Στό 38,8% τό μέτρο τῆς αὐτοδυναμίας μέ ἑπτακομματική Βουλή • Πρωτοφανής ρευστότητα στό ἐκλογικό σῶμα • Κυρίαρχη ἡ ΝΔ μέ δυναμική γιά αὐξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ἀλλά… «Κέντρο Διερχομένων» οἱ ἐκλογικές βάσεις τῶν κομμάτων • Οἱ μετακινήσεις ψηφοφόρων μεταξύ τοῦ συστημικοῦ καί τοῦ ἀντισυστημικοῦ μπλόκ • Τά κριτήρια τῆς ψήφου καί τό μέλλον • Τό «τρίγωνο» ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ – ΚΚΕ • Οἱ 1 ἑκατομμύριο ψηφοφόροι τῶν ἐκτός Βουλῆς κομμάτων
Τό ἀτομικό συμφέρον καί ὁ φόβος διαμόρφωσαν, ἐν τέλει, τό ἀποτέλεσμα τῶν ἐκλογῶν τῆς 21ης Μαΐου. Οἱ ἀντιπάθειες καί ὄχι οἱ συμπάθειες ὅρισαν, ὡς ἐπί τό πλεῖστον, τόν νέο συσχετισμό δυνάμεων, ὁ ὁποῖος σέ παραλλαγές θά ἐπαναληφθεῖ κατά πᾶσα πιθανότητα καί στίς δεύτερες ἐκλογές. Ὑπέρ τῆς ΝΔ καί τῆς πολυκομματικῆς δημοκρατίας. Ἡ κινητικότητα πού ἀναπτύχθηκε στό ἐκλογικό σῶμα στίς ἐκλογές τοῦ Μαΐου ἦταν τεραστία, καί ἡ στήλη διέκρινε σέ πρῶτο βαθμό τά ἅλματα τῶν ψηφοφόρων ἀπό τό ἕνα ἄκρο τοῦ παλαιοῦ πολιτικοῦ ἄξονα στό ἄλλο. Ὄχι ὅμως στήν ἔκταση πού σημειώθηκε, γιά αὐτό καί κάνει τήν αὐτοκριτική της. Ὅσο περνοῦν οἱ μέρες καί οἱ ἑβδομάδες, ἀνακαλύπτουμε μάλιστα μέ ἔκπληξη τό ἑξῆς: Οἱ ἐκλογικές βάσεις τῶν κομμάτων δέν εἶναι στέρεες. Εἶναι τέκνα τῆς συγκυρίας. Φτερό στόν ἄνεμο.
Οἱ μετακινήσεις πού παρατηρήθηκαν πρέπει νά διακριθοῦν ἐντός δύο ξεχωριστῶν μπλόκ: Τοῦ μπλόκ τῶν συστημικῶν κομμάτων ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ – ΚΚΕ. Τοῦ μπλόκ τῶν ἀντισυστημικῶν κομμάτων πού ἔμειναν ἐκτός Βουλῆς καί ψηφίστηκαν ἀπό 1 ἑκατομμύριο Ἕλληνες! Μέ ἄλλα λόγια: Ὑπάρχουν ψηφοφόροι πού ἄλλαξαν κόμμα ἐντός τοῦ συστημικοῦ μπλόκ. Ὑπάρχουν καί ψηφοφόροι πού «πέταξαν» καί μετανάστευσαν ἀπό τό μπλόκ τῶν συστημικῶν στό μπλόκ τῶν ἀντισυστημικῶν κομμάτων. Γι’ αὐτό καί ἀνάλυση τοῦ ἀποτελέσματος μέ τούς ὅρους παλαιᾶς γεωγραφίας Ἀριστερᾶς-Δεξιᾶς δέν μπορεῖ νά γίνει πλέον. Τήν ἐπιχείρησα μέ βάση τίς μεταπολιτευτικές ταμπέλες τῶν κομμάτων καί εἶναι λάθος.
Ἄς δοῦμε τί πραγματικά συνέβη κατ’ ἀρχάς ἐντός τοῦ συστημικοῦ μπλόκ. Τήν Νέα Δημοκρατία τήν ψήφισαν οἱ παραδοσιακοί Νεοδημοκράτες. Τό 30% τῆς δύναμής της προέρχεται ἀπό τόν σκληρό ἱστορικό πυρῆνα της. Τήν ψήφισε ὅμως καί ἕνα μεγάλο ποσοστό ἀπό ψηφοφόρους τοῦ ΠΑΣΟΚ, τοῦ ΣΥΡΙΖΑ καί τῆς ἀπολιτίκ νεολαίας, τό ὁποῖο ὑπολογίζεται στό 10% τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος. Οἱ «Πασόκοι», γιά νά εἶναι σίγουροι ὅτι δέν θά γυρίσει ὁ Τσίπρας. Οἱ «Συριζαῖοι» τῆς μεσαίας τάξης, γιά νά εἶναι σίγουροι ὅτι δέν θά τούς φορολογήσει ὁ Κατρούγκαλος. Οἱ νέοι ἀπολιτίκ, γιά νά εἶναι σίγουροι ὅτι θά εἰσπράξουν τό ἐπίδομα τῶν 150 εὐρώ, πού τούς ὑποσχέθηκε ὁ κύριος Μητσοτάκης. Ἄν ὄντως συνέβη αὐτό, τό ποσοστό τῆς ΝΔ θά ἔπρεπε μέ βάση τό ἀποτέλεσμα τοῦ 2019 νά φθάσει τό 50%! Δέν ἔφθασε ὅμως. Γιατί; Διότι συνέβη τό ἑξῆς: Τό 10% τῶν Νεοδημοκρατῶν ἀπό τό 40% τοῦ 2019 πέταξε γιά ἄλλες πολιτεῖες. Πρός ΣΥΡΙΖΑ, πρός «Ἑλληνική Λύση», ἀκόμη καί ΚΚΕ, ἐντός τοῦ συστημικοῦ μπλόκ, πρός «Νίκη», Ζωή Κωνσταντοπούλου καί ἄλλα μικρότερα κόμματα ἐντός τοῦ ἀντισυστημικοῦ μπλόκ. Κάποιοι Νεοδημοκράτες ψήφισαν ΚΚΕ καί Κωνσταντοπούλου, γιά νά στείλουν μήνυμα δυσαρέσκειας στόν Κυριάκο, χωρίς νά ρισκάρουν τήν συγκρότηση κυβέρνησης ἡττημένων. Πρόθεσή τους εἶναι νά «ἐπιστρέψουν» στήν βάση. Κάποιοι ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, γιά νά εἶναι σίγουροι ὅτι θά φύγει ὁ Κυριάκος (ἔπεσαν τραγικά ἔξω). Καί κάποιοι, εἰδικῶς στήν Βόρειο Ἑλλάδα, ψήφισαν «Νίκη» ἀπό ἐπιλογή. Ἀποξενώθηκαν ἀπό τήν ΝΔ στήν διάρκεια τῆς πανδημίας, λόγῳ τῶν διακρίσεων πού ἔκανε εἰς βάρος τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν πρός ὄφελος μειονοτήτων, καί ἐπέλεξαν συνειδητά αὐτό τό νέο κόμμα.
Τεράστια κινητικότητα ἀναπτύχθηκε ἐπίσης στό τρίγωνο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ – ΚΚΕ ἐντός τοῦ συστημικοῦ μπλόκ. Μετά τόν Κατρούγκαλο καί τήν Φωτίου, ἔγινε ἡ κανονική ἔξοδος τοῦ Μεσολογγίου.
Τό 10% τῶν ψηφοφόρων τοῦ ΣΥΡΙΖΑ ἔφυγε πρός παντοῦ. Πρός ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, «Πλεύση», Βαρουφάκη, ἀποχή. Ἄν ὁ ΣΥΡΙΖΑ δέν εἶχε μικρές εἰσροές ἀπό τήν ΝΔ, θά ἔπεφτε καί κάτω ἀπό 20%.
Τελευταῖο, ἀλλά ὄχι ἔλασσον: Τά ἐκτός Βουλῆς κόμματα ἔλαβαν 16% τῆς συνολικῆς ψήφου ἀπό 11% στίς ἐκλογές τοῦ 2019. Τά ψήφισαν σχεδόν ἕνα ἑκατομμύριο πολῖτες. Ἡ ΝΔ εἶναι τυχερή πού τό ρεῦμα αὐτό δέν ἔχει ἀρχηγό. Θά ἦταν τρίτο κόμμα!
Ἀπό τήν ἴδια μεγάλη ρευστότητα θά σφραγιστοῦν καί οἱ ἐπαναληπτικές ἐκλογές. Σέ διαφορετική κατεύθυνση, ὅμως! Συριζαῖοι πού τιμώρησαν τόν ΣΥΡΙΖΑ θά ἐγκαταλείψουν τήν ΝΔ, γιά νά μήν εἶναι παντοδύναμη. Νεοδημοκράτες πού ψήφισαν ΚΚΕ, «Πλεύση», Βελόπουλο θά ἐπιστρέψουν στήν ΝΔ, γιά νά μήν λείψουν ἀπό τήν νίκη. Γενικώτερα, ἡ ἐκλογική βάση τῆς φιλελεύθερης παράταξης εἶναι κέντρο διερχομένων. Κόσμος πάει καί ἔρχεται.
Ἐπίσης: Ἀντισυστημικοί πού εἶδαν τήν ψῆφο τους νά πηγαίνει χαμένη, μετά τά ποσοστά πού ἔλαβαν οἱ ἐπιλογές τους, θά ἐπιλέξουν τήν «Νίκη» ἤ ἄλλα νέα σχήματα. Πασόκοι πού ψήφισαν ΝΔ γιά νά μήν ἔρθει ὁ Τσίπρας τώρα θά ψηφίσουν τό κόμμα τους, γιά νά διεκδικήσει τήν ἀξιωματική ἀντιπολίτευση τοῦ τόπου. Καί ἀκόμη δέν ἔχουμε δεῖ τίποτε. Σίγουρα ἀγνοοῦμε καί ἄλλες μετακινήσεις. Εἶναι περίεργο.
Οἱ Ἕλληνες μέ ἁπλῆ ἀναλογική ἔδωσαν ποσοστά αὐτοδυναμίας στήν ΝΔ. Οἱ Ἕλληνες μέ ἐνισχυμένη ἀναλογική θά δώσουν κατά πᾶσα πιθανότητα ἀσφαλῆ αὐτοδυναμία στήν ΝΔ (κάποιοι ὑποστηρίζουν ὅτι θά λάβει 42% μέ μέτρο αὐτοδυναμίας τό 38,8%), ἀλλά θά ψηφίσουν κόμματα καί μέ κριτήρια ἁπλῆς ἀναλογικῆς. Οἱ πάντες ψηφίζουν τά πάντα. Τό ἐκλογικό σῶμα ἔχει καταστεῖ ἕνας μεγάλος χυλός χωρίς ταυτίσεις. Κυριαρχοῦν ἡ ἀρνητική ψῆφος καί ἡ λογική τοῦ «μή χεῖρον». Πάνω σέ ἕνα τέτοιο ὑπόστρωμα δέν κτίζονται ἡγεμονίες, ὅμως. Μόνο στά ὄνειρα. Ἀπαιτεῖται βασικός κορμός καί θετική δράση. Τό μέλλον μᾶς καλεῖ νά τό γνωρίσουμε. Δέν εἶναι βέβαιον τό μέλλον.
Ὁ Βεζούβιος παραμένει ἐνεργός.