Τί κρύβεται πίσω ἀπό τήν ἔναρξη τῶν διερευνητικῶν, τήν Σύνοδο Κορυφῆς τῆς 25ης Μαρτίου καί τήν ἐπίσκεψη Ράμα σέ Ἀθήνα – Ἄγκυρα
ΡΑΓΔΑΙΕΣ πολιτικές ἐξελίξεις, μέ ἰσχυρότατο τό ἐνδεχόμενο τῆς διεξαγωγῆς πρόωρων ἐκλογῶν, ἀκόμη καί πρός τό τέλος τῆς ἀνοίξεως μετά τό Πάσχα, θά «δρομολογηθοῦν» ἀμέσως μετά τήν Σύνοδο Κορυφῆς τῆς 25ης Μαρτίου, κατά τήν διάρκεια τῆς ὁποίας θά προσδιορισθοῦν γιά τό μέλλον οἱ σχέσεις Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως – Τουρκίας. Ἡ κυβέρνησις τῆς ΝΔ σταθμίζει πλέον πολύ σοβαρά τήν πιθανότητα νά ὁδηγήσει τόν τόπο σέ πρόωρες ἐκλογές, πρῶτον, πρίν συνταχθεῖ τό συνυποσχετικό τῆς παραπομπῆς τῶν ἑλληνο-τουρκικῶν διαφορῶν στήν Χάγη καί καταστεῖ ἔτσι γνωστό τό εὖρος τῶν θεμάτων πού θά τεθοῦν στήν κρίση τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου, δεύτερον, πρίν οἱ οἰκονομικές ἐπιπτώσεις τῆς πανδημίας ἀγγίξουν τήν μεσαία τάξη καί τά ἀσθενῆ στρώματα καί, τρίτον, ἀμέσως μόλις ἡ χώρα βγεῖ σέ ἕνα πρόσκαιρο ἔστω ξέφωτο ἀπό τήν πανδημία πού νά βελτιώνει τήν πολιτική ἀτμόσφαιρα.
Ἡ ἔκθεσις πού ἔχει ἤδη ἀποστείλει ὁ καθηγητής τοῦ ΑΠΘ Σαρηγιαννίδης στόν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη διατυπώνει τήν πρόβλεψη, ὅτι τά κρούσματα μπορεῖ νά πέσουν στά 130 ἡμερησίως καί οἱ ἀπώλειες νά περιορισθοῦν στίς 15 ἡμερησίως μετά τό Πάσχα στά μέσα Μαΐου. Ἀπό τότε ἀρχίζει θεωρητικῶς καί ἀναλόγως τῆς πορείας τοῦ ἐμβολιασμοῦ τό… ξέφωτο. Γιά νά γίνει ἀντιληπτό ὅμως πόσο τά ἐθνικά θέματα ἐπηρεάζουν τήν ἀπόφαση τοῦ Πρωθυπουργοῦ γιά προσφυγή στίς κάλπες –ὁ Τύπος τό σαββατοκύριακο ἀπεκάλυψε ὅτι ὁ κύριος Μητσοτάκης μετάνοιωσε πού δέν ἔκανε ἐκλογές τόν Ἰούλιο τοῦ 2020, ἡ «Ἑστία» σᾶς εἶχε ἐνημερώσει σχετικῶς μέ πρωτοσέλιδά της τό περασμένο καλοκαίρι– ὀφείλουμε νά «φωτίσουμε» πῶς σκέπτονται σήμερα τά κέντρα λήψεως ἀποφάσεων: ἡ Ἀθήνα, οἱ Βρυξέλλες καί ἡ Ἄγκυρα. Ἡ Τουρκία ἀφοῦ διεξήγαγε ἐπί τρεῖς μῆνες –ἀνενόχλητη– σεισμικές ἔρευνες στήν