«Καί γιατί ἑορτάζουν οἱ δημοσιογράφοι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος;» μέ ρώτησε ὁ καλός φίλος καί, ὅπως κάνω σέ κάθε ἐρώτηση, ἔσπευσα νά ἀπαντήσω.
«Ἐπειδή οἱ δημοσιογράφοι ἀσχολοῦνται μέ ἕναν τομέα πού εἶναι καθαρά πνευματικός κι ἐπειδή ἡ ἐργασία τους δέν εἶναι χειρωνακτική, ὅπως οἱ περισσότερες ἄλλες ἐργασίες».
Δέν εἶμαι βέβαιος ὅτι κατάλαβε, ἀλλά λίγο ἀργότερα, ὅταν ἔμεινα μόνος, ἄρχισα νά τό ξανασκέπτομαι.
Ναί, εἶναι πνευματική ἡ ἐργασία μας. Ναί, ἔχει νά κάνει μέ τό πνεῦμα καί (πρέπει νά) ἔχει νά κάνει καί μέ τήν καλλιέργεια τοῦ πνεύματος. Ἔτσι ἦταν, τουλάχιστον, μέχρι πρίν λίγα χρόνια. Πρίν εἰσβάλει καί στήν δική μας περιοχή τό μικρόβιο τοῦ λαϊκισμοῦ, τῆς μετριότητας, τῆς ἀσχετοσύνης καί τοῦ «ξερολισμοῦ»…
Ἔτσι ἦταν πρίν πάψει ὁ δημοσιογράφος νά ἔχει στό πλάι του ἕνα λεξικό καί νά καταφεύγει στίς σελίδες του ὅταν ἀμφέβαλλε γιά τήν χρήση ἤ γιά τήν ὀρθή γραφή μιᾶς λέξεως.
Τότε, πού ὁ δημοσιογράφος ἔψαχνε νά βρεῖ νέες λέξεις, πού δέν τίς ἔβλεπες συχνά στό χαρτί, γιά νά προκαλέσει τήν προσοχή τοῦ ἀναγνώστη καί νά τόν κάνει νά προσφύγει ἐκεῖνος στό λεξικό, γιά νά πλουτίσει τόν λεκτικό του κόσμο.
Τότε (καί ὄχι τόσο πολύ παλαιότερα), πού δέν μποροῦσες νά ἀνέβεις στίς ἀνώτερες βαθμίδες τῆς δημοσιογραφίας (σέ θέσεις ἐπιτελικές), χωρίς νά ἔχεις τίς ἀπαιτούμενες γνώσεις καί τήν ἀπαραίτητη ἐμπειρία. Τότε, πού τά χειρόγραφά σου, μέχρι νά φθάσουν στό τυπογραφεῖο, εἶχαν περάσει ἀπό τόν «ρηράιτερ» καί τόν διορθωτή. Τότε, πού οἱ καθηγητές στό σχολεῖο συνιστοῦσαν στούς μαθητές «νά διαβάζουν ἐφημερίδα γιά νά μάθουν καλύτερα ἑλληνικά».
Σήμερα, ὅλα γίνονται γρήγορα καί ὁ «ἔλεγχος» ἔχει ἀνατεθεῖ σέ ἕνα ἀπρόσωπο ἠλεκτρονικό «διορθωτή», ὁ ὁποῖος, ὑποτίθεται, «διορθώνει» τά κείμενα, ἀλλά ὁ ἴδιος δέν γνωρίζει ἑλληνικά! Τότε, πού οἱ ἐφημερίδες καί ἡ τηλεόραση μιλοῦσαν σωστά ἑλληνικά καί τό λεξιλόγιό τους δέν περιοριζόταν σέ ἐλάχιστες λέξεις. Οὐδείς, ἐκεῖνα τά χρόνια, εἶχε ἀπορήσει ἐπειδή ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἦταν «ἡ ἑορτή τῶν δημοσιογράφων». Σήμερα ἀποροῦν καί διερωτῶνται. Δικαιολογημένα, ἴσως, ὅταν ὁ τίτλος τοῦ «δημοσιογράφου» ἀπονέμεται ἀνενδοιάστως σέ δημοσιολόγους καί «παρουσιαστές», σέ ἄτομα μέ ἐλάχιστη παιδεία καί μόρφωση, τά ὁποῖα κρατοῦν «ζῶνες» στήν τηλεόραση καί φιλοξενοῦν σέ «πράιμ τάιμ» ἄτομα τοῦ κάθε εἴδους περιθωρίου, μέ τά ὁποῖα δῆθεν «συζητοῦν».
Κάποιο βράδυ, ἀλλάζοντας προγράμματα στήν παλαιᾶς τεχνολογίας τηλεόρασή μου, σταμάτησα βλέποντας ἕναν «παρουσιαστή», ὁ ὁποῖος προσπαθεῖ –ἐδῶ καί χρόνια– ματαίως καί ἀναιδῶς νά μιμηθεῖ κάποια σημαντικά μεταμεσονύκτια προγράμματα ἄλλων χωρῶν, νά συζητᾶ μέ ἕναν παραμορφωμένο ἀπό τήν σιλικόνη ἀκαθορίστου ἡλικίας, φύλου καί εἴδους ἄτομο, τό ὁποῖο (νυχτιάτικα) φοροῦσε λευκό σόρτς καί κίτρινα πέδιλα καί προσπαθοῦσε νά μιλήσει, ἀλλά ἡ παραμόρφωση τῶν χειλέων καί τοῦ προσώπου του ἀπό τίς ἔξωθεν ἐπεμβάσεις δέν τοῦ τό ἐπέτρεπε…
Εἶμαι βέβαιος ὅτι τό περί οὗ ὁ λόγος ἄτομο πού μπαίνει στά σπίτια μας σέ «πράιμ τάιμ», θά θεωρεῖται «σελέμπριτυ» καί ὅτι ὁ περί οὗ παρουσιαστής θά πλασάρεται ὡς «δημοσιογράφος». Καί θά ἑόρταζε χθές, τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!