Ὁ Πρωθυπουργός μείωσε τήν φορολογία καί ηὔξησε τούς μισθούς, ἀλλά πληρώνει τίς ὑποκλοπές καί τόν ἐπιφανειακό ἐκσυγχρονισμό τοῦ Κράτους – Ἴσως χρειασθεῖ καί τρίτη κάλπη – Τό σενάριο τῆς ἀπομακρύνσεως καί οἱ ἐκτιμήσεις τοῦ Βρεταννοῦ δημοσιογράφου γιά τήν «μετριοπάθεια» τοῦ κ. Μητσοτάκη
ΣΕ ἕνα πολιτικό κείμενο-«κέντημα» γιά τίς ἑλληνικές πολιτικές ἐξελίξεις, πού περνᾶ τόν Πρωθυπουργό ἀπό τό… κρύο στήν ζέστη καί τοὔμπαλιν, ἡ ἔγκυρη βρεταννική ἐπιθεώρησις “Economist” ἐκθειάζει μέν τόν κ. Κυριάκο Μητσοτάκη γιά σειρά ἐπιτυχιῶν πού τοῦ πιστώνονται, ἐπισημαίνει, ὡστόσο δέ ὅτι οἱ δημοσκοπήσεις ἄλλα προμηνύουν γιά τό πολιτικό του μέλλον. Μυστικές δημοσκοπήσεις πού δέν εἶναι, δηλαδή, εἰς γνῶσιν τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν, προβλέπουν ὅτι θά ἀπολέσει τήν πλειονοψηφία, ἀκόμη καί τήν θέση του (ἤ τήν δουλειά του, ἐπί λέξει).
Στήν πρώτη κάλπη εἰδικώτερα, τῆς 21ης Μαΐου μέ τό σύστημα τῆς ἁπλῆς ἀναλογικῆς, οἱ δημοσκοπήσεις πού εἶναι εἰς γνῶσιν τοῦ “Economist”, δίδουν μέν πρωτιά στό κόμμα τῆς Νέας Δημοκρατίας, ἡ διαφορά, ὅμως, μέ τόν ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία προσδιορίζεται στίς τέσσερεις ποσοστιαῖες μονάδες, ἤτοι 12 ἕδρες. Στίς δεύτερες καί πλέον κρίσιμες ὅπως προοιωνίζεται ἀπό τά κομματικά ἐπιτελεῖα ἐκλογές, τό ποσοστό τοῦ κυβερνῶντος κόμματος προσδιορίζεται στήν περιοχή πέριξ τοῦ 34%-35%, συνεπῶς ὄχι καί τόσο κοντά στόν πῆχυ τῆς αὐτοδυναμίας, πού ἀπό τήν βρεταννική ἐπιθεώρηση προσδιορίζεται στό 38%. Συνεπῶς; Δέν μπορεῖ νά ἀποκλεισθεῖ τό σενάριο τῶν τρίτων ἐκλογῶν ἐντός τοῦ τρέχοντος ἔτους, σενάριο, τό ὁποῖο, συμφώνως μέ τόν συντάκτη, «γεμίζει τούς πάντες μέ θλίψη.» Ἀλλά ὄχι τίς ἀγορές, προσθέτει, πού παραμένουν ἤρεμες. Τό ἴδιο κείμενο πιστώνει στόν Ἕλληνα Πρωθυπουργό σειρά ἐπιτυχιῶν, ὅπως ἡ μείωσις τῆς φορολογίας καί ἡ αὔξησις τῶν μισθῶν καί τῶν συντάξεων. Υἱοθετῶντας, ὡστόσο, τήν τακτική τοῦ… σκωτσέζικου ντούς, ὑπογραμμίζει τήν ὑπόθεση τῶν ὑποκλοπῶν καί τό σιδηροδρομικό δυστύχημα τῶν Τεμπῶν, ὡς γεγονότα πού «ἔπληξαν τόν κ. Μητσοτάκη.» Στήν ἀνάλυση τῆς βρεταννικῆς ἐπιθεωρήσεως παρατίθεται, ἐξ ἄλλου, κριτική ἀπό ἕναν τραπεζίτη καί δύο ἐπιχειρηματίες –ἀπό ὁμάδες ψηφοφόρων πλησίον τοῦ κυβερνῶντος κόμματος μέ ἄλλα λόγια– γιά τό ὅτι οἱ ἐπιχειρούμενες μεταρρυθμίσεις δέν ἄγγιξαν, ἐν τέλει, τό βαθύ κράτος.
