ΒΡΙΣΚΩ ἐξαιρετικά ἐνδιαφέρουσα τήν πρόταση πού κατήρτισαν μετά ἀπό ἐργασία μηνῶν οἱ τεχνοκράτες καί τά μέλη τοῦ Κέντρου Φιλελευθέρων Μελετῶν «Μᾶρκος Δραγούμης» καί παρουσιάζει σήμερα ἡ «Ἑστία».
Τήν μελετήσαμε διά μακρόν μέ τούς συνεργάτες μου καί ἀνεξαρτήτως τῶν συμφωνιῶν ἤ τῶν διαφωνιῶν μας στά ἐπί μέρους θεωροῦμε ὅτι ἀποτελεῖ μιά σπουδαία συλλογική πρωτοβουλία γιά νά ξεκολλήσει ὁ δημόσιος διάλογος ἀπό τόν Πετσίτη καί τήν Novartis. Ὁ τόπος ἔχει ἀνάγκη νά πάει μπροστά.
Θά ἀναλύσω ἀμέσως τόν πυρῆνα τῆς πρότασης πού θεωρεῖ τόν ἰδιωτικό τομέα καί ὄχι βεβαίως τό Δημόσιο ὡς τήν ἀτμομηχανή τοῦ Ἔθνους γιά τήν δημιουργία πλούτου –καί κατά τοῦτο μεροληπτεῖ ὑπέρ του– ἀλλά ὀφείλω προκαταβολικά νά προειδοποιήσω γιά τό ἑξῆς: ὁ λύκος «ΣΥΡΙΖΑ» παραμονεύει. Ὅσο σωστές εἶναι οἱ ἰδέες τοῦ ΚΕΦΙΜ γιά τήν μείωση τῶν συντελεστῶν φορολογίας, γιά τήν ἀναδιάταξη τοῦ κράτους, γιά τά συνδικᾶτα καί τούς συνδικαλιστές, ἄλλο τόσο παρεξηγητέες εἶναι οἱ προτάσεις λόγω συγκυρίας γιά τίς ἐργασιακές σχέσεις, τόν κατώτατο μισθό, γιά τά μισθολόγια καί τίς ἀπολύσεις στόν δημόσιο τομέα, γιά τίς περικοπές στίς πρόωρες συντάξεις. Ὄχι γιατί εἶναι κατ’ ἀνάγκην ὅλες λανθασμένες (ἄλλες ἔχουν λογική, ἄλλες ὄχι), ἀλλά γιατί θά ἀποτελέσουν πρῶτο «πιάτο» γιά τήν ἀντινεοφιλελεύθερη ρητορεία τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, σέ μιά ἐποχή πού δέν ὑπάρχει ἐπαρκής χρόνος γιά τήν ἀφομοίωσή τους ἀπό τό ἐκλογικό σῶμα. Καί πρός τοῦτο εἶμαι βέβαιος πώς καί ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης θά προσέξει πολύ ποιές ἀπό αὐτές θά υἱοθετήσει αὔριο μέ τόν δημόσιο λόγο του καί ποιές ὄχι. Προσωπικῶς ἐξηγοῦμαι:
Πρῶτον, ἔχει βάση ἡ πρότασις γιά ἀναδιάταξη τῶν Ὑπουργείων. Ἰδίως γιά τήν ἀφαίρεση τῶν ἁρμοδιοτήτων τοῦ ΕΝΦΙΑ τοῦ Γενικοῦ Λογιστηρίου τοῦ Κράτους καί τῆς διαμόρφωσης τῶν μισθῶν τοῦ δημοσίου τομέα ἀπό τό Ὑπουργεῖο Οἰκονομικῶν καί τῆς ἀνάθεσής τους σέ μιά νέα Ἀνεξάρτητη Ἀρχή Ἀνθρωπίνου Δυναμικοῦ. Ἔχει ἀξία ἡ πρόταση γιά τήν ἵδρυση ἑνός θεσμικοῦ Μαξίμου μέ τήν ἑνοποίηση τῶν Γενικῶν Γραμματειῶν Συντονισμοῦ, Κυβέρνησης, Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου καί τόν μετασχηματισμό τους σέ «Κέντρο Διακυβέρνησης», ὅπως θά ὀνομάζεται. Ἔχει ἐπίσης ἀξία ἡ ἑνοποίηση ἁρμοδιοτήτων τῆς Ἐπιτροπῆς Ἀνταγωνισμοῦ, τῆς Γενικῆς Γραμματείας Καταναλωτῆ καί τῆς Γενικῆς Γραμματείας Ἐμπορίου. Κρίσιμο! Ἔχει ἕνα νόημα (παρά τό μεγάλο ρίσκο νά πᾶμε ἀπό τό μεγάλο κράτος σέ πολλά μικρά κρατίδια) ἡ μεταβίβαση οἰκονομικῶν ἁρμοδιοτήτων τοῦ κράτους στίς σχολικές ἐπιτροπές καί στούς Δήμους.
Ὡστόσο, εἶμαι πολύ ἐπιφυλακτικός σέ τί ὠφελεῖ τώρα νά ἀνοίξει διάλογος γιά τήν σύνδεση ἀξιολόγησης-ἀμοιβῶν στόν δημόσιο τομέα, γιά τήν διαφοροποίηση τῶν ἀμοιβῶν στά νοσοκομεῖα, γιά τήν ἀλλαγή τῶν σχέσεων ἐργασίας ἀπό μονίμων σέ ἀορίστου χρόνου στά νοσοκομεῖα. Εἰδικά μάλιστα πού κάποιοι ψιθυρίζουν –ψευδῶς ἴσως– ὅτι ἀντί ἀπολύσεων στό δημόσιο τομέα «ἀρκεῖ νά ἀντιστοιχηθοῦν οἱ μισθοί τῶν ὑπαλλήλων τοῦ δημοσίου τομέα μέ τούς ὑπαλλήλους τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα». Εἶναι μιά ἰδέα πού ἐνθουσιάζει τήν μεσαία τάξη, ἀλλά θά συσπειρώσει τό σύνολο τοῦ ὑπαλληλικοῦ δυναμικοῦ ὑπέρ τοῦ ΣΥΡΙΖΑ.
