Ὁ αἰών τῆς ἀμνησίας

«Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ στήν Ἑλλάδα δολοφονήθηκε σέ συνθῆκες ἐλευθερίας» δήλωσε κατά τήν διάρκεια τῆς δικτατορίας ὁ Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς σέ μιά μεγάλη ἐφημερίδα τοῦ ἐξωτερικοῦ.

Ἡ συνέντευξή του αὐτή φιλοξενεῖται σέ ἕνα ἐξαιρετικό βιβλίο πού ἔγραψε πρίν γίνει βουλευτής ὁ καθηγητής Δημήτρης Καιρίδης, στό ὁποῖο ἔχουν συγκεντρωθεῖ ὅλα τά δημοσιεύματα τοῦ ξένου Τύπου τῆς περιόδου ἐκείνης γιά τόν ἐθνάρχη. Φοβοῦμαι ὅτι ἡ τρέχουσα πολιτική ἡγεσία τῆς πατρίδας μας ὄχι ἁπλῶς ἀποφεύγει νά ἀναφέρει τό ὄνομα τοῦ Κωνσταντίνου Καραμανλῆ, κάθε φορά πού ἐπιβάλλεται, ἀλλά τό κυριώτερο, ἀποφεύγει νά ἐπικεντρωθεῖ στήν ἀνάλυση τοῦ τί ὁδήγησε στήν πτώση τῆς Δημοκρατίας.

Γιατί δυστυχῶς μία τέτοια ἐνέργεια θά τήν ἀνάγκαζε νά ἐξηγήσει τούς λόγους γιά τούς ὁποίους καί πάλι στίς μέρες μας δολοφονεῖται ἡ δημοκρατία σέ συνθῆκες ἐλευθερίας. Καί ὅτι οἱ κακοί ἐν τέλει δέν εἶναι μόνον αὐτοί πού ἐπιβουλεύονται τήν ὕπαρξή της ἀλλά καί ἐκεῖνοι πού τούς στρώνουν τό χαλί γιά νά τήν καταλύσουν. Στήν πτώση τῆς Δημοκρατίας ὁδήγησε ἡ κατάρρευση τοῦ κοινοβουλευτισμοῦ καί ἡ κλεπτοκρατία τῆς ἐποχῆς. Αὐτό, εἰδικά σήμερα, στόν αἰῶνα τῆς ἀμνησίας, νά μήν τό ξεχνᾶμε ποτέ. Ἦταν τό ἱκανόν πρόσχημα γιά τούς δικτάτορες.

Διάβασα μέ προσοχή τά μηνύματα τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα καί τοῦ Προέδρου τῆς Κυβερνήσεως Κυριάκου Μητσοτάκη γιά τήν 21η Ἀπριλίου. Τοῦ δευτέρου μάλιστα δέν ἦταν κἄν μήνυμα ἀλλά ἕνα τηλεγράφημα 200 λέξεων, τό ὁποῖο δημοσιεύτηκε στό facebook. Τόση ἀξία τοῦ ἔδωσε. Οὔτε στήν ἐπίσημη σελίδα του ὡς Πρωθυπουργοῦ δέν τό ἀνήρτησε. Καί μέ ἀπογοήτευση διεπίστωσα ὁρισμένα πράγματα.

Ὁ νέος Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Κωνσταντῖνος Τασούλας συνέταξε προφανῶς ἕνα ἀπείρως καλύτερο μήνυμα ἀπό ἐκεῖνα τῆς προκατόχου του. Πυκνότερο καί πλουσιότερο σέ πολιτικά νοήματα. Μέ παραπομπές στήν ἱστορία καί στόν Σεφέρη. Ὡστόσο, ἀπό αὐτό ἔλειψαν οἱ στοιχειώδεις ἀναφορές γιά τό πῶς ὁδηγηθήκαμε στήν δικτατορία, ἀλλά κυρίως πῶς μπορεῖ νά κάνουμε προβολή στό μέλλον τῶν πικρῶν μαθημάτων πού λάβαμε ὡς λαός τήν περίοδο ἐκείνη. Ἀλλά τό ἐνδιαφέρον δέν εἶναι μόνο αὐτό. Τό ἐνδιαφέρον εἶναι πώς διά τῆς δικτατορίας προσεγγίζει ὁ Πρόεδρος τό Κυπριακό. Ἀσκῶντας κριτική στό πραξικόπημα τοῦ Ἰωαννίδη κατά τοῦ Μακαρίου, σέ καιρούς πού διαπραγματευόμαστε, ἐπέλεξε μία διατύπωση πού στήν πραγματικότητα συνδέει εὐθέως τήν εἰσβολή μέ τό πραξικόπημα καί τό θεωρεῖ τόν δικαιολογητικό λόγο αὐτῆς. Ἐνῷ ἦταν τό ἄλλοθι. Δέν μπορεῖ νά εἶναι αὐτή ἡ ἑλληνική θέση. Αὐτή μπορεῖ νά εἶναι θέση ἄλλου κράτους. Ἀλλά ὄχι ἡ ἑλληνική θέση.

Οἱ Τοῦρκοι εἰσέβαλαν στήν Κύπρο γιά λόγους γνωστούς. Γεωπολιτικούς. Μέ τήν συναίνεση ἤ καί τήν ἀνοχή τῆς Ἀμερικῆς καί τῆς Ἀγγλίας. Οἱ ὁποῖες παρέσυραν τόν ἐκτός ἰσορροπίας Μακάριο νά κάνει δήλωση στόν Ὀργανισμό Ἡνωμένων Ἐθνῶν καί νά συνδέσει τό πραξικόπημα μέ τήν εἰσβολή γιά νά εἶναι νομικά καλυμμένες ὡς Ἐγγυήτριες Δυνάμεις. Τά γράφει μέ τό νί καί μέ τό σίγμα ὁ Κωστῆς Χατζηκωστῆς στά βιβλία του, ὅπως τά ἔζησε. Ὁ ἴδιος ὁ ὑπό συνταξιοδότηση Ἄγγλος πρέσβυς στήν Ἀθήνα εἰδοποίησε τόν Ἰωαννίδη γιά τήν ἐπικείμενη εἰσβολή σέ χρόνο ἀνύποπτο, πολύ πρίν ἀπό τό πραξικόπημα.

Διά τοῦ λόγου τό ἀσφαλές, παραθέτω ἐπακριβῶς τό ἀπόσπασμα ἀπό τό μήνυμα τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας γιά τήν 21η Ἀπριλίου πού ἀφορᾶ τό Κυπριακό:

«Ἔπρεπε νά (…) προηγηθοῦν οἱ φοιτητικές ἐξεγέρσεις τῆς Νομικῆς καί τοῦ Πολυτεχνείου, νά ἐκδηλωθεῖ τό πραξικόπημα Ἰωαννίδη καί νά συντελεστεῖ τό ἅλμα στό γκρεμό, τό πραξικόπημα τῆς 15ης Ἰουλίου στήν Κύπρο κατ’ ἐντολή τῆς χούντας Ἰωαννίδη μέ σκοπό τήν ἀνατροπή τοῦ ἐκλεγμένου Προέδρου Μακαρίου. Τό βαρύτατο τίμημα τῆς ἐκτροπῆς ἐκείνης τό βλέπουμε ἕως σήμερα στήν Κύπρο ὅπου, παρά τά ἀντίθετα ψηφίσματα τοῦ ΟΗΕ, παραμένει ὑπό παράνομη στρατιωτική κατοχή τῆς Τουρκίας σχεδόν τό 40% τῆς ἔκτασής της. Ἦταν τό σκληρό τίμημα πού πλήρωσε ὁ ἑλληνισμός πρίν καταρρεύσει ἡ δικτατορία ὑπό τό βάρος τῶν ἀνομημάτων της».

Ἔχει ἐπίσης μεγάλο ἐνδιαφέρον τό γεγονός ὅτι ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας στό μήνυμα αὐτό ἄν καί κάνει μακρά ἀναφορά στά ἀγαθά τῆς μεταπολιτεύσεως, ἀποφεύγει νά κάνει οἱαδήποτε νύξη στόν ἀρχιτέκτονα τῆς Τρίτης Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, τόν Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ. Δέν πρόκειται γιά παραταξιακή ὑποχρέωση ἀλλά γιά ἱστορικό καθῆκον. Περιττεύει βεβαίως νά θυμίσω ὅτι ὁ κύριος Τασούλας ἔλαβε τό προεδρικό χρίσμα μέ ὁμιλία, ἐνώπιον τριῶν Πρωθυπουργῶν, στό Ἵδρυμα Καραμανλῆ.

Γιά τόν κύριο Πρόεδρο τῆς Κυβερνήσεως δέν ἔχω νά σημειώσω πολλά. Γιά ἐκεῖνον ἡ δημοκρατία ταυτίζεται μόνο μέ τήν σταθερότητα. Ἡ λέξη κοινωνική δικαιοσύνη, πού δέν ἔχει σχέση μέ περιστασιακές παροχές, εἶναι ἄγνωστη στά μηνύματά του. Ὅσο γιά τόν Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ; Θυμᾶται τό ἐπώνυμό του μόνο στίς προεκλογικές ὁμιλίες ὅταν ζητᾶ ψῆφο. Δέν μᾶς κάνει ἐντύπωση. Αὐτός εἶναι. Αὐτό πού δέν ἔχει καταλάβει εἶναι πώς τό πρόβλημά του δέν εἶναι τό πρόσωπο ἀλλά ἡ φιλοσοφία τῆς σκέψεώς του. Αὐτή θά τήν βρίσκει μπροστά του διαρκῶς. Εἰδικῶς ἐκεῖ πού ὁ Καραμανλῆς ἀναλύει πῶς δολοφονεῖται μιά δημοκρατία σέ συνθῆκες ἐλευθερίας.

Γιά τήν ἱστορία ἰδού καί ἡ ἀνάρτηση τοῦ Πρωθυπουργοῦ γιά τήν 21η Ἀπριλίου:

«Πενῆντα ὀκτώ χρόνια ἀπό τό χουντικό πραξικόπημα, ἡ ἱστορική μνήμη μετατρέπεται σέ ὥριμη δύναμη. Μέ ἀφορμή τή θλιβερή ἐπέτειο, ἡ Ἑλλάδα τιμᾶ τούς ἀγωνιστές τῆς ἀντίστασης. Ἀπαντᾶ στίς προκλήσεις τοῦ σήμερα, ἑδραιώνοντας τή Δημοκρατία καί τόν Κοινοβουλευτισμό. Καί ὑπερβαίνει τίς ἀδυναμίες τῆς Μεταπολίτευσης, μένοντας μακριά ἀπό τήν εὔκολη δημαγωγία καί τόν ἐπικίνδυνο διχασμό. Σέ καιρούς παγκόσμιας γεωπολιτικῆς καί οἰκονομικῆς ἀβεβαιότητας γίνεται ἐπίκαιρη ὅσο ποτέ ἡ ἀνάγκη τῆς πολιτικῆς σταθερότητας καί τῆς δημοκρατικῆς ὁμαλότητας».