Φεύγουν μέ μιά Ἑλλάδα μέσα τους

ΔΙΑΒΑΣΑ ὑπό τύπο ἐρωτήματος στά σαββατιάτικα φύλλα τήν ἄποψη ὅτι…

… στό πλαίσιο τῆς περιστολῆς δαπανῶν γιά τήν ἐνεργειακή κρίση, πρέπει τόν χειμῶνα νά σβήνουν τήν νύχτα καί τά φῶτα τῆς Ἀκροπόλεως. Θεωρῶ τό ἐρώτημα ἐξ ὁρισμοῦ βλάσφημο. Διότι ἡ Ἀκρόπολις εἶναι ἡ ταυτότητα τῆς πρωτεύουσάς μας. Δέν θά μπορούσαμε ποτέ νά φανταστοῦμε τήν Ἀθήνα χωρίς Ἀκρόπολη. Χωρίς τόν ἐμβληματικό ναό πού στέκεται ἐκεῖ στόν ἱερό βράχο ἀγέρωχος γιά αἰῶνες, προκειμένου νά θυμίζει στήν οἰκουμένη καί στούς ἑαυτούς μας γιά πόσο ὡραῖα πράγματα εἶναι ἱκανός ὁ ἄνθρωπος. Καί νά τό ἀντιδιαστέλλει μέ τό πόσο ἄσχημα πράγματα μπορεῖ νά κάνει ὑπό συνθῆκες ὁ ἄνθρωπος, ὅπως φάνηκε ἀπό τήν ἐνέργεια πού σπατάλησαν πρόσφατα οἱ κουκκουλοφόροι τοῦ πλανήτη μας, γιά νά ἀνατινάξουν δημόσιες ὑποδομές ὅπως ἡ γέφυρα στήν Κριμαία ἤ οἱ ὑποθαλάσσιοι ἀγωγοί Nord Stream πού τροφοδοτοῦσαν μέ φυσικό ἀέριο τίς χῶρες τῆς Σκανδιναβίας.

Ὅποιος πιστεύει ὅτι δέν μποροῦμε νά κάνουμε τήν οἰκονομία πού ἀπαιτεῖται κάθε Ἕλληνας χωριστά καί ὅλοι μαζί, προκειμένου τά φῶτα τῆς Ἀκροπόλεως νά λάμπουν καί νά φωτίζουν τόν περικαλλῆ ναό, προφανῶς δέν ἐπισκέφτηκαν τελευταῖα τόν χῶρο. Δέν εἶδαν καί δέν διαπίστωσαν πόσο ἐπιβλητικά δεσπόζει ὁ Παρθενώνας μέ τά ἐξαιρετικά φῶτα τῆς Ντεκώ μέσα στό τοπίο τήν νύχτα. Βασιλιᾶς. Καί πόσο αὐτό γοητεύει τούς χιλιάδες ἐπισκέπτες τοῦ μνημείου ἀπό ὅλον τόν κόσμο, οἱ ὁποῖοι ἔχουν καταστήσει πλέον τήν πρωτεύουσά μας τουριστικό προορισμό ζωῆς γιά κάθε ἐποχή τοῦ χρόνου, καί ὄχι μόνο γιά τό καλοκαίρι.

Ὅποιος δέν ἐπισκέφτηκε πρόσφατα τό μνημεῖο, προφανῶς δέν κατανοεῖ τίς σκέψεις ἀνθρώπων σάν κι ἐμᾶς, πού πιστεύουν ὅτι οἱ Ἕλληνες ὄχι ἁπλῶς δέν εἴμαστε ἰσότιμοι πολιτισμικά μέ τούς Τούρκους, ἀλλά εἴμαστε ἀνώτερος λαός. Πολύ ἀνώτερος λαός. Γιατί ἀκόμη καί μέσα στήν παρακμή μας καί στήν διαφθορά μας ἔχουμε τήν κουλτούρα νά διαχειριστοῦμε τήν κληρονομιά πού μᾶς κληροδότησαν οἱ πρόγονοί μας καί νά τήν μεταδώσουμε στίς ἑπόμενες γενιές. Τά ’φερε ὁ Θεός ἔτσι, ὥστε τήν προηγούμενη βδομάδα νά παρακολουθήσω τρεῖς ἐκδηλώσεις στό Ἡρώδειο: τήν συγκινητική συναυλία τοῦ Σταμάτη Σπανουδάκη γιά τήν Σμύρνη, τήν παράσταση τοῦ Τζών Μάλκοβιτς μέ τήν ὁποία σατιρίζονται οἱ κριτικοί μουσικῆς καί, τέλος, τήν ἀφιερωμένη στόν μελαγχολικό Γιάννη Σπανό συναυλία μέ τήν Τάνια Τσανακλίδου, τήν Λιζέτα Καλημέρη καί τέσσερα νέα παιδιά, ἄξιους συνεχιστές τους στό ἑλληνικό τραγούδι. Ἡ αἴσθηση καί ἀπό τά ὀρεινά τοῦ κάτω διαζώματος καί τά πολύ ὀρεινά τοῦ ἄνω διαζώματος ἦταν κυριολεκτικά συγκλονιστική. Χιλιάδες ἄνθρωποι κρεμασμένοι σάν τσαμπιά στό ἐπικλινές ἀρχαῖο ὠδεῖο μας, ἔχοντας στήν πλάτη τους τόν περικαλλῆ ναό, μπροστά τούς διακεκριμένους μουσικούς καί καλλιτέχνες καί πάνω ἀπ’ τά κεφάλια τους ἕνα ὑπέροχο φεγγάρι καί ἕναν ὑπέροχο ἀττικό οὐρανό, ἔδειξαν ἐμπράκτως πώς οἱ Ἕλληνες εἴμαστε μέ ὅλες τίς ἁμαρτίες καί τά ἐλαττώματά μας ἕνα ἐκπαιδευμένο κοινό νά μπορεῖ νά διαχειρίζεται τόσο συγκλονιστικά περιουσιακά στοιχεῖα. Καί γιά νά ἐπιτευχθεῖ αὐτό, πρέπει ὅλοι οἱ πρωταγωνιστές τέτοιων παραστάσεων νά μποροῦν νά ἀνταποκριθοῦν στίς ἀπαιτήσεις τους. Οἱ συνθέτες καί οἱ μουσικοί, οἱ πρωταγωνιστές τοῦ μικροφώνου καί βεβαίως οἱ πολῖτες. Οἱ θεατές. Ὁ λαός.

Μᾶς παρατηροῦσα ἀπό ψηλά καί καμάρωνα. Οἱ πρωταγωνιστές δίνουν ἐξετάσεις γιατί τό Ἡρώδειο μέ φόντο τόν ναό τῆς Ἀκροπόλεως εἶναι ἕνα δύσκολο βῆμα. Ὅποιος στέκεται μπροστά στό μικρόφωνο καί κάνει τό λάθος νά κοιτάξει ψηλά, θά δεῖ ἀπό πάνω του τόν Παρθενῶνα ἀλλά καί χιλιάδες θεατές ἕτοιμους νά πέσουν πάνω του γιά νά τόν γκρεμίσουν εἴτε νά τόν σηκώσουν στά χέρια, γιά νά τόν ἀποθεώσουν. Ἡ Τάνια Τσανακλίδου μάλιστα μοῦ ἔλεγε μετά τήν παράσταση ὅτι γιά νά ἐμψυχώσει τά δύο νέα κορίτσια πού ἑρμήνευσαν τραγούδια τοῦ Γιάννη Σπανοῦ, τούς ὑποσχέθηκε -καί τό ὑλοποίησε, ὅτι θά εἶναι δίπλα τους ἀγκαλιά τους πάνω στήν σκηνή τοῦ Ἡρωδείου.

Οἱ μουσικοί, Ἕλληνες καί ξένοι, οἱ ὁποῖοι ἀνεβαίνουν ἐπίσης στήν σκηνή δείχνουν νά ἔχουν ἀπόλυτη συναίσθηση τοῦ τί σημαίνει νά παίζεις νότες κάτω ἀπό τόν ἱερό βράχο τῆς Ἀκροπόλεως. Οἱ ταξιθέτες ἐπίσης μετέχουν ἐνεργά στήν παράσταση μέ ἔμπρακτο σεβασμό στά μάρμαρα καί στόν ἱερό χῶρο πού ἐκ πρώτης ὄψεως μοιάζει μέ ἀρένα, ἀλλά τελικά εἶναι ἱερό τοῦ πολιτισμοῦ. Καί βεβαίως τό κοινό, μεγάλης ἡλικίας ἄνθρωποι, ἀλλά καί δεκάδες νέα παιδιά, τό ὁποῖο γνωρίζει ἀνάλογα μέ τήν παράσταση ποῦ νά σιωπήσει, ποῦ νά χειροκροτήσει, ποῦ νά γελάσει, ποῦ νά ἀποθεώσει. Εἶναι σέ τέλειο συγχρονισμό μέ τήν σκηνή.

