Ὁ διάλογος στίς δημοκρατίες

ΑΚΟΥΩ τακτικά ἀναγνῶστες μας καί φίλους τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης νά μοῦ ἐπισημαίνουν τό ἑξῆς: «Προσοχή, μή γίνει κανένα λάθος! Προσοχή, μήν ἐπιστρέψουν ὁ ΣΥΡΙΖΑ καί ὁ Τσίπρας. Δέν μπορεῖς νά φανταστεῖς τί φόρους πληρώσαμε σέ δαύτους».

Κάθε φορά πού ἀκούω αὐτήν τήν ἐπισήμανση, σκέφτομαι ὅτι ὁ καλύτερος τρόπος γιά νά γίνει ἡ εὐχή τους πραγματικότητα εἶναι ἡ σύγκριση. Καί ἡ σύγκριση γίνεται πάντοτε μέ τηλεοπτική μονομαχία. Τηλεμαχία. Ἐάν ὁ Πρωθυπουργός δέν ἔχει νά φοβηθεῖ τίποτα καί ὁ πολιτικός ἀντίπαλος εἶναι τόσο εὐάλωτος λόγῳ τοῦ βεβαρημένου παρελθόντος του, τότε ἄλλη λύση ἀπό μία ἀπ’ εὐθείας ἀναμέτρηση προκειμένου νά ξεχωρίσει ἡ ἦρα ἀπό τό στάρι, δέν βλέπω.

Ὅλοι οἱ ἀρχηγοί τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης ἦταν παρόντες στά λεγόμενα debate μέ τούς πολιτικούς τους ἀντιπάλους ἀπό τότε πού καθιερώθηκαν. Εἴτε αὐτοί πήγαιναν στίς ἀναμετρήσεις εἴτε τό ἀπέφευγαν. Ἀκόμη θυμᾶμαι τήν προεκλογική διαφήμιση τῆς Νέας Δημοκρατίας στίς ἐκλογές τοῦ 1993, στήν ὁποία εἰκονιζόταν ἡ κενή θέση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου ὁ ὁποῖος ἀπαξίωσε νά ἀντιμετωπίσει τότε τόν πρωθυπουργό Κωνσταντῖνο Μητσοτάκη. Καί ἦταν ἀρχηγός τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης ὁ Παπανδρέου, ἔτσι; Ὁ Μιλτιάδης Ἔβερτ ἀντιμετώπισε σέ ἀναμέτρηση τόν Κώστα Σημίτη μέ ἐρωτῶντες δημοσιογράφους τόν Θόδωρο Ρουσόπουλο, τόν Πέτρο Εὐθυμίου καί τόν Παῦλο Τσίμα. Ὁ Κώστας Καραμανλῆς ἀντιμετώπισε σέ τηλεοπτική ἀναμέτρηση καί τόν Κώστα Σημίτη στίς ἐκλογές τοῦ 2000 καί τόν Γιῶργο Παπανδρέου στίς ἐκλογές τοῦ 2004 καί τό 2009, μέ ἐρωτῶντες τήν Ὄλγα Τρέμη, τήν Ἕλλη Στάη, τήν Μαρία Χούκλη, τόν Νῖκο Χατζηνικολάου κ.ἄ. Ὁ Βαγγέλης Μεϊμαράκης ἐπίσης ἀντιμετώπισε σέ τηλεοπτική ἀναμέτρηση στίς ἐκλογές τοῦ 2015 τόν τότε Πρωθυπουργό Ἀλέξη Τσίπρα. Ὁ μόνος πού ἀπέφυγε τήν ἀναμέτρηση γιά λόγους πού δέν συνδέονται ἀπολύτως μέ τήν πολιτική ἦταν ὁ Ἀντώνης Σαμαρᾶς. Ὁ Σαμαρᾶς ὡστόσο δέν εἶναι ἄλλη κατηγορία, δέν φοβᾶται τίς ἐρωτήσεις. Φοβᾶται τίς (ἐλλιπεῖς) ἀπαντήσεις ὑπό τήν πίεση τοῦ χρόνου. Ὅσοι τόν ξέρουν καί ἔχουν σταθεῖ ἀπέναντί του νά τόν ρωτήσουν, γνωρίζουν ἄριστα ὅτι ὑποφέρει ἀπό κρίση τελειομανίας, καί γι’ αὐτό ἐπιθυμεῖ στίς συνεντεύξεις του νά εἶναι τόσο ἕτοιμος, ὥστε τά προφορικά του νά βαθμολογοῦνται μέ …20. Κολλέγιο, τί νά πεῖς! Τό ζήτημά του εἶναι ἄλλης τάξεως.  

