Οἱ «ἀναθυμιάσεις» τοῦ χρήματος

Τό βαθύ παρασκήνιο πού ὁδήγησε στήν ἀπόφαση τοῦ Πρωθυπουργοῦ γιά τήν ἐπιλογή τοῦ Νίκου Χαρδαλιᾶ καί τήν ἀπόσυρση τοῦ Γιώργου Πατούλη ἀπό τήν κούρσα γιά τήν Περιφέρεια Ἀττικῆς

ΠΟΤΕ ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης δέν συμπάθησε τόν Γιῶργο Πατούλη. Ἡ ἐπιλογή του γιά τό ἀξίωμα τοῦ περιφερειάρχη στίς αὐτοδιοικητικές ἐκλογές τοῦ 2019 ἦταν ἀποτέλεσμα μιᾶς ἐσωτερικῆς οἰκογενειακῆς διευθετήσεως, μετά τίς πιέσεις πού εἶχε ἀσκήσει τότε στήν Ντόρα Μπακογιάννη ὁ δήμαρχος Ἀμαρουσίου διαδίδοντας ὅτι θά εἶναι ὑποψήφιος δήμαρχος Ἀθηναίων.

• Τοῦ Μανώλη Κοττάκη

Οἱ μετρήσεις τοῦ ἔδιναν 10 ἕως 15%. Γιά νά μήν δημιουργηθοῦν προβλήματα στήν ὑποψηφιότητα τοῦ Κώστα Μπακογιάννη, τό κόμμα ἐγκατέλειψε τήν σκέψη γιά τήν στήριξη τῆς ὑποψηφιότητας τοῦ δημάρχου Περιστερίου Ἀνδρέα Παχατουρίδη γιά τήν περιφέρεια Ἀττικῆς καί ἀνακοίνωσε τήν στήριξή του στήν ὑποψηφιότητα Πατούλη.

Γιά νά συμβεῖ αὐτό μάλιστα διαπράχτηκε καί μία ἀτιμία: κάποιοι διέρρευσαν στόν Τύπο τό «πόθεν ἔσχες» τοῦ κυρίου Παχατουρίδη, προκειμένου νά πλήξουν ἠθικά τό κῦρός του. Δέν τά κατάφεραν, ἀλλά πέτυχαν τήν ἀπόσυρση τοῦ ἐνδιαφέροντός του. Ὁ δήμαρχος Περιστερίου ἀκόμη καί σήμερα εἶναι ἀηδιασμένος ἀπό τούς χειρισμούς ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, καί ἀποφεύγει νά ἀναφερθεῖ. Τόν «πέτυχα» σέ μιά συγκέντρωση Νεοδημοκρατῶν στό Κρυονέρι πρός τιμήν τοῦ Μάκη Βορίδη παραμονές τῶν ἐκλογῶν τοῦ Μαΐου, καί μόλις ἔθιξα αὐτό τό θέμα, μέ ἀγκάλιασε καί ἄλλαξε ἀμέσως κουβέντα.

Τό βράδυ τῶν αὐτοδιοικητικῶν ἐκλογῶν τοῦ 2019 ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ἦταν εὐτυχής γιά τό ἀποτέλεσμα, καθώς τοῦ ἄνοιγε τόν δρόμο πρός τήν πρωθυπουργία. Ὡστόσο, παρατηροῦσε μᾶλλον μέ ἀπαρέσκεια τούς πανηγυρισμούς τοῦ ζεύγους Πατούλη τό ὁποῖο εἶχε ἐπιβιβαστεῖ σέ μία λιμουζίνα καί ἔκανε τόν γῦρο τοῦ θριάμβου σέ ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση στήν Λεωφόρο Συγγροῦ. Λές καί ἦταν ὁ Τράμπ. Λίγες μέρες μετά τίς αὐτοδιοικητικές ἐκλογές ἐπισκέφτηκα τήν ὁδό Πειραιῶς καί συναντήθηκα μέ τόν πρόεδρο τῆς Νέας Δημοκρατίας. Ὅταν τοῦ ἀνέφερα τό συγκεκριμένο γεγονός μέ τήν λιμουζίνα, στό πρόσωπό του διεγράφη μία γκριμάτσα ἀπαρέσκειας. Εἶχε τό νόημα «στό δρόμο πρός τήν ἐξουσία κάνουμε καί συμβιβασμούς.» Στήν πραγματικότητα, πολύ νωρίς, ἔγινε ἀντιληπτό ὅτι μεταξύ τῶν κ.κ. Μητσοτάκη καί Πατούλη ὑπῆρχε πολιτισμικό χάος, καί ἡ χημεία τους δέν ἐπρόκειτο νά εἶναι ποτέ ταιριαστή. Τί δουλειά εἶχε ὁ CEO ἀπό τό Κολλέγιο μέ τόν γυιό τῆς κορδελιάστρας ἀπό τά Πετράλωνα, πού ἔτρεχε ἀπό τά ὀκτώ του γιά τό μεροκάματο στήν ὁδό Ἀθηνᾶς;

Αὐτό ὅμως δέν ἐμπόδισε τόν πείσμονα ἀπό μικρό παιδί Περιφερειάρχη νά ριχθεῖ μέ τά μοῦτρα στήν δουλειά καί νά προσπαθήσει νά φανεῖ ἀντάξιος τῆς τιμῆς πού τοῦ ἔκανε τό κόμμα του. Ὄχι λίγες φορές βγῆκε μπροστά καί εἰσέπραξε πολιτικό κόστος τό ὁποῖο θά ἔπρεπε νά εἰσπράττουν οἱ ἴδιοι οἱ ὑπουργοί. Ὄχι λίγες φορές τό Μαξίμου μέ διαρροές τοῦ ἐπικοινωνιακοῦ μηχανισμοῦ του φρόντισε νά ἐπιρριφθοῦν εὐθῦνες τοῦ κράτους στήν περιφέρεια, προκειμένου νά γλυτώνει ἡ Κυβέρνηση τήν πολιτική φθορά. Ἀλλά ὁ Πατούλης ἀγόγγυστα τίς ἀναλάμβανε. Χωρίς νά διαμαρτύρεται.

Στό μέσον τῆς θητείας του ἦταν σαφές ὅτι τό Μαξίμου δυσφοροῦσε ὄχι μόνο λόγῳ τοῦ πολιτιστικοῦ χάους πού χώριζε τόν Πρωθυπουργό ἀπό τόν ἴδιο, ὄχι μόνο γιατί πολλοί δήμαρχοι τῆς ΝΔ διαμαρτύρονταν ὅτι ὁ Περιφερειάρχης ἐνδιαφερόταν πιό πολύ γιά τήν ἐπανεκλογή του στήν Προεδρία τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου ἀπό τό νά τούς χρηματοδοτήσει τά ἔργα, ἀλλά καί ἀπό κάτι ἄλλο: Γιά τό γεγονός ὅτι στήν περιφέρεια Ἀττικῆς πού διαχειρίζεται τεράστια κονδύλια ἑκατομμυρίων εὐρώ ἀπό τό ΕΣΠΑ, τό Μαξίμου δέν εἶχε ἕναν ἀπόλυτα δικό του ἄνθρωπο. Καί ἄς προστέθηκαν στό πρωινό ἐπιτελεῖο τοῦ κυρίου Πατούλη πρόσωπα μέ ἀπ’ εὐθείας ἀναφορά στόν Πρωθυπουργό. Μηντιακά καί ἄλλα. Καί ἄς διορίστηκαν στήν ἀναπτυξιακή ἑταιρεία τῆς Περιφέρειας, πού κινεῖται πιό εὐέλικτα, ἐκτός δημοσίου λογιστικοῦ, φιλικά πρός ἐκεῖνον στελέχη.

Μιά ἁπλή ματιά νά ρίξει κανείς σέ συλλογή δημοσιευμάτων, ρεπορτάζ καί παραπολιτικῶν τοῦ Σαββατιάτικου Τύπου τήν περίοδο αὐτή ἐναντίον τοῦ κυρίου Πατούλη γιά συγκεκριμένες ὑποθέσεις, ὅπως εἶναι τά ἀπορρίμματα, θά ἀντιληφθεῖ περί τινος ὁμιλοῦμε. Ἀμέσως μετά τήν μεγάλη περιπέτεια τοῦ χιονιᾶ καί τόν ἐγκλωβισμό ἑκατοντάδων πολιτῶν στήν Ἀττική Ὁδό, ἐπισκέφτηκα τήν περιφέρεια καί ρώτησα τόν Γιῶργο Πατούλη γιατί δέν βγῆκε νά μιλήσει ὅταν ἡ Κυβέρνηση τοῦ ἔρριξε εὐθῦνες γιά τήν διαχείριση τῆς κακοκαιρίας. Εἶχα μάθει ἀπό πηγές μου στό συντονιστικό κέντρο τοῦ Ὑπουργείου Πολιτικῆς Προστασίας ὅτι ὁ Πατούλης ἐπέμεινε τότε νά κλείσουν τά σχολεῖα καί νά προστατευτοῦν οἱ μαθητές, ἐνῷ τό Ὑπουργεῖο Παιδείας ἐπέμενε τά σχολεῖα νά μείνουν ἀνοικτά ἀπό φόβο μήπως μέ τίς ὑπερβολές τῆς Μετεωρολογίας πέσουν οἱ εὐθῦνες στό πρόσωπο τῆς Ὑπουργοῦ.

Ἡ ἐπιμονή τοῦ Πατούλη νά κλείσουν τά σχολεῖα τήν ὁποία τελικῶς ἀποδέχτηκε καί ὁ ὑπουργός Χρῆστος Στυλιανίδης, ἀπέβη σωτήρια γιά ἑκατοντάδες παιδικές ψυχές. Ἡ Κυβέρνηση γλύτωσε ἀπό πρόωρα Τέμπη στό κέντρο τῆς πρωτεύουσας τό 2021 ἐξ αἰτίας του. Ἀλλά οἱ διαρροές ἀπό τό Μαξίμου εἰς βάρος του, διαρροές. Ὁ ἴδιος ὅμως ἀποδέχτηκε παθητικά τό ἐπικοινωνιακό «ξύλο» πού ἔτρωγε ἀπό τήν Κυβέρνηση. Δέν ἔχει σημασία τί μοῦ ἀπάντησε, νομίζω ὅμως ὅτι δέν ἤθελε νά ἀνοίξει μέτωπα μέ τό γραφεῖο τοῦ Πρωθυπουργοῦ, ἦταν γενικῶς νομοταγής. Τοῦ ἐξέφρασα ἐκείνη τήν μέρα εὐθέως τήν ἐκτίμησή μου, κοιτῶντάς τον στά μάτια. Καθόμασταν στό μακρόστενο τραπέζι πού βρίσκεται ἀριστερά μόλις μπαίνει κανείς στό γραφεῖό του. Τοῦ εἶπα ὠμά ὅτι ἀπό ὅσα μαθαίνω ἡ χρησιμότητά του γιά τήν Νέα Δημοκρατία ἔκλεισε τό βράδυ τῶν ἐκλογῶν τοῦ 2019, ὅταν βάφτηκε ὁ χάρτης τῆς Ἀττικῆς μπλέ. Τοῦ ἐξήγησα ὅτι «δέν εἶναι ὁ ἄνθρωπός τους» μέ βάση τήν λογική μέ τήν ὁποία κινεῖται τό συγκεκριμένο σύστημα καί ὅτι κατά πᾶσα πιθανότητα ὑποψήφιος τῆς ΝΔ στίς ἐκλογές τοῦ 2023, ὅπως εἶχε ἤδη ἀρχίσει νά ψιθυρίζεται, θά ἦταν ὁ Νῖκος Χαρδαλιᾶς πού σάρωνε τότε σέ ἐθνικό δίκτυο λόγῳ τοῦ κορωνοϊοῦ.

Μέ τό πού μπῆκε τό 2022, ὁ Πρωθυπουργός εἶπε στόν Νῖκο Χαρδαλιᾶ νά ἔχει κατά νοῦ ὅτι εἶναι σοβαρό τό ἐνδεχόμενο νά μετακινηθεῖ στήν Περιφέρεια. Στοιχειωδῶς νά γνωρίζει κανείς τόν τρόπο ἀντιλήψεως αὐτῆς τῆς διακυβερνήσεως, θά κατέληγε σέ αὐτό τό συμπέρασμα. Ὁ Πατούλης δέν τό πίστεψε ὅταν τοῦ τό εἶπα. Θεώρησε ὅτι ἡ ἔντιμος καί φρόνιμος στάση του θά ἔχει ἀποτέλεσμα, ὅτι θά ἦταν ξανά ὑποψήφιος. Ἦταν ἄλλως τε καί ἡ ἐποχή πού προσπαθοῦσε νά περιορίσει τόν θόρυβο ἀπό τό διαζύγιό του. Αὐτή ἦταν τότε ἡ πολιτική προτεραιότητά του. Ἐνῷ εἶχε χάσει καί τήν ἀγαπημένη του μητέρα πού μεγάλωσε αὐτόν καί τόν ἀδερφό του μέ στερήσεις.

Λίγο καιρό μετά ἡ Κυβέρνηση ἔκανε τά ἐγκαίνια τῆς νέας Ἐθνικῆς Πινακοθήκης, ἡ ὁποία χρηματοδοτήθηκε κυρίως ἀπό κονδύλια τοῦ ΕΣΠΑ τῆς Περιφέρειας Ἀττικῆς καί λιγώτερο ἀπό τό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ. Ὁ Περιφερειάρχης δέν ἔλαβε κἄν πρόσκληση γιά νά παραστεῖ ἐκεῖ ὅπου μίλησε ὁ Πρωθυπουργός. Ἀλλά καί πάλι δέν διαμαρτυρήθηκε.

Ἐνῷ ἡ ὑποτίμηση φώναζε ἀπό μακριά, ἐκεῖνος προσπαθοῦσε νά κρατήσει χαμηλούς τόνους, γιά λόγους πού καλύτερα ἀπό τόν καθένα γνώριζε, γιά νά φτάσει στό ἀποτέλεσμα: στό χρῖσμα. Δυστυχῶς γιά αὐτόν ἡ πολιτική ἐκτίμηση πού ἔκανα νωρίς τό 2021 ἐπιβεβαιώθηκε. Ἡ Κυβέρνηση θέλει δικό της ἄνθρωπο γιά τόν ἔλεγχο τῆς ροῆς τῶν κονδυλίων στήν περιφέρεια Ἀττικῆς. Ὁ Περιφερειάρχης εἶναι σχεδόν ὑφυπουργός τοῦ Πρωθυπουργοῦ καί τά κριτήρια ἐπιλογῆς γιά τήν κατάληψη αὐτῶν τῶν θέσεων στήν νέα φιλελεύθερη ἐποχή εἶναι πάρα πολύ σκληρά καί κυνικά. Πρόκειται γιά αὐτό πού γράφει στό τελευταῖο μυθιστόρημα «Ὀνειρεύτηκα τή Σανγκάη» ὁ Γιάννης Ξανθούλης: πρόκειται γιά τίς …ἀναθυμιάσεις τοῦ χρήματος.

Δέν ἀποτιμήθηκε λοιπόν οὔτε τό ζεϊμπέκικο Πατούλη στό Ζάππειο (γιά τό ὁποῖο κακῶς ἡ κυρία Στανίση ἔχει τύψεις καί χάνει τόν ὕπνο της) οὔτε ἡ τετραετία Πατούλη στήν Περιφέρεια. Δέν ξέρω ἄν ὁ Περιφερειάρχης πέτυχε, πάντως δέν ἀπέτυχε. Ὑπό τήν ἔννοια ὅτι δέν παρήγαγε φθορά στήν Κυβέρνηση. Ἄλλα πράγματα ἀποτιμήθηκαν καί συνυπολογίστηκαν.

Αὐτό πού σηκώνει συζήτηση, ἐφ’ ὅσον ἡ Νέα Δημοκρατία δέν ἤθελε νά ὑποστηρίξει ξανά τήν ὑποψηφιότητα τοῦ κυρίου Πατούλη, εἶναι ὁ ὅλος χειρισμός. Ὁ κύριος Μητσοτάκης θά μποροῦσε νά εἶχε ἀνακοινώσει ἐξ ἀρχῆς τήν ἀπόφασή του, ἀντί νά περιμένει τό στραβοπάτημα Πατούλη ἤ κάποια ἄλλη ἀφορμή γιά νά τό κάνει αὐτό. Διότι, ὅ,τι καί νά λέμε τώρα, ἡ γεύση πού ἔμενε σέ ἕναν κόσμο (ἀκόμα κι αὐτόν πού δέν συμπαθεῖ εἴτε μέ ὅρους πολιτικούς εἴτε μέ ὅρους πολιτισμικούς τόν κύριο Πατούλη) εἶναι ὅτι διεπράχθη κατόπιν ἑορτῆς πολιτική ἀτιμία. Ἄν δέν τοῦ ἔκανε, ἄς μή τοῦ ἔδινε τό χρῖσμα. Παντοδύναμος εἶναι, ὅ,τι θέλει κάνει. Καί δυστυχῶς ὁ χειρισμός ἐπιβαρύνθηκε ἀπό κάτι πού ἀφορᾶ τήν ὠμή παραβίαση τοῦ σεβασμοῦ τῶν θεμελιωδῶν ἀτομικῶν καί ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ἀμέσως μετά τήν ἀνακοίνωση τῆς ἀποφάσεως ἀπό τόν κύριο Μητσοτάκη διάφορα «τρόλλ» πού βρίσκονται σέ ἀνοικτή γραμμή μέ τό κόμμα, ἄρχισαν ὑπερηφάνως νά ἰσχυρίζονται σέ tweet ὅτι ὁ κύριος Πατούλης ἀπέσυρε τήν ὑποψηφιότητά του, ἐπειδή ἀπειλήθηκε μέ παραπομπή στήν δικαιοσύνη γιά τά ἔργα καί τίς ἡμέρες του. Ἀλήθεια, τόσο δεδομένη τήν θεωροῦν (ἀναφέρθηκε μάλιστα σέ ἀνάρτηση καί τό ὄνομα τῆς νέας εἰσαγγελέως τοῦ Ἀρείου Πάγου) ἤ ἐπειδή θά γίνονταν ἀποκαλύψεις μέ βίντεο γιά τήν προσωπική του ζωή;

Ἄν συμβαίνουν αὐτά, στό μέτρο πού συμβαίνουν, νά ρίχνονται ἔτσι μέ διαρροές ἄνθρωποι στά σκυλιά, ἔχουμε νά κάνουμε μέ μία δυστοπία. Δέν ζοῦμε στήν Σοβιετική Ἕνωση. Δώσαμε μάχη γιά νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τό κράτος τῶν Σοβιέτ. Δέν ἀξίζουν σέ κανένα στέλεχος τέτοιες συμπεριφορές, ἀκόμη κι ἄν κάποιοι ἀπό μακριά τοῦ κάνουν σινιάλο ὅτι στό μέλλον θά ἐκτιμηθεῖ ἡ ἀξιοπρεπής στάση του καί θά ἀποκατασταθεῖ μέ κάποιο κόκκαλο Εὐρωβουλῆς.

Κάτι τέτοια μοῦ θυμίζουν μία φράση πού εἶπε κάποτε γιά βουλευτή του καί Πρόεδρο Ἐμπορικοῦ Ἐπιμελητηρίου πρίν ἀπό τρεῖς δεκαετίες κορυφαῖος πολιτικός τῆς συντηρητικῆς παρατάξεως, ὅταν τοῦ πρότειναν νά τόν ὑπουργοποιήσει. «Τόν κρατᾶμε ἀπό πουθενά;» ρώτησε τούς ἐπιτελεῖς του, ἄν καί ὁ βουλευτής ἦταν προσωπικός φίλος του. Ἡ ἀπάντηση πού ἔλαβε ἦταν «ὄχι». «Τότε δέν θά γίνει ὑπουργός» ἦταν ἡ ἀπάντησή του.