Μέ τήν μέθοδο τῆς «καταθέσεως» ἡ ἐπιστροφή τῶν Γλυπτῶν τοῦ Παρθενῶνος

Αὐτή ἡ νομική φόρμουλα, βάσει τῆς ὁποίας ἐπέστρεψε γιά πάντα ἀπό τήν Ἰταλία τό «θραῦσμα Φαγκάν» στήν Ἑλλάδα, δέν θίγει τό ζήτημα τῆς ἰδιοκτησίας καί ἐξυπηρετεῖ καί τά δύο μέρη – Ἡ γνωμοδότησις-πιλότος τοῦ ἰταλικοῦ Νομικοῦ Συμβουλίου τοῦ Κράτους καί ἡ «καλή πρακτική» τῆς Unesco

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ τῆς ἐπιστροφῆς τῶν Γλυπτῶν τοῦ Παρθενῶνος ἀποτελεῖ ἀντικείμενο διαπραγματεύσεων πού γίνονται αὐτές τίς ἡμέρες, διαρκούσης τῆς παραμονῆς τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη καί ὑπουργικοῦ κλιμακίου στό Λονδῖνο. Τό θέμα θά συζητηθεῖ καί κατά τήν συνάντηση τοῦ κ. Μητσοτάκη μέ τόν Βρεταννό ὁμόλογό του Κήρ Στάρμερ, ἀλλά συμφώνως πρός ἐπιβεβαιωμένες πληροφορίες τῆς «Ἑστίας» ἡ διαπραγμάτευσις θά γίνει μεταξύ τοῦ ἑλληνικοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ καί τοῦ Βρεταννικοῦ Μουσείου ἀπ’ εὐθείας. Ἄλλως τε εἶναι γνωστόν ὅτι κατά τό βρεταννικό σύστημα τό Μουσεῖο ἀποτελεῖ αὐτοδιοικούμενο ὀργανισμό πού δέν δεσμεύεται ἀπό ἀποφάσεις τῆς κυβερνήσεως τῆς χώρας.

Οἱ πληροφορίες ἀναφέρουν ὅτι τό «ἀγκάθι» στήν διαπραγμάτευση εἶναι τό ζήτημα τῆς ἰδιοκτησίας τῶν Γλυπτῶν, καθώς ἡ βρεταννική πλευρά θεωρεῖ θεμελιῶδες ζήτημα νά τήν διατηρήσει. Εἶναι γιά αὐτή θέμα κύρους, ἐνῷ ἐνδεχομένη ἀλλαγή τοῦ ἰδιοκτησιακοῦ καθεστῶτος μπορεῖ νά ἐγείρει πεπλεγμένα νομικά ζητήματα.

Μέ τό σκεπτικό αὐτό, ἡ ἑλληνική Κυβέρνησις προσανατολίσθηκε στήν ἀπόρριψη τῆς εἰσηγήσεως τοῦ συνταγματολόγου κ. Νικ. Ἀλιβιζάτου, ὁ ὁποῖος εἶχε προτείνει νά ζητηθεῖ «παρακατάθεσις» τῶν Γλυπτῶν στό Μουσεῖο τῆς Ἀκροπόλεως. Εἶναι μία νομική διαδικασία ἀνάλογη τῆς παρακαταθέσεως χρημάτων ἀπό τό Δημόσιο στό Ταμεῖο Παρακαταθηκῶν καί Δανείων γιά μίαν π.χ. ἀπαλλοτρίωση.

Καταθέτοντας τά χρήματα τό Δημόσιο αὐτομάτως ἀναγνωρίζει τήν ἰδιοκτησία τῆς ἄλλης πλευρᾶς. Δεδομένου ὅτι θεωρεῖται σκόπιμο νά ἀποφευχθεῖ μία τέτοια ἀναγνώρισις, προκρίνεται ἡ λύσις τῆς «καταθέσεως» τῶν Γλυπτῶν. Καί αὐτό θά ζητηθεῖ ἀπό τό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ. Εἶναι μία διαδικασία ἀνάλογη τῆς καταθέσεως χρημάτων σέ λογαριασμό πού θά χρησιμοποιηθεῖ γιά κάποιο, συνήθως κοινωφελῆ, σκοπό.

