H ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ δημοσκόπησις τῆς MRB δείχνει ὅτι τό 70,2% τῶν Ἑλλήνων ἀπορρίπτει τήν Συμφωνία τῶν Πρεσπῶν.
Στήν Βόρειο Ἑλλάδα τό ποσοστό ἀπόρριψης ἐκτοξεύεται στό 80%. Ὄχι μία φορά νά πάει ὁ Τσίπρας καί νά μιλήσει στήν Θεσσαλονίκη, ἑκατό νά προσπαθήσει, δέν τούς πείθει. Τό ζήτημα ἀφορᾶ τήν ταυτότητα. Μόλις τό 5% συμφωνεῖ μέ τήν Συμφωνία τῶν Πρεσπῶν σέ ὁλόκληρο τήν Βόρειο Ἑλλάδα. Οἱ χθεσινές δηλώσεις τοῦ Ἀμερικανοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Μάικ Πομπέο δίδουν ὡστόσο μία νέα διάσταση στό θέμα. Οἱ Ἀμερικανοί προσδίδουν στήν ψήφιση τῆς συμφωνίας χαρακτῆρα συμμαχικό. Φιλοαμερικανικό. Ἀντιρωσσικό. Νατοϊκό. Καί αὐτό –κακά τά ψέματα– δημιουργεῖ μίας μορφῆς ἀμηχανία στήν κεντροδεξιά παράταξη. Γιά νά εἴμαστε εἰλικρινεῖς, ὁ Πομπέο δέν εἶπε κάτι πού δέν γνωρίζαμε. Ὁ διπλωματικός πόλεμος πού μαίνεται στά Βαλκάνια μεταξύ Ρωσσίας καί Ἀμερικῆς εἶναι δημοσίως κεκηρυγμένος καί διαρκεῖ. Τόν πρῶτο γῦρο στά Σκόπια τόν κέρδισαν οἱ Ρῶσσοι μέ τήν χαμηλή συμμετοχή στό δημοψήφισμα. Τόν δεύτερο γῦρο τόν κέρδισαν οἱ Ἀμερικανοί, οἱ ὁποῖοι πέρασαν στήν ἀντεπίθεση καί ἔπαιξαν καταλυτικό ρόλο στήν μετεγγραφή ὀκτώ βουλευτῶν τοῦ VMRO στήν πλειοψηφία τοῦ Ζάεφ.
Τώρα βρισκόμαστε στόν τρίτο καί τελικό γῦρο. Κρίνεται ποιός θά ἐπικρατήσει ὁριστικά. Παρά ταῦτα πρέπει νά ἐπισημανθεῖ ὅτι πρώτη φορά οἱ ΗΠΑ διεκήρυξαν στό ἀνώτερο δυνατό ἐπίπεδο πώς ὅποιος ψηφίζει τίς Πρέσπες εἶναι μαζί μας καί ὅποιος καταψηφίζει εἶναι ἐναντίον μας –εἶναι φιλορῶσσος. Αὐτό εἶναι πρόβλημα. Τό ἔχει ἀντιμετωπίσει καί ἄλλη φορά ἡ κεντροδεξιά παράταξη, μέ ἄλλη ἡγεσία, σέ ἄλλους καιρούς, μά τούτη τήν φορά εἶναι κάπως διαφορετικά. Τό μήνυμα ἔρχεται λίγους μόλις μῆνες πρίν ἀπό τίς ἐκλογές καί θέτει ἐκ τῶν πραγμάτων τό δίλημμα: μέ τούς συμμάχους ἤ μέ τόν λαό; Μέ τήν Δύση ἤ μέ τούς Μακεδόνες; Ἄν καί ἡ ἀπάντηση φαίνεται πώς εἶναι μονόδρομος καί τό ζήτημα λελυμένο (Ὁ Μητσοτάκης θέτει ἄριστα ζήτημα ἄρσης ἀναγνώρισης «μακεδονικοῦ» ἔθνους καί «μακεδονικῆς» γλώσσας), τά διακυβεύματα εἶναι ὑψηλά γιά κάποιον πού εἶναι ὑποψήφιος πρωθυπουργός καί ἡγεῖται παραδοσιακά φιλοδυτικοῦ κόμματος.
Οἱ Πρέσπες γιά τήν Δύση δέν εἶναι μία συμφωνία πού ἀφορᾶ θέματα ἱστορίας καί ταυτότητας. Εἶναι πρωτίστως κορυφαία ἀμυντική, οἰκονομική καί γεωπολιτική ἐπιλογή, ἄμεσα συνδεόμενη μέ τίς ἐνεργειακές ἐξελίξεις στήν Μεσόγειο. Ἀπό τίς Πρέσπες περνᾶ ἡ αὔξηση τῆς διείσδυσης καί τῆς κυριαρχίας τῶν ΗΠΑ σέ μιά κρίσιμη γωνιά τοῦ κόσμου, στήν ὁποία εἶχαν πάρει κεφάλι τά προηγούμενα χρόνια λόγω τῆς ἀμερικανικῆς ἀπουσίας στόν τομέα τῆς ἐνέργειας οἱ Ρῶσσοι. Πίσω ἀπό τίς Πρέσπες ὑπάρχουν συμφέροντα ὁρατά (ἡ ἀνάγκη τῶν ΗΠΑ νά ἐντάξουν τήν ἐκεῖ βάση τους –στά Σκόπια– στό ΝΑΤΟ καί νά ἑνοποιήσουν τήν ἀντιρωσσική ἄμυνα στά Βαλκάνια), κρύβονται ὅμως καί συμφέροντα λιγότερο ὁρατά.