ἑλληνική ὑφαλοκρηπῖδα –ἔφθασε σέ ἀπόσταση 7,5 ναυτικῶν μιλίων ἀπό τό Καστελλόριζο μετά τήν ἀναδιατύπωση τῆς ἑλληνικῆς θέσεως γιά τά 12 μίλια– αἴφνης ἀπεκλιμάκωσε ὑπό τόν φόβο τῶν κυρώσεων τῆς ΕΕ καί τῶν ΗΠΑ. Ἡ οἰκονομία της εἶναι ἐξαιρετικῶς ἀσθενής καί εὐάλωτος. Σταδιακῶς, τόσο ὁ Πρόεδρος Ἐρντογάν ὅσο καί ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Τσαβούσογλου ἄρχισαν νά ρίχνουν γέφυρες πρός τούς πάντες: στίς ΗΠΑ γιά τούς S-400, στίς Βρυξέλλες γιά τήν ἐνταξιακή πορεία τους, στό Ἰσραήλ (τό ὁποῖο ἀπήντησε μέ σιωπή, ὄχι μέ ἀπόρριψη πάντως) ἀκόμη καί πρός τήν Γαλλία. Στόχος του, ὡς φαίνεται, εἶναι ἡ μεταφορά τῆς διαπραγματεύσεως σέ ἐπίπεδο εὐρωπαϊκό, ὥστε στήν Σύνοδο Κορυφῆς τοῦ Μαρτίου νά ἐπιτύχει τήν ἐπωφελῆ γιά τά ἀγροτικά προϊόντα του Τελωνειακή Ἕνωση καί νά ἐξασφαλίσει νέα χρηματοδότηση μαμούθ γιά τό προσφυγικό. Ἴσως μιά συμφωνία ἀνάλογη μέ αὐτή πού ἐπέτυχε ἡ Μεγάλη Βρεταννία γιά τό Brexit. Ἡ ἀπόσυρσις τοῦ «Ὀρούτς Ρέις» ἀπό τήν Μεσόγειο ἀλλά κυρίως ἡ ἔναρξις τῶν διερευνητικῶν ἐπαφῶν μέ τήν Ἑλλάδα μποροῦν νά λειτουργήσουν ἀνέτως ὡς πλυντήριο γιά τόν πειρατή τῆς Μεσογείου ὁ ὁποῖος θά ἐμφανισθεῖ στήν Σύνοδο Κορυφῆς μετά ἀπό τρίμηνο ὄργιο παρανομιῶν στήν Μεσόγειο ὡς …περιστερά. Πού ὄχι μόνο δέν τοῦ «πρέπουν» κυρώσεις, ἀλλά τοῦ ἀξίζει μιά οὐσιαστική οἰκονομική σύνδεσις μέ τήν Ἕνωση (ὀμπρέλλα πού ἐξυπηρετεῖ τίς προνομιακές διμερεῖς σχέσεις Γερμανίας-Ἱσπανίας-Ἰταλίας καί Τουρκίας.) Στό πλαίσιο αὐτό ὅμως ἀπαιτεῖ διάλογο ἄνευ ὅρων μέ τήν Ἑλλάδα, κάτι πού δέν φαίνεται νά ἀποκλείεται ἀπό τά ἕως σήμερα συμπεράσματα τῶν Συνόδων Κορυφῆς. Ἡ ἀποκλιμάκωσις τῆς ἐντάσεως δέν σημαίνει ὅτι οἱ τουρκικές διεκδικήσεις ἀπενεργοποιήθηκαν. Ἀντιθέτως! Οἱ τέσσερεις navtex πού ἐξεδόθησαν στό σαββατοκύριακο μέ τό πάγιο αἴτημα τῆς ἀποστρατιωτικοποιήσεως τῶν νησιῶν καί τό ἐπεισόδιο μέ τό λιμενικό στά Ἴμια μᾶς ἔδειξαν ὅτι οἱ γείτονες ἐπικαιροποιοῦν ἐν ὄψει διαλόγου τίς ἀπαιτήσεις τους.
