Τό δακτυλίδι τοῦ Κολοκοτρώνη τάμα στήν Παναγία γιά τήν ἐλευθερία

Συνδέει τήν Ὀρθοδοξία μέ τό 1821 – Φιλοξενεῖται σέ μή προβεβλημένη θέση χωρίς σήμανση σέ Ἔκθεση Κειμηλίων τοῦ Ἱδρύματος

Τοῦ Μανώλη Κοττάκη

ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ τοῦ 1822 ἡ μοναχή Πελαγία εἶδε σύμφωνα μέ ὅλες τίς διαθέσιμες μαρτυρίες στό ὄνειρό της τρεῖς φορές τήν Παναγία Θεοτόκο νά τῆς ζητᾶ νά γίνουν ἀνασκαφές σέ κτῆμα προκρίτου τῆς Τήνου στό ὑπέδαφος τοῦ ὁποίου ἦταν θαμμένος ναός αἰώνων στήν χάρη της ἀπό τήν περίοδο τῶν Σαρακηνῶν πειρατῶν. Δύσπιστος ἀρχικῶς ἡ Τήνια μοναχή, πού εἶχε γαλουχηθεῖ μέ τίς πατερικές γραφές «μήν δέχεσαι, μήν ἀπορρίπτεις», ἐπείσθη καί ἐνημέρωσε τίς τοπικές ἀρχές καί τόν οἰκεῖο μητροπολίτη Γαβριήλ γιά τό θαῦμα πού συνέβαινε. Ὁ ναός καί ἡ θαυματουργός εἰκόνα τῆς Παναγίας, ἡ ὁποία σήμερα κάθε ἀπόγευμα στίς 8 τοποθετεῖται-ἀσφαλίζεται ἀπό τόν πρωτοπρεσβύτερο ἀρχιερατικό ἐπίτροπο τῆς Μητροπόλεως πατέρα Γεώργιο Φανερό μαζί μέ τούς ἱερεῖς πατέρα Ἰωάννη καί Ἰάκωβο στό ἱερό θησαυροφυλάκιο ἐντός τοῦ ναοῦ, εὑρέθη –εὕρεση εἶναι ὁ ὅρος πού ἐπικράτησε– στίς 30 Ἰανουαρίου 1823. Σέ ἀνασκαφές τῶν κατοίκων στό σημεῖο πού ὑπεδείχθη. Σύμπτωσις ἱστορική, στήν ἴδια ἡμερομηνία ἀφίχθη καί ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας στήν Αἴγινα καί ὁρκίστηκε κυβερνήτης τό 1828. Τό νέο τῆς εὕρεσης τῆς εἰκόνας τῆς Παναγίας ὅπλισε μέ πίστη τούς ἀγωνιστές τοῦ ’21. Οἱ Ὑδραῖοι, Σπετσιῶτες καί Ψαριανοί ναύαρχοι ἐπισκέφθηκαν τήν Τῆνο πρίν ἀπό μάχες γιά νά τήν προσκυνήσουν καί νά πάρουν δύναμη.

Ἕνα χρόνο μετά, σύμφωνα μέ τά ἐπίσημα ἀρχεῖα, ἐπισκέφθηκε τήν Τῆνο σέ μιά στιγμή κρίσιμη γιά τήν πορεία τῆς ἐπανάστασης ὁ ἀρχιστράτηγος Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Καί ὡς τάμα γιά τήν ἐλευθερία ἄφησε δῶρο στήν Παναγία τό δακτυλίδι πού φοροῦσε! Λέγεται πώς μετά ἀπό αὐτή τήν ἐπίσκεψή του στήν Τῆνο τό 1824, ὁ Κολοκοτρώνης εἶπε τήν περίφημη φράση του «ὁ Θεός ὑπέγραψε τήν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος καί δέν παίρνει τήν ὑπογραφή του πίσω!». Τό δακτυλίδι αὐτό πού ἀποδεικνύει τούς ἄρρηκτους δεσμούς τοῦ ἔθνους μας στήν ἱστορική του περιπέτεια μέ τήν ὀρθοδοξία καί ταυτίζει τήν μοῖρα τοῦ Ἑλληνισμοῦ τό 1821 μέ τόν Χριστιανισμό ὑπάρχει. Σώζεται! Ἀλλά πῶς ὑπάρχει; Ἀκούσαμε γιά τήν ὕπαρξή του σέ πρόσφατη ἐπίσκεψή μας στήν Παναγία Τήνου σέ ἱστορική ἐνημέρωση πού ἔκανε παρόντος τοῦ Μητροπολίτου Κατερίνης στούς σπουδαστές τῆς Ἀνώτατης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Θεσσαλονίκης ὁ πατέρας Ἰάκωβος. Πληροφορηθήκαμε ὅτι τό δακτυλίδι φιλοξενεῖται στήν Ἔκθεση Κειμηλίων τοῦ Πανελληνίου ἱδρύματος Εὐαγγελιστρίας Τήνου πού βρίσκεται πέριξ τοῦ ναοῦ. Πρόκειται γιά ἵδρυμα χρηματοδοτούμενο ἀπό τόν κρατικό προϋπολογισμό στό ὁποῖο μετέχει ὡς Πρόεδρος ὁ ἑκάστοτε μητροπολίτης Σύρου. Χωρίς δικαίωμα ψήφου ἐπί ὅλων τῶν θεμάτων ὅμως μέ βάση νόμο τοῦ ΣΥΡΙΖΑ πού ἐπικύρωσε τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας ἐπί ἡμερῶν Σακελλαροπούλου (γι’ αὐτό δέν ἔχει τολμήσει νά παραστεῖ ποτέ τέτοιες ἡμέρες στήν Παναγία τῆς Τήνου καί προσκυνᾶ τήν χάρη της σέ ἐκκλησία στήν Νέα Φιλαδέλφεια!)

Μέ χαρά μεταβήκαμε λοιπόν στήν Ἔκθεση γιά νά δοῦμε τό ἱστορικό δαχτυλίδι τοῦ Κολοκοτρώνη. Ὁποία ἀπογοήτευσις. Ἀναζητήσαμε κάποια σήμανση γιά νά τό ἐντοπίσουμε! Ματαίως. Εἰς περίοπτον θέσιν στό κέντρο τῆς ἐκθέσεως εἶναι τοποθετημένο τό πρωτότυπο τῆς «Χάρτας» τοῦ Ρήγα πού δωρήθηκε στό ἵδρυμα μεταγενεστέρως, τό 1834. Ἀναζητήσαμε στοιχεῖα στό ἔντυπο τοῦ ἱδρύματος πού περιγράφει τό χρονικό τῆς εὑρέσεως. Τίποτε! Στό κεφάλαιο εἰκόνων καί κειμηλίων δέν ἀναφέρεται τί-πο-τε! Προφανῶς περιλαμβάνεται σέ αὐτό πού περιγράφεται ὡς «καί ἄλλα»! Στό ἔντυπο τῆς Ἔκθεσης Εἰκόνων καί Κειμηλίων τοῦ ἱδρύματος πού ἔχει ὡς ἐξώφυλλο τήν δημοφιλῆ στήν ἀριστερά «Χάρτα» τοῦ Ρήγα ἀναφέρεται ὅτι φιλοξενεῖται σέ προθήκη «προσωπογραφία τοῦ Τηνιακοῦ ἀγωνιστῆ Ψάθη, τά γιαταγάνια καί ἕνα ἀριστεῖο τοῦ Ὄθωνα, ἕνα ἀπό τά δακτυλίδια τοῦ Κολοκοτρώνη καί ἕνα μετάλλιο πού ἀπονεμήθηκε στόν Παῦλο Κουντουριώτη». Ποῦ ἦταν ὅμως ὅλα αὐτά; Τά ἐντοπίσαμε τελικῶς ἀτάκτως ἐριμμένα, χωρίς σήμανση μετά τήν βοήθεια πού μᾶς ἔδωσε ὁ λιμενάρχης Βασίλης Ἀποστολόπουλος, ὁ ὁποῖος ἔτυχε νά βρίκεται ἐκεῖ. Ἐκτεθειμένα χωρίς ταυτότητα πού νά λέει σέ ποιόν ἀνήκει τί! Καί βέβαια χωρίς ἀναφορά στήν ἱστορική ἀξία τοῦ δαχτυλιδιοῦ πού ἀναφέρεται ὡς ἕνα ἀπό τά …πολλά! Ἀδιάψευστος μάρτυς οἱ φωτογραφίες. Τέλη Ἰουλίου ἐλήφθησαν. Εἶναι λυπηρό! Εἰδικῶς σέ μιά χρόνια σάν καί αὐτή. Τό κρατικό ἵδρυμα Παναγίας Τήνου φαίνεται πώς ὑπό τήν ἐξουσία τῶν κοσμικῶν λειτουργεῖ ὡς κατώτερο τῶν περιστάσεων. Ἔπρεπε νά διαφημίζει τό ἱστορικό δακτυλίδι πού ἀφιερώθηκε στήν θαυματουργή εἰκόνα. Ἀντί νά τό κρύβει! Ἡ Χάρις τῆς Παναγίας, μέρα πού εἶναι αὔριο, ἄς φωτίσει τούς ἐπιλήσμονες νά διορθώσουν τό μέγα ἀτόπημά τους: τό δακτυλίδι τοῦ ἀρχιστρατήγου ὡς ἀγνώστου ἀνδρός τοποθετημένο ἐνώπιον φωτογραφίας Τηνίου ἀγωνιστοῦ πού δέν φέρει τό ἐκτόπισμα τοῦ Κολοκοτρώνη!