Τί δείχνουν τά εὑρήματα ἀπορρήτων μετρήσεων
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ στά κομματικά ἐπιτελεῖα προκαλοῦν τά εὑρήματα ἀπορρήτου δημοσκοπήσεως, ἡ ὁποία ἐπραγματοποιήθη τόν τελευταῖο μῆνα, πανελλαδικῶς, σέ δεῖγμα 10.000 ἀτόμων, πολύ μεγαλύτερο δηλαδή ἀπό αὐτό πού συνήθως χρησιμοποιεῖται κατά τίς τακτικές μετρήσεις τῶν ἀπόψεων τῆς κοινῆς γνώμης. Δύο εἶναι οἱ βασικές διαπιστώσεις πού προκαλοῦν σόκ σέ ὅσους ἐπιμένουν νά βλέπουν τά πράγματα ἐπιφανειακά, χωρίς νά ὑπεισέρχονται στήν ἀναζήτηση τῶν αἰτίων πού διαμορφώνουν τίς πολιτικές ἐξελίξεις.
Ἡ πρώτη σχετίζεται μέ τήν ἀπήχηση πού ἔχει στήν Ἑλλάδα ὁ ὑπουργός Ἐσωτερικῶν τῆς Ἰταλίας καί ἡγέτης τῆς Λέγκα Ματτέο Σαλβίνι. Συμφώνως πρός τήν μέτρηση, τό 23% τῶν Ἑλλήνων συμμερίζονται στίς ἀπόψεις του, οἱ ὁποῖες ἀφοροῦν στήν ἀντιμετώπιση τοῦ μεταναστευτικοῦ καί τήν ἀνάγκη προστασίας τῶν ἐθνικῶν συνόρων. Καί τοῦτο, σέ μιά στιγμή πού οἱ ἀπόψεις τοῦ Ἰταλοῦ ἡγέτου προβάλλονται συνήθως μέ διάφορα «κοσμητικά ἐπίθετα» (ρατσιστικές, ἀκροδεξιές, ὁμοφοβικές κ.λπ.) καί συσκοτίζουν τήν οὐσία τοῦ πολιτικοῦ μηνύματός του.
Τό δεύτερο ἀφορᾶ στήν πρόθεση ψήφου γιά τίς εὐρωεκλογές τοῦ Μαΐου, ὅπου ἡ Χρυσή Αὐγή ἐμφανίζεται νά καταγράφει διψήφια ποσοστά σέ ὅλους τούς νομούς τῆς Κεντρικῆς καί Βορείου Ἑλλάδος, δηλαδή ἀπό τήν Λαμία καί πάνω. Καί ἐδῶ, ἐνδεχόμενες ἐκπλήξεις δέν εἶναι δικαιολογημένες. Πέρα ἀπό ὅποιο ἄλλο ζήτημα πολιτικῆς, φαίνεται ὅτι παίζει καθοριστικό ρόλο ὄχι μόνον ἡ στάσις τῶν κομμάτων ὡς πρός τό Σκοπιανό ζήτημα ἀλλά καί ἡ πειθώ μέ τήν ὁποία προβάλλουν τίς θέσεις τους. Βεβαίως ἐν προκειμένω ἡ κατάστασις βαρύνεται καί ἀπό τήν συνολικώτερη κρίση ἀξιοπιστίας τοῦ κομματικοῦ συστήματος. Ὅμως οἱ ψηφοφόροι θέτουν ἐν πολλοῖς σέ ἀμφισβήτηση τήν ἱκανότητα ἤ τήν δυνατότητα νά ἀναλάβουν ἐνέργειες πρός ἀνατροπή τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν. Ἔτσι σημαντικός ἀριθμός ψηφοφόρων ὁδηγεῖται πρός τήν Χρυσή Αὐγή, καθώς αὐτή ἡ ὁμάς θέλει νά τιμωρήσει τά ἄλλα κόμματα.
Αὐξάνεται ἐξ ἄλλου ἡ τάσις ψηφοφόρων ὑπέρ τῶν μικρῶν ἀλλά καί θεωρουμένων ἀντισυστημικῶν κομμάτων. Σέ αὐτό τό συμπέρασμα καταλήγει κανείς ἀξιολογώντας τά εὑρήματα ἄλλης δημοσκοπήσεως (Metron Analysis), ἀπό τήν κυλιομένη διεξαγωγή τῆς ὁποίας ἐμφαίνεται ὅτι κατά τόν τελευταῖο μῆνα μόνον ἡ ἀντισυστημική ψῆφος παρουσίασε ἄνοδο τῆς τάξεως τοῦ 5%.
Γενικώτερα πάντως, ἄν καί ἡ ἀναφερθεῖσα στήν ἀρχή ἀπόρρητη δημοσκόπησις ἀσχολεῖται μέ τήν ἐκτίμηση τῶν ἀποτελεσμάτων στίς εὐρωεκλογές, τά συμπεράσματά της εἶναι χρήσιμα καί γιά τήν ἐκτίμηση τῆς ἐκβάσεως τῶν βουλευτικῶν ἐκλογῶν. Εἰδικώτερα, ἕνα 25% τῶν ψηφοφόρων δηλώνει ὅτι στρέφεται πρός μικρά κόμματα, διάφορα τῶν Χρυσή Αὐγή, ΚΚΕ καί ΚΙΝΑΛ! Ἐννοοῦν κόμματα ὅπως εἶναι τό Ποτάμι, οἱ ΑΝΕΛ, ἡ Ἕνωσις Κεντρώων, ἡ Λαϊκή Ἑνότητα, ἡ Ἑλληνική Λύσις, ἡ Νέα Δεξιά, ὁ ΛΑΟΣ κ.ἄ. Νά ἐπισημάνουμε ἐδῶ ὅτι δέν πρόκειται γιά κάτι νέο. Τό ἀντίστοιχο ποσοστό τῶν μικρῶν ἀντισυστημικῶν κομμάτων ἦταν σέ προηγουμένη δημοσκόπηση 27%. Αὐτό σημαίνει ὅτι δύο ἑκατομμύρια ψηφοφόρων εἶναι σταθερά προσανατολισμένοι στήν «ψῆφο διαμαρτυρίας». Ὅμως ἡ πολυδιάσπασις τῶν ψήφων αὐτῶν τίς καταδικάζει νά μένουν ἐκτός Βουλῆς, ἀφοῦ κανένα ἀπό τά μικρά αὐτά κόμματα δέν ἔχει προοπτική νά περάσει τό 3% καί νά εἰσέλθει στήν Βουλή. Αὐτό κατ’ ἐπέκτασιν σημαίνει ὅτι τό πρῶτο κόμμα θά καρπωθεῖ τίς ἀδιάθετες ψήφους, ὁπότε οἱ πιθανότητές του νά ἐξασφαλίσει αὐτοδυναμία εἶναι ηὐξημένες.
Ἀπ’ ἐναντίας, ἡ διαμόρφωσις συνεργασιῶν –μέ κοινή κάθοδο στίς ἐκλογές– τῶν μικρῶν κομμάτων μπορεῖ νά εἶναι καταλυτική. Ὁμιλοῦμε βεβαίως γιά δύο συνασπισμούς, ἕναν στήν δεξιά καί ἕναν στήν ἀριστερά, ἡ εἴσοδος τῶν ὁποίων στήν Βουλή δημιουργεῖ κίνδυνο γιά τήν αὐτοδυναμία τοῦ πρώτου κόμματος, ἄν μή, τήν ἀποτρέπει μετά βεβαιότητος. Γιά νά γίνει ὅμως κάτι τέτοιο ἀπαιτεῖται νά ἀναδειχθοῦν ἡγετικές φυσιογνωμίες πού θά ἐμπνεύσουν τούς ψηφοφόρους. Αὐτό ἄλλωστε εἶναι καί τό αἴτημα τῶν τελευταίων, οἱ ὁποῖοι, συμφώνως πρός τίς ἀπόρρητες δημοσκοπήσεις, περιμένουν νά δοῦν κινήσεις ἑνότητος καί διαμορφώσεως κοινῶν προγραμμάτων.
Ἡ δυσκολία ὅμως ἔγκειται κυρίως στήν ἀδυναμία συμφωνίας γιά τήν ἡγεσία. Στήν μέν Δεξιά οἱ πλέον προβεβλημένοι εἶναι οἱ κ.κ. Κυριάκος Βελόπουλος καί Γιῶργος Καρατζαφέρης πού ἔχουν συνεχῆ τηλεοπτική παρουσία, ἀλλά ὑπάρχουν καί ἡγέτες προερχόμενοι ἀπό τήν νέα γενιά πολιτικῶν ὅπως ὁ Φαῆλος Κρανιδιώτης.
Στήν Ἀριστερά ὅμως τά πράγματα ἐγγίζουν τά ὅρια τῆς γραφικότητος. Θεωρεῖται παντελῶς ἀδύνατη μιά συνδιαλλαγή μεταξύ προσώπων ὅπως ἡ Ζωή Κωνσταντοπούλου καί ὁ Γιάν(ν)ης Βαρουφάκης, ἐνῶ καί ὁ Παναγιώτης Λαφαζάνης θά ἀντιμετώπιζε τεράστιες δυσκολίες νά διευρύνει τήν ἐκλογική βάση του.