Μέ τήν ψῆφο σέ 500.000 Ἀποδήμους – Οἱ 9 ἀλλαγές Μητσοτάκη ὅπως τίς ψήφισε ἡ Βουλή
Η ΧΘΕΣΙΝΗ ψηφοφορία μέ τήν ὁποία ὁλοκληρώθηκε ἡ ἀναθεώρησις τοῦ Συντάγματος, θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ἱστορική. Καί τοῦτο διότι μέ τίς 9 συμφωνίες – συναινέσεις πού ἐνέκρινε τό Κοινοβούλιο στό σῶμα (corpus) τοῦ Συντάγματος 1975/1986/2001, ἐπέρχεται μιά μείζων ἀλλαγή. Τό Σύνταγμά μας συνδέεται μέ τό κείμενο τῶν πρώτων Συνταγμάτων μετά τήν Ἐπανάσταση καί ἐμπράκτως ἀποτελεῖ, μέ τήν καθιέρωση τῆς ψήφου τῶν Ἀποδήμων, Σύνταγμα ὑπέρ τοῦ Ἔθνους τῶν Ἑλλήνων καί ὄχι ἁπλῶς ὑπέρ τοῦ λαοῦ τῶν Ἑλλήνων. Ἀπό τήν λαϊκή κυριαρχία «πᾶμε» στήν ἐθνική κυριαρχία. Οἱ συναινέσεις πού κατάφεραν καί ἐπέτυχαν στό κρίσιμο ζήτημα τῆς διευρύνσεως τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος, ὥστε νά περιλαμβάνει καί ἐκτός ἐπικρατείας Ἕλληνες, οἱ ἀρχιτέκτονες τῆς συνταγματικῆς μεταρρυθμίσεως καθηγητές Συνταγματικοῦ Δικαίου, Γιῶργος Γεραπετρίτης (ὑπουργός Ἐπικρατείας) καί κ. Εὐριπίδης Στυλιανίδης (βουλευτής Ροδόπης, Πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς Ἀναθεώρησης), ἦταν καταλυτικές. Μέ καταγωγή ἀπό τήν Κάρπαθο, τῆς ὁποίας οἱ κάτοικοι εἶναι μετανάστες στίς ΗΠΑ, ὁ Γεραπετρίτης, καί μέ καταγωγή προσφυγική ἀπό τήν Ἀνατολική Θράκη ὁ δεύτερος, ἔδωσαν (μέ τήν στήριξη τοῦ εἰσηγητῆ Κώστα Τζαβάρα) ρεσιτάλ χειρισμῶν στό παρασκήνιο. Χειρισμῶν πού ματαίωσαν τήν ἀπελπισμένη προσπάθεια τοῦ εἰσηγητῆ τῆς μειοψηφίας, καθηγητῆ ἐπίσης, Γιώργου Κατρούγκαλου νά τορπιλλίσει τίς συναινέσεις. Εἰς μάτην. Οἱ ἀρχιτέκτονες τῆς ἀναθεωρήσεως ἔφεραν εἰς πέρας τήν ἀποστολή πού τούς ἀνέθεσε ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης, ὁ ὁποῖος συνδέει στήν ἀρχή κιόλας τῆς θητείας του τό ὄνομά του μέ μιά μείζονα μεταρρύθμιση. Ὁ νόμος γιά τούς Ἀποδήμους, ἡ ἀποσύνδεσις τῆς ἐκλογῆς Προέδρου Δημοκρατίας καί πρόωρων ἐκλογῶν (ἀξιοποιήθηκε καταχρηστικά ἀπό τήν ἀντιπολίτευση τό 1985, τό 2009, τό 2014), ἡ καθιέρωσις τοῦ ἐλαχίστου ἐγγυημένου εἰσοδήματος καί οἱ νέες ρυθμίσεις γιά τήν παραγραφή ἀδικημάτων ὑπουργῶν βουλευτῶν, συνιστοῦν ἰσχυρό θεσμικό ἀποτύπωμα. Ἄν ἡ Βουλή μποροῦσε νά ἀναθεωρήσει καί τά ἄρθρα 16 καί 24, ἡ ἀναθεώρησις Μητσοτάκη – ΝΔ θά ἦταν πλήρης. Σημειωτέον ὅτι μέ τήν κατάργηση τριῶν ἀπαρχαιωμένων ἄρθρων τῶν μεταβατικῶν διατάξεων (113-115) καί τήν κατάργηση παραγράφων ἄλλων τριῶν, τό Σύνταγμα θά περιέχει 117 ἄρθρα καί θά γίνει ἀναρίθμησις ὅλων τῶν ἄρθρων. Τό αἴτημα ΣΥΡΙΖΑ νά μειωθοῦν τά ἄρθρα σέ 114, γιά νά θυμίζει τό Σύνταγμα