Τό δρομολόγιο πού ἀκολουθεῖ λοιπόν ὁ Πρόεδρος Ἐρντογάν εἶναι αὐτό: κονδύλια γιά τό προσφυγικό καί τελωνειακή ἕνωση τόν Μάρτιο, διάλογος ἐφ’ ὅλης τῆς τουρκικῆς ὕλης μέ τήν Ἀθήνα μετά τήν Σύνοδο καί τήν ἀποφυγή τῶν κυρώσεων. Εἰ δυνατόν σύγκλησις πενταμεροῦς διασκέψεως γιά τό Κυπριακό καί πολυμεροῦς διασκέψεως μεσογειακῶν κρατῶν γιά τούς φυσικούς πόρους.
Ἡ Ἑλλάς ἀπό τήν πλευρά της ἑτοιμάζεται καί γιά τίς διερευνητικές ἐπαφές στίς ὁποῖες θά τεθεῖ ὡς προκαταρκτικό θέμα συζητήσεως τό εὖρος τῶν χωρικῶν ὑδάτων μας στό Αἰγαῖο ἀλλά καί γιά τό σφόδρα πιθανό ἐνδεχόμενο συμφωνίας παραπομπῆς τῶν ὅποιων διαφορῶν μας μέ τήν Τουρκία στό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης. Ὁ προερχόμενος ἀπό ἐπίσκεψη στήν Τουρκία καί συνάντηση μέ τόν Πρόεδρο Ἐρντογάν Ἀλβανός Πρωθυπουργός Ἔντι Ράμα συνεζήτησε κατά τήν παραμονή του στήν Ἀθήνα τήν Παρασκευή τίς λεπτομέρειες γιά τήν σύνταξη συνυποσχετικοῦ μεταξύ Ἑλλάδος καί Ἀλβανίας γιά τήν παραπομπή τῆς ὁριοθετήσεως τῆς ὑφαλοκρηπῖδος τοῦ Ἰονίου στήν Χάγη. Τό περιεχόμενο αὐτοῦ τοῦ συνυποσχετικοῦ ὅμως θά ἔχει τεράστια σημασία γιά τήν σύνταξη τοῦ συνυποσχετικοῦ μεταξύ Ἑλλάδος – Τουρκίας. Θά ἀποτελέσει τήν βάση στίς γενικές ἀρχές του. Ἤδη ἄλλως τε ἡ Ἑλλάς διά τῶν συμφωνιῶν μέ τήν Ἰταλία, τήν Αἴγυπτο καί τήν ἐπικειμένη μέ τήν Ἀλβανία (οἱ ὁποῖες κατεχωρίσθησαν σέ χρόνο ρεκόρ στά ἀποθετήρια τοῦ ΟΗΕ, δικαστήριο τοῦ ὁποίου εἶναι ἡ Χάγη) ἔχει ἐπαναπροσδιορίσει (ἄν ὄχι μεταβάλει) τήν νομική θέση της γιά σειρά κρισίμων θεμάτων ὅπως οἱ ἐπήρειες μικρῶν καί μεγάλων νησιῶν, ἡ ἀρχή τῆς μέσης γραμμῆς καί ἡ ἀρχή τῆς εὐθιδικίας, ὁ 28ος μεσημβρινός κ.ἄ. Τό μέγα θέμα πού θά προκύψει εἶναι τί ἄλλο ζήτημα μπορεῖ νά προστεθεῖ στό συνυποσχετικό γιά τήν Χάγη, δεδομένου ὅτι οἱ Τοῦρκοι θεωροῦν κρίσιμο ζήτημα γιά τόν προσδιορισμό τῆς ὑφαλοκρηπῖδος τό προδικαστικό ἐρώτημα «ἐπί ποίων χωρικῶν ὑδάτων ὑπολογίζεται ἡ ὑφαλοκρηπίς». Καί τό ἐρώτημα ἐπί ποίων ὑδάτων συνδέεται μέ τό συναφές ἐρώτημα «ἐπί τῶν χωρικῶν ὑδάτων ποίων νήσων καί ποίων βραχονησίδων» κατά τήν τουρκική θεωρία τῶν γκρίζων ζωνῶν. Θά τεθεῖ δηλαδή προδικαστικῶς ἡ Λωζάννη στήν κρίση τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου! Κάτι πού ἐμμέσως ἐτέθη στίς διερευνητικές τοῦ 2016!
Φθάνουμε λοιπόν μοιραίως στό ἐπίδικο θέμα τῶν πρόωρων ἐκλογῶν. Ἡ Κυβέρνησις αἰσθάνεται λογικῶς νομικά ἰσχυρή οὕτως ὥστε νά ὑπερασπίσει τήν ἑλληνική κυριαρχία ἐπί νήσων καί βραχονησίδων στό Διεθνές Δικαστήριο. Διαθέτει τίτλους καί τεκμηρίωση. Μέ αὐτήν τήν σύνθεση Κυβερνήσεως καί μέ αὐτή τήν σύνθεση Κοινοβουλευτικῆς Ὁμάδος ὅμως, αἰσθάνεται ἰσχυρή νά ἐπιτρέψει σέ τρίτους νά θέσουν θέμα κυριαρχίας; Μᾶλλον ὄχι. Οἱ γνωρίζοντες λένε ὅτι κατόπιν τούτου εἶναι ἐξαιρετικῶς πιθανό νά προσφύγει σέ διπλές ἐκλογές τήν ἄνοιξη πρίν ἀπό τήν δημοσιοποίηση τοῦ νεφελώδους συνυποσχετικοῦ γιά τήν παραπομπή τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν στήν Χάγη . Ἔτσι ὥστε μετά τίς ἐκλογές μέ ἄλλη ἡγεσία στήν ἑλληνική διπλωματία μέ ὀλιγώτερο «ἐθνικιστική» κοινοβουλευτική ὁμάδα νά προχωρήσει μέ συνυποσχετικό πρός τήν δύσκολη Χάγη. Νά ἀποχωρήσει ἡ Ἑλλάς ἀπό τίς διερευνητικές καί ἀπό τόν διάλογο αὐτήν τήν φορά εἶναι ἐξαιρετικῶς δυσχερές: Καί θά χρεωθεῖ τήν ἀποτυχία καί θά δώσει στόν Ἐρντογάν τό δικαίωμα νά στείλει γεωτρύπανο ἔξω ἀπό τό Καστελλόριζο. Στήν φάση πού βρισκόμαστε ὁ διάλογος εἶναι προτιμώτερος ἀπό τόν πόλεμο. Στό τέλος τῆς ἀνοίξεως ὅμως ὁ διάλογος θά εἶναι πιό ἐπικίνδυνος ἀπό τόν πόλεμο. Γι’ αὐτό θά προτιμηθοῦν οἱ ἐκλογές.
Υ.Γ: Ἔχει τήν σημασία του. Τήν ἴδια τακτική πού μελετᾶ νά ἀκολουθήσει ὁ κύριος Μητσοτάκης ἐφαρμόζει ἤδη ὁ Ἀλβανός Πρωθυπουργός Ἔντι Ράμα. Ὅπως ἀπεκάλυψε ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Δένδιας στήν «Καθημερινή», «στόχος εἶναι τό συνυποσχετικό νά ὑπογραφεῖ καί νά ὑποβληθεῖ τό συντομότερο δυνατό, εἰκάζω μετά τίς Βουλευτικές ἐκλογές στήν Ἀλβανία τόν Ἀπρίλιο». Τά χρονοδιαγράμματα βγαίνουν λοιπόν: Μετά τίς ἀλβανικές ἐκλογές στήν Χάγη μέ τήν Ἀλβανία, μετά τίς ἑλληνικές ἐκλογές στήν Χάγη μέ τήν Τουρκία…