Ὁλόκληρο τό κείμενο τοῦ “Economist”, ὑπό τόν, χαρακτηριστικό, τίτλο, «Ἡ Ἑλλάδα εἶναι μία εὐρωπαϊκή ἱστορία ἐπιτυχίας», ἔχει ὡς ἑξῆς:
«Ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης, 55 ἐτῶν, πού μοιάζει, ὅμως, πολύ νεώτερος, εἶναι γεμᾶτος ἐνέργεια καί ἱκανοποίηση, καθώς κάνει τόν ἀπολογισμό τῶν τεσσάρων ἐτῶν πού πέρασε στό Γραφεῖο τοῦ Ἕλληνος Πρωθυπουργοῦ μέ ἕναν καταιγιστικό κατάλογο ἐπιτευγμάτων καί ἐπιτυχιῶν. Εἶναι δύσκολο νά φαντασθεῖ κανείς –καθώς ἀπαριθμεῖ τά αἰσιόδοξα στατιστικά στοιχεῖα– ὅτι μπορεῖ νά εἶναι ἕτοιμος νά χάσει τήν πλειονοψηφία πού διαθέτει καί ἀκόμη καί τήν δουλειά του. Ὡστόσο, αὐτό προβλέπουν οἱ δημοσκοπήσεις» ἐπισημαίνεται ἤδη ἀπό τήν εἰσαγωγή τοῦ σχετικοῦ κειμένου.
«Ὁ κ. Μητσοτάκης, ἕνας ἀψεγάδιαστος τεχνοκράτης, εἶναι ἕνα ἀπό τά πιό ἀγαπημένα πρόσωπα τῶν Βρυξελλῶν. Μετά τό πανδαιμόνιο τῆς διακυβερνήσεως τοῦ προκατόχου του, ὅταν μέ τό ριζοσπαστικό ἀριστερό κόμμα τοῦ ΣΥΡΙΖΑ στήν ἐξουσία ἡ Ἑλλάδα ἔφθασε πλησίον τῆς ἀποπομπῆς ἀπό τό εὐρώ, τά τελευταῖα τέσσερα χρόνια ἦσαν μία τεραστία ἀνακούφισις. Ὁ κ. Μητσοτάκης ἔχει σταθερῶς κατευνάσει τήν ἔνταση μέ τήν γειτονική του Τουρκία: ἡ ἐσπευσμένη βοήθεια πρός τά θύματα τοῦ σεισμοῦ τοῦ Φεβρουαρίου ἐκεῖ ἦταν ἔξυπνη, ἀλλά εἶχε καί ἀνθρωπιστικό χαρακτῆρα.
»Ὁ ἴδιος ἔχει φέρει ἐπανάσταση στόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο οἱ πολῖτες ἀλληλεπιδροῦν μέ τό κράτος, χάρη σέ ἕνα ἐντυπωσιακό πρόγραμμα ψηφιοποιήσεως. Ἔχει περικόψει τήν φορολογία τῶν ἐπιχειρήσεων, ἔχει αὐξήσει τόν κατώτατο μισθό καί τίς συντάξεις καί, παρ’ ὅλα’ αὐτά ἔχει καταφέρει νά μειώσει τόν ὑψηλότατο δείκτη χρέους τῆς Ἑλλάδας πρός τό ΑΕΠ. Ἄν καί αὐτό ὀφείλεται κυρίως στίς ἐπιπτώσεις τοῦ πληθωρισμοῦ, ὁ ὁποῖος ηὔξησε τά ὀνομαστικά ἔσοδα ταχύτερα ἀπό τά ὀνομαστικά ἔξοδα.
