομασία στό σκέλος τοῦ erga omnes. Μπορεῖ ὅμως κάλλιστα νά ἀξιοποιηθεῖ ὡς διαβατήριο καλῆς συμπεριφορᾶς προκειμένου νά ἐξασφαλίσουν τά Σκόπια τό εἰσιτήριο τῆς προενταξιακῆς εἰσόδου στήν ΕΕ καί τό ΝΑΤΟ καί μετά νά ἀθετήσουν τίς ὑπογραφές τους. Μπορεῖ ἐπίσης τυχόν συμφωνία νά ἀποτελέσει τό ἰσχυρό χαρτί Ζάεφ γιά νά προκαλέσει πρόωρες ἐκλογές στήν χώρα του. Ἡ Ἑλλάς ὅμως δέν διασφαλίζεται βάσει ὅσων γνωρίζουμε ἕως σήμερα ἐνώπιον τῆς σφόδρα πιθανῆς στρεψοδικίας τῶν Σκοπιανῶν.

Ὅπως προκύπτει ἀπό τόν διάλογο πού εἶχε τήν Παρασκευή ὁ κυβερνητικός ἐκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος μέ δημοσιογράφους, ἡ Κυβέρνησις θεωρεῖ ὡς… ἐγγύηση τήν ρήτρα διεθνοῦς εὐθύνης πού θά περιληφθεῖ στήν ὑπό κατάρτισιν διεθνῆ σύμβαση-πλαίσιο. Ρήτρα πού μπορεῖ νά ὁδηγήσει μετά ἀπό χρόνια στήν ἀκύρωση τῆς ἑλληνοσκοπιανῆς διεθνοῦς συμφωνίας, ὄχι ὅμως καί στήν ἀνάκληση τῆς ἐντάξεως τῶν Σκοπίων σέ διεθνῆ ὀργανισμό. Ἡ ἔννοια τῆς διεθνοῦς εὐθύνης ἔχει υἱοθετηθεῖ ἀπό τήν Γενική Συνέλευση τοῦ ΟΗΕ καί ἔχει προσαρτηθεῖ σέ παράρτημα ἀποφάσεώς της, τοῦ 2001. Τό κείμενο τῆς κωδικοποιήσεως πού ἔκανε ὅμως ὁ καθηγητής J. Crawford δέν ἀποτελεῖ συνθήκη –τά διεθνῆ δικαστήρια τήν ἀναφέρουν σέ ἀποφάσεις τους ὡς κωδικοποίηση ἐθίμου. Κορυφαῖοι διεθνολόγοι στούς ὁποίους ἀποτάθηκε ἡ «Ἑστία» ξεκαθαρίζουν ὅτι ἄν τά Σκόπια ἐνταχθοῦν στό ΝΑΤΟ ἀλλά παραβιάσουν τήν συμφωνία καί δέν ἀλλάξουν συνταγματική ὀνομασία στό ἐσωτερικό τους θά εἶναι ὑπόλογα καί ἀνοικτά στήν ἐπιβολή κυρώσεων (διεθνής εὐθύνη), ὡστόσο ἡ θέσις τους στήν ΕΕ καί τό ΝΑΤΟ, ἐάν ἔχουν καθεστώς προενταξιακό ἔστω, δέν ἐπηρεάζεται!

Ὁ ἀποκαλυπτικός διάλογος Τζανακόπουλου – δημοσιογράφων εἶχε ὡς ἑξῆς:

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Εἶναι προφανές ὅτι μία συμφωνία θά ὁδηγήσει στήν ὑπογραφή μιᾶς διεθνοῦς συνθήκης, μεταξύ τῆς Ἑλλάδας καί τῆς ΠΓΔΜ, ἡ ὁποία αὐτή συνθήκη τί θά κάνει; Θά περιγράφει συγκεκριμένα βήματα, ἔτσι ὥστε νά ἀλλάξει καί ἡ συνταγματική ὀνομασία τῆς γείτονος καί νά βρεθεῖ μία λύση, ἐν πάση περιπτώσει, στό συγκεκριμένο πρόβλημα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εἶστε αἰσιόδοξος ὅτι τό λύνουμε;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Θεωρῶ ὅτι ὑπάρχει πολιτική βούληση καί ἀπό τίς δύο μεριές, θεωρῶ ὅτι ὑπάρχουν οἱ τεχνικές προϋποθέσεις. Φαίνεται ὅτι καί ἀπό τήν πλευρά τῆς ΠΓΔΜ μποροῦν νά γίνουν συγκεκριμένα βήματα, ὥστε νά καλυφθεῖ ὁ δρόμος.