τούς ἀγῶνες τοῦ 1-1-4, ἀπερρίφθη. «Ὁδηγός μας εἶναι τό μέλλον καί ὄχι τό παρελθόν» ἦταν ἡ ἀπάντησις τῆς πλειοψηφίας. Πάντως, ὅλες οἱ πτέρυγες (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Λύση, ΚΙΝΑΛ) ἀναγνώρισαν τόν καθοριστικό ρόλο τοῦ Προέδρου τῆς Ἐπιτροπῆς Εὐριπίδη Στυλιανίδη στήν ἐπίτευξη τοῦ ἀποτελέσματος. Οἱ ἀλλαγές, ὅπως τίς ψήφισε χθές τό Κοινοβούλιο καί δημοσιεύονται σήμερα στό ΦΕΚ, ἔχουν ὡς ἑξῆς:
Ἄρθρο 21 παράγραφος 1: «Ἡ οἰκογένεια ὡς θεμέλιο τῆς συντήρησης καί προαγωγῆς τοῦ Ἔθνους, καθώς καί ὁ γάμος, ἡ μητρότητα καί ἡ παιδική ἡλικία τελοῦν ὑπό τήν προστασία τοῦ Κράτους. Τό Κράτος μεριμνᾶ γιά τή διασφάλιση συνθηκῶν ἀξιοπρεποῦς διαβίωσης ὅλων τῶν πολιτῶν, μέσω ἑνός συστήματος ἐλάχιστου ἐγγυημένου εἰσοδήματος, ὅπως ὁ νόμος ὁρίζει».
Ἄρθρο 32 παράγραφος 4 (ἐκλογή Προέδρου Δημοκρατίας): «Ἄν δέν ἐπιτευχθεῖ οὔτε καί στήν τρίτη ψηφοφορία ἡ αὐξημένη αὐτή πλειοψηφία, ἡ ψηφοφορία ἐπαναλαμβάνεται ὕστερα ἀπό πέντε ἡμέρες καί ἐκλέγεται Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἐκεῖνος πού συγκέντρωσε τήν ἀπόλυτη πλειοψηφία τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν. Ἄν δέν ἐπιτευχθεῖ οὔτε αὐτή ἡ πλειοψηφία, ἡ ψηφοφορία ἐπαναλαμβάνεται ὕστερα ἀπό πέντε ἡμέρες καί ἐκλέγεται Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἐκεῖνος πού συγκέντρωσε τή σχετική πλειοψηφία. Σέ περίπτωση ἰσοψηφίας, ἐκλέγεται Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἐκεῖνος πού συγκέντρωσε μεγαλύτερο ἀριθμό ψήφων στήν πρώτη ψηφοφορία τῆς προηγούμενης παραγράφου».
Ἄρθρο 54: «Μέ τόν νόμο τῆς παραγράφου 4 τοῦ ἄρθρου 51 μπορεῖ νά τίθενται προϋποθέσεις στήν ἄσκηση τοῦ ἐκλογικοῦ δικαιώματος στόν τόπο διαμονῆς τους ἀπό τούς ἐκλογεῖς πού κατοικοῦν ἔξω ἀπό τήν Ἐπικράτεια, ὅπως πραγματικός δεσμός μέ τή Χώρα, αὐτοπρόσωπη παρουσία σέ ἐκλογικό τμῆμα, χρόνος ἀπουσίας ἀπό τή Χώρα ἤ παρουσία στή Χώρα γιά ὁρισμένο χρόνο στό παρελθόν. Μέ τόν νόμο τοῦ προηγούμενου ἐδαφίου μπορεῖ νά ὁρίζεται ὅτι ὁρισμένες θέσεις τοῦ ψηφοδελτίου ἐπικρατείας κάθε κόμματος τῆς παραγράφου 3 τοῦ παρόντος ἄρθρου καταλαμβάνονται ὑποχρεωτικά ἀπό ἀπόδημους Ἕλληνες. Νόμος μπορεῖ νά προβλέπει ὅτι ἡ ψῆφος τῶν ἐκλογέων πού ψηφίζουν σέ ἐκλογικά τμήματα ἔξω ἀπό τήν Ἐπικράτεια, δέν προσμετρᾶται σέ συγκεκριμένη ἐκλογική περιφέρεια ἀλλά μόνο σέ ἐπίπεδο Ἐπικρατείας. Μέ τόν νόμο τῆς παραγράφου 1 τοῦ παρόντος ἄρθρου μπορεῖ νά καθιερώνονται μία ἤ περισσότερες ἐκλογικές περιφέρειες ἀπόδημου Ἑλληνισμοῦ, κατά παρέκκλιση τῆς παραγράφου 2 τοῦ παρόντος ἄρθρου».
