Τόν καθηγητή Σκουρῆ προωθεῖ ὁ κ. Σημίτης τώρα – Τί λέει ἡ Προεδρία γιά τήν Χάγη
ΜOΛΟΝΟΤΙ διανύουμε τίς Ἅγιες Ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων καί τήν περίοδο τῶν χειμερινῶν διακοπῶν, ἐν τούτοις οἱ διεργασίες γιά τό πρόσωπο πού θά ἀποτελέσει τόν ἑπόμενο Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας εὑρίσκονται σέ πλήρη ἐξέλιξη. Δεδομένου ὅτι ὁ Πρωθυπουργός δέν ἔχει ἀποφασίσει ἀκόμη καί ἔχει μεταθέσει τήν ἀνακοίνωση τῶν τελικῶν ἀποφάσεών του στά τέλη Ἰανουαρίου-ἀρχές Φεβρουαρίου, εἶναι κάτι παραπάνω ἀπό προφανές ὅτι ὁ ἐπιβαρυμένος ὁρίζων στά ἐθνικά θέματά μας θά ἐπηρεάσει καταλυτικῶς τήν ἐπιλογή του. Ἀρχές Ἰανουαρίου θά ὑπογραφεῖ στήν Ἀθήνα ἡ τετραμερής συμφωνία γιά τόν ἀγωγό EastMed, ἀρχές Ἰανουαρίου θά τεθεῖ πρός συζήτησιν τό θέμα μεταξύ ἐμπειρογνωμόνων Ἑλλάδος καί Αἰγύπτου, τό ζήτημα τῆς ὁριοθετήσεως τῶν θαλασσίων συνόρων καί ΑΟΖ μεταξύ τῶν δύο χωρῶν, ἐνῶ έν παραλλήλω θά τρέχουν καί οἱ συζητήσεις μέ τούς ἀντιστοίχους Ἰταλούς ἐμπειρογνώμονες μέ ἀντικείμενο τό ἴδιο θέμα. Τήν ἴδια ἐποχή ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ἐρντογάν σχεδιάζει νά στείλει ἐρευνητικό σκάφος νοτίως τῆς Κρήτης.
Τό ἐρώτημα πού προκύπτει στό ἐσωτερικό τῆς Κυβερνήσεως εἶναι: Μέ τέτοια ἀτμόσφαιρα χρειαζόμεθα πολιτικό Πρόεδρο, ὁπότε αὐξάνονται οἱ πιθανότητες ἐπανεκλογῆς τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου παρά τίς διαφωνίες Σαμαρᾶ (ἤ ἄλλου) ἤ μήπως πρέπει νά ἀναζητηθεῖ λύσις καθηγητοῦ, γνώστου τοῦ διεθνοῦς δικαίου, δεδομένου ὅτι ἡ χώρα κατευθύνεται πρός τήν Χάγη καί τό δικαστήριό της; Στήν πραγματικότητα, συγκρούονται δύο σχολές σκέψεως οἱ ὁποῖες προτείνουν στόν Πρωθυπουργό καί διαφορετικό Πρόεδρο. Τίς τελευταῖες ἡμέρες ἀφοῦ κάποιοι διεκίνησαν τό ὄνομα τῆς πρώην ὑπουργοῦ Μαριέττας Γιαννάκου, ἡ ὁποία γνωρίζει ἄριστα τήν εὐρωπαϊκή πολιτική σκηνή καί χαίρει ἐκτιμήσεως γιά τήν μετριοπάθειά της, κύκλοι προσκείμενοι στόν πρώην Πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη (πρωτευόντως) καί στόν Εὐάγγελο Βενιζέλο (δευτερευόντως) φέρονται πώς προτείνουν στόν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη γιά τό ἀξίωμα τοῦ Προέδρου τό πρόσωπο τοῦ καθηγητοῦ τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καί ἀντεπιστέλλοντος μέλους τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν Βασίλη Σκουρῆ. Τό σκεπτικό πού φέρεται ὅτι ἀναπτύσσει αὐτός ὁ κύκλος πρός τόν Πρωθυπουργό –ἀφοῦ ἡ ὑποψηφιότης τῆς ἐξαιρέτου Προέδρου τοῦ ΣτΕ Αἰκατερίνης Σακελλαροπούλου δείχνει νά μήν περπατᾶ λόγω ἐλλείψεως πολιτικῆς ἐμπειρίας– εἶναι ὅτι ἡ Κυβέρνησις χρειάζεται ἐν ὄψει τῶν παραπομπῶν τῶν διαφορῶν μας μέ τήν Τουρκία στήν Χάγη ἕναν ἔμπειρο δικαστή.
Ὁ κ. Σκουρῆς πράγματι ἔχει μεγάλη ἐμπειρία, διότι διετέλεσε Πρόεδρος τοῦ Δικαστηρίου τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως ἀπό τό 2003 ἕως τό 2015. Τό 2011 μάλιστα τό ὄνομά του συζητήθηκε γιά τήν θέση τοῦ μεταβατικοῦ πρωθυπουργοῦ μέ πρόταση τοῦ Εὐάγγελου Βενιζέλου, ὅταν ὁ Γιῶργος Παπανδρέου ἀπεφάσισε τήν παραίτησή του ἀπό τό ἀξίωμα μετά τίς Κάννες. Τό ζήτημα, ὅμως, ἐν προκειμένω δέν εἶναι σέ ποιό δικαστήριο ὑπηρέτησε κανείς, ἀλλά ποιό περιεχόμενο ἐπιθυμεῖ νά ἔχει τό συνυποσχετικό παραπομπῆς στήν Χάγη. Ἄγνωστες οἱ θέσεις τοῦ κ. Σκουρῆ ἐπ’ αὐτοῦ. Γνωστότατες οἱ θέσεις ἐκείνων πού τόν προτείνουν ὅμως: Ἐφ’ ὅλης τῆς ὕλης γιά νά ἐπιλυθοῦν «οἱ συνοριακές διαφορές καί τά συναφῆ θέματα» πού ἀναφέρει τό Ἑλσίνκι. Γιά νά «δικαιωθοῦν» βεβαίως. Παρά τό γεγονός ὅτι ἡ Ἑλλάς ἔχει ἐπιφυλαχθεῖ στόν ΟΗΕ γι’ αὐτά τά θέματα. Ἄγνωστο ἄν ὁ κ. Σκουρῆς θέλει νά ἀναλάβει τό ρίσκο νά μετάσχει σέ ἕνα τέτοιο παιγνίδι, τό ὁποῖο στήν πλήρη ἀνάπτυξή του μπορεῖ νά ἔχει τό ἑξῆς ἀποτέλεσμα: ἡ Χάγη νά καταστήσει τόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας τροχονόμο τῶν ἐξελίξεων πού βάσει τῆς θεωρίας τους θά εἶναι λίαν ἐπιβαρυντικές. Ἡ ἐδαφική ἀκεραιότης τῆς χώρας μπορεῖ νά τεθεῖ ὑπό τήν κρίσιν της. Τήν ἄλλη σχολή σκέψεως γιά τήν Χάγη τήν ὑποστηρίζουν τόσο ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος ὅσο καί ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ἐνῶ στηρίζει ἀποφασιστικά καί ὁ Ἀμερικανός πρεσβευτής Τζέφφρυ Πάυατ.
Ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας εἶναι ἀπολύτως σύμφωνος μέ τήν στάση τῆς Κυβερνήσεως ὅπως προσδιορίσθηκε ἀπό τόν κυβερνητικό ἐκπρόσωπο Στέλιο Πέτσα («εἴμαστε μακριά ἀπό τήν Χάγη»), ἀλλά ὅπως ἔλεγε σέ συνομιλητές του στό πλαίσιο κοινωνικῆς ἐκδηλώσεως στήν οἰκία Φλογαΐτη εἶναι ἀπολύτως σύμφωνος νά παραπεμφθεῖ στήν Χάγη τό παράνομο μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης καθώς καί τό ζήτημα τῆς νησιωτικῆς ὑφαλοκρηπῖδος.
Τό δεύτερο ὅμως ὑπό ἕναν ὅρο: Πώς θά συμφωνηθεῖ νά μήν γίνει ἀποδεκτή γιά τήν περίπτωση τῆς Ἑλλάδος ἡ νομολογία τοῦ δικαστηρίου γιά τά ἀκατοίκητα νησιά τῶν Ὄφεων στήν διένεξη Ρωσσίας – Οὐκρανίας. Τό Διεθνές Δικαστήριο γνωμοδότησε τό 2003 ὅτι δέν ἔχουν ὑφαλοκρηπῖδα. Ὡστόσο, γίνεται δεκτό ἀπό τήν Σύμβαση γιά τό Δίκαιο τῆς Θαλάσσης ὅτι τά κατοικημένα νησιά ἔχουν ὑφαλοκρηπῖδα. Ἀπό τήν Προεδρία ἐπισημαίνεται, μάλιστα, μέ ἱκανοποίηση ὅτι ἡ θέσις πού διετύπωσε ὁ ἀμερικανός πρεσβευτής Τζέφφρυ Πάυατ, σύμφωνα μέ τήν ὁποία τά κατοικημένα νησιά ἔχουν ὑφαλοκρηπῖδα, ἱκανοποιεῖ ἀπολύτως τήν Ἀθήνα καί εὑρίσκεται στόν ἀντίποδα τῆς νομολογίας τῆς Χάγης.
Αὐτές οἱ δύο σχολές σκέψεως γιά τήν Χάγη καί κατ’ ἐπέκτασιν καί γιά τό ὕφος τῆς Προεδρίας 2020-2025 συγκρούονται σήμερα στό παρασκήνιο. Ὁ Πρωθυπουργός πού ἤδη ἀναζητεῖ διά τῶν ἁρμοδίων ὑπουργῶν του κορυφαίους διεθνολόγους τοῦ κόσμου σέ θέματα Δικαίου τῆς Θαλάσσης εἶναι ἄγνωστο ἄν θέλει νά ἐκλέξει καί καθηγητή πρώην Πρόεδρο Διεθνοῦς Δικαστηρίου στό ἀξίωμα τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας. Ὁ κ. Σημίτης πάντως δέν ἡσυχάζει. Συνεχίζει νά πολιορκεῖ μέ προτάσεις τό Μαξίμου. Ρισκάροντας ἀπογοητεύσεις.
Μ.Η.Τ. 232122