Τίς τελευταῖες δύο ἑβδομάδες παρατηρεῖται μία ἀξιοσημείωτη μεταβολή: πολλοί γνωστοί καθηγητές Διεθνοῦς Δικαίου καί διεθνῶν σχέσεων μέ ἐπώνυμα ἄρθρα τους σέ ἡμερήσιες ἐφημερίδες τῶν Ἀθηνῶν καί μέ τηλεοπτικές συνεντεύξεις τους ἐπισημαίνουν τούς κινδύνους πού προκύπτουν γιά τά ἐθνικά μας συμφέροντα ἀπό τά γεγονότα τῆς Κάσου.
Χωρίς ὡραιοποιήσεις. Πρώτη φορά αἰσθάνονται τήν ἀνάγκη νά πάρουν ἀποστάσεις ἀπό τούς τρέχοντες ἰσχυρισμούς καί τήν γραμμή ἄμυνας πού χάραξε τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν. Πρῶτοι ξεκίνησαν ὁ Πέτρος Λιάκουρας καί ὁ Κωσταντίνος Φίλης μέ ἄρθρο τους στήν «Καθημερινή» προειδοποιῶντας γιά τά τετελεσμένα ἀλλά καί γιά τίς συνέπειες πού ἔχει εὐρύτερα ἡ συμπεριφορά τῆς Τουρκίας γεωπολιτικά, ἄν γίνει δεκτή ἀπό τούς συμμάχους (στήν διαμάχη μέ τήν Κίνα γιά τήν σινική θάλασσα). Ἀκολούθησε ὁ καθηγητής Διεθνῶν Σχέσεων τοῦ Παντείου Θανάσης Πλατιᾶς μέ ἄρθρο του στά «Νέα» ὅπου ὑπογράμμισε τόν κίνδυνο νά καταστεῖ μελλοντικά ἡ χώρα δορυφόρος τῆς Τουρκίας. Τήν σκυτάλη πῆρε ὁ ἀναπληρωτής καθηγητής τοῦ Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Σωτήρης Σέρμπος στήν ἴδια ἀκριβῶς γραμμή καί –έκπληξη– τόν κύκλο ἔκλεισε μέ ἕνα ἄρθρο του ἐπίσης στήν «Καθημερινή» ὁ ὁμότιμος καθηγητής τοῦ Παντείου κύριος Χρῆστος Ροζάκης.
Ὁ ἄνθρωπος πού πρίν ἀπό μερικούς μῆνες ἦταν ἐξαιρετικά αἰσιόδοξος γιά τό μεγάλο ἅλμα στίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις. Τώρα, στό τελευταῖο ἄρθρο του, κλείνει μέ τήν ἐρώτηση γιά πόσο θά σέβεται ἀκόμα ἡ Τουρκία τήν διακήρυξη εἰρήνης καί φιλίας πού ὑπέγραψε μέ τήν Ἑλλάδα!
Λιάκουρας, Φίλης, Πλατιᾶς, Σέρμπος καί Ροζάκης προσεχώρησαν λοιπόν σέ μιά σχολή σκέψεως πού ἔχει ἰδιαίτερες ἀμφιβολίες γιά τό πόσο ἐφικτή εἶναι ἡ προσέγγιση μέ τούς γείτονες ὅπως τήν ἐννοοῦμε ἐμεῖς. Ὁ μόνος πού λείπει εἶναι ὁ Ἄγγελος Συρῖγος. Εἶχαν προηγηθεῖ ἐδῶ καί μῆνες, μέ ἄλλο, πιό προχωρημένο σκεπτικό βεβαίως, ὁ Γιάννης Μάζης καί ὁ Γιῶργος Φίλης.
Τί συμβαίνει λοιπόν; Τήν ἀπάντηση τήν ἔδωσε κατ’ ἀρχάς ὁ ἀπερχόμενος πρέσβυς τῆς Ἀμερικῆς στήν Τουρκία: ἡ γεωγραφία. Ἡ Τουρκία εἶναι πολύ χρήσιμη στήν Δύση σέ περίπτωση ταραχῶν. Καί στόν Βορρᾶ καί στόν Νότο. Αὐτή ἡ ἀρχή βεβαίως ἴσχυε καί γιά τά προηγούμενα χρόνια. Ὅταν τό ἀμερικανικό Σταίητ Ντηπάρτμεντ πάσχιζε νά ἀποδώσει γεωπολιτικό ρόλο καί στήν Ἑλλάδα, τήν ὁποία εἶχε τοποθετήσει ἐπί κεφαλῆς μιᾶς ὁμάδας κρατῶν μαζί μέ τήν Βουλγαρία, τήν Ρουμανία καί τήν Πολωνία στόν κάθετο ἄξονα μέ τήν Οὐκρανία (πλησιάζοντας ὅμως τό τέλος τοῦ πολέμου χάνει τήν σημασία της καί τά ἐπενδυτικά κεφάλαια πού τῆς ἔταξαν) ἀλλά καί τήν Τουρκία στήν Μέση Ἀνατολή. Κάθε χώρα εἶχε ξεχωριστό ρόλο στήν περιοχή μέ βάση αὐτή τήν πολιτική τῶν Ἀμερικανῶν. Ἀλλά οἱ Τοῦρκοι, μετά τίς προεδρικές ἐκλογές τους καί τήν τοποθέτηση τοῦ Χακάν Φιντάν στό ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν, ἐργάστηκαν καί συστηματοποίησαν τήν σχέση τους μέ ὁμάδες κρατῶν ἀνά περιοχή ἀλλά καί μέ τά κράτη ξεχωριστά. Μέ συνέπεια, σήμερα πού μιλᾶμε νά ἐλέγχουν πλήρως τήν Λιβύη μέ τόν στρατό τους, νά ἀποκαθιστοῦν τήν σχέση τους μέ τήν Αἴγυπτο, νά ἀποκτοῦν ἀκόμα μεγαλύτερο ρόλο στήν Ἀφρική, νά ἔχουν ρόλο στόν Καύκασο, νά ἐμφανίζονται ὡς ἡγέτες τῶν μουσουλμάνων στήν Μέση Ἀνατολή ἀπέναντι στόν Πρωθυπουργό τοῦ Ἰσραήλ Νετανυάχου καί ὄχι στό κράτος τοῦ Ἰσραήλ καί βεβαίως νά διαπραγματεύονται νά ἀνταλλάξουν τήν δέσμευση τῶν ρωσσικῶν πυραύλων S-400 μέ ἀμερικανικά ἀεροπλάνα F-35.
Τό νέο στοιχεῖο πού ἔχει προκύψει εἶναι ὅτι γίνεται πλέον σεβαστή ἀπό τούς Ἀμερικανούς ἡ ἀπαίτηση τῆς Ἄγκυρας νά γίνουν οἱ Τοῦρκοι ἡ ναυτική δύναμη τῆς Μεσογείου. Γι’ αὐτό καί ἔκαναν κοινές μυστικές ἀσκήσεις σέ διεθνῆ ὕδατα, οἱ ὁποῖες περιελάμβαναν προσνηώσεις ἀμερικανικῶν ἀεροσκαφῶν πάνω στό τουρκικό ἑλικοπτεροφόρο τό ὁποῖο ἀργότερα θά μετατραπεῖ σέ ἀεροπλανοφόρο. Κάτι πού σημαίνει ὅτι στό μέλλον οἱ Τοῦρκοι μέ ἀεροπλανοφόρα καί γερμανικά ὑποβρύχια σάν τά δικά μας στή διάθεσή τους θά ἐλέγχουν τήν Μεσόγειο καί τό Αἰγαῖο καί ἀπό τήν Ἀνατολή καί ἀπό τήν Δύση περικυκλώνοντας στρατηγικά τή χώρα μας, ἡ ὁποία θά πρέπει νά ἀπαντᾶ ἄν θά παραδίδεται στίς ἀπαιτήσεις τους μέ διάλογο ἤ μέ πόλεμο. Ἀλλά ἡ οὐσία δέν ἀλλάζει.
Αὐτό τό νέο δόγμα δοκιμάστηκε στήν Κάσο, ὅσο κι ἄν θέλει νά τό κρύψει μέ τά ψέματα πού λέει καθημερινά χωρίς νά ντρέπεται ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν, φθάνοντας στό σημεῖο νά ἐπιτεθεῖ προχθές στόν ΣΚΑΪ στόν Τύπο ἐπειδή κάνουμε τό καθῆκον μας: Νέο δόγμα ἴσον ἡ δορυφοροποίησή μας, ἡ φινλανδοποίησή μας, ὅτι πρέπει νά ρωτᾶμε γιά τά πάντα τούς γείτονες. Γιά τό ἄν θά κάνουμε θαλάσσια πάρκα στίς Κυκλάδες καί στά Δωδεκάνησα, ἄν θά κάνουμε ἔρευνα γιά τήν πόντιση καλωδίων στήν Ἀποκλειστική Οἰκονομική Ζώνη ὅπως ἔχει ὁριοθετηθεῖ μέ τήν συμφωνία μας μέ τήν Αἴγυπτο, γιά ὅλα. Αὐτό πού καταγράφουν οἱ καθηγητές Διεθνοῦς Δικαίου στίς παρεμβάσεις τους δέν κρύβεται πιά, γιατί ἄν δέν τό ποῦν καί οἱ ἴδιοι, θά βρεθοῦν ἐκτεθειμένοι στό μέλλον. Καί δέν τό θέλουν.
Ἡ ἰσορροπία ἀνάμεσα σέ δύο βάρκες ἔχει ὅρια. Καί ἐπειδή ἔκανα ἀναφορά σέ «βάρκες», μία ἐπισήμανση: ἡ ἀποδυνάμωση τοῦ Πολεμικοῦ μας Ναυτικοῦ καί ἡ ἀπόσυρσή του ἀπό τήν Μεσόγειο συνιστᾶ ἐθνικό ἔγκλημα, γιά τό ὁποῖο κάποτε κάποιοι, πολιτικοί καί ἀνώτατοι στρατιωτικοί πού πολέμησαν τήν ἐνίσχυσή του, θά λογοδοτήσουν.