Ζήτημα ἰδιοκτησίας δέν τίθεται σέ μία τέτοια περίπτωση, ἐνῷ ὑπάρχει καί προηγούμενο πού ἀνάγεται στό 2022. Τότε παρεχωρήθη ἀπό τό Μουσεῖο Σαλίνας τοῦ Παλέρμο τό «θραῦσμα Φαγκάν», τό ὁποῖο ἀποτελεῖ ἀπόσπασμα τοῦ λίθου VI τῆς ἀνατολικῆς ζωφόρου τοῦ Παρθενῶνος, ὅπου ἀπεικονίζονται οἱ θεοί τοῦ Ὀλύμπου καθιστοί, νά παρακολουθοῦν τήν πομπή καί τήν παράδοση τοῦ πέπλου στήν Ἀθηνᾶ, τήν Πολιοῦχο θεά καί προστάτιδα τῶν Ἀθηνῶν. Ὑπῆρξε σχετική θετική γνωμοδότησις τοῦ Νομικοῦ Συμβουλίου τοῦ Κράτους τῆς Ἰταλίας, ἡ ὁποία μπορεῖ νά λειτουργήσει πιλοτικά γιά τήν ὑπόθεση τῶν Γλυπτῶν πού κατέχει τό Βρεταννικό Μουσεῖο, προκειμένου νά ἐπιστραφοῦν στήν Ἑλλάδα εἰς τό διηνεκές. Τήν διαδικασία αὐτή ἄλλως τε ἔχει υἱοθετήσει ὡς «καλή πρακτική» καί ἡ UNESCO.

Ἤδη χθές ὁ κυβερνητικός ἐκπρόσωπος κ. Παῦλος Μαρινάκης ἐπιβεβαίωσε ὅτι τό θέμα τῶν Γλυπτῶν θά συζητηθεῖ μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη καί Κήρ Στάρμερ λέγοντας ὅτι «προφανῶς θά εἶναι ἕνα ἀπό τά θέματα πού θά συζητήσει ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης μέ τόν Βρεταννό Πρωθυπουργό.» Πάντως ὁ κ. Μαρινάκης διέψευσε ὅτι ὑπῆρξε ἰδιωτική συνάντησις τοῦ Πρωθυπουργοῦ μέ ἐκπροσώπους τοῦ Βρεταννικοῦ Μουσείου γιά τά Γλυπτά.

Γιά τόν στόχο τῆς ἐπανενώσεως τῶν Γλυπτῶν τοῦ Παρθενῶνος ὁμίλησε καί ὁ ὑφυπουργός παρά τῷ Πρωθυπουργῷ κ. Θανάσης Κοντογιώργης, ὁ ὁποῖος ἐξέφρασε τήν αἰσιοδοξία του: «Εἴμαστε αἰσιόδοξοι ὅτι αὐτό πού ἐπιδιώκουμε καί ἐπιθυμοῦμε κάποια στιγμή θά συμβεῖ καί ἐλπίζουμε πολύ σύντομα», ἐπιβεβαίωσε δέ ὅτι ἡ Κυβέρνησις εἶναι σέ συζητήσεις μέ τό Βρεταννικό Μουσεῖο. Καί κατέληξε: «Ἀπαιτοῦνται καί γίνονται λεπτοί χειρισμοί, οἱ ὁποῖοι ἐφ’ ὅσον ὡριμάσουν, στόν κατάλληλο χρόνο, μετά βεβαιότητας θά ἔχουμε καλά νέα».

Ἡ μόνη πού δέν ὁμίλησε δημοσίως εἶναι ἡ ὑπουργός Πολιτισμοῦ κ. Λίνα Μενδώνη. Ἡ εἰσηγήτρια τῆς λύσεως «κατάθεσις» καί βασική διαπραγματευτή!