Ὁ ἀγωγός TAP μέ τίς διακλαδώσεις του στήν Βουλγαρία καί τά Σκόπια ἀφορᾶ τόν βρεταννικό κολοσσό BP. Τυχαῖο τό σταθερό ἐνδιαφέρον τῆς πρέσβειρας τῆς Μεγάλης Βρεταννίας στήν χώρα μας Ἕλεν Σμίθ, ἡ ὁποία γνωρίζει ἄριστα τόν ἐνεργειακό τομέα; Οἱ γεωτρήσεις στήν ΑΟΖ τῆς Κύπρου, ἀργότερα καί τῆς Ἑλλάδας, ἐνδιαφέρουν πρωτίστως ἀμερικανικούς ἐνεργειακούς κολοσσούς ὅπως ἡ ΕxxonMobil ἀλλά καί ἑλληνικούς ναυτιλιακούς κολοσσούς πού μέσω πλοίων μεταφορᾶς LNG θά πάρουν δεκάδες ἀκριβοπληρωμένα συμβόλαια μεταφορᾶς ὑγροποιημένου φυσικοῦ ἀερίου στήν Ἀλεξανδρούπολη, καί ἀπό ἐκεῖ μέσω τοῦ TAP στήν Βουλγαρία καί τά Σκόπια. Τυχαῖο ὅτι ὁ Τσίπρας ἀντιληφθείς τά ἥξεις ἀφήξεις Θεοδωράκη ἔστειλε μηνύματα καί σέ αὐτά τά συστήματα;
Ὅποιος λοιπόν καταψηφίζει τίς Πρέσπες κατευθύνεται σέ μετωπική σύγκρουση μέ τό State Department, μέ μεγάλες δυτικές ἑταιρεῖες καί βεβαίως μέ τμῆμα τῆς ἑλληνικῆς ἐμπορικῆς ναυτιλίας πού δραστηριοποιεῖται καί στά ΜΜΕ. Καί βεβαίως, κατά Πομπέο, θεωρεῖται «Ρῶσσος». Ποιά θά ἔπρεπε νά εἶναι ἐδῶ ἡ ἀπάντηση τῆς ΝΔ πρός τούς συμμάχους; Ἁπλά ὅτι «ἐμεῖς εἴμαστε μέ τόν λαό καί ὄχι μέ τά διεθνῆ συμφέροντα, καί ἄν θέλετε πεῖτε μας καί φιλορώσσους»; Δέ νομίζω. Ἡ ἀπάντηση ἔπρεπε νά ἦταν, πρέπει νά εἶναι, μετά καί τίς δηλώσεις Πομπέο, ὅτι γιά τό μέγεθος τῆς βοήθειας πού δίνει ἡ Ἑλλάδα στήν ἀμερικανική ἐξωτερική πολιτική καί στήν προσπάθειά της νά ἀποκτήσει πλήρη ἐνεργειακή ὑπεροχή στά Βαλκάνια, ἡ συμφωνία πού τῆς προσεφέρθη γιά τό Μακεδονικό εἶναι πολύ κακή καί πολύ φτωχή.
Ἐάν ἡ Ἑλλάδα πρόκειται νά κάνει τόσο μεγάλο ρουσφέτι στίς ΗΠΑ γιά νά θωρακισθεῖ ἡ ἀντιρωσσική ἄμυνα στά Βαλκάνια καί νά ἀνοίξει ἡ ἀγορά ἐνέργειας τῆς Εὐρώπης γιά τό ἀμερικανικό σχιστολιθικό ἀέριο, τότε συμφωνία πού ἀναγνωρίζει «Μακεδόνες», «Μακεδονική γλῶσσα» καί «Μακεδονικό ἔθνος» δέν νοεῖται. Πρέπει νά τήν ἐπαναδιαπραγματευτεῖ.
Θεωρῶ, λοιπόν, στό σημεῖο πού ἔφθασαν τά πράγματα –ὁ Κυριάκος νά ἔχει ἀποκτήσει προβάδισμα στόν λαό καί ὁ Τσίπρας προβάδισμα στούς συμμάχους, ὅτι ἡ ΝΔ πρέπει νά πεῖ εὐθέως καί καθαρά πώς θά ἐπαναδιαπραγματευθεῖ τήν συμφωνία. Καθαρά καί ξάστερα. Μέ τρόπο πού θά ἀποκλείει κάθε πιθανότητα παρερμηνειῶν, πώς τάχα ἡ καταψήφισις τῶν Πρεσπῶν ἰσοδυναμεῖ μέ φιλορωσσική κίνηση. Ἄλλος δρόμος δέν ὑπάρχει.