Πρός τήν αὐτή θετική κατεύθυνση θεωρῶ ὅτι κινεῖται ἡ πρόταση γιά τήν γενναία μείωση τῆς φορολογίας πού εἶναι τό «εὐαγγέλιο» τοῦ Κυριάκου. Ὁ κόσμος τῆς προκοπῆς καί τῆς παραγωγῆς χρειάζεται νά λάβει μία μεγάλη ἀνάσα. Ὡστόσο, οἱ μεγάλες περικοπές δημοσίων δαπανῶν (2,25 δισ. εὐρώ) πού συνεπάγεται ἡ πρόταση γιά τή μείωση τῶν φόρων ἐπίσης θά δώσει τροφή στίς δυνάμεις τοῦ κρατικισμοῦ, παραμονές ἐκλογῶν. Τό χρειαζόμαστε; Συμφωνῶ μέ τήν κεντρική φιλοσοφία τῆς πρότασης γιά τόν συνδικαλισμό καί τά συνδικᾶτα. Μετά τά ὅσα κωμικοτραγικά συνέβησαν στό συνέδριο τῆς ΓΣΕΕ μέ τήν ἔφοδο τοῦ ΠΑΜΕ, κατά μείζονα λόγο. Ὅλα ἀπό τήν ἀρχή!
Οἱ συνδικαλιστές ἦταν ὁ ἁρμός τῆς διαπλοκῆς μέσα στίς ΔΕΚΟ ὅταν ἀποφασίζονταν οἱ μεγάλες προμήθειες καί «ἔπεφταν» οἱ μίζες. Εἶναι ἀνάγκη ἀκόμη νά ἐκσυγχρονιστεῖ πράγματι τό καθεστώς ὑπό τό ὁποῖο κηρύσσονται ἀπεργίες γιά ψύλλου πήδημα. Οἱ ὑπερβολές τῆς πρότασης ὅμως γιά ἀπολύσεις συνδικαλιστῶν, γιά ἀπεργίες πού «ἀπαγορεύονται» (ἕνας φιλελεύθερος δέν χρησιμοποιεῖ ποτέ αὐτό τό ρῆμα), σέ συνδυασμό μέ τήν εἰσήγηση γιά χρόνο ἐργασίας ἄνω τοῦ 8ωρου χωρίς ὑπερωρίες ὅμως, τζάμπα, καί τήν διαφοροποίηση τοῦ κατώτατου μισθοῦ ἀνά περιφέρεια, ἀποτελοῦν βούτυρο στό ψωμί τοῦ ΣΥΡΙΖΑ σέ χρόνο προεκλογικό (ἄν υἱοθετηθοῦν ἀπό τή ΝΔ).
Θεωρῶ, τέλος, ἐνδιαφέρουσα τήν πρόταση γιά τήν διαμόρφωση τῆς κυρίας σύνταξης στήν βάση τῆς ἀνταποδοτικότητας μέ κατάργηση τῶν ὁρίων ἡλικίας καί ἐλεύθερη ἐπιλογή χρόνου συνταξιοδότησης, ὡστόσο εἶμαι βέβαιος πώς ἡ ἰδέα γιά εἰσφορά στούς προώρως συνταξιοδοτηθέντες τῆς γενιᾶς τοῦ Πολυτεχνείου, μέχρι νά φθάσουν στά 67 τους, θά ἀνάψει φωτιές. Θά ξυπνήσει ἀντιδεξιά ἀνακλαστικά.
Ἐπί τῆς οὐσίας, τό φιλελεύθερο σχῆμα «ἀνταγωνισμός, ἀξιολόγηση, ἐπιβράβευση, ἀριστεία», τό σχῆμα «μειώνω τό κράτος γιά νά σοῦ μειώσω τούς φόρους», τό σχῆμα «ἐργασιακές σχέσεις καί ἀμοιβές μέ βάση τήν παραγωγικότητα» εἶναι στρατηγικά σωστό.
Ὅμως ἐφαρμογή του σέ μιά κοινωνία μπολιασμένη μέ τόν κρατισμό, μέ τήν εὐθύνη ὅλων τῶν κομμάτων τῆς μεταπολίτευσης ἀλλά καί μέ προϊστορία ἐξευτελισμοῦ τῶν καλυτέρων ἰδεῶν στήν πράξη, ἀπαιτεῖ σταθερά καί σίγουρα βήματα. Τό κλασσικό λάθος τῶν φιλελευθέρων πού ἀντιλαμβάνονται τήν πολιτική ὡς φωτισμένη ἱεραποστολή εἶναι πώς ἀνοίγουν ὅλα τά μέτωπα μαζί καί μάλιστα χωρίς νά ἔχουν ἐξηγήσει ἀπό πρίν τί κάνουν.
Προσωπικά πιστεύω στίς μεταρρυθμίσεις, ἀρκεῖ νά ἔχουν κοινωνικό ὄφελος, νά ἔχουν τήν μέγιστη δυνατή συναίνεση καί νά μήν ὑπακούουν σέ νεοφιλελεύθερους δογματισμούς. Κάθε κοινωνία ἔχει τίς παραξενιές της. Ἄν δέν τίς λαμβάνεις ὑπ’ ὄψιν, παρακάτω δέν πᾶς.