Ἐπιτρέψτε μου σήμερα νά ἀσχοληθῶ μέ τό θέατρο καί νά ἐκφράσω τήν ἱκανοποίησή μου γιά τήν στροφή μεγάλων θιάσων στήν ἑλληνική, κλασική, κωμωδία.
«Χτυποκάρδια στό θρανίο» τοῦ Ἀλέκου Σακελλάριου, «Οἱ γαμπροί τῆς Εὐτυχίας» τῶν Νίκου Τσιφόρου-Πολυβίου Βασιλειάδη ἀλλά καί ἄλλα, ἑλληνικά θεατρικά ἔργα, παλαιότερα. Κωμωδίες πού «βγάζουν γέλιο», χωρίς χυδαιολογίες καί «ἐξυπνάδες», ἔργα βγαλμένα ἀπό τήν ζωή, πού παίχθηκαν μέ μεγάλη ἐπιτυχία στά θέατρα τῆς χώρας στήν χρυσή δεκαετία τοῦ ’60…
Ἐκφράζω ἱκανοποίηση διότι ἔχω κουραστεῖ πλέον νά βλέπω τόν (ὑπέροχο) «Γλάρο» ἤ τόν «Θεῖο Βάνια» τοῦ Τσέχωφ σέ ἕνα σωρό «διασκευές», μέ τόν κάθε νέο σκηνοθέτη-δημιούργημα κάποιας κλειστῆς «παρέας», πού τόν πλασάρει μέ τά «δικά της» ΜΜΕ, νά βγάζει ἐπάνω στούς κλασικούς τά ἀπωθημένα του…
Βαρέθηκα νά βλέπω τόν «Βυσσινόκηπο» νά τόν ὀργώνουν καί νά τόν κλαδεύουν διάφοροι «νεωτεριστές» ἀλλά καί τό «Ἔγκλημα καί Τιμωρία» τοῦ Ντοστογιέφσκι σέ διάφορες «βερσιόν», πού κάποια στιγμή θά βγάλουν τόν Ρασκόλνικωφ μέλος κάποιας «ἐπαναστατικῆς λαϊκῆς ὀργάνωσης», νά μοῦ τό θυμηθεῖτε…
Παλιά, καλή, ἑλληνική κωμωδία· Σακελλάριος, Γιαννακόπουλος, Βασιλειάδης, Τσιφόρος, Κατσαμπῆς, Θίσβιος, Βυζαντινός. Δεκάδες κωμωδίες, μέ πλοκή, μέ δράση, ὅπως «Ἡ κόρη μου ἡ σοσιαλίστρια», παράσταση πού μπορεῖ νά παιχθεῖ σήμερα στήν Ἑλλάδα καί νά εἶναι πιό ἐπίκαιρη ἀπ’ ὅ,τι τήν ἐποχή πού γράφηκε! Σκαλίζω, πού λέτε, τήν βιβλιοθήκη μου καί βρίσκω: «Ὁ Μισέ Κωζῆς. Κωμωδία ἀστεία;, συντεθεῖσα καί ἐκδοθεῖσα ὑπό Δ.Γ.Κ· Ἐν Κωνσταντινουπόλει, Τύποις Ι. Λαζαρίδου 1848». Τά πρόσωπα εἶναι ἕνας Χῖος, ἕνας Ἀλβανός, ἕνας Λαζός καί ἕνας Τήνιος, ἡ κοκώνα Μριόλα, φίλη τοῦ Κωζῆ, Ψωμαθιανή, ἡ βραδύγλωσσος νύφη της, οἱ κυρίες Κατήγκω, Ἑλέγκω, Ἀνέστω, Φωτεινή, ἕνας Ἰσραηλίτης καϊκτσῆς κι ἕνας Ἀρμένιος καφετζῆς. Ἀρμένιοι εἶναι καί οἱ μουσικοί.
Κάθισα καί τό διάβασα, 62 σκοροφαγωμένες κατακίτρινες σελίδες, μέ τούς χαρακτῆρες νά ὁμιλοῦν ὁ καθείς τήν δικήν του διάλεκτο, μιά παραφθορά ἴσως τῆς «Βαβυλωνίας», ἀλλά μέ λέξεις καί φράσεις τίς ὁποῖες ἀκόμη καί σήμερα ἀκούω στήν Χίο καί τήν Τῆνο. Δέν λέγω ὅτι θά ἤθελα νά δῶ νά παίζεται σέ θέατρο τῶν Ἀθηνῶν ὁ «Κωζῆς», ἀλλά διαπιστώνω ὅτι ἐδῶ καί 150 χρόνια, τήν ἐποχή, δηλαδή, κατά τήν ὁποία ἔγραφαν μετά μανίας θεατρικά οἱ Ρῶσσοι σπουδαῖοι συγγραφεῖς, ἔγραφαν καί κάποιοι Ἕλληνες, τούς ὁποίους δέν προσπαθήσαμε νά ἀνακαλύψουμε…
Ἔχουν γράψει σπουδαῖα θεατρικά οἱ: Δ. Ψαθᾶς, Β. Ρώτας, Γρ. Ξενόπουλος, Ἄγγ. Τερζάκης, Λούλα Ἀναγνωστάκη, Κ. Ἀσημακόπουλος, Ἀσ. Γιαλαμᾶς, Κ. Πρετεντέρης, Γ. Κακουλίδης, Δ. Κεχαΐδης , Γ. Λαζαρίδης, Ἀλ. Λιδωρίκης, Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Γ. Μανιώτης, Π. Μάρκαρης, Π. Μάτεσις, Μόνα Μητροπούλου, Τ. Μωραϊτίνης, Γ. Ξανθούλης, Σ. Πετεζᾶς, Ν. Περγιάλης, Μ. Ποντίκας, Γ. Σεβαστίκογλου, Γ. Σακαρίμπας, Ἀλ. Σολομός, Γ. Τζαβέλας, Ροζίτα Σώκου, Στ. Τσιώλης, Παντ. Χόρν, καί μπορεῖ νά ἔχω λησμονήσει ἄλλους τόσους! Γιατί, λοιπόν, ἀνατρέχουμε συνεχῶς σέ ξένους (δέν λέω, πολύ καλοί, ἀλλά ὄχι οἱ μόνοι) καί σχεδόν ἀδιαφοροῦμε γιά τούς δικούς μας; Δέν λέω, καλός ὁ Φεϊντώ, καλός ὁ Σόμερσετ Μώμ καί ὁ Ἰονέσκο, ἀλλά καί οἱ δικοί μας δέν ἀξίζουν μιά προσπάθεια;