Κατέρρευσε καί ἐπισήμως μέ τήν συμφωνία Ἑλλάδος-Αἰγύπτου γιά δημιουργία ὑποθαλασσίου ἀγωγοῦ – Τά δέκα χρόνια μιᾶς «χαμένης ἐπενδύσεως» στήν ἐξωτερική πολιτική μας
ΣΕ ΜΙΑ δραματική ἀνατροπή μέ ἐθνικές προεκτάσεις ὁδηγεῖ τό Μνημόνιο Συνεργασίας Ἑλλάδος-Αἰγύπτου πού ὑπεγράφη κατά τήν ἐπίσκεψη τοῦ Ἕλληνος Ὑπουργοῦ Ἐνέργειας στό Κάιρο. Ἄν καί τό συγκεκριμένο μνημόνιο γιά τήν μεταφορά φυσικοῦ ἀερίου προβάλλεται διθυραμβικῶς ἐπειδή ὁ ἀγωγός θά διέρχεται ἀπό τήν ὁριοθετημένη ΑΟΖ μεταξύ τῶν δύο χωρῶν, στήν πραγματικότητα ἀποτελεῖ τήν ἐπισφράγιση τῆς καταρρεύσεως τῆς πολιτικῆς τῆς Ἑλλάδος πού ἐπί μία δεκαετία ἐπεκεντρώνετο στήν δημιουργία τοῦ ἀγωγοῦ EastMed. Ὁ ὁποῖος σύμφωνα μέ τόν σχεδιασμό θά μετέφερε τό φυσικό ἀέριο τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου στήν Εὐρώπη, μέσῳ Κύπρου – Κρήτης καί Ἰταλίας. Τό νέο Μνημόνιο, τό ὁποῖο ὑπέγραψαν ὁ Ὑπουργός Περιβάλλοντος καί Ἐνεργείας Κώστας Σκρέκας μέ τόν Αἰγύπτιο ὁμόλογό του, προβλέπει τήν ἐπέκταση τῆς διμεροῦς ἐνεργειακῆς συνεργασίας στούς τομεῖς τῆς ἐμπορίας LNG, τῆς ἐξερευνήσεως καί παραγωγῆς φυσικοῦ ἀερίου καί τήν προοπτική διασυνδέσεως τῶν συστημάτων φυσικοῦ ἀερίου τῶν δύο χωρῶν, μέ τήν κατασκευή ὑποθαλασσίου ἀγωγοῦ.
Ὁ κυβερνητικός ἐκπρόσωπος Δημήτρης Οἰκονόμου ἀνέφερε χθές τά ἑξῆς: «Ἰδιαίτερης σημασίας γιά τή χώρα μας –γιά τήν ἀναπτυξιακή της πορεία, τήν ἀναβάθμιση τοῦ γεωπολιτικοῦ ἀποτυπώματός της καί τήν ἐπανατοποθέτησή της στόν παγκόσμιο ἐνεργειακό χάρτη– ἀποτελεῖ ἡ συνεχής διεύρυνση τῆς ἐνεργειακῆς συνεργασίας μέ τήν Αἴγυπτο. Ἡ στρατηγική αὐτή εἶχε συμφωνηθεῖ στή συνάντηση τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη μέ τόν Πρόεδρο τῆς Αἰγύπτου τόν Νοέμβριο τοῦ 2020, καί ἔκτοτε ἔχουν γίνει πολύ καθοριστικά καί συγκεκριμένα βήματα.
Μετά τήν συμφωνία ἠλεκτρικῆς διασύνδεσης τῶν δύο χωρῶν πού ὑπεγράφη τόν περασμένο Ὀκτώβριο, ὁ Ὑπουργός Περιβάλλοντος καί Ἐνέργειας Κώστας Σκρέκας μέ τόν ὁμόλογό του ὑπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης γιά τήν στρατηγική συνεργασία Ἑλλάδος – Αἰγύπτου στόν τομέα τοῦ φυσικοῦ ἀερίου. Προβλέπει τήν ἐπέκταση τῆς διμεροῦς ἐνεργειακῆς συνεργασίας στούς τομεῖς τῆς ἐμπορίας LNG, τῆς ἐξερεύνησης καί παραγωγῆς φυσικοῦ ἀερίου καί τῆς προοπτικῆς διασύνδεσης τῶν συστημάτων φυσικοῦ ἀερίου τῶν δύο χωρῶν, μέ τήν κατασκευή ὑποθαλάσσιου ἀγωγοῦ. Πέρα ἀπό τήν ἐνεργειακή τους σημασία, οἱ σχέσεις ἀμοιβαίας εἰλικρινοῦς συνεργασίας, στό πλαίσιο τῆς διεθνοῦς νομιμότητας, συμβάλλουν στήν εὐημερία καί τήν ἀσφάλεια τῶν λαῶν τῆς Μεσογείου».
Εἶναι προφανές ὅτι αὐτός ὁ ἀγωγός θά διέρχεται ἀπό τίς θαλάσσιες περιοχές στίς ὁποῖες ἔχει γίνει ὁριοθέτησις ΑΟΖ μεταξύ Ἑλλάδος καί Αἰγύπτου. Κάποια «γεωγραφικῶς εὐαίσθητα» σημεῖα στά ὁποῖα ἐκκρεμεῖ ἡ ὁριοθέτησις ἐκρίθη προφανῶς ὅτι θά δημιουργοῦσαν «ἀνεπιθύμητες τριβές». Ἤδη βεβαίως ἡ ἐξέλιξις αὐτή διεφαίνετο ἀπό τήν συνάντηση τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη μέ τόν Πρόεδρο Σίσι τῆς Αἰγύπτου τόν Νοέμβριο τοῦ 2020. Μετά καί τήν ἐξέλιξη αὐτή μποροῦμε πλέον νά ὁμιλοῦμε γιά δέκα χαμένα χρόνια γιά τήν ἑλληνική ἐξωτερική καί ἐνεργειακή πολιτική. Γιά τόν ὁριστικό ἐνταφιασμό της. Στήν δημιουργία τοῦ ἀγωγοῦ EastMed εἶχαν ἐπενδύσει οἱ κυβερνήσεις Γ. Παπανδρέου, Α. Σαμαρᾶ, Ἀλ. Τσίπρα καί Κυρ. Μητσοτάκη (μέχρι πρίν ἀπό ἕνα χρόνο).
Πράγματι στόν ἀγωγό αὐτό ἐστράφη ὁ Γ. Παπανδρέου, ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ ὁποίου ἐψηφίσθη ὁ γνωστός νόμος Μανιάτη διά τοῦ ὁποίου ἐτέθησαν οἱ βάσεις τῆς ἐνεργειακῆς πολιτικῆς μας. Ἤδη μέ πρωτοβουλία τοῦ ἰδίου τοῦ Γ. Παπανδρέου, μέ τήν ἐπίκληση «περιβαλλοντικῶν λόγων» εἶχαν ἐγκαταλειφθεῖ τά σχέδια τόσο γιά τόν ἀγωγό South Stream ὅσο καί γιά τόν Μπουργκάς – Ἀλεξανδρούπολις. Ἄν πᾶμε δηλαδή πίσω δέν θά ἀνακαλύψουμε πολλά ἀκόμη χαμένα χρόνια ἐξωτερικῆς καί ἐνεργειακῆς πολιτικῆς. Πάντως μέ προσήλωση στήν πολιτική τοῦ ἀγωγοῦ EastMed καί ἡ κυβέρνησις τοῦ Ἀντώνη Σαμαρᾶ ἐπικεντρώθηκε στήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν μέ τήν Κύπρο καί τήν υἱοθέτηση τοῦ δικοῦ της μοντέλου ὅσον ἀφορᾶ τήν ἐκμετάλλευση ὑποθαλασσίου ἐνεργειακοῦ πλούτου. Στήν ἴδια γραμμή ἐκινήθη καί ἡ κυβέρνησις τοῦ Ἀλ. Τσίπρα δεδομένου μάλιστα ὅτι ἐκείνη τήν ἐποχή ἐνδιαφέρον γιά τόν ἀγωγό EastMed ἔδειχναν νά ἔχουν οἱ ΗΠΑ καί τό Ἰσραήλ.
Ὅλα ἄρχισαν νά ἀλλάζουν στόν δεύτερο χρόνο τῆς διακυβερνήσεως Μητσοτάκη, ὁπότε διεφάνη ὅτι τό ἐνδιαφέρον τῶν Ἀμερικανῶν γιά τόν EastMed ἄρχιζε νά μειώνεται. Τότε ἄρχισαν δηλώσεις πού ἐνεθάρρυναν τήν προώθηση φυσικοῦ ἀερίου ἀπό τήν Κύπρο καί τό Ἰσραήλ πρός τήν Αἴγυπτο καί οἱ ἀναφορές σέ ἀμφισβητήσεις καί διεκδικήσεις. Ἀμέσως μετά, τόν περασμένο Σεπτέμβριο, ἀπό τοῦ βήματος τοῦ ΟΗΕ ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ὅτι «οἱ ἐξορύξεις εἶναι ξεπερασμένες» δεσμευόμενος στήν οὐσία, ὅτι ἡ Ἑλλάς ἀφίσταται τέτοιων προσπαθειῶν εἰς τό ἑξῆς. Εἶναι ἡ δεύτερη φορά πού ἡ χώρα μας ἐπικαλεῖται περιβαλλοντικούς λόγους γιά τήν ἐγκατάλειψη μιᾶς πολιτικῆς πού ἅπτεται στρατηγικῶν συνεργασιῶν καί ἐνεργειακῆς αὐτάρκειας. Τό χειρότερο εἶναι ὅτι ἐπί τῆς οὐσίας ἡ ἐγκατάλειψις τῶν ἑλληνικῶν σχεδίων στήν ἀνατολική Μεσόγειο παρέχουν, ἐμμέσως ἔστω, μιά ἐπιτυχία στόν Ἐρντογάν, ἀφοῦ ἡ πολιτική μας σχεδόν «εὐθυγραμμίζεται» μέ τήν ἀπαίτησή του νά μήν ἀναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες στήν Μεσόγειο, ἐρήμην τῆς Τουρκίας. Ὡς φαίνεται, ἡ Ἑλλάς θά ἐπικεντρώσει τήν προσοχή της στήν ἄσκηση κυριαρχίας νοτίως τῆς Κρήτης μέ τήν πόντιση καλωδίου καί τήν κατασκευή ἀγωγοῦ στό σημεῖο πού θεωρεῖ ἑαυτήν νομικώς ἰσχυρή. Στήν ὁριοθετημένη ΑΟΖ Ἑλλάδος-Αἰγύπτου. Ἡ μή ὁριοθετημένη περιοχή νοτίως τοῦ Καστελλορίζου δείχνει νά μήν εὑρίσκεται στά ἐνδιαφέροντά της.