Ἔκτακτη Σύνοδος γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ προσφυγικοῦ
ΓΙΑ ΜΙΑ ἀκόμη φορά ἡ ΕΕ ἐνεφανίσθη διχασμένη ὡς πρός τήν κοινή ἀντιμετώπιση πολύ σοβαρῶν προκλήσεων ἐντός τοῦ εὐρωπαϊκοῦ ἐδάφους, εἰδικά δέ εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ τίς κυρώσεις κατά ὅσων παραβιάζουν τό Διεθνές Δίκαιο. Ναί μέν «πάγωσε» τά περιουσιακά στοιχεῖα τοῦ Ρώσσου Προέδρου Βλαντιμήρ Πούτιν καί τοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Σεργκέι Λαβρώφ, τά ὀνόματα τῶν ὁποίων περιλαμβάνονται σέ ἐκεῖνα τῶν Ρώσσων ὀλιγαρχῶν, ἀλλά δέν συνεφώνησε στόν ἀποκλεισμό τῆς Ρωσσίας ἀπό τό τραπεζικό σύστημα SWIFT. Τόσο ὁ Πούτιν ὅσο καί ὁ Λαβρώφ θά μποροῦν νά ταξιδεύουν ἐλεύθερα ἐντός χωρῶν τῆς ΕΕ, ἀφοῦ οἱ Βρυξέλλες δέν τούς ἐπέβαλαν ταξιδιωτικό περιορισμό. Ἐπίσης ἀπεφασίσθη νά συγκληθεῖ ἔκτακτη Σύνοδος τῶν ὑπουργῶν Ἐσωτερικῶν γιά νά ἀντιμετωπισθεῖ τυχόν κῦμα προσφύγων ἀπό τήν Οὐκρανία.
Ὅπως συνέβη πέρυσι ὅταν ἠρνήθησαν ἀρκετοί Εὐρωπαῖοι ἡγέτες νά ἐγκρίνουν τήν ἐπιβολή αὐστηρῶν κυρώσεων εἰς βάρος τῆς Τουρκίας γιά τήν ἐχθρική στάση της ἔναντι τῆς Ἑλλάδος καί τῆς Κύπρου, ἔτσι καί τώρα οἱ κυρώσεις πρός τήν Μόσχα θεωροῦνται ἀπό πολλούς ἐπιδερμικές ἐάν συγκριθοῦν μέ τό τί πράττει ὁ ρωσσικός στρατός. Ἡ Γερμανία, ἡ Ἰταλία, ἡ Αὐστρία, ὅπως καί ἡ Οὑγγαρία καί ἡ Κύπρος πού ἔχουν ἰδιαίτερες σχέσεις μέ τήν Ρωσσία, ἐνεφανίσθησαν ἀπρόθυμες εἰς τό νά ἐκδιωχθεῖ ἡ Μόσχα ἀπό τό SWIFT. Τί καί ἐάν μετά τήν ἔκτακτη Σύνοδο ἡ Πρόεδρος τῆς Κομμισσιόν Οὔρσουλα φόν ντέρ Λάυεν εἶπε ὅτι ἡ Εὐρώπη εἶναι ἑνωμένη καί «τό Κρεμλῖνο θά τό πληρώσει.» Οἱ κυρώσεις πού ἐπεβλήθησαν ἦσαν ἀναμενόμενες ἀπό τόν Πούτιν, ἀφοῦ δέν τόν ἀποκλείουν ἀπό τίς διεθνεῖς χρηματοπιστωτικές ἀγορές. Βάσει τοῦ κειμένου πού ἐξεδόθη μετά τήν Σύνοδο, οἱ οἰκονομικές κυρώσεις στοχεύουν τό 70% τῆς ρωσσικῆς τραπεζικῆς ἀγορᾶς καί βασικές κρατικές ἑταιρεῖες, συμπεριλαμβανομένων τῶν ἀμυντικῶν. Οἱ κυρώσεις στόν ἐνεργειακό τομέα εἶναι σχεδόν ἀνύπαρκτες ἀφοῦ ἀφοροῦν μόνο τήν ἀπαγόρευση ἐξαγωγῶν πρός ρωσσικές πετρελαϊκές ἑταιρεῖες ὥστε νά καταστεί ἀδύναμη ἡ Ρωσσία νά ἀναβαθμίσει τά διυλιστήριά της. Ἐπίσης ἀπαγορεύεται ἡ πώλησις ἀεροσκαφῶν καί ἐξοπλισμοῦ σέ ρωσσικές ἀεροπορικές ἑταιρεῖες καί περιορίζεται ἡ πρόσβασις τῆς χώρας σέ κρίσιμης σημασίας τεχνολογικές ἐξελίξεις. Περιορίζονται οἱ βίζες, καθώς οἱ διπλωμάτες καί συναφεῖς ὁμάδες καί ἐπιχειρηματίες τῆς Ρωσσίας δέν θά ἔχουν πλέον προνομιακή πρόσβαση στήν ΕΕ.
Οἱ «27» δέν συνεφώνησαν στό ἐάν πρέπει ἀπό τώρα νά ἐγκρίνουν ἕνα βαρύ κτύπημα τῆς ρωσσικῆς οἰκονομίας ἤ νά κρατήσουν ὁρισμένα μέτρα γιά τίς ἑπόμενες ἑβδομάδες. Ἰταλία, Γερμανία, Αὐστρία καί Λουξεμβοῦργο ἐνέδωσαν στίς πιέσεις τῶν ὑπολοίπων χωρῶν καί ἔδωσαν τήν τελική ἔγκριση γιά τό συμβολικό καί προσωποποιημένο κτύπημα στίς περιουσίες Πούτιν καί Λαβρώφ. Τό SWIFT ἦταν τό μῆλον τῆς ἔριδος τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου, καθώς χρησιμοποιεῖται ἀπό περισσότερες ἀπό 11.000 τράπεζες, καί χρηματοπιστωτικά ἱδρύματα σέ περισσότερες ἀπό 200 χῶρες, γιά συναλλαγές σέ πολύτιμα μέταλλα καί ἐνεργειακά ἀγαθά. Οἱ χῶρες πού ἀναφέραμε φοβοῦνται ὅτι θά πληγοῦν ἀνεπανόρθωτα ἀπό τυχόν ἀπόφαση τοῦ Πούτιν νά σφραγίσει τούς ἀγωγούς φυσικοῦ ἀερίου σέ ἀντίποινα γιά τήν ἐκδίωξη ἀπό τό SWIFT.
Ὑπέρ τῆς ἐξόδου ἐτάχθη ἀρχικῶς ὁ Βρεταννός Πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ὅμως στήν συνέχεια ἄλλαξε στάση καί εἶπε ὅτι οἱ ἡγέτες τῆς Δύσεως πρέπει νά ἐμφανίζονται ἑνωμένοι. Μόλις ἄρχισε νά γίνεται γνωστή ἡ στάσις τῶν Εὐρωπαίων ἡγετῶν, ὁ Ντμίτρο Κουλέμπα, ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Οὐκρανίας, ἔγραψε στό Twitter: «Ὅλοι ὅσοι τώρα ἀμφιβάλλουν ἄν πρέπει νά ἀπαγορευτεῖ ἡ Ρωσσία ἀπό τό SWIFT πρέπει νά καταλάβουν ὅτι τό αἷμα ἀθώων Οὐκρανῶν ἀνδρῶν, γυναικῶν καί παιδιῶν θά εἶναι στά χέρια τους ἐπίσης».
Ἡ ἐκδίωξις ἀπό τό SWIFT δέν θά ἐμπόδιζε μέν τίς ρωσσικές τράπεζες νά πραγματοποιοῦν διασυνοριακές συναλλαγές, ἀλλά αὐτές θά ἐγίνοντο πιό δαπανηρές καί ἐπίπονες. Τό σημαντικώτερο εἶναι ὅτι θά ἐμπόδιζε τήν Ρωσσία εἰς τό νά ἀνακτᾶ τά διεθνῆ κέρδη ἀπό τίς ἐξαγωγές πετρελαίου καί φυσικοῦ ἀερίου της, πού ἀντιπροσωπεύουν περισσότερο ἀπό τό 40% τῶν ἐσόδων της.
