«Κινούμενη ἄμμος» συμμαχιῶν ἀλλάζει τά δεδομένα γιά τήν Ἑλλάδα

Τό φλέρτ τοῦ Ἐρντογάν μέ Μπάιντεν – Σίσι ἐπαναφέρει τό σενάριο προσεγγίσεως Ἑλλάδος – Τουρκίας

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ στίς διεθνεῖς σχέσεις εἶναι πάντοτε ρευστά. Ἡ σημερινή συγκυρία δείχνει ἀρκετά εὐνοϊκή γιά τήν Ἑλλάδα, καθώς ἡ Τουρκία ἔχει σέ μεγάλο βαθμό ἀπομονωθεῖ. Ὑφέρπει ἀκόμη ἡ ὑπόθεσις τῶν S-400 μέ ἀμερικανικές κυρώσεις ἐν ἰσχύι. Ἡ ἐπιθετικότης τῆς Ἀγκύρας στήν ἀνατολική Μεσόγειο ἐξ ἄλλου ἔχει στρέψει ἐναντίον της ὄχι μόνον τήν Αἴγυπτο ἀλλά καί τά Ἐμιράτα καί τήν Σαουδική Ἀραβία. Μόνον στήν Εὐρώπη ἔχει «ἀποκούμπι» τίς χῶρες οἱ ὁποῖες καθοδηγοῦνται ἀπό τά οἰκονομικά συμφέροντα πού ἔχουν στήν Τουρκία. Ἡ κατάστασις αὐτή ὅμως πόρρω ἀπέχει ἀπό τό νά μπορεῖ νά χαρακτηρισθεῖ σταθερά. Ἀνά πᾶσα στιγμή μπορεῖ νά μεταπέσει σέ «κινούμενη ἄμμο», ὁπότε ἡ Ἑλλάς κινδυνεύει νά εὑρεθεῖ ἐγκλωβισμένη.

Ὁ Ἐρντογάν ἐπιδιώκει νά ρίξει γέφυρες πρός τόν Μπάιντεν καί τήν ἴδια στιγμή ἐπιχειρεῖ ἐπαναπροσέγγιση μέ τήν Αἴγυπτο. Καί αὐτή ἡ τελευταία κίνησίς του εἶναι ἀρκετά σοβαρή, καθώς τό Κάιρο τήν μελετᾶ. Μάλιστα ὁ Αἰγύπτιος ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Σαμέχ Σούκρι ἔθεσε καί τό πλαίσιο ἀποκαταστάσεως ὁμαλῶν σχέσεων μέ τήν Τουρκία. Οἱ βασικές ἀπαιτήσεις τῆς Αἰγύπτου, ὅπως τίς προσδιόρισε ὁ Σαμέχ Σούκρι, εἶναι δύο. Νά μήν ὑπάρχουν παρεμβάσεις στά ἐσωτερικά ζητήματα τῆς Αἰγύπτου καί νά μήν ὑποστηρίζονται ἐξτρεμιστικές ὀργανώσεις πού στρέφονται κατά τοῦ κράτους. Εἶναι προφανές ὅτι καί τά δύο αὐτά σημεῖα σχετίζονται μέ τήν ὑποστήριξη τῆς Τουρκίας πρός τήν Μουσουλμανική Ἀδελφότητα. Μάλιστα ὁ Αἰγύπτιος ὑπουργός τόνισε πώς δέν ἀρκεῖ ἡ ἀλλαγή στάσεως κάποιων τουρκικῶν μέσων ἐνημερώσεως πού συνεχίζουν νά ἔχουν ἀντι-αιγυπτιακή ρητορική, πρέπει νά ἐπιβεβαιωθεῖ ὅτι ἡ Τουρκία σέβεται τήν αἰγυπτιακή κυριαρχία καί υἱοθετεῖ συμβατή προσέγγιση γιά τά ζητήματα τῆς Λιβύης καί τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου. Τό πλέον σημαντικό ὅμως εἶναι ὅτι ὁ Αἰγύπτιος ὑπουργός «βλέπει» στήν Τουρκία διάθεση ἀλλαγῆς τῆς στάσεώς της. Δηλοῖ συγκεκριμένως: «Ὑπάρχουν σημεῖα τῆς ἐπιθυμίας τῆς Τουρκίας νά ἀλλάξει τήν προσέγγισή της πρός τήν Αἴγυπτο καί αὐτά τά σημεῖα ἔχουν ἀνεβάσει τό ἐπίπεδο ἐπικοινωνίας τῶν δύο χωρῶν ὁδηγώντας το σέ διερευνητικές ἐπαφές. Οἱ ἐπαφές αὐτές συνιστοῦν προσπάθεια νά προωθηθοῦν οἱ προσδοκίες τῆς Αἰγύπτου νά ἀναδιαμορφώσει τίς σχέσεις της μέ τήν Τουρκία στό προσεχές διάστημα, καθώς καί νά προωθήσει τήν ἐπίτευξη σταθερότητος στήν περιοχή». Ταυτοχρόνως ἐπισημαίνει ὅτι ἀναμένει ἀπό τήν Τουρκία νά σταματήσει νά παρεμβαίνει σέ ζητήματα πού ἀφοροῦν τά ἐθνικά συμφέροντα τῆς Αἰγύπτου ἐπισημαίνοντας ὅτι οἱ σχέσεις Ἀγκύρας – Καΐρου θά ὁδηγηθοῦν σέ ὁμαλοποίηση ἀπό τήν στιγμή πού θά ὑπάρχει διαβεβαίωσις ὅτι τά συμφέροντα αὐτά γίνονται σεβαστά ἀπό τήν Τουρκία. Ἤδη κατά τόν πρῶτο κύκλο διερευνητικῶν συνομιλιῶν ἡ Λιβύη, ἡ Συρία καί τό Ἰράκ εὑρέθησαν εἰς τό ἐπίκεντρον τοῦ ἐνδιαφέροντος, οἱ δέ δηλώσεις πού ἠκολούθησαν ἀπό τούς ἐκπροσώπους τῶν δύο κρατῶν ἦσαν φιλικές, κάτι πού θεωρεῖται ἔνδειξις γιά τήν συνέχεια.

