«Ποιά ὑφαλοκρηπῖδα στίς διερευνητικές; Γιά τά χωρικά ὕδατα συζητούσαμε!»

«Νά ἐξαιρεθεῖ τό Καστελλόριζο ἀπό τήν ὁριοθέτηση στό Αἰγαῖο, θέλει ἡ Ἄγκυρα» – «Δέν εἶναι σαφῆ τά ὅρια τοῦ Αἰγαίου» – «Δέ φανταζόμασταν πώς ὑπάρχει θέμα χωρικῶν ὑδάτων γιά τό Καστελλόριζο»

ΜΙΑ ΛΙΑΝ ἀποκαλυπτική δημοσία παρέμβαση τοῦ πρέσβεως Παύλου Ἀποστολίδη, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀπό τό 2003 γιά 18 ὁλόκληρα χρόνια ὁ ἐπί κεφαλῆς τῆς ἑλληνικῆς διπλωματικῆς ἀντιπροσωπίας στίς διερευνητικές ἐπαφές μέ τήν Τουρκία, ἡ ὁποία θά ἐκπροσωπηθεῖ ἀπό τόν Σεντάτ Ὀνάλ, φέρνει σήμερα στήν δημοσιότητα ἡ «Ἑστία». Τήν ἀνασύρει ἀπό τό ἀρχεῖο τῶν τηλεοπτικῶν ἐκπομπῶν τοῦ Ἀλέξη Παπαχελᾶ, ἔτους 2017, καί τήν ἀξιοποιεῖ γιατί ἡ μαρτυρία τοῦ πρέσβεως εἶναι ἐξόχως σημαντική καί διαφωτιστική. Φωτίζει κατά ἕνα μέρος τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο διεξάγεται ὁ περίφημος διάλογος ὅλα τά προηγούμενα χρόνια καί μᾶς προϊδεάζει ἔν τινι μέτρῳ γιά τήν τακτική πού θά ἀκολουθήσουν οἱ γείτονες στό τραπέζι τῶν διαπραγματεύσεων ἀπό τίς 25 Ἰανουαρίου καί μετά. Ὁ κύριος Ἀποστολίδης ὁμολογεῖ ὅτι

Στίς διερευνητικές ἐπαφές δέν συζητήθηκε ποτέ ὅλα αὐτά τά χρόνια τό θέμα τῆς ὁριοθετήσεως τῆς ὑφαλοκρηπῖδος –ἄν καί δημοσίως ὑπεστηρίζετο τό ἀντίθετο.

Κατά τήν διάρκειά τους ἐτίθεντο πρός συζήτησιν «προδικαστικά» ζητήματα.

Τά χωρικά ὕδατα –μονομερές δικαίωμα τῆς Ἑλλάδος σύμφωνα μέ τό διεθνές δίκαιο– ἦταν ἕνα ἀπό τά προδικαστικά ζητήματα γιά τά ὁποῖα εἶχαν κατατεθεῖ καί ἔγγραφες προτάσεις ἀπό τίς δύο ἀντιπροσωπίες. Ἡ «Ἑστία» τό καλοκαίρι τοῦ 2020 ἀπεκάλυψε μάλιστα βασιζομένη στά ἀπόρρητα πρακτικά (πληροφορίες γιά τό περιεχόμενό τους πού φυλάσσεται στά ὑπόγεια τοῦ ΥΠΕΞ) ποιές ἦταν αὐτές οἱ προτάσεις. Χωρίς νά τολμήσει νά τήν διαψεύσει κανείς. Οἱ κυβερνήσεις τοῦ Γεωργίου Παπανδρέου πρότειναν χωρικά ὕδατα 12 ναυτικῶν μιλίων γιά τήν ἠπειρωτική Ἑλλάδα καί 6 ναυτικῶν μιλίων γιά τά νησιά! (Τό δόγμα τῶν πασοκογενῶν Ὑπουργῶν τῆς παρούσης Κυβερνήσεως.) Οἱ κυβερνήσεις Σημίτη εἶχαν μπεῖ σέ συζήτηση μέ τούς Τούρκους ὥστε νά μήν ἔχουν οἱ ἠπειρωτικές ἀκτές τῆς Θράκης δικαίωμα ἐπεκτάσεως στά 12 μίλια! Ὁ κύριος Ἀποστολίδης δέν διευκρίνισε ἄν οἱ Τοῦρκοι περιέλαβαν στά «προδικαστικά ζητήματα» θέματα κυριαρχίας ἐπί ἑλληνικῶν νήσων (γκρίζες ζῶνες), ἀλλά βασίμως μποροῦμε νά ὑποθέσουμε ὅτι τό ἔπραξαν. Καί ὅτι ἡ Ἑλλάς τό ἀπέρριψε.

Οἱ Τοῦρκοι ζητοῦσαν ἀπό τότε τόν διαχωρισμό τοῦ Καστελορρίζου ἀπό τήν διαπραγμάτευση γιά τό Αἰγαῖο, ἀπαίτηση πού ἐκτιμᾶται ὅτι θά ἐπαναλάβουν ὑπό τό φῶς τῆς συμφωνίας Ἑλλάδος – Αἰγύπτου καί σήμερα.

Ἡ Ἑλλάς δέν εἶχε τότε διαμορφωμένη ἄποψη γιά τά χωρικά ὕδατα τοῦ Καστελλορίζου γιατί δέν εἶχε προβλέψει πώς ὑπάρχει θέμα!

Τό ΝΑΤΟ ἔχει ἀποσύρει τόν Ἕκτο Στόλο ἀπό τά Δωδεκάνησα μετά τίς διαμαρτυρίες τῶν Τούρκων, ὅτι εἶναι «ἀποστρατιωτικοποιημένη περιοχή». Ἀναλυτικῶς ὁ κύριος Ἀποστολίδης εἶχε ἀποκαλύψει σέ ἐκείνη τήν σπάνια τηλεοπτική ἐμφάνισή του τά ἑξῆς:

«Οἱ διερευνητικές δέν ἀφοροῦν τήν διαπραγμάτευση τῆς ὑφαλοκρηπίδας ὅπως νομίζουνε πολλοί. Ἀφοροῦν τά προκαταρκτικά θέματα. Καί τό κύριο προκαταρκτικό θέμα εἶναι τό εὖρος τῶν χωρικῶν ὑδάτων. Ἑπομένως ἐπί αὐτοῦ ἔχουν γίνει κατά καιρούς προσπάθειες. Κάθε πλευρά ἔχει κάνει τά δικά της χαρτιά. Δέν ἔχει καταλήξει τό πρᾶγμα. Δέν μποροῦμε νά συμφωνήσουμε. Χάθηκε μιά εὐκαιρία μετά τό 2003 ὅταν ἦταν ζεστά τά πράγματα. Ἡ Τουρκία ἤθελε νά ἀρχίσουν διαπραγματεύσεις μέ τήν ΕΕ».

Σέ ἐρώτηση γιά τό ἐάν τό Καστελλόριζο δέν εἶναι κομμάτι διαπραγματεύσεως γιά τό Αἰγαῖο ἐπειδή ἡ Τουρκία τό θεωρεῖ Ἀνατολική Μεσόγειο, ὁ κύριος πρέσβης ἀπήντησε:

«Μπλέκουμε μέ τόν ὁρισμό τοῦ τί εἶναι τό Αἰγαῖο καί ποῦ τελειώνει τό Αἰγαῖο. Δέν εἶναι τόσο σαφές αὐτό τό πρᾶγμα. Ἡ Τουρκία θέλει νά ἐξαιρέσει τό Καστελλόριζο διότι θεωρεῖ ὅτι εἶναι ἕνα μεμονωμένο ἀπομακρυσμένο νησί –ἄλλωστε μέ τήν Στρογγύλη εἶναι δύο τρία ἀκόμη νησάκια ἐκεῖ– τό ὁποῖο δέν δικαιοῦται καθόλου ὑφαλοκρηπίδας ἤ ΑΟΖ ἐπειδή εἶναι πολύ κοντά ἀπό τίς ἠπειρωτικές τουρκικές ἀκτές καί ἡ ἀναλογία πού εἶναι κριτήριο γιά τήν ὁριοθέτηση ἀκτῶν εἶναι τόσο μεγάλη ὑπέρ τῆς Τουρκίας, ὥστε νά μήν ἐπιτρέπει στό συγκρότημα Καστελλορίζου νά ἔχει ΑΟΖ.»

Ἐρωτώμενος ἐάν ἐνδιαφέρει τήν Τουρκία νά ἐξαιρεθεῖ τό Καστελλόριζο γιά νά μήν ἑνωθεῖ ἡ ἑλληνική ὑφαλοκρηπίς μέ τήν κυπριακή, ὁ κύριος Ἀποστολίδης ἀπήντησε τά ἑξῆς:

«Ὄχι δέν εἶναι ἀπαραίτητο. Ἐνδιαφέρει νά μήν ἐπικρατήσει ἡ δική μας ἄποψη ὅτι ἔχει πλήρη ἐπήρεια τό συγκρότημα Καστελλορίζου (σ.σ. ἐφημερίδος: Εὐχόμεθα νά ἰσχύει καί σήμερα) ὁπότε ἡ Τουρκία περιορίζεται σέ δύο τρίγωνα βόρεια καί νότια τοῦ Καστελόριζου. Αὐτό εἶναι τό θέμα. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι καί ἐμεῖς ὅταν συζητᾶμε γιά τήν ἔκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων ἐξ ἀρχῆς γιά τό Αἰγαῖο μιλούσαμε. Εἶναι γεγονός. Δέν εἴχαμε διανοηθεῖ ποτέ ὅτι ὑπάρχει κάποιο θέμα κάτω ἐκεῖ στό Καστελλόριζο. (…)

Ὑπάρχει μία πλευρά πού λέει ὅτι ἔχει ἀναπτυχθεῖ στό Αἰγαῖο ἡ ἑλληνική παρουσία στά νησιά, σαφῶς, ἀπό τήν ἄλλη τοὐλάχιστον, εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ τό ΝΑΤΟ ὅμως, τά πράγματα ἔχουν ὀξυνθεῖ. Στήν Ρόδο δέν δέχονται κἄν ἐπισκέψεις ξένων πλοίων, ἐνῶ παλιά δέν ὑπῆρχε κἄν θέμα νά ἐπισκέπτεται ὁ Ἕκτος Στόλος τήν Ρόδο. Ὅσο δέν προχωρᾶμε ἡ ἀνυπομονησία τῶν Τούρκων αὐξάνει. (…)

Ἡ βασική διαπραγμάτευση εἶναι στό Αἰγαῖο. Οἱ Τοῦρκοι θέλουν νά τό ἐξαιρέσουν τό Καστελλόριζο ἀπό τήν διαπραγμάτευση! (παύση) Τέλος πάντων! Θέλουν, ἤθελαν, δέν ξέρω καί τί θά θέλουν. Ἐμεῖς θεωροῦμε ὅτι ἡ διαπραγμάτευση πρέπει νά εἶναι ἑνιαία καί ἡ ὁριοθέτηση πρέπει νά εἶναι ἑνιαία. Ἀλλά δέν συζητᾶμε τήν ὁριοθέτηση. Ἐπαναλαμβάνω. Εἴμαστε στό πρίν».