Ἐν τῷ μεταξύ, ἡ ρωσσική πρεσβεία στήν Ἀθήνα σέ ἀνακοίνωσή της ὑποστηρίζει ὅτι στά στρατιωτικά σχέδια δέν περιλαμβάνονται ἡ κατοχή τῶν οὐκρανικῶν ἐδαφῶν καί οἱ ρωσσικές Ἔνοπλες Δυνάμεις δέν βομβαρδίζουν πόλεις παρά μόνο στρατιωτικές ὑποδομές. «Σέ καμμία περίπτωση ἡ ἐπιχείρησις στήν Οὐκρανία δέν ἀποτελεῖ ἀρχή, ἀλλά τό τέλος τοῦ πολέμου πού τό Κίεβο ξεκίνησε τό 2014 ἐναντίον τοῦ Ντονμπάς. Ἡ ἐπιχείρησίς μας θά ἀποτρέψει μιά παγκόσμια σύρραξη, πρός ὄφελος ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος» ἀνέφερε ἡ πρεσβεία στήν Ἑλλάδα. Γιά τήν Μόσχα, συνέχισε, εἶναι κόκκινη γραμμή ἡ ἐπέκτασις τοῦ ΝΑΤΟ καί κατηγόρησε τίς ΗΠΑ καί τό ΝΑΤΟ ὅτι ἠρνήθησαν ὅλο τό προηγούμενο διάστημα τόν διάλογο γιά τίς ἐγγυήσεις ἀσφαλείας καί γιά τό οὐδέτερο στάτους τῆς Οὐκρανίας. «Ἡ στρατιωτική ἐκμετάλλευσις τῶν ἐδαφῶν τῆς Οὐκρανίας εἶναι ἀπαράδεκτη γιά τήν Ρωσσία. Ἡ Οὐκρανία μετά τό πραξικόπημα τοῦ 2014 ἔχει τεθεῖ ὑπό πλήρη ἐξωτερικό ἔλεγχο, ἔχει ἐξοπλισθεῖ ἀπό τό ΝΑΤΟ καί ἔχει γεμίσει μέ ὁπλισμό» προσέθεσε, ἐνῶ ἰσχυρίσθηκε ὅτι ὁ Οὐκρανός Πρόεδρος σχεδίαζε νά ἀποκτήσει πυρηνικά.
Κατηγόρησε τίς χῶρες τῆς Δύσεως ὅτι ἀγνοοῦσαν ἐπί σειρά ἐτῶν τούς κινδύνους πού προκύπτουν γιά τήν Ρωσσία ἀπό τήν πολιτική πού ἀκολουθεῖ, ἀλλά συνεχῶς τήν ἀγνοοῦσαν. «Μέ στόχο τήν προστασία τῆς ἴδιας τῆς Ρωσσίας ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν θέσει σέ ὁμηρία τήν Οὐκρανία καί προσπαθοῦν νά τή χρησιμοποιήσουν ἐναντίον μας, καθώς καί μέ ἐπιδίωξη τήν προστασία τῶν Ρώσσων στό βασανισμένο Ντονμπάς, ἡ Ρωσσία ξεκίνησε τήν εἰδική στρατιωτική ἐπιχείρηση στήν Οὐκρανία. Ἡ Δύση δέν μᾶς ἄφησε ἄλλη ἐπιλογή» κατέληξε ἡ ρωσσική πρεσβεία.
Ὁ Οὐκρανός πρέσβυς στήν Ἑλλάδα Σεργκέι Σουτένκο διεμήνυσε ὅτι ἡ χώρα του δέν πρόκειται νά παραδοθεῖ. Κατά τήν ἐνημέρωση διπλωματικῶν συντακτῶν δήλωσε ὅτι τό ἠθικό εἶναι ἀκμαῖο καί οἱ Οὐκρανοί πολῖτες δέν θά σταματήσουν νά πολεμοῦν. Δέν ἔκρυψε τήν ἀπογοήτευσή του γιά τήν ἀντίδραση τῆς ΕΕ λέγοντας ὅτι «περιμέναμε πιό γρήγορη ἀντίδραση καί πιό ἀποφασιστικές κυρώσεις σέ βάρος τῆς Ρωσσίας». Κατηγόρησε τήν Μόσχα γιά «πόλεμο προπαγάνδας καί ἐπεσήμανε ὅτι ὁ Πούτιν στό διάγγελμά του δέ χρησιμοποίησε κἄν ὡς ἐπιχείρημα τήν ἔνταξη στό ΝΑΤΟ, πού μέχρι τότε ἔλεγε ὅτι ἦταν ἡ βασική αἰτία γιά τήν εἰσβολή.