Τήν ἴδια στιγμή ὁ ἴδιος ὁ Ἐρντογάν ἔχει ἀναλάβει τήν προσπάθεια ἐπαναπροσεγγίσεως μέ τόν Τζό Μπάιντεν, τό ὁποῖο μέχρι πρό τινος κατηγοροῦσε ὅτι ἔχει «αἱματοβαμμένα χέρια». Τώρα, μετά τηλεδιασκέψεις μέ ἐκπροσώπους τῆς ἀμερικανικῆς βιομηχανίας ἔχει στείλει τό μήνυμα, ὅτι ἡ ἀγορά τῶν ρωσσικῶν πυραύλων S-400 ἔγινε γιά τήν δική του ἀσφάλεια, ἀφήνοντας ἀνοικτό τό ἐνδεχόμενο γιά συμβιβασμούς πού θά ὁδηγήσουν στήν ἄρση τῶν ἀμερικανικῶν κυρώσεων καί τήν ἀποδέσμευση τῶν μαχητικῶν F-35, τά ὁποῖα ἡ τουρκική ἀεροπορία ἐπιθυμεῖ διακαῶς νά ἀποκτήσει. Ἡ κατάστασις λοιπόν δέν εἶναι σήμερα τόσο σταθερή ὅσο ἐφαίνετο λίγες ἑβδομάδες πρίν. Ἡ Ἑλλάς ἔχει κάνει σημαντικά βήματα προσεγγίσεως πρός τήν Αἴγυπτο, ἔχει προωθήσει τίς τριμερεῖς συνεργασίες στίς ὁποῖες μετέχει καί τό Ἰσραήλ. Οἱ ἰσορροπίες ὅμως εἶναι ἀσταθεῖς. Καί τό μόνο βέβαιον εἶναι ὅτι ἡ Τουρκία κάνει κινήσεις γιά νά τίς διαταράξει καί μάλιστα τό πράττει εἰς τό ὄνομα τῆς σταθερότητος! Ὁ Ἐρντογάν δηλώνει ὅτι ἡ χώρα του εἶναι «στήν καρδιά τριῶν ἠπείρων». Στήν πραγματικότητα εἶναι μία χερσαία χώρα στά ὅρια τῆς Εὐρώπης μέ τήν Ἀσία. Θά μποροῦσε νά λειτουργήσει πολύ ἀποσταθεροποιητικά. Καί αὐτό ἀκριβῶς θέλουν ὅλοι νά ἀποφύγουν.