ΔΗΜ.: Ἔχουν κάνει πίσω τά Σκόπια; Πατᾶνε τίς δικές μας κόκκινες γραμμές ἤ ἔχουν κάνει πίσω;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Ἡ ἑλληνική πλευρά ἔχει θέσει δύο βασικές προϋποθέσεις, ἔτσι ὥστε νά ὑπάρξει συμφωνία. Τό πρῶτο εἶναι ἡ σύνθετη ὀνομασία, πρᾶγμα τό ὁποῖο, βεβαίως, γίνεται ἀποδεκτό καί ἀπό τούς γείτονές μας. Καί ἡ δεύτερη βασική προϋπόθεση γιά νά ὑπάρξει συμφωνία, εἶναι τό erga omnes. Τί σημαίνει erga omnes; Ὅτι αὐτή ἡ σύνθετη ὀνομασία θά ἰσχύει ἔναντι ὅλων, δηλαδή θά ἰσχύει καί στό ἐσωτερικό τῆς ΠΓΔΜ.

ΔΗΜ.: Ἔχει νά κάνει μέ τίς ταυτότητες;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ ὀνομασία τήν ὁποία θά χρησιμοποιοῦν στίς ἐσωτερικές τους διαδικασίες οἱ γείτονές μας, θά εἶναι ἡ ὀνομασία τήν ὁποία θά συμφωνήσουμε μεταξύ μας.

ΔΗΜ.: Δηλαδή, ἄν συμφωνήσουμε Upper Macedonia, θά εἶναι…

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Μήν μποῦμε στήν ὀνοματολογία. Ὅμως, αὐτό πού θέλω νά σᾶς πῶ εἶναι ὅτι γιά νά γίνει κάτι τέτοιο, εἶναι προφανές ὅτι χρειάζεται συνταγματική ἀναθεώρηση ἀπό τήν πλευρά τῶν γειτόνων μας.

ΔΗΜ.: Δέν προλαβαίνουν, ὅμως, ἀπό ὅ,τι φαίνεται τώρα.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Βεβαίως, θέλουν χρόνο.

ΔΗΜ.: Ἄρα οἱ ἐγγυητές μποροῦν νά ὑπάρξουν καί νά δώσουν αὐτόν τόν ἕνα-ἑνάμισυ χρόνο;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Αὐτό τό ὁποῖο θά συμφωνηθεῖ θά εἶναι ἕνα χρονοδιάγραμμα πού θά προβλέπει βήματα καί ἑκατέρωθεν ὑποχρεώσεις ἀπό τίς δύο χῶρες, ἔτσι ὥστε κάποια στιγμή, μέσα σέ ἕνα εὔλογο χρονικό διάστημα, νά ἔχουμε πλέον καλύψει ὅλα τά ζητήματα καί νά ἔχουμε καταλήξει καί σέ ἀναγνώριση, ἐκ μέρους τῆς Ἑλλάδας, τῆς γειτονικῆς χώρας, ἀλλά καί σέ ἐσωτερικές διαδικασίες πού πρέπει νά γίνουν στήν ΠΓΔΜ, γιά νά ἐξυπηρετηθοῦν οἱ ὑποχρεώσεις τίς ὁποῖες ἔχει ἀναλάβει.

ΔΗΜ.: Πού σημαίνει ὅτι ἄν ἀθετήσουν τά λόγια τους τά Σκόπια, πολύ ἁπλά θά τεθοῦν ἐκτός διαδικασίας.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Τότε δέν ἰσχύει ἡ συνθήκη.

ΔΗΜ.: Εἶστε σαφής.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Γιά νά τό ποῦμε μέ μεγαλύτερη σαφήνεια, τότε δημιουργεῖται διεθνής εὐθύνη.