Σέ κάθε περίπτωση, λοιπόν, ὅλοι σχεδόν οἱ ἀρχηγοί τῆς Νέας Δημοκρατίας ἐκφράζοντας τήν αὐτοπεποίθηση τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης ἔχουν ἀναμετρηθεῖ εὐθέως μέ τούς πολιτικούς του ἀντιπάλους.

Σπανίως περιορίστηκαν στήν μία καί μόνη ἀναμέτρηση στήν ὁποία μετέχουν οἱ ὑπόλοιποι πολιτικοί ἀρχηγοί μέ συνέπεια νά μήν μπορεῖ νά γίνει ἀπ’ εὐθείας σύγκριση.

Ἐμπειρία τηλεμαχίας εἴχαμε πρόσφατα στήν Κύπρο μεταξύ τοῦ Προέδρου τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη καί τοῦ ἀντιπάλου του Ἀνδρέα Μαυρογιάννη. Τήν παρακολούθησα.

Ἄν καί τό διακύβευμά της ἦταν πολύ ὑψηλό –ἡ θέση τοῦ Προέδρου τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, οἱ δύο ἄνδρες ἔδωσαν ἐπί 3 ὧρες ρεσιτάλ ἤθους καί ἐπιχειρηματολογίας. Χωρίς νά ἀνταλλάξουν μεταξύ τους τήν παραμικρή ὕβρη καί τό παραμικρό κοσμητικό ἐπίθετο. Ἡ τηλεμαχία αὐτή εἶναι ἕνα ὑπόδειγμα πολιτικοῦ πολιτισμοῦ καί σκληρῆς ἰδεολογικῆς σύγκρουσης, καί καλό θά ἦταν νά τήν μελετήσουν ὅλοι οἱ πολιτικοί ἀρχηγοί στήν πατρίδα μας, ὄχι μόνον ὁ Πρωθυπουργός καί ὁ ἀρχηγός τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης.

Ἐπανέρχομαι, λοιπόν, στό ἀρχικό ἐρώτημα: Ἐάν τό διακύβευμα γιά τόν κόσμο τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης εἶναι «νά μήν ἔρθουν οἱ ἄλλοι», τότε γιατί, μέχρι στιγμῆς, ὁ Πρωθυπουργός ἀποφεύγει νά ἀποδεχθεῖ τήν πρόταση τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης γιά τηλεμαχία καί ἐκτίθεται σέ κατηγορίες ὅτι εἶναι δειλός καί ὅτι ἀνάγει τήν πολιτική του δειλία σέ ἰδεολόγημα;

Ἀπό αὐτά πού ἀκοῦμε μέχρι στιγμῆς, δέν εἴμαστε ἰδιαίτερα αἰσιόδοξοι ὅτι ἡ τηλεμαχία μεταξύ τῶν δύο θά διεξαχθεῖ. Ἡ γραμμή πού διοχετεύει τό Μέγαρο Μαξίμου σέ γνωστούς δημοσιογράφους οἱ ὁποῖοι φιλοξενήθηκαν τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα στήν οἰκία τοῦ κυρίου Μητσοτάκη στόν Ἅγιο Πέτρο τῆς Τήνου, εἶναι ὅτι τήν τηλεμαχία συνήθως τήν ζητάει ὁ δεύτερος πού θέλει νά φτάσει τόν πρῶτο καί ὅτι ὁ πρῶτος, καί προπορευόμενος, δέν ἔχει καμμία ὑποχρέωση νά σταθεῖ ἀπέναντι στόν πολιτικό του ἀντίπαλο καί νά τόν νομιμοποιήσει.