Ἄρθρο 62: «Ὅσο διαρκεῖ ἡ βουλευτική περίοδος, ὁ βουλευτής δέν διώκεται οὔτε συλλαμβάνεται οὔτε φυλακίζεται οὔτε μέ ἄλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς ἄδεια τοῦ Σώματος. Ἐπίσης, δέν διώκεται γιά πολιτικά ἐγκλήματα βουλευτής τῆς Βουλῆς πού διαλύθηκε, ἀπό τή διάλυσή της καί ἕως τήν ἀνακήρυξη τῶν βουλευτῶν τῆς νέας Βουλῆς. Ἡ σχετική ἄδεια δίδεται ἀπό τή Βουλή ὑποχρεωτικά ἐφόσον ἡ αἴτηση τῆς εἰσαγγελικῆς ἀρχῆς ἀφορᾶ ἀδίκημα τό ὁποῖο δέν συνδέεται μέ τήν ἄσκηση τῶν καθηκόντων ἤ τήν πολιτική δραστηριότητα τοῦ βουλευτῆ. Ἡ Βουλή, μέ εὐθύνη τοῦ Προέδρου της, ἀποφαίνεται ὑποχρεωτικά σχετικά μέ τό αἴτημα μέσα σέ τρεῖς μῆνες ἀφότου ἡ αἴτηση τοῦ εἰσαγγελέα γιά δίωξη διαβιβάστηκε στόν Πρόεδρο τῆς Βουλῆς. Ἡ τρίμηνη προθεσμία ἀναστέλλεται κατά τή διάρκεια τῶν διακοπῶν τῆς Βουλῆς. Δέν ἀπαιτεῖται ἄδεια γιά τά αὐτόφωρα κακουργήματα».
Ἄρθρο 68 παράγραφος 2: «Ἡ Βουλή συνιστᾶ ἀπό τά μέλη της ἐξεταστικές ἐπιτροπές, μέ ἀπόφασή της πού λαμβάνεται μέ πλειοψηφία τῶν παρόντων βουλευτῶν πού δέν μπορεῖ νά εἶναι κατώτερη τῶν 2/5 τοῦ συνόλου τῶν βουλευτῶν, ὕστερα ἀπό πρόταση τοῦ 1/5 τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν. Προκειμένου νά συσταθοῦν ἐξεταστικές ἐπιτροπές γιά ζητήματα πού ἀνάγονται στήν ἐξωτερική πολιτική καί τήν ἐθνική ἄμυνα, ἀπαιτεῖται ἀπόφαση τῆς Βουλῆς πού λαμβάνεται μέ τήν ἀπόλυτη πλειοψηφία τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν. Ἡ Βουλή μπορεῖ νά συνιστᾶ δύο ἀνά κοινοβουλευτική περίοδο ἐξεταστικές ἐπιτροπές, ἐφόσον ἡ σχετική πρόταση δέκα τουλάχιστον βουλευτῶν ὑπερψηφιστεῖ ἀπό τά 2/5 τοῦ συνόλου τῶν βουλευτῶν, ἀνεξαρτήτως πλειοψηφίας. Τά σχετικά μέ τή συγκρότηση καί τή λειτουργία τῶν ἐπιτροπῶν αὐτῶν καθορίζονται ἀπό τόν Κανονισμό τῆς Βουλῆς».
Ἄρθρο 73: «Μέ ὑπογραφή πεντακοσίων χιλιάδων πολιτῶν πού ἔχουν δικαίωμα ψήφου, μποροῦν νά καταρτίζονται καί νά κατατίθενται ἕως δύο ἀνά κοινοβουλευτική περίοδο προτάσεις νόμων στή Βουλή, οἱ ὁποῖες μέ ἀπόφαση τοῦ Προέδρου της παραπέμπονται στήν οἰκεία κοινοβουλευτική ἐπιτροπή πρός ἐπεξεργασία καί ἐν συνεχεία εἰσάγονται ὑποχρεωτικά πρός συζήτηση καί ψήφιση στήν Ὁλομέλεια τοῦ Σώματος. Οἱ προτάσεις νόμων τοῦ προηγούμενου ἐδαφίου δέν μπορεῖ νά ἀφοροῦν θέματα δημοσιονομικά, ἐξωτερικῆς πολιτικῆς καί ἐθνικῆς ἄμυνας. Νόμος ὁρίζει τούς ὅρους καί τίς προϋποθέσεις ἐφαρμογῆς τῆς παρούσας παραγράφου».
Ἄρθρο 86 παράγραφος 3: «Πρόταση ἄσκησης δίωξης ὑποβάλλεται ἀπό τριάντα τουλάχιστον βουλευτές. Ἡ Βουλή, μέ ἀπόφασή της πού λαμβάνεται μέ τήν ἀπόλυτη πλειοψηφία τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν, συγκροτεῖ εἰδική κοινοβουλευτική ἐπιτροπή γιά τή διενέργεια προκαταρκτικῆς ἐξέτασης, διαφορετικά ἡ πρόταση ἀπορρίπτεται ὡς προδήλως ἀβάσιμη. Τό πόρισμα τῆς ἐπιτροπῆς τοῦ προηγούμενου ἐδαφίου εἰσάγεται στήν Ὁλομέλεια τῆς Βουλῆς, ἡ ὁποία ἀποφασίζει γιά τήν ἄσκηση ἤ μή δίωξης. Ἡ σχετική ἀπόφαση λαμβάνεται μέ τήν ἀπόλυτη πλειοψηφία τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν. Μέ τή διαδικασία καί τήν πλειοψηφία τοῦ πρώτου ἐδαφίου τῆς παραγράφου αὐτῆς ἡ Βουλή μπορεῖ ὁποτεδήποτε νά ἀνακαλεῖ τήν ἀπόφασή της ἤ νά ἀναστέλλει τή δίωξη, τήν προδικασία ἤ τήν κύρια διαδικασία».
Ἄρθρο 96 παράγραφος 5: «Τά στρατιωτικά δικαστήρια τοῦ στοιχείου α΄ τῆς προηγούμενης παραγράφου συγκροτοῦνται κατά πλειοψηφία ἀπό μέλη τοῦ δικαστικοῦ σώματος τῶν ἐνόπλων δυνάμεων πού περιβάλλονται μέ τίς ἐγγυήσεις λειτουργικῆς καί προσωπικῆς ἀνεξαρτησίας τῶν λοιπῶν τακτικῶν δικαστικῶν λειτουργῶν κατά τό ἄρθρο 87 παρ. 1 τοῦ Συντάγματος καί ἐξομοιώνονται ὡς πρός ὅλα μέ τούς τακτικούς δικαστές. Νόμος ὁρίζει τή βαθμολογική ἀντιστοιχία τῶν δικαστικῶν λειτουργῶν τοῦ δικαστικοῦ σώματος ἐνόπλων δυνάμεων μέ τούς λοιπούς δικαστικούς λειτουργούς, τή σύνθεση τοῦ Ἀνώτατου Δικαστικοῦ Συμβουλίου τοῦ Σώματος αὐτοῦ, τῶν πειθαρχικῶν συμβουλίων του καί τά τῆς ἐπιθεώρησης».
Ἄρθρο 101Α: «Νόμος ὁρίζει τά σχετικά μέ τήν ἐπιλογή καί τήν ὑπηρεσιακή κατάσταση τοῦ ἐπιστημονικοῦ καί λοιποῦ προσωπικοῦ τῆς ὑπηρεσίας πού ὀργανώνεται γιά τήν ὑποστήριξη τῆς λειτουργίας κάθε ἀνεξάρτητης ἀρχῆς. Τά πρόσωπα πού στελεχώνουν τίς ἀνεξάρτητες ἀρχές πρέπει νά ἔχουν τά ἀνάλογα προσόντα, ὅπως νόμος ὁρίζει. Ἡ ἐπιλογή τους γίνεται μέ ἀπόφαση τῆς Διάσκεψης τῶν Προέδρων τῆς Βουλῆς. Ἡ ἀπόφαση λαμβάνεται μέ πλειοψηφία τῶν 3/5 τῶν μελῶν της. Ἡ θητεία τῶν μελῶν τῶν ἀνεξάρτητων ἀρχῶν παρατείνεται ἕως τόν διορισμό νέων μελῶν. Τά σχετικά μέ τή διαδικασία ἐπιλογῆς τῶν μελῶν τῶν ἀνεξάρτητων ἀρχῶν καί τῆς λειτουργίας καί τῶν ἁρμοδιοτήτων τῆς Διάσκεψης τῶν Προέδρων τῆς Βουλῆς ὁρίζονται ἀπό τόν Κανονισμό τῆς Βουλῆς».