»Ἐπί τῶν ἡμερῶν του, πέρυσι, ἡ Ἑλλάδα ἀνεπτύχθη σχεδόν δύο φορές ταχύτερα ἀπό τόν μέσο ὅρο τῆς εὐρωζώνης καί προβλέπεται νά ὑπερτερεῖ καί φέτος. Μιά σταθερή ροή ἐπενδύσεων ἀπό τό ἐξωτερικό, μεταξύ ἄλλων ἀπό γνωστές ἑταιρεῖες ὅπως ἡ Microsoft καί ἡ Pfizer, δείχνει ὅτι ἡ Ἑλλάδα δέν θεωρεῖται πλέον μία ἀπό τίς ἀσθενέστερες χῶρες τῆς Εὐρώπης. Πρίν ἀπό ἕνα χρόνο, μάλιστα, ἡ Ἑλλάδα παρήγαγε τήν πρώτη της νεοφυῆ ἐπιχείρηση “μονόκερω”, μιά ἀποκλειστικῶς ψηφιακή τράπεζα μέ τήν ὀνομασία Viva Wallet».
«Ὅλα αὐτά», συμφώνως μέ τόν “Economist” πάντοτε, «σημαίνουν ὅτι τόν περασμένο Αὔγουστο οἱ πιστωτές τῆς Ἑλλάδας τῆς ἐπέτρεψαν νά ἐγκαταλείψει τούς μηχανισμούς ἐπιτηρήσεως πού εἶχαν ἐπιβληθεῖ τά προηγούμενα 12 χρόνια, ἀφ’ ὅτου ἡ χώρα ἠναγκάσθη νά παρακαλέσει γιά μία σειρά ἀπό τεράστια πακέττα διασώσεως, τά ὁποῖα ἀποπληρώνονται προώρως. Ἡ Ἑλλάς μπορεῖ πλέον νά δανείζεται ἀπό τίς ἀγορές μέ τόν κανονικό τρόπο, πληρώνοντας ἕνα spread (διαφορά ἀποδόσεως) μικρότερο ἀπό δύο μονάδες ἐν σχέσει μέ τό γερμανικό, περίπου τό ἴδιο μέ αὐτό τῆς Ἰταλίας. Τό ἑλληνικό spread ἐκορυφώθη τό 2015 περίπου στό δεκαπλάσιο τοῦ σημερινοῦ ἐπιπέδου. “Κάναμε πολύ καλή δουλειά σέ πολύ δύσκολους καιρούς” λέει ὁ κ. Μητσοτάκης –χωρίς μετριοφροσύνη, ἴσως, ἀλλά μέ ἀκρίβεια».
Κατόπιν ὅλων αὐτῶν τῶν εὐνοϊκῶν ἐξελίξεων, «γιατί, λοιπόν, τά μαῦρα σύννεφα πλανῶνται πέριξ τοῦ Πρωθυπουργοῦ;» διερωτᾶται ὁ συντάκτης. Ἰδού ἡ ἀπάντησις: «Ἡ Ἑλλάς πηγαίνει στίς κάλπες στίς 21 Μαΐου καί μέ τά σημερινά νούμερα τό κόμμα του, ἡ Νέα Δημοκρατία, ἐξακολουθεῖ νά κερδίζει τίς περισσότερες ἕδρες, ἀλλά μόνο δώδεκα περίπου ἕδρες περισσότερες ἀπό τόν ΣΥΡΙΖΑ τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα. Αὐτό θά τοῦ στερήσει τήν πλειονοψηφία καί δέν ἔχει προφανεῖς ἑταίρους γιά μία κυβέρνηση συνασπισμοῦ. Ἕνα σύστημα μπόνους, μοναδικό στήν Ἑλλάδα καί τό Σάν Μαρῖνο ἐντός τῆς Εὐρώπης, ἔδινε 50 ἕδρες στό μεγαλύτερο κόμμα, προκειμένου νά εἶναι εὐκολότερη ἡ ἐπίτευξις πλειονοψηφιῶν, ἀλλά τό σύστημα αὐτό ἔχει πλέον καταργηθεῖ».
Σύν τοῖς ἄλλοις, «ὁ κ. Μητσοτάκης ἐπλήγη ἀπό δύο μεγάλα προβλήματα. Τό πρῶτο εἶναι ἕνα σκοτεινό σκάνδαλο πού στρέφεται πέριξ τῶν τηλεφωνικῶν παρακολουθήσεων δεκάδων πολιτικῶν, δημοσιογράφων, ἐπιχειρηματιῶν καί ἄλλων ἀπό τήν Ἐθνική Ὑπηρεσία Πληροφοριῶν. Μεταξύ αὐτῶν πού ἐστοχοποιήθησαν (ἄν καί ἀνεπιτυχῶς) ἦταν ὁ Νῖκος Ἀνδρουλάκης, ὁ ἀρχηγός τοῦ ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, τοῦ τρίτου μεγαλυτέρου κόμματος.
Ὁ κ. Μητσοτάκης ἔχει παραδεχθεῖ ὅτι ὑπῆρξαν καταχρήσεις, ἀλλά ἀρνεῖται ὅτι γνώριζε ὁτιδήποτε γι’ αὐτές. Ὡστόσο, συνέβησαν ἐπί τῶν ἡμερῶν του. Πολλοί Ἕλληνες θεωροῦν ἐξαιρετικῶς ὕποπτο τό γεγονός ὅτι, καθώς τό σκάνδαλο ξέσπασε τό περασμένο καλοκαίρι, ὁ ἴδιος ὁ ἀνηψιός του, ὁ ὁποῖος διετέλεσε προσωπάρχης του, παρητήθη ἀπό τήν κυβέρνηση».
Ἐν συνεχείᾳ, «ἕνα ἀκόμη μεγαλύτερο πρόβλημα ἦταν τό φοβερό σιδηροδρομικό δυστύχημα πού συνέβη στίς 28 Φεβρουαρίου στή Βόρεια Ἑλλάδα, κατά τό ὁποῖο σκοτώθηκαν 57 ἄνθρωποι, πολλοί ἀπό αὐτούς ἡλικίας 20 ἐτῶν. Ἡ Ἑλλάς συνεκλονίσθη ὄχι μόνο ἀπό πένθος ἀλλά καί ἀπό ὀργή, καθώς ἀπεκαλύφθησαν λεπτομέρειες γιά τίς ἀπίστευτα χαλαρές διαδικασίες καί τόν ἀπηρχαιωμένο ἐξοπλισμό πού ὁδήγησαν στήν καταστροφή.
»Ἄν καί ἐδῶ καί δεκαετίες οἱ σιδηρόδρομοι τῆς Ἑλλάδος ἦταν παραμελημένοι, τό δυστύχημα ἐφάνη σέ πολλούς νά διαψεύδει τούς ἰσχυρισμούς τοῦ κ. Μητσοτάκη περί ἐκσυγχρονισμοῦ». «Μᾶς ἔδωσαν πολλές νέες ἐφαρμογές, ἀλλά στό βάθος δέν ἔχει ἀλλάξει ἀπολύτως τίποτα» λέει μία ἐπιχειρηματίας. «Οἱ δημόσιες ὑπηρεσίες σέ αὐτή τή χώρα ἐξακολουθοῦν νά εἶναι ὅσο ἀπαράδεκτες ἦσαν πάντα.»
Ἡ δημόσια διοίκησις καί, ἀκόμη πιό χαρακτηριστικῶς, ἡ δικαιοσύνη, παραμένουν ἀπηρχαιωμένες καί τρίζουν, καί ὁ κ. Μητσοτάκης δέν ἔχει κάνει τίποτε γιά νά τά ἀνατρέψει ὅλα αὐτά.
«Ἠσχολήθη μέ τήν ἐπιφάνεια, ὄχι μέ τό βαθύ κράτος» λέει ἕνας ὑψηλόβαθμος τραπεζίτης. Ἕνας ἀπό τούς πλουσιότερους ἐπιχειρηματίες τῆς Ἑλλάδας εἶναι πιό ὠμός. «Ὅλα αὐτά περί ἐκσυγχρονισμοῦ εἶναι ἀηδίες» λέει. «Δέν εἶναι ἔτσι τά πράγματα.»
«Ὁ Πρωθυπουργός ἀπορρίπτει τήν κριτική αὐτή, ἐπισημαίνοντας τήν πρόοδο πού ἔχει σημειωθεῖ, γιά παράδειγμα στήν Δημόσια Ἐπιχείρηση Ἠλεκτρισμοῦ, τήν ὁποία ἔχει ἰδιωτικοποιήσει, ἤ τό γεγονός ὅτι φέτος γιά πρώτη φορά οἱ προσλήψεις στήν δημόσια διοίκηση ἔγιναν μέ διαγωνισμό. Παραδέχεται, ὅμως, ὅτι χρειάζεται μία δεύτερη θητεία γιά νά ὁλοκληρώσει τό ἔργο του. Τό δυστύχημα μέ τό τραῖνο σηματοδοτεῖ τήν ὑποχρέωσή του νά κάνει περισσότερα.»
Ὅμως, συνεχίζει τό ἄρθρο, «μπορεῖ νά μήν τοῦ δοθεῖ ἡ εὐκαιρία. Αὐτό πού σήμερα εἶναι σχεδόν βέβαιο εἶναι πώς κανείς δέν θά μπορέσει νά σχηματίσει πλειονοψηφία μετά τίς ἑπόμενες ἐκλογές καί ὅτι ἡ Πρόεδρος (τῆς Δημοκρατίας) θά διορίσει ἕναν ὑπηρεσιακό Πρωθυπουργό (πιθανώτατα ἕναν ἀνώτερο δικαστή) μέχρι νά διεξαχθοῦν νέες ἐκλογές, πιθανώτατα τόν Ἰούλιο, ὁπότε καί θά δοθεῖ ἡ πραγματική μάχη. Σέ ἐκεῖνο τό σημεῖο, θά ἐπανεισαχθεῖ μιά ἀναθεωρημένη ἀλλά λιγώτερο γενναιόδωρη ἐκδοχή τοῦ συστήματος τοῦ μπόνους ἑδρῶν.
»Συμφώνως μέ αὐτό, ὁ κ. Μητσοτάκης θά ἐχρειάζετο ἀκόμη περίπου τό 38% τῶν ψήφων. Οἱ περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν ὅτι θά λάβει μόνο 34-35%. Τί θά συμβεῖ λοιπόν; Θά προσπαθήσει νά σχηματίσει συνασπισμό μέ τόν ὀργισμένο κ. Ἀνδρουλάκη τοῦ ΠΑΣΟΚ, ὁ ὁποῖος αὐτή τή στιγμή λέει ὅτι τό τίμημα τῆς ὑποστηρίξεώς του θά ἦταν ἕνας ἄλλος ἡγέτης γιά νά ἡγηθεῖ τῆς Νέας Δημοκρατίας τοῦ κ. Μητσοτάκη. Τό ΠΑΣΟΚ μπορεῖ ἀντ’ αὐτοῦ νά προσπαθήσει νά συμμαχήσει μέ τόν ΣΥΡΙΖΑ, ἀλλά θά χρειαστοῦν ὑποστήριξη ἀπό ἕνα “συρφετό” ἄλλων ἀριστερῶν κομμάτων. “Θά ἦταν ἕνα τρελλοκομεῖο” λέει ὁ ἐπιχειρηματίας.»
Συμπερασματικῶς, «ἔτσι, μπορεῖ νά χρειασθοῦν τρίτες ἐκλογές φέτος: μία προοπτική πού γεμίζει τούς πάντες μέ θλίψη. Ὅλους, δηλαδή, ἐκτός ἀπό τίς ἀγορές, οἱ ὁποῖες παραμένουν ἤρεμες. Καί αὐτό εἶναι μιά ἀξιοσημείωτος ἀπόδειξις τῆς προόδου πού ἐσημειώθη στό δεύτερο μισό τῆς θητείας τοῦ κ. Τσίπρα –καί ἀπό τόν ἴδιο τόν κ. Μητσοτάκη» καταλήγει ὁ “Economist”.