Ἀκόμα κι ἄν ἰσχύει αὐτό τό ἐπιχείρημα πού ὑποκρύπτει μέσα του ἀλαζονεία καί ὑποτίμηση (τό ἄκουσα ἀπό σχολιαστή παραλιακοῦ δελτίου εἰδήσεων), εἶναι ἀπορίας ἄξιον πῶς μιά κυβέρνηση πού ὑποστηρίζει ὅτι ἔχει νά ἐπιδείξει ἕναν καλό ἀπολογισμό τετραετίας, ἀποφεύγει σέ ἐπίπεδο τηλεμαχίας τήν σύγκριση μέ τό ἐφιαλτικό παρελθόν τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης. Διότι ἄν εἶναι ἀκριβές τό ἐπιχείρημα ὅτι ἡ σύγκριση εὐνοεῖ, τότε ἡ τηλεμαχία μπορεῖ νά αὐξήσει τήν διαφορά καί ὄχι νά τήν μειώσει.

Σέ κάθε περίπτωση, ὁ διάλογος στήν δημοκρατία δέν ἐξαρτᾶται ἀπό μικρο- υπολογισμούς αὐτοῦ τοῦ τύπου. Σέ ὅλη τήν Εὐρώπη, μέ ἐλάχιστες ἐξαιρέσεις πού ἐπιβεβαιώνουν τόν κανόνα, καί στήν Ἀμερική οἱ δύο βασικοί διεκδικητές τῆς ἐξουσίας στέκονται ὁ ἕνας ἀπέναντι στόν ἄλλον καί ἀνταλλάσσουν ἐπιχειρήματα μέχρι τελικῆς πτώσεως. Ἄν λοιπόν ὁ ἡγέτης τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κόμματος τῆς πατρίδας μας καί ἐπί κεφαλῆς τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης πού εἶναι γνωστή γιά τήν προσφορά της στό Ἔθνος καί τήν αὐτοπεποίθησή της (ποτέ δέν λιποτακτεῖ ἀπό τίς εὐθῦνες) ἐπιλέγει νά ἀκολουθήσει τήν πολιτική τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου τοῦ 1993 καί νά ἀπουσιάσει ἀπό τηλεμαχία, αὐτό εἰλικρινά εἶναι κάτι πού μᾶς ξεπερνᾶ. Ὁ Τσίπρας δέν θά ἔρθει μόνον ἄν ἀποκρουστεῖ. Μέχρι στιγμῆς ὅμως τό μόνο πού ἀκοῦμε εἶναι ἀποκρουστικά ἐπιχειρήματα γιά τήν ἀπουσία ἀπό τόν διάλογο τῆς πρώτης κάλπης, στήν ὁποία κατά τά ἄλλα ὁ κύριος Μητσοτάκης ὑποστηρίζει ὅτι θά κρίνει τό πρόσωπο τοῦ Πρωθυπουργοῦ.

Θέλω νά ἐλπίζω ὅτι ὁ Πρωθυπουργός (ὁ ὁποῖος μακριά ἀπό τά φῶτα τῆς δημοσιότητας ἐπισκέφτηκε, ὅπως μέ ἐνημερώνουν ἐκκλησιαστικές πηγές μας στίς Κυκλάδες, γιά δεύτερη φορά καί προσκύνησε τήν θαυματουργό εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Τήνου τήν Κυριακή τό πρωί), θά ξανασκεφτεῖ τήν ἀπουσία του ἀπό τήν τηλεμαχία. Καλές οἱ συμβουλές τῶν ἐπικοινωνιολόγων, ἀλλά οἱ μάχες κρίνονται ἐπί τοῦ πεδίου. Ἄλλως τε τό διακύβευμα σέ αὐτές τίς ἐκλογές εἶναι κάτι πολύ πιό σημαντικό ἀπό τήν πρωτιά. Εἶναι ἡ σταθερότητα καί ἡ ἐντιμότητα στήν διακυβέρνηση.

Οἱ ἀπαντήσεις ἐνδιαφέρουν.