Κρίσιμη συνεδρίασις σέ δύο μῆνες – Μετά τίς Πρέσπες καί τήν «μακεδονική μειονότητα» τώρα καί «τουρκική»;
ΕΝΑ ἀκόμη «ἀγκάθι» πού ἀφορᾶ στίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις, στό μέτρο πού ἡ Ἄγκυρα τό ἀνάγει ἀπαραδέκτως σέ διμερές θέμα, συνιστᾶ ἡ διελκυστίνδα πού ἔχει ἀνακύψει μέ τήν ἐμμονή σωματείων τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητος τῆς Θράκης νά αὐτοαποκαλοῦνται «τουρκικά». Μέ ἀπώτερο στόχο νά ἐπικρατήσει ἡ ἐντύπωσις, καί μάλιστα μέ τήν βούλα τῆς ἑλληνικῆς δικαιοσύνης, ὅτι στήν Θράκη ζεῖ μειονότητα «ἐθνική τουρκική». Ἄν αὐτό συμβεῖ, τό ἑπόμενο βῆμα θά εἶναι ἡ ἔγερσις ζητήματος αὐτοδιαθέσεως καί αὐτονομίας. Ἤδη αὐτές τίς ἡμέρες, ἀκραῖοι τῆς μειονότητος ἀναρτοῦν στίς σελίδες τους στό Facebook τήν πράσινη σημαία τοῦ βραχύβιου αὐτόνομου κρατιδίου τῆς Δυτικῆς Θράκης, πού ἱδρύθηκε τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1913 στήν ὀρεινή Ὀργάνη τῆς Ροδόπης. Πρός ἐπίρρωσιν! Ἤδη, ἐπίσης, ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ἐγκαλεῖ ἀνοικτά τήν Ἑλλάδα γιά τήν μή «ἀναγνώριση τουρκικῶν σωματείων», παρά τήν ἀντίθετη ἀπόφαση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ἡ μακροχρόνια ἐκκρεμότης πού πράγματι ὑπάρχει γιά τήν ἀναγνώριση ἤ μή αὐτῶν τῶν σωματείων, ἔπειτα ἀπό τήν ἄρνηση τῆς ἑλληνικῆς δικαιοσύνης νά τά ἀναγνωρίσει ὡς «τουρκικά», πρόκειται νά ἐπανέλθει στήν ἀτζέντα διότι:
1. Θά τό θέσουν οἱ μειονοτικοί σύλλογοι πρός τά μέλη τῆς διακομματικῆς ἐπιτροπῆς γιά τήν Θράκη, στό πλαίσιο τοῦ «διαδικτυακοῦ» διαλόγου, ἀπαιτώντας τήν ἐφαρμογή παλαιότερης ἀπόφασης τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου γιά τήν ἀναγνώριση «τουρκικῆς ταυτότητος».
2. Θά τεθεῖ μετά ἀπό ἐρώτημα τμήματος στήν Ὁλομέλεια τοῦ Ἀρείου Πάγου, ἡ ὁποία ἐντός τοῦ προσεχοῦς διμήνου θά κληθεῖ νά ἀποφασίσει τελεσιδίκως. Ἡ διαδικασία ἐπαναλήψεως ἐκδικάσεως τῶν αἰτήσεων μειονοτικῶν σωματείων πού προέβλεπε ὁ νόμος Κοντονῆ τοῦ 2017, φθάνει στό τέλος της, καθώς οἱ ἐκπρόσωποι τῶν σωματείων αὐτῶν ἐξήντλησαν γιά δεύτερη φορά μέσα σέ 30 χρόνια τά ἐσωτερικά ἔνδικα μέσα. Τό ἐρώτημα πού προκύπτει εἶναι διπλό:
1. Θά ἀξιολογήσει ὁ Ἄρειος Πάγος νέα δεδομένα, ὅπως ἡ τυχόν δρᾶσις μελῶν τους, πού μπαινοβγαίνουν στήν Τουρκία καί φωτογραφίζονται κάτω ἀπό τήν σημαία τῆς αὐτόνομης Θράκης;
2. Μετά τήν ἀναγνώριση «μακεδονικῆς μειονότητος» ἀπό τίς Πρέσπες, θά ἀναγνωρίσει ὁ Ἄρειος Πάγος ἐμμέσως «τουρκική μειονότητα», ἀνοίγοντας θέμα ἀναθεωρήσεως τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάννης; Ἡ Ἀγγελική Ἀλειφεροπούλου, ἡ νέα Πρόεδρος τοῦ κορυφαίου δικαστηρίου μας εὑρίσκεται μπροστά σέ μία μείζονα πρόκληση, ἅμα τῆ ἀναλήψει τῶν καθηκόντων της. Ἐνδιαφέρουσες θεωροῦμε πώς εἶναι οἱ ἀπόψεις πού ἐξέφρασε προσφάτως γιά τό θέμα σέ νομική ἡμερίδα τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Ὀργανισμοῦ Δημοσίου Δικαίου ὁ τέως Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Ἐδήλωσε:
«Τό δικαίωμα τοῦ συνεταιρίζεσθαι. Ἡ Ἑλλάδα ἐνεργεῖ, πάντοτε, σύμφωνα μέ τό ἰσχῦον Σύνταγμα καί τό Διεθνές Δίκαιο, καί ὡς πρός τό ζήτημα τῆς ἄσκησης τοῦ δικαιώματος τοῦ συνεταιρίζεσθαι ὅσων μελῶν τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητας διεκδικοῦν τήν ἵδρυση σωματείων, στην βάση τῆς λεγόμενης «συλλογικῆς τουρκικῆς ἐθνοτικῆς ταυτότητας».
1. Συγκεκριμένα δέ, τά ἁρμόδια ὄργανα τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας ἀποφασίζουν μέ βασικό γνώμονα τήν Συνθήκη τῆς Λωζάννης, πρωτίστως μέ βάση τήν προαναφερθεῖσα πρόβλεψή της, ὅτι εἰδικῶς ἡ μουσουλμανική μειονότητα τῆς Ἑλληνικῆς Θράκης εἶναι ἀμιγῶς θρησκευτική μειονότητα. Ἐπί πλέον, τά ὄργανα τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας λαμβάνουν ὑπ’ ὄψιν –ὡς ἄλλωστε ὀφείλουν– ἐν προκειμένω καί ὅλες τίς συνταγματικῶς κατοχυρωμένες ρυθμίσεις, ὡς πρός τούς ὅρους καί τίς προϋποθέσεις τῆς ἐν γένει ἄσκησης τοῦ δικαιώματος τοῦ συνεταιρίζεσθαι, γεγονός τό ὁποῖο δέν φαίνεται νά κατανοοῦν ὁρισμένα μέλη τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητας. Δοθέντος ὅτι συμπεριφέρονται ὡς ἐάν δέν γνωρίζουν τά δικαιώματα καί τίς ὑποχρεώσεις τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν ἐν γένει, ὅταν ἔχουν γίνει δεκτές προσφυγές τους ἐνώπιον τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου τῶν Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου, μέ ἀντικείμενο τήν ἄσκηση οὐσιαστικῶν δικαιωμάτων, ὅπως εἶναι καί τό δικαίωμα τοῦ συνεταιρίζεσθαι.
2. Τήν ἀκρίβεια τῆς κατά τ’ ἀνωτέρω διαπίστωσης καταδεικνύουν, μεταξύ ἄλλων, καί οἱ διατάξεις τοῦ Ν. 4491/2017, καθ’ ὅ μέτρο τροποποίησαν τίς διατάξεις τῆς παρ. 1 τοῦ ἄρθρου 758 τοῦ Κώδικα Πολιτικῆς Δικονομίας. Οἱ διατάξεις αὐτές καθιέρωσαν τόν θεσμό νέων αἰτήσεων ἀναγνώρισης σωματείων ἤ αἰτήσεων σχετικῆς διοικητικῆς ἐπανεξέτασης, καθώς καί τόν θεσμό αἰτήσεων ἐπανάληψης τῆς διαδικασίας ἐνώπιον τῶν ἁρμόδιων Ἑλληνικῶν Δικαστηρίων, ὅταν ἔχει ἐκδοθεῖ ἀπόφαση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου τῶν Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου, πού διαπιστώνει παραβίαση οὐσιαστικοῦ δικαιώματος. Σέ πλήρη δέ συμφωνία μέ τό Σύνταγμα καί τό Διεθνές Δίκαιο, οἱ κατά τ’ ἀνωτέρω διατάξεις προβλέπουν ὅτι τό παραδεκτό τῆς ὡς ἄνω αἴτησης ἐπανάληψης τῆς διαδικασίας καθορίζεται μέ βάση τούς περιορισμούς τῆς παρ. 2 τοῦ ἄρθρου 11 τῆς Εὐρωπαϊκῆς Σύμβασης τῶν Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου καί τούς περιορισμούς πού προβλέπονται ἐν γένει ὡς πρός τήν ἄσκηση ἄλλων οὐσιαστικῶν δικαιωμάτων, τά ὁποῖα προστατεύονται ἀπό τήν Σύμβαση αὐτή. Δηλαδή τούς περιορισμούς πού ἀφοροῦν, πρωτίστως, τήν προστασία τῆς ἐθνικῆς ἀσφάλειας, τῆς δημόσιας τάξης, τήν πρόληψη τῆς ἐγκληματικότητας, τήν προστασία τῆς ὑγείας καί τῆς ἠθικῆς ἤ τήν προστασία τῶν δικαιωμάτων καί ἐλευθεριῶν τρίτων. Ἐπίσης, τό παραδεκτό τῶν αἰτήσεων ἐπανάληψης τῆς διαδικασίας καθορίζεται καί μέ βάση τίς ὑποχρεώσεις πού ἀπορρέουν ἀπό Διεθνεῖς Συνθῆκες, στίς ὁποῖες ἡ Ἑλλάδα εἶναι συμβαλλόμενο μέρος, συμπεριλαμβανομένης, φυσικά, τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάννης».