Σημαία στόν τουρκικό Τύπο οἱ δηλώσεις τοῦ καθηγητοῦ καί μέλους τοῦ Ἱδρύματος Παναγιώτη Ἰωακειμίδη Νέο κροῦσμα μετά τίς δηλώσεις Βερέμη «περί εἰσβολῆς στό Καστελλόριζο»
ΠΡΙΝ ΑΠΟ μερικές ἑβδομάδες, στίς 6 Φεβρουαρίου 2021, τό ΕΛΙΑΜΕΠ ἠθέλησε νά ἀπαντήσει στίς ἐπιθέσεις πού δέχεται κατά καιρούς ἀπό «ἀκραίους κύκλους» γιά θέσεις πού διατυπώνουν ἐνίοτε ἐπίλεκτα μέλη του, κυρίως ὁμότιμοι καθηγητές Πανεπιστημίου καί τέως διπλωμάτες. Ἐξέδωσε λοιπόν μία ὀργίλη ἀνακοίνωση πού ὑπέγραφε ὁ Διευθυντής του καί παλαιό στέλεχος τῆς ΟΝΝΕΔ ἐπί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, καθηγητής Γεώργιος Παγουλᾶτος, γιά νά μᾶς ἐνημερώσει μεταξύ ἄλλων γιά τά ἑξῆς:
«Ἀρκετοί ἐρευνητές καί σύμβουλοι τοῦ ΕΛΙΑΜΕΠ, ὄχι ὅλοι, ὑποστηρίζουν σήμερα ὅτι ὁ μόνος δρόμος ἐπίλυσης τῶν διαφορῶν μέ τήν Τουρκία εἶναι ὁ διάλογος, σίγουρα ὄχι ὅμως μέ τό πιστόλι στόν κρόταφο, στή βάση τοῦ διεθνοῦς δικαίου, καί στό βάθος ἡ Χάγη. Αὐτή τυχαίνει νά εἶναι καί ἡ ἐπίσημη ἄποψη τῆς κυβέρνησης, τῆς ἀξιωματικῆς ἀντιπολίτευσης καί τοὐλάχιστον δύο ἀκόμα κοινοβουλευτικῶν κομμάτων. Κανείς βέβαια δέν τρέφει αὐταπάτες γιά τό καθεστώς Ἐρντογάν.
Ὡς φόρουμ δημόσιου διαλόγου, τό ΕΛΙΑΜΕΠ φιλοξενεῖ ἕνα εὖρος ἀπόψεων. Ἀποδέχεται πλήρως τήν κριτική, ἀκόμα καί στά ἀκραῖα ὅριά της, ἀκόμα καί τήν κακόβουλη. Δέν θά ἀνεχτεῖ ὅμως πλέον τή συστηματική κατασυκοφάντηση καί διασπορά ψευδῶν εἰδήσεων πού ἐπιδιώκει νά πλήξει τήν καλή φήμη τοῦ Ἱδρύματος, ἀμφισβητώντας τήν ἀκεραιότητα καί τόν πατριωτισμό τοῦ Ἱδρύματος καί τῶν στελεχῶν του.».
Προχθές, 28 Φεβρουαρίου 2021, ὁ τουρκικός Τύπος καί συγκεκριμένως ἡ προσκειμένη στόν Πρόεδρο Ἐρντογάν ἐφημερίς «Γενή Σαφάκ» προέβαλε στήν πρώτη σελίδα της δηλώσεις τοῦ ὁμοτίμου καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καί μέλους τοῦ ΕΛΙΑΜΕΠ, Τάκη Ἰωακειμίδη, ὁ ὁποῖος ξεσπάθωνε τρόπον τινά ὑπέρ τῶν δικαίων τῆς Τουρκίας καί ἐξέφραζε τήν ἀντίθεσή του στίς περιφερειακές συμμαχίες τῆς Ἑλλάδος στήν Μεσόγειο.
Οἱ δηλώσεις αὐτές ἔχουν ὡς ἑξῆς:
«Στό νέο μου βιβλίο μέ τίτλο “Ἐπιτεύγματα καί Στρατηγικά Λάθη τῆς Ἐξωτερικῆς Πολιτικῆς τῆς Μεταπολίτευσης” (ἐκδόσεις Θεμέλιο) ἔχω ἀναλύσει γιατί κατά τήν ἄποψή μου ἡ δημιουργία ἀξόνων/συμπράξεων στήν Ἀν. Μεσόγειο μέ τόν τρόπο πού γίνονται ἀποτελεῖ λάθος. Δέν ἐπιλύουν τό πρόβλημα σταθερότητας καί ἀσφάλειας στήν περιοχή. Μᾶλλον τό ἀντίθετο. Ἡ Τουρκία καλῶς ἤ κακῶς ἑρμηνεύει ἤ διαβάζει αὐτές τίς συμπράξεις ὡς προσπάθεια ἀποκλεισμοῦ της ἀπό τήν Ἀν. Μεσόγειο. Καί ἀντιδρᾶ μέ ἐπιθετικότητα καί παράνομες ἐνέργειες (ὑπογραφή Τουρκο-Λυβικοῦ Μνημονίου κ.ἄ.). Αὐτό πού εἶναι σημαντικό νά ἀναγνωρισθεῖ εἶναι ὅτι ἡ Τουρκία γιά εὐνόητους λόγους δέν μπορεῖ νά ἀποκλεισθεῖ ἀπό τά τεκταινόμενα τῆς Ἀν. Μεσογείου. Εἶναι Μεσογειακή χώρα. Θά πρέπει νά συμμετάσχει μέ τήν προϋπόθεση βέβαια ὅτι σέβεται τό διεθνές δίκαιο. Ἑπομένως αὐτό πού χρειάζεται εἶναι ἕνα εὐρύτερο περιφερειακό πλαίσιο στό ὁποῖο θά συμμετέχουν ὅλες οἱ χῶρες τῆς Ἀν. Μεσογείου χωρίς ἀποκλεισμούς..
»Εἶναι προφανές ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἔχει σέ μιά σειρά ἀπό θέματα σέ σχέση μέ τήν Τουρκία δίκαια καί ἰσχυρά ἐπιχειρήματα σύμφωνα μέ τό διεθνές δίκαιο, τή σύμβαση γιά τό Δίκαιο τῆς Θάλασσας κ.λπ. Ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι σέ κάποια ἄλλα ἡ Τουρκία δέν ἔχει ἐπίσης θεμιτά συμφέροντα καί δίκαια ἐπιχειρήματα. Καμιά πλευρά ἑπομένως δέν ἔχει τό ἀπόλυτο δίκιο μέ τό μέρος της. Ὑπάρχει βέβαια ἕνα θεμελιακό ἐρώτημα: Τί ἀκριβῶς θέλει ἡ Τουρκία στό Αἰγαῖο καί τήν Ἀν. Μεσόγειο; Στό ὑπ’ ἀριθμό 1 καί τόσο βασανιστικό αὐτό ἐρώτημα, οὐδείς μπορεῖ νά ἀπαντήσει μέ ἀπόλυτη βεβαιότητα. Μπορεῖ νά ἐπιδιώκει ὁρισμένους στόχους πού κρίνονται θεμιτοί καί δυνητικά ἱκανοί νά ἀπαντηθοῦν. Μπορεῖ ὅμως “νά τό πηγαίνει πολύ πιό πέρα”, εἰδικά γιά τό Αἰγαῖο. Νά ἐποφθαλμιᾶ ἑλληνική κυριαρχία, ἐνδεχομένως νά θέλει νά κόψει τό Αἰγαῖο στή μέση, νά ἀνατρέψει τό καθεστώς τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης (1923) καί τῶν Παρισίων (1947). Αὐτές ὅμως εἶναι ἐκτιμήσεις, ὑποψίες, ὑποθέσεις (πού ἐνισχύονται μέν ἀπό τήν ἐξωφρενική θεωρία τῶν γκρίζων ζωνῶν ἀλλά πάντως ὑποθέσεις) πού ἡ ἑλληνική πλευρά θά πρέπει πάντοτε νά ἔχει στό μυαλό της. Ἡ ἑλληνική κυριαρχία εἶναι ἀδιαπραγμάτευτη. Ἀλλά δέν μπορεῖς νά προχωρήσεις σέ μιά διαδικασία ἐπίλυσης τῶν προβλημάτων καί ἐξομάλυνσης τῶν σχέσεων ἐκκινώντας ἀπό ὑποψίες, ἐκτιμήσεις, ὑποθέσεις. Θά ξεκινήσεις ἀπό τά σημεῖα ἐκεῖνα πού ἐμφανίζονται ὡς δυνητικά διαπραγμάτευσης (π.χ. θαλάσσιες ζῶνες). Εἰδικότερα ἡ Τουρκία φαίνεται νά ἐπιδιώκει δύο κυρίως στόχους: (α) νά ἀποτρέψει τή μετατροπή τοῦ Αἰγαίου σέ ἑλληνική λίμνη καί (β) νά μήν ἀποκλεισθεῖ ἀπό τήν Ἀν. Μεσόγειο. Πρόκειται γιά δύο στόχους πού στό μέτρο πού ἀφοροῦν τήν Ἑλλάδα μποροῦν νά ἀπαντηθοῦν μέ τρόπο πού νά διαλύουν τίς σχετικές ὑποψίες.»
Τό περασμένο Σάββατο 27 Φεβρουαρίου, ὁ Τύπος (ἐφημερίς δημοκρατία) καί τό διαδίκτυο ἀνέδειξαν δηλώσεις ἑτέρου ἐπίλεκτου μέλους τοῦ ΕΛΙΑΜΕΠ, τοῦ καθηγητοῦ Θάνου Βερέμη, ὁ ὁποῖος ὑπεστήριξε ὅτι ἐπίκειται εἰσβολή τῆς Τουρκίας στό Καστελλόριζο. Πιό συγκεκριμένα ὁ κύριος Βερέμης δήλωσε:
«Ἔχω τήν ἐντύπωση, χωρίς νά εἶμαι βέβαιος, ὅτι ὁ κ. Ἐρντογάν εἶναι διατεθειμένος νά κάνει κάποια ἀπονενοημένη ἐνέργεια» ἦταν μία ἀπό τίς πρῶτες φράσεις τοῦ κ. Βερέμη, πού ἄφησε παγωμένους ὅσους τόν ἄκουγαν. Ἀπέδωσε, μάλιστα, τήν διάθεση τοῦ Ἐρντογάν στό γεγονός ὅτι «ὁ ἴδιος, ἄν χάσει τίς ἑπόμενες ἐκλογές, κινδυνεύει ἀκόμα καί μέ φυλάκιση», συμπληρώνων ὅτι «γι’ αὐτό εἶναι διατεθειμένος νά ὑποβάλει τήν Τουρκία σέ τεράστιες περιπέτειες καί προβλήματα».
«Δηλαδή, ἄν κάνει τήν ἀπονενοημένη ἐνέργεια, καί ἡ ἀπονενοημένη ἐνέργεια θά εἶναι μιά ἐπίθεση ἐναντίον τοῦ Καστελόριζου, γιατί αὐτό εἶναι τό κυριότερο στοιχεῖο πού τόν ἀπασχολεῖ καί ἀπασχολεῖ καί τούς στρατιωτικούς του, θά ὑποστεῖ πολλά καί διάφορα» τόνισε καί συνέχισε νά ὑποσκάπτει τήν ἐθνική στρατηγική τῆς χώρας, λέγων ὅτι «εἶναι βέβαιο ὅτι οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες θά τόν ὑποβάλλουν σέ πολλά ἐμπάργκο», ἀλλά ὑπενόησε σαφῶς ὅτι ἡ Εὐρώπη δέν θά κάνει καί πολλά πράγματα, ἀφοῦ, ὅπως εἶπε, «ἴσως καί ἡ Εὐρώπη νά τόν στριμώξει, ἐπιτέλους».
Μάλιστα, ὁ κ. Βερέμης προσδιόρισε χρονικῶς τήν στιγμή κατά τήν ὁποία θά μᾶς ἐπιτεθεῖ ἡ Τουρκία, λέγοντας ὅτι θά ἔσπευδε νά τό κάνει τώρα αὐτό καί ὄχι ἀργότερα, διότι πρέπει νά γίνει «πρίν ἀπό τήν παραλαβή τῶν Rafale καί στή συνέχεια τήν ἀνάπλαση τῆς ἀεροπορίας μας, πού εἶναι καί τό κύριο μέτωπο ἑνός πολέμου μέ τή γείτονα χώρα», γιατί τότε «τά πράγματα θά δυσκολέψουν καί τό κόστος θά εἶναι πολύ μεγαλύτερο.»
Ἐρωτᾶται λοιπόν μετά ταῦτα ὁ καθηγητής Παγουλᾶτος; Ποιοί εἶναι οἱ ἀκραῖοι κύκλοι καί ποιοί διασπείρουν fake news: καί ἄν ὅπως ὑποστηρίζει στήν ἀνακοίνωσή του δέν ὑπάρχει γραμμή σέ αὐτό τό παλαιό ἑλληνικό think thank, ἀποδοκιμάζει τίς δηλώσεις Ἰωακειμίδη καί Βερέμη;
*Σέ διευκρινήσεις προχώρησε τό ΕΛΙΑΜΕΠ μέ ἀφορμή τό δημοσίευμα τῆς «δημοκρατίας». Σέ ἐπιστολή πρός τήν διεύθυνση τῆς ἐφημερίδος ἀναφέρει τά ἑξῆς: «Ὅλοι οἱ συνεργάτες, ἐρευνητές καί στελέχη του ἐκφράζουν ἐλεύθερα καί ἐνυπόγραφα τήν δική τους προσωπική ἄποψη καί δέν δεσμεύουν τό ΕΛΙΑΜΕΠ. Εἰδικά ὁ ὁμότιμος καθηγητής Θᾶνος Βερέμης, συνιδρυτής τοῦ ΕΛΙΑΜΕΠ καί διακεκριμένος πνευματικός ἄνθρωπος τῆς χώρας, στήν μακρά διαδρομή του ἔχει κερδίσει τό δικαίωμα νά ἔχει ἄποψη καί νά τήν διατυπώνει ὅπως ὁ ἴδιος ἐπιλέγει. Εἶναι προφανές, ὅπως μπορεῖ νά διαπιστώσει ὁποιοσδήποτε ἀκούσει τό σχετικό ἠχητικό, ὅτι τό δημοσίευμα τῆς ἐφημερίδας σας διαστρεβλώνει πλήρως τό περιεχόμενο τῆς ὁμιλίας τοῦ καθηγητῆ Βερέμη.
Ὅλη ἡ τοποθέτηση τοῦ Θ.Β. ἀναφέρεται στή μεγάλη ἀπειλή πού συνιστᾶ σήμερα ἡ Τουρκία γιά τήν Ἑλλάδα, καί πώς πρέπει ἡ Ἑλλάδα νά κάνει τά πάντα γιά νά ἐνημερώσει τούς ἑταίρους της γιά τή σοβαρότητα αὐτῆς τῆς ἀπειλῆς.
Στό πλαίσιο αὐτό, ἀναφέρθηκε ὁ Θ.Β. σέ ἕνα ἀκραῖο ὑποθετικό σενάριο “ἀπονενοημένης ἐνέργειας” τοῦ Ἐρντογάν, ἐπίθεσης ἐναντίον τοῦ Καστελόριζου ὡς κίνησης ἀντιπερισπασμοῦ προκειμένου νά ξεφύγει ὁ Ἐρντογάν ἀπό τά ἐσωτερικά του προβλήματα καί τόν κίνδυνο “ἀκόμα καί φυλάκισης”. Ρητά ἀναφέρει ὁ Θ.Β. ὅτι οἱ συνέπειες μιᾶς τέτοιας ἀπονενοημένης ἐνέργειας θά ἦταν καταστροφικές γιά τήν Τουρκία. Σαφῶς ἐπίσης περιορίζει τό χρονικό περιθώριο μιᾶς τέτοιας ἀπονενοημένης ἐνέργειας στό σύντομο διάστημα πρίν ἀπό τήν παραλαβή τῶν Ραφάλ, μέ τά ὁποῖα ἡ Ἑλλάδα ἰσχυροποιεῖ πολύ τίς ἔνοπλες δυνάμεις της. Κατά τήν ὁμιλία του στό συνέδριο ὁ Θ.Β. ἀσκεῖ ἐπανειλημμένως σκληρή κριτική στή Γερμανία πού ἐκτιμᾶ ὅτι στηρίζει τήν Τουρκία γιά λόγους οἰκονομικῶν της συμφερόντων.».
Μ.Η.Τ. 232122