Τί ἀναφέρει ἡ ἔκθεσις τοῦ Γραφείου Προϋπολογισμοῦ τοῦ Κοινοβουλίου
«ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ» στόν πολιτικό κόσμο τῆς χώρας γιά ἀνάγκη πολιτικῆς συναινέσεως καί δημοσιονομικῆς πειθαρχίας μπροστά στούς κινδύνους καί τούς κλυδωνισμούς πού μπορεῖ νά προκαλέσει στήν ἑλληνική οἰκονομία ὁ πόλεμος στήν Οὐκρανία, κτυπᾶ τό Γραφεῖο Προϋπολογισμοῦ τοῦ Κράτους στήν Βουλή. Στήν νέα τριμηνιαία ἔκθεση πού παρουσίασε ὁ Συντονιστής τοῦ Γραφείου Προϋπολογισμοῦ Φραγκίσκος Κουτεντάκης, ἀφοῦ ὑπογραμμίζει ὅτι οἱ ἐπιπτώσεις τοῦ πολέμου ἀναμένεται νά ὁδηγήσουν σέ ἔντονες δημοσιονομικές πιέσεις τόσο ἀπό τήν πλευρά τῶν ἐσόδων (λόγῳ οἰκονομικῆς ἐπιβραδύνσεως) ὅσο καί ἀπό τήν πλευρά τῶν δαπανῶν (πίεσις γιά κάλυψη ἐνεργειακοῦ κόστους), ἐπισημαίνει ὅτι ἡ ἐπαναφορά τῆς δημοσιονομικῆς ἰσορροπίας ἀποτελεῖ μείζονα προτεραιότητα.
Μέ τά «σενάρια πολέμου» πού ἐξεπόνησε ἡ ἐπιστημονική ὁμάς τοῦ Γραφείου Προϋπολογισμοῦ νά προβλέπουν ἐναρμονισμένο πληθωρισμό ἀπό 7,43% στό βασικό σενάριο, ἕως καί 11,01% στό «δυσμενές» σενάριο, ὁ προερχόμενος ἀπό τόν ΣΥΡΙΖΑ ἐπί κεφαλῆς τοῦ Γραφείου Προϋπολογισμοῦ, ἐπί τῆς οὐσίας, ἀπευθύνει ἔκκληση στά μέλη τοῦ ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου γιά ἐπαναφορά τῆς δημοσιονομικῆς ἰσορροπίας ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μείζονα προτεραιότητα, ἀποφυγή ὁριζοντίων παρεμβάσεων καί μόνιμων μέτρων δημοσιονομικῆς χαλαρώσεως, πού δέν σχετίζονται μέ τό ἐνεργειακό κόστος, καί προσωρινά μέτρα στηρίξεως ἀποκλειστικῶς γιά τήν ἀπορρόφηση τοῦ ηὐξημένου ἐνεργειακοῦ κόστους καί στόχευση στίς εὐάλωτες ὁμάδες.
Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ ἔκθεσις ἐπισημαίνει πώς ἀκόμη καί ἄν ἀποφασισθεῖ σέ εὐρωπαϊκό ἐπίπεδο μιά παράτασις τῆς γενικῆς ρήτρας διαφυγῆς τοῦ Συμφώνου Σταθερότητος καί Ἀναπτύξεως καί γιά τό 2023, ἤ μιά ἐνδεχομένη ἐξαίρεσις τῶν ἀμυντικῶν δαπανῶν ἀπό τούς εὐρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, οἱ δημοσιονομικές δυνατότητες τῆς χώρας μας εἶναι περιορισμένες λόγῳ τοῦ ὑψηλοῦ χρέους καί τοῦ βάρους τῶν 30 δισ. εὐρώ πού προεκάλεσε ἡ πανδημία.
«Κατανοοῦμε ὅτι ἡ ἔντονη πολιτική πόλωσις πού ἐπικρατεῖ, δέν ἐνθαρρύνει τή δημοσιονομική ὑπευθυνότητα. Ὅμως ἡ παράδοσις τῆς δημοσιονομικῆς πλειοδοσίας δέν καθιστᾶ λιγότερο ἐπιτακτική τήν ἀνάγκη προετοιμασίας ἀπέναντι σέ προκλήσεις μέ ἄγνωστη διάρκεια καί ἔκβαση. Ἡ δημοσιονομική ἀσφάλεια τῆς χώρας ἀπαιτεῖ μιά ἐλάχιστη πολιτική συναίνεση πάνω στούς κύριους ἄξονες στρατηγικῆς πού θά ἐνισχύσει τό κλῖμα οἰκονομικῆς ἐμπιστοσύνης, θά βελτιώσει τό αἴσθημα ἀσφάλειας τῶν πολιτῶν, καί κατ’ ἐπέκταση θά καταστήσει περισσότερο διαχειρίσιμες τίς ὅποιες ἀρνητικές ἐπιπτώσεις στήν ἑλληνική οἰκονομία. Διαφορετικά, ἄν ἡ χώρα μας ὁδηγηθεῖ σέ νέα αὔξηση τοῦ δημόσιου χρέους, κινδυνεύει νά ἀντιμετωπίσει δυσάρεστες δημοσιονομικές καταστάσεις» προειδοποιεῖ ἡ ἐπιστημονική ὁμάς τοῦ Γραφείου Προϋπολογισμοῦ.
Σέ αὐτό τό πλαίσιο ἡ Ἑλλάς ἄν ἔχει ἀκόμη πιό ὑψηλό χρέος θά γίνεται ὅλο καί δυσκολότερο τά ἑπόμενα χρόνια νά τό ἐπαναφέρει. «Τό πρόβλημα εἶναι ὅτι ἡ καινούργια κρίσις ἔρχεται πάνω στήν προηγούμενη ἡ ὁποία δέν πέρασε, καί δέν ἀποκαταστάθηκε ἡ ἰσορροπία. Δέν εἴμαστε σέ μία νορμάλ κατάσταση» καί ἡ νέα κρίσις «ἔρχεται σέ μία ἤδη βεβαρημένη δημοσιονομικά κατάσταση» ὑπογραμμίζεται.
Στήν ἔκθεση τονίζεται ὅτι οἱ ἐπιπτώσεις τοῦ πολέμου στήν Οὐκρανία εἶναι δύσκολο νά ποσοτικοποιηθοῦν μέ ἀκρίβεια, ὡστόσο μπορεῖ νά ἐκληφθοῦν ὡς μιά ἀρνητική διαταραχή ἀπό τήν πλευρά τῆς προσφορᾶς ἡ ὁποία ἀναμένεται νά ὁδηγήσει σέ αὔξηση τοῦ πληθωρισμοῦ καί σέ ὑποχώρηση τῆς οἰκονομικῆς δραστηριότητος. Ἡ τελική ὅμως ἐπίπτωσις θά ἐξαρτηθεῖ ἀπό τήν διάρκεια τῆς συγκρούσεως, τήν τελική ἔκβασή της, καί ἀπό τήν ἀντίδραση τῆς νομισματικῆς καί δημοσιονομικῆς πολιτικῆς.
Σέ κάθε περίπτωση, ὅπως διαφαίνεται, οἱ ἀρνητικές ἐπιπτώσεις τοῦ πολέμου θά μεταδοθοῦν στήν οἰκονομία μέσῳ ἀρκετῶν καναλιῶν, γιά παράδειγμα μέσῳ τῆς αὐξήσεως τοῦ κόστους ἐνέργειας, τοῦ περιορισμοῦ τῶν ἐμπορικῶν ροῶν, τῆς ἐπιδεινώσεως τῆς ἐμπιστοσύνης καθώς καί μέσῳ ἀναταραχῶν στίς διεθνεῖς χρηματοπιστωτικές ἀγορές.
Οἱ προβλέψεις τοῦ Γραφείου Προϋπολογισμοῦ γιά τήν οἰκονομική μεγέθυνση τοῦ 2022 ἦταν στό 3,58% πρίν ἀπό τήν ἔναρξη τῆς ρωσσικῆς εἰσβολῆς στήν Οὐκρανία καί περιορίζονται στό 2,75% στό ἤπιο σενάριο καί 2,21% στό δυσμενές σενάριο, ἀναλόγως πρός τήν ἔκταση τῶν διαταραχῶν στίς διεθνεῖς τιμές ἐνέργειας καί τροφίμων ὅπως καί τήν ἐπιδείνωση τοῦ κλίματος ἐμπιστοσύνης καί τήν ἀναταραχή τῶν χρηματοπιστωτικῶν ἀγορῶν. Ὡστόσο, ἡ τελική ἐπίπτωσις ἀναφέρει ὅτι θά ἐξαρτηθεῖ ἀπό τήν διάρκεια τοῦ πολέμου, τήν ἔκβασή του καί τήν ἀντίδραση τῆς νομισματικῆς καί δημοσιονομικῆς πολιτικῆς σέ εὐρωπαϊκό ἐπίπεδο. Γιά τήν χώρα μας, στά δυσμενῆ σενάρια περιλαμβάνονται ἡ ἐπί πλέον αὔξησις κινδύνου δημόσιου δανεισμοῦ μέ αὔξηση ἐπιτοκίου ἑλληνικῶν κρατικῶν ὁμολόγων κατά μία ποσοστιαία μονάδα ἤ κατά δύο ποσοστιαῖες μονάδες.
Πηγές τοῦ Γραφείου ἐταυτίζοντο μέ τήν θέση κορυφαίων κυβερνητικῶν στελεχῶν, ὅτι εἶναι ἀνέφικτη ἡ ὁριζόντια μείωσις στόν Εἰδικό Φόρο Καταναλώσεως, ξεκαθαρίζοντας πώς μιά ὁριζόντια μείωσις κατά 50% στόν ΕΦΚ καυσίμων πού φέρνει ἔσοδα 4 δισ. εὐρώ ἐτησίως, θά στεροῦσε ἀπό τό δημόσιο ταμεῖο 2 δισ. εὐρώ.