Στήν παράσταση τοῦ Μάλκοβιτς πού στήν πραγματικότητα ἦταν ἕνας ὕμνος στήν ἐλευθερία τοῦ λόγου ἔστω κι ἄν αὐτός εἶναι ἐνοχλητικός, τά νέα παιδιά μέ τό γέλιο τους, τό βροντερό χειροκρότημά τους καί τίς σιωπές τους γνώριζαν ἄριστα πῶς νά εἶναι συμπρωταγωνιστές μέ τόν διάσημο Ἀμερικανό ἠθοποιό. Οἱ Ἕλληνες τελικά μέ ὅλα τά κουσούρια μας εἴμαστε ἔμπειρος λαός. Καί χωρίς καμμία διάθεση ρατσισμοῦ καί ὑπερβολῆς, πιστεύω ὅτι δέν εἴμαστε ἰσότιμοι μέ τόν τουρκικό λαό. Εἴμαστε ἀνώτεροι.

Κάνω αὐτήν τήν ἀντιπαραβολή γιά νά ἀπαντήσω μέ ἕνα τρόπο στούς χαρακτηρισμούς τοῦ Προέδρου Ἐρντογάν, ὁ ὁποῖος μεταχειρίζεται ἀκριβῶς αὐτές τίς λέξεις γιά νά πλήξει τό γόητρό μας. Διακηρύσσοντας ὅτι ἡ χώρα του διπλωματικά καί στρατιωτικά δέν εἶναι ἰσότιμη μέ τήν Ἑλλάδα. Καί γι’ αὐτό ἀπαξιοῖ νά ἀσχολεῖται μαζί μας, νά μᾶς ἀπευθύνεται κατά τρόπο ἰσότιμο. Γι’ αὐτό δέν σηκώθηκε ἐκεῖνος ὄρθιος γιά νά ἀπαντήσει στόν δικό μας Πρωθυπουργό στήν Πράγα. Ἀλλά τά μεγαλεῖα δέν τά κάνουνε οἱ στρατοί. Τά μεγαλεῖα τά κάνουν οἱ πολιτισμοί. Τά μεγαλεῖα δέν τά κάνει ἡ δύναμη, τά μεγαλεῖα τά κάνει τό πνεῦμα. Ἡ σκέψη. Ἡ δύναμη πεθαίνει. Ἡ σκέψη ζεῖ.

Τό φῶς τῆς Ἀκροπόλεως δείχνει ὅτι τά πνευματικά μας σύνορα καί ἡ ἀκτινοβολία τοῦ πολιτισμοῦ μας ἔστω κι ἄν ἕνα μεγάλο τμῆμα τῆς κοινωνίας μας καί τοῦ πολιτικοῦ μας συστήματος σαπίζει κάθε μέρα, ἀκτινοβολοῦν μέχρι τά πέρατα τῆς οἰκουμένης. Κάθε ξένος ἐπισκέπτης φεύγει γιά τήν πατρίδα μας μέ μιά Ἑλλάδα μέσα του. Τήν ὁποία δέν μπορεῖ νά διαγράψει κανένα συκοφαντικό δημοσίευμα, καμμία ἰαχή πολεμοχαροῦς ἡγέτη, καμμία ἐπικίνδυνη στροφή τῆς ἱστορίας. Δέν ὑπάρχει κανένας λόγος λοιπόν νά σβήσουν τά φῶτα τοῦ Παρθενῶνα, ὅ,τι κι ἄν μᾶς συμβεῖ μέσα στόν χειμῶνα. Στό σκοτάδι νά χρειαστεῖ νά κατακλυστεῖ ἡ πόλη, ὁ Παρθενώνας πρέπει νά εἶναι φωτεινός καί νά στέκεται ἐκεῖ ἀγέρωχος καί ὑπερήφανος! Γιά νά θυμίζει στήν οἰκουμένη ὄχι ἁπλῶς γιά ποιό πρᾶγμα εἴμαστε ἱκανοί ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες, ἀλλά καί γιά ποιά ἀριστουργήματα εἶναι ἱκανός ὁ ἄνθρωπος σέ καιρούς εἰρήνης.