…Καί ἄλλες ἐχθρικές χῶρες – Ἡ Μόσχα κλείνει συμφωνίες μέ Κίνα καί Ἰνδία – Σενάριο γιά ρεῦμα ἐκ περιτροπῆς
ΤΟ ΦΑΣΜΑ τῶν ἐλλείψεων πού μπορεῖ νά ὁδηγήσουν ἀκόμη καί σέ προσωρινές διακοπές ἠλεκτρικοῦ ρεύματος πλανᾶται πάνω ἀπό τήν Εὐρώπη, τῆς Ἑλλάδος μή ἐξαιρουμένης. Ἀπό τήν στιγμή πού ἡ Gazprom ἄφησε ἀνοικτό τό ἐνδεχόμενο νά σταματήσει τήν προμήθεια φυσικοῦ ἀερίου πρός τίς εὐρωπαϊκές χῶρες, ὅλα εἶναι πιθανά. Οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εὑρίσκονται σέ κατάσταση σόκ. Ὁ κίνδυνος ὁλοκληρωτικῆς διακοπῆς, γιά πρώτη φορά στήν ἱστορία, τοῦ ρωσσικοῦ φυσικοῦ ἀερίου πού παρέχεται στήν Εὐρώπη, μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ καταστάσεις ἀπρόβλεπτες. Νά σημειωθεῖ ὅτι οἱ προμήθειες φυσικοῦ ἀερίου συνεχίζοντο ἀδιάκοπα ἀκόμη καί κατά τήν διάρκεια τοῦ Ψυχροῦ Πολέμου.
Ἀπό τότε ὅμως ἡ ἐνεργειακή ἐξάρτησις τῆς Ἑλλάδος καί ἄλλων εὐρωπαϊκῶν χωρῶν ἔχει αὐξηθεῖ κατακορύφως. Καί ἡ ἀπότομη διακοπή θά ὁδηγήσει σέ ἀκραῖα μέτρα, ἀκόμη καί σέ προσωρινές διακοπές ἤ ἐκ περιτροπῆς ἠλεκτροδοτήσεις. Νά μήν ξεχνᾶμε ὅτι στήν Ἑλλάδα, ἰδιαίτερα, τό μεγαλύτερο μέρος τοῦ εἰσαγομένου φυσικοῦ ἀερίου χρησιμοποιεῖται γιά ἠλεκτροπαραγωγή. Ἔτσι τυχόν διακοπή τῆς προμηθείας ρωσσικοῦ ἀερίου θά ὁδηγοῦσε μετά λίγες ἡμέρες τήν οἰκονομία σέ πάγωμα. Ἡ ἡμερησία κατανάλωσις φυσικοῦ ἀερίου τῆς χώρας ἀνέρχεται σέ περίπου 200.000 MWh, ἐκ τῶν ὁποίων σχεδόν οἱ 115.000 Mwh εἶναι ρωσσικές καί εἰσέρχονται στήν χώρα μέσῳ τοῦ ἀγωγοῦ στό Σιδηρόκαστρο. Ἡ Κυβέρνησις ἀναζητεῖ τρόπους καλύψεως ἀπό ἄλλες πηγές περίπου τοῦ 50% τῶν ἡμερήσιων εἰσαγωγῶν. Ὁ ΔΕΣΦΑ θά πρέπει σήμερα νά ὑποβάλει μελέτη ἀξιολογήσεως κόστους ὀφέλους στό Ὑπουργεῖο Περιβάλλοντος καί Ἐνέργειας γιά τήν προσθήκη μιᾶς πλωτῆς δεξαμενῆς LNG στόν σταθμό τῆς Ρεβυθούσας καί ἕως τήν Τρίτη νά ἐνημερώσει τό ΥΠΕΝ γιά τήν ἐξέλιξη τῶν διαβουλεύσεων μέ τήν ἰταλική Snam γιά τίς δυνατότητες διατηρήσεως στρατηγικῶν ἀποθεμάτων φυσικοῦ ἀερίου σέ ὑπόγειες ἀποθῆκες στήν Ἰταλία.
Τήν πρόθεση τῆς Gazprom περί πλήρους διακοπῆς τῶν προμηθειῶν φυσικοῦ ἀερίου σέ «μή φιλικές χῶρες» ἐπιβεβαιώνει σχετικό δημοσίευμα τῆς ρωσσικῆς ἐφημερίδος Kommersant, ἡ ὁποία ἀξιολογεῖ τίς συνέπειες ἑνός τέτοιου βήματος.
Ἡ Εὐρώπη ἔχει θέσει ὡς στόχο νά γεμίσει τίς ἐγκαταστάσεις ἀποθηκεύσεως κατά 80% μέχρι τήν ἔναρξη τῆς νέας περιόδου, μειώνοντας παράλληλα τίς ἀγορές ρωσσικοῦ φυσικοῦ ἀερίου. Ὡστόσο, ἐλλείψει προμηθειῶν ἀπό τήν Ρωσσική Ὁμοσπονδία, θά εἶναι δύσκολο νά γίνει αὐτό, δεδομένου ὅτι τώρα τό συνολικό ἐπίπεδο τῶν ἀποθεμάτων εἶναι μόνον 26,28% τῶν συνολικῶν ἀποθηκευτικῶν δυνατοτήτων. Σύμφωνα μάλιστα με τό Aggregated Gas Storage Inventory (AGSI+), ἡ ἀποθήκευσις φυσικοῦ ἀερίου στήν Γερμανία ἐκπροσωπεῖ τό 26,5% τῆς ἀποθηκευτικῆς δυνατότητος, καί στήν Αὐστρία τό 12,8%.
Μέχρι πρίν ἀπό λίγες ἑβδομάδες, κύκλοι τῶν Βρυξελλῶν καί τῆς γερμανικῆς κυβερνήσεως ὑπεστήριζαν ὅτι ὅσο ἔχει ἀνάγκη ἡ Εὐρώπη τό ρωσσικό φυσικό ἀέριο, ἄλλο τόσο ἔχει ἀνάγκη ἡ Μόσχα τό δυτικό συνάλλαγμα πού καρποῦται ἀπό τήν πώλησή του. Ὁ πόλεμος ὅμως ἔχει ὁδηγήσει σέ πλήρη ἀνατροπή. Οἱ ἀγορές τῆς Ἀσίας καί κυρίως ἡ Κίνα καί ἡ Ἰνδία φαίνονται ἕτοιμες νά ἀπορροφήσουν τεράστιες ποσότητες φυσικοῦ ἀερίου καλύπτοντας ὅλο τό ἔλλειμμα πού δημιουργεῖ ἡ διακοπή παροχῆς πρός τήν Εὐρώπη.
Ἡ Ἰνδία ὑπέγραψε ἤδη συμφωνία μέ τήν Ρωσσία, ἡ ὁποία καθορίζει τά ρούβλια καί τίς ρουπίες ὡς νόμισμα στό διμερές ἐμπόριο. Τό ἴδιο ἔκανε ἡ Ρωσσία μέ τήν Κίνα, ὅπου πλέον θά τιμολογεῖ τό πετρέλαιο καί τό φυσικό ἀέριο σέ γιουάν. Ἡ Σαουδική Ἀραβία ἐνημέρωσε ὅτι θά πωλεῖ τό πετρέλαιό της στήν Κίνα ἐπίσης σέ γιουάν, ἐνῶ τό Πακιστάν συνεχίζει νά μήν συμμετέχει στίς κυρώσεις κατά τῆς Ρωσσίας, συνεχίζοντας καί αὐτό τήν εἰσαγωγή ρωσσικοῦ ἀερίου. Εἶναι μιά κατάστασις πού μπορεῖ νά ὁδηγήσει στήν ἀνατροπή τῆς παγκόσμιας τάξεως, ὅπως ἄλλως τε ξεκαθάρισαν οἱ ὑπουργοί Ἐξωτερικῶν Ρωσσίας καί Κίνας στήν τελευταία συνάντησή τους.
Ἡ Εὐρώπη, τήν ἴδια στιγμή, δέν ἔχει τρόπο νά ἀντιμετωπίσει τίς ἐπερχόμενες ἐλλείψεις. Ὡς ἀποτέλεσμα μέτρα περιορισμοῦ τῆς καταναλώσεως θά πρέπει νά υἱοθετηθοῦν χωρίς καθυστέρηση. Νά σημειωθεῖ ὅτι ἕνα ἀναλυτικό σχέδιο ἀντιμετωπίσεως τῆς διακοπῆς ροῆς τῶν ρωσσικῶν ἐνεργειακῶν πόρων δέν θά εἶναι ἕτοιμο πρίν ἀπό τόν Μάιο, μέ μεγάλες ἀντιδράσεις ἀπό τά κράτη μέλη τῆς ΕΕ πού δηλώνουν ἤδη τήν πρόθεσή τους νά αὐξήσουν τίς εἰσαγωγές φυσικοῦ ἀερίου ἀπό ἄλλες πηγές.
Σέ πρώτη ἀνάγνωση ἐπωφελοῦνται οἱ ΗΠΑ πού ὑπεσχέθησαν νά προμηθεύσουν ἐπί πλέον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ὑγροποιημένου φυσικοῦ ἀερίου (LNG) στήν Εὐρώπη μέχρι τό τέλος τοῦ ἔτους. Να σημειωθεῖ ὅτι τό 2021 ὁ ὄγκος τῶν παραδόσεων ἀμερικανικοῦ LNG ἀνῆλθε σέ περίπου 20-21 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Εἶναι προφανές πώς οἱ ποσότητες αὐτές εἶναι ἐλάχιστες γιά νά καλύψουν τήν ζήτηση.