Συμμαχίες μέ ἡμερομηνία λήξεως

Ο ΘΡΥΛΟΣ λέει ὅτι δύο φορές ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης σκέφθηκε νά ἀποχωρήσει ἀπό τήν πολιτική

Ἡ πρώτη ἦταν ἀμέσως μετά τίς ἐκλογές τοῦ 2007. Τό ἄστρο τῆς ἀδερφῆς του, πανίσχυρης τότε ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Ντόρας Μπακογιάννη, τοῦ ἔφραζε τόν δρόμο καί εἶχε χάσει κάθε ἐλπίδα ὅτι θά ἀξιοποιηθεῖ ἀπό τήν κυβέρνηση Καραμανλῆ. Δύο Μητσοτάκηδες στήν ἴδια κυβέρνηση ἦταν πολλοί. Ἦταν ἡ ἐποχή πού ἀντιμετώπιζε κρίση στόν γάμο του καί μοιραζόταν τίς σκέψεις του γιά ἀποχώρηση ἀπό τήν πολιτική μέ βουλευτές τῆς ΝΔ σέ κοινοβουλευτικές ἀποστολές στό ἐξωτερικό. Ἡ δεύτερη ἦταν τό 2013. Ἕως τά μέσα τῆς διακυβέρνησης Σαμαρᾶ παρέμενε βουλευτής, ἁπλός παρατηρητής τῶν ἐξελίξεων. Ἄπραγος. Ἡ ἀνάγκη τοῦ Μεσσήνιου νά γεφυρώσει κάπως τίς ἱστορικές διαφορές του μέ τόν Κωνσταντῖνο Μητσοτάκη, ὁ ὁποῖος δέν τοῦ συγχώρησε ποτέ, μέχρι τόν θάνατό του, τό 1993, καί ἡ κρίση πού ξέσπασε στήν τρικομματική κυβέρνηση συνασπισμοῦ μετά τήν ἀποχώρηση Κουβέλη, ὤθησε τόν τότε Πρωθυπουργό νά ὑπουργοποιήσει τόν Κυριάκο Μητσοτάκη. Καί μάλιστα στό πρωτοκλασσάτο Ὑπουργεῖο Διοικητικῆς Μεταρρύθμισης. Οἱ δύο ἄνδρες συνεργάστηκαν καλά ἐπί ἕναν χρόνο, ταίριαζαν τά χνῶτα τους, καί ἡ συμμαχία αὐτή ἐπεκτάθηκε καί στίς ἐσωκομματικές ἐκλογές γιά τήν ἀρχηγία τῆς ΝΔ.

Ὁ Σαμαρᾶς –πέραν ὅλων τῶν εὐτράπελων πού συνέβησαν σέ ἐκείνη τήν διαδικασία– προέκρινε τήν ἐκλογή ἑνός ἀρχηγοῦ πού θά ὑπερασπιζόταν τήν θητεία του καί τίς ἐπιλογές του. Ὄχι μόνο πολιτικά. Διαισθανόταν ὅτι ὁ Τσίπρας θά τόν κυνηγήσει, γι’ αὐτό καί ἄλλωστε δέν τοῦ παρέδωσε τό Μαξίμου. Ἔνστικτο. Προϋπόθεση γιά τήν παροχή στήριξης πρός τόν νέο ἀρχηγό ἦταν ὁ ὁρισμός σέ θέση ἀντιπροέδρου τοῦ πιστοῦ σέ αὐτόν Ἄδωνι Γεωργιάδη. Θά ἦταν ὁ ἐγγυητής τῆς τήρησης τῆς συμφωνίας.

Ἡ σκέψη αὐτή δέν ἄρεσε στόν Μεϊμαράκη ὅταν τοῦ τέθηκε ὡς προϋπόθεση στήριξης, ἀλλά οὔτε καί τόν Κυριάκο ἐνθουσίασε. Ὁ ἔμπειρος περί τήν πολιτική Κωνσταντῖνος Μητσοτάκης εἶχε ἄλλη ἄποψη ὅμως. Τοῦ ἀποδίδεται ἡ φράση (ὁ ἱστορικός τοῦ μέλλοντος θά τά βρεῖ αὐτά) «δέν θά χάσουμε τήν Προεδρία γιά μία ἀντιπροεδρία». Καί πράγματι. Χάρη στήν ἀποφασιστική στήριξη τῶν Σαμαρᾶ – Γεωργιάδη, τοῦ (μετανιωμένου σήμερα) Τζιτζικώστα, τῶν νέων κεντροαριστερῶν ψηφοφόρων πού ἐνεγράφησαν στή ΝΔ καί λοιπῶν συστημάτων, τό ἀουτσάιντερ Κυριάκος ἐξελέγη παρά πᾶσα προσδοκία Πρόεδρος τῆς ΝΔ. Ἡ μόνη πού τό πίστευε ἀπό τήν οἰκογένεια καί τόν ἐνεθάρρυνε ἀποφασιστικά ἦταν ἡ σύζυγός του.

Ἡ συμμαχία Μητσοτάκη – Σαμαρᾶ στήν ἀντιπολίτευση λειτούργησε σέ γενικές γραμμές καλά. Ἡ συμφωνία τηρήθηκε. Τό κόμμα στήριξε ἀποφασιστικά τόν Ἀντώνη Σαμαρᾶ ὅταν ξέσπασε τό σκάνδαλο τῆς Novartis. Ἀκολούθησε ἐπίσης τήν γραμμή Σαμαρᾶ γιά τό Μακεδονικό καί τό θέμα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας. Τά συμφέροντα τοῦ Προέδρου τῆς ΝΔ καί τοῦ πρώην Πρωθυπουργοῦ συνέκλιναν. Ἤθελαν καί οἱ δύο μετά πάθους τήν ἧττα τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα. Ὄχι μόνο γιά λόγους πολιτικούς ἀλλά καί τιμῆς. Ὁ Κυριάκος ἐπειδή ὁ ΣΥΡΙΖΑ εἶχε στοχοποιήσει τήν Μαρέβα καί δέν τήν ἄφησε σέ χλωρό κλαρί ἐπί τέσσερα χρόνια. Ὁ Σαμαρᾶς γιατί πέραν τοῦ ἰδίου στοχοποιήθηκε ἕως καί ὁ υἱός του Κωνσταντῖνος ἀπό τόν ΣΥΡΙΖΑ.

Παραμονές τῶν εὐρωεκλογῶν «ἔπεσε» ἡ πρώτη σκιά στίς σχέσεις τους, ὅταν ὁ Μητσοτάκης ὡς ἐπερχόμενος πρωθυπουργός, σέ μιά συνέντευξή του στήν Στάη, δέν ἔβαλε τό χέρι του στήν φωτιά, ὅτι ὅλοι ὅσοι ἐμπλέκονται μέ τή Νοvartis εἶναι ἀθῶοι. Ὁ Σαμαρᾶς χολώθηκε καί τό ἔδειξε μέσω Ἄδωνι. Παραλλήλως, ἡ ΝΔ δέν ἀντέδρασε οὔτε καί κατήγγειλε τήν ἐπανεκλογή τῆς καταγόμενης ἀπό τά Χανιά εἰσαγγελέως διαφθορᾶς κ. Τουλουπάκη στό ἀξίωμά της μέ ψήφους 8-2. Τό πιό ἐνδιαφέρον; Ἀκόμη καί γιά τόν Δημήτρη Παπαγγελόπουλο, ὁ ὁποῖος ἦταν σταθερός συνομιλητής τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη μέχρι καί τό τέλος (εἶχε καταδικάσει τόν Λαλιώτη γιά τήν Μayo), ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης μετροῦσε τά λόγια του. Τοῦ ἐπετίθετο στήν Βουλή, ἀλλά οὐδέποτε ἔκανε τό σαμαρικό λογοπαίγνιο περί Ρασπούτιν. Ὁ Σαμαρᾶς ἐπέβαλε τήν ἄποψή του γιά ὁρισμένα πρόσωπα στά ψηφοδέλτια (ἔβαλε βέτο γιά τήν ὑποψηφιότητα τοῦ Ἀνδρέα Λυκουρέντζου πού ἀπειλοῦσε τήν ἐπανεκλογή τοῦ δικοῦ του Κωνσταντίνου Βλάσση στήν Ἀρκαδία) καί ἔκλεισε τήν καμπάνια μέ ἀνοικτή ὁμιλία στήριξης τοῦ Κυριάκου στήν κεντρική πλατεῖα τῆς Τριπόλεως. Ὅλα καλά;

Ὄχι! Μετά τίς ἐκλογές ἡ συμμαχία τῶν δύο ἀνδρῶν ἄρχισε νά ξεφτίζει. Ὁ νέος πρωθυπουργός δέν ἄντεχε τήν διαρκῆ παρεμβατικότητα τοῦ Μεσσήνιου καί τελικῶς ὑπουργοποίησε ἐλάχιστα πρόσωπα τῆς ἐπιρροῆς του. Ὁ Σαμαρᾶς ἐξεπλάγη δυσάρεστα καί ἀπό τίς ἐπιλογές προσώπων περί τήν Ἐπιτροπή 2021. Τό διαδίκτυο γέμισε μέ ἐπιθέσεις ἀπό σάιτ γνωστῆς ταυτότητας κατά τῆς Προέδρου τῆς Ἐπιτροπῆς, κάτι πού δέν διέλαθε τήν προσοχή τῆς κ. Ἀγγελοπούλου.

Στήν συνάντηση πού εἶχαν οἱ κ. Μητσοτάκης καί Σαμαρᾶς μετά τίς ἐκλογές στήν Βουλή, ὁ Μεσσήνιος πληροφορήθηκε ὅτι ἡ ἐπιθυμία του νά ὁριστεῖ Ἐπίτροπος τῆς Ἑλλάδος καί ἀντιπρόεδρος τῆς Κομμισσιόν –ἐλάχιστη ἀνταπόδοση γιά τήν πολυετῆ στήριξη στόν Κυριάκο– δέν μποροῦσε νά ἱκανοποιηθεῖ, γιατί οἱ νέοι συσχετισμοί στήν Εὐρώπη δέν ἐπέτρεπαν τόν ὁρισμό Ἕλληνα ἀντιπροέδρου –αὐτό τουλάχιστον μεταφέρθηκε ἀπό τίς Βρυξέλλες στόν Κυριάκο Μητσοτάκη. Στήν συνάντηση ἐκείνη συζητήθηκε καί τό ζήτημα τῆς Novartis. Ἡ ἔρευνα παρέμενε ἀνοικτή καί γιά τόν Ἀντώνη Σαμαρᾶ καί γιά τόν Ἄδωνι Γεωργιάδη.

Λίγες μέρες μετά, ὁ πρώην Πρωθυπουργός μέ συνέντευξή του προειδοποίησε ὅτι δέν θά ἀνεχθεῖ «νά παραμένει ὅμηρος γιά πολύ» καί ἐξήγησε τούς λόγους πού δέν ἔγινε ἀντιπρόεδρος τῆς Κομμισσιόν. Ἡ ὑπόθεση Novartis, μέρες ἀργότερα, πράγματι ἐτέθη στό ἀρχεῖο ὡς πρός αὐτόν ἀλλά ὄχι γιά τόν Ἄδωνι Γεωργιάδη ἀκόμη.

Ἡ εἴδηση τοῦ ὁρισμοῦ τοῦ Μαργαρίτη Σχοινᾶ σέ θέση ἀντιπροέδρου τῆς Κομμισσιόν, τήν ἡμέρα πού ὁ κ. Σαμαρᾶς ὅδευε πρός τόν Ἄρειο Πάγο γιά νά καταθέσει ἐναντίον τοῦ Ρασπούτιν, ἔπληξε τό κῦρος του. Τό τραυμάτισε. Καί ἀντέδρασε. Μέ τό ὑπόμνημα πού κατέθεσε στήν δικαιοσύνη ὁ πρώην Πρωθυπουργός ὕψωσε τόν πῆχυ γιά τόν κ. Μητσοτάκη. Κατονομάζοντας τόν Τσίπρα ὡς ὀργανωτή τῆς σκευωρίας ζητᾶ στήν πραγματικότητα τήν δίωξή του καί τήν παραπομπή τοῦ πρώην Πρωθυπουργοῦ σέ εἰδικό δικαστήριο. Εἶναι μᾶλλον τό τελευταῖο πού ἐπιθυμεῖ ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης, ἄν κρίνουμε ἀπό τήν θέση του κατά τῆς βιομηχανίας τῶν ἐξεταστικῶν καί τῶν προανακριτικῶν στήν ΔΕΘ. Ὁ πατέρας του ἀνέστησε πολιτικά τόν ἡμιθανῆ Ἀνδρέα Παπανδρέου μέ τήν παραπομπή στό Εἰδικό Δικαστήριο τό 1989, γιατί νά κάνει τό ἴδιο λάθος καί ἐκεῖνος; Ἄλλες εἶναι οἱ σκοτοῦρες πού ἔχει. Καί πάντως δέν χρειάζεται συναρχηγό. Ἀποδέχθηκε τίς ὑποδείξεις Σαμαρᾶ (τίς περισσότερες φορές σωστές) στήν ἀντιπολίτευση γιά νά ἐπιτύχει τόν στόχο τῆς μέγιστης συσπείρωσης, τώρα ὅμως τά συμφέροντά τους σταδιακά ἀποκλίνουν.

Γιά ὅσο γνωρίζω καί τούς δύο ἄνδρες (τόν Σαμαρᾶ περισσότερο, ἀπό τό 1993), δέν πιστεύω ὅτι μέχρι τήν ἐκλογή Προέδρου Δημοκρατίας καί ὅσο εἶναι ἀνοικτή γιά πολιτικά πρόσωπα ἡ ὑπόθεση Novartis, θά ξεσπάσει ἀνοικτή ἀντιπαράθεση. Ὁ νέος Πρωθυπουργός ἄλλωστε εἶναι πανίσχυρος στήν κοινωνία αὐτήν τήν στιγμή καί δέν συμφέρει κανέναν νά ξαναβγεῖ τό τζίνι μέ τά δαιμόνια ἀπό τό μπουκάλι. Δεύτερο déjà vu ἡ παράταξη δέν ἀντέχει. Νομίζω ὅμως ὅτι τό 2019 εἶναι ὁ τερματικός σταθμός τῆς ἑξαετοῦς συμμαχίας Μητσοτάκη – Σαμαρᾶ. Καί πολύ ἄντεξε.