ΥΠΑΡΧΕΙ, νομίζω, μιά θεμελιώδης ἀντίφαση μεταξύ τῆς κυβερνητικῆς δεσμεύσεως ὅτι τό Κράτος ὑπέχει ἀστική εὐθύνη γιά ἀποζημιώσεις ἔναντι τῶν πυροπλήκτων τίς ὁποῖες καί καταβάλλει μέ διαδικασίες ἐξπρές (μπράβο του) καί τῆς κυβερνητικῆς ἐπιχειρηματολογίας, ὅτι τήν εὐθύνη γιά τίς πυρκαϊές ἔχουν οἱ Δῆμοι πού δέν ἔκαναν τίς ἀναγκαῖες ἀποψιλώσεις.
Μολονότι τό Κράτος τούς διέθεσε ἐγκαίρως τά σχετικά κονδύλια. Ἐάν πράγματι τήν εὐθύνη τήν ἔχουν οἱ Δῆμοι ὅπως «στερεοφωνικά» ἀκοῦμε ἀπό χθές τό πρωί σέ ὅλη τήν «μπάντα», σέ ὅλα τά ραδιόφωνα καί σέ ὅλες τίς τηλεοράσεις τότε καί τήν ἀστική εὐθύνη γιά τίς ἀποζημιώσεις στούς πυρόπληκτους τήν ἔχουν οἱ Δῆμοι! Τό ἰσχυρίζεται κανείς αὐτό; Δέν τό ἀκούω.
Ἀντιθέτως τό Κράτος προσπαθεῖ νά ξεφορτωθεῖ ἀπό πάνω του τήν εὐθύνη τῶν ἀποζημιώσεων γιά καταστροφές σέ περιουσίες, δίδοντας ὡς κίνητρο τήν μείωση τοῦ ΕΝΦΙΑ κατά 10% ἐτησίως γιά κάθε ἐτήσιο συμβόλαιο ἀξίας 300-500 εὐρώ γιά ἀσφάλιση κατοικίας σέ ἰδιωτική ἑταιρεία. Ἀναπτύσσω αὐτόν τόν νομικό συλλογισμό γιά νά καταλήξω στόν πολιτικό: στίς νέες συνθῆκες κλιματικῆς ἀλλαγῆς στόν νέο κόσμο τό Κράτος δέν χωρίζεται σέ τιμάρια. Ὑπέχει συνολικά εὐθύνη γιά πράξεις ἤ παραλείψεις του σέ διαχείριση φυσικῶν καταστροφῶν μέ τήν μορφή Νομικοῦ Προσώπου Δημοσίου Δικαίου. Εἴτε πρόκειται γιά τό Ὑπουργεῖο Πολιτικῆς Προστασίας, εἴτε γιά τήν οἰκεία Περιφέρεια, εἴτε γιά τόν τοπικό Δῆμο. Κατ’ ἐπέκτασιν ἑνιαία εἶναι καί ἡ πολιτική εὐθύνη. Δέν μπορεῖ νά φταίει ὁ Δῆμος μόνον ἀλλά ὄχι τό Ὑπουργεῖο. Ἡ Περιφέρεια ἀλλά ὄχι ἡ Πυροσβεστική (γιά τά Μέσα πού διαθέτει). Καί νά θέλαμε νά διαχωρίσουμε τήν εὐθύνη αὐτή, δέν γίνεται.
Ἡ δίκη πού διεξάγεται γιά τό Μάτι καί αὐτή πού ἔγινε γιά τήν Μάνδρα διερευνᾶ τίς ποινικές καί κατ’ ἐπέκταση καί πολιτικές εὐθῦνες τῶν ἡγετικῶν στελεχῶν τῆς Ἀστυνομίας καί τῆς Πυροσβεστικῆς, τῆς Περιφέρειας καί τῶν Δήμων. Ὅλων. Εἶναι τόσο μεγάλη ἡ ἔμφαση πού ἔδωσε ἡ ΝΔ σέ αὐτές τίς ὑποθέσεις προκειμένου νά ἀποκομίσει καί ἐκλογικά ὀφέλη τό 2019, ὥστε ἡ χθεσινή ἐπικοινωνιακή πρεμιέρα τοῦ ἔργου «ρίξ’ τα στόν Δήμαρχο» νά μήν πείθει. Τό Κράτος καί ἀπό τό Σύνταγμα ὀφείλει νά διατηρεῖ τόν συντονιστικό του ρόλο στήν διαχείριση ὑποθέσεων πού ὑπερβαίνουν κατά πολύ τήν ὀργανωτική δομή τῶν Δήμων καί τῶν Περιφερειῶν.
Αὐτό ἄλλως τε γινόταν μιά ζωή. Στήν ἔναρξη τῆς ἀντιπυρικῆς περιόδου τό Κράτος προήδρευε σέ συσκέψεις στό Ὑπουργεῖο Ἐσωτερικῶν μέ τήν συμμετοχή Δημάρχων ὅλης τῆς χώρας, ἐνῷ διέθετε στούς Δημάρχους κονδύλια πλήν τῶν ἀποψιλώσεων γιά τήν πρόσληψη χιλιάδων ἐποχικῶν δασοπυροσβεστῶν. Κοντά, 80.000, κάθε χρόνο. Ἀλλά καί πέραν αὐτοῦ ἡ ἐπίρριψη τῆς ἀποκλειστικῆς εὐθύνης στούς Δημάρχους εἶναι μᾶλλον μάταιη καί γιά πρακτικούς λόγους. Ὅταν κάποιος κατηγορεῖ τούς Δημάρχους ὅτι δέν ἔκαναν ἀποψίλωση, πρέπει νά ἐρωτᾶ ταυτοχρόνως τόν ἑαυτό του: «Ποιανοῦ» κόμματος Δήμαρχοι εἶναι αὐτοί; Μέ τό χρῖσμα ποίου κόμματος ἐξελέγησαν; Καί ἡ ἀλήθεια εἶναι αὐτή: Ἡ συντριπτική πλειοψηφία αὐτῶν εἶναι νεοδημοκράτες. Ὄχι μόνο νεοδημοκράτες, ἀλλά κυρίως νεοδημοκράτες. Ἀπό ποῖον λαμβάνουν ἐντολές αὐτοί; Ἀπό τόν ΣΥΡΙΖΑ;
Ἐπειδή ἡ χθεσινή ἐπικοινωνιακή διαχείριση τῶν πυρκαϊῶν ἦταν μιά πρόβα γιά τό τί θά ζήσουμε τόν χειμῶνα μέ ἀφορμή τήν διαχείριση κάθε κρίσεως, μιά μικρή ἐπισήμανση. Εἶστε πλέον μόνοι στό πάλκο μετά τίς θριαμβευτικές ἐκλογές. Τό ἔργο «φταῖνε οἱ ἄλλοι γιά ὅλα, ἀλλά ἐμεῖς γιά τίποτε» τό ὁποῖο ἀπέδωσε τό 2019-2023 ἄρχισε νά κουράζει. Δέν μπορεῖ νά συνεχιστεῖ ἐπ’ ἄπειρον. Μέχρι πρό τινος ὑπῆρχε τό ἀφήγημα ὅτι γιά ὅλα φταίει ὁ ΣΥΡΙΖΑ, ἀλλά μέ τόν ΣΥΡΙΖΑ στό πάτωμα, αὐτό δέν ἀντέχει πλέον. Ὅταν ἔχεις ὑποσχεθεῖ στούς πολῖτες τό ἴδιο πρᾶγμα τόσες φορές, ὅτι ἐκτός ἀπό τίς ζωές τους θά προστατεύεις καί τίς περιουσίες τους, ἀπό ἕνα σημεῖο καί μετά τά «ψέματα τελειώνουν». Σοῦ ἀπαιτοῦν αὐτά πού τούς ὑποσχέθηκες. Ἐπειδή διανύουμε τό καλοκαίρι, τό πιθανώτερο εἶναι (ἐφ’ ὅσον ὅ μή γένοιτο δέν μᾶς τύχει τίποτε ἄλλο) ὅτι ἡ πίεση αὐτή θά ἀτονήσει. Θά τό προσπεράσουν καί αὐτό οἱ πολῖτες.
Ἀπό τόν Σεπτέμβριο ὅμως, καί μετά τέσσερα χρόνια στήν ἐξουσία, δικαιολογίες δέν θά ὑπάρχουν. Ὁ πῆχυς θά